MASTER NEGA TIVE NO. 93-81218 MICROFILMED 1993 COLUMBIA UNIVERSITY LIBRARIES/NEW YORK as part of the 'Toundatioiis of Western Civilization Preservation Project" Funcied by the NATIONAL ENDOWMENT FOR THE ITUMANITIES Reproductions may not be made without permission from Columbia Unrversity Library COPYRIGHT STATEMENT The copyright law of the United States - Title 17, United States Code - concerns the making of photocopies or other reproductions of copyrlghted material. Under certain conditions specified in the law, iibraries and archives are authorized to furnish a photocopy or other reproduction. One of these specified conditions is that the photocopy or other reproduction is not to be "used for any purpose other than private study, scholarship, or research." If a user makes a request for, or later uses, a photocopy or reproduction for purposes in excess of "fair use," that user may be liable for copyright infringement. This institution reserves the right to refuse to accept a copy order if, in its judgement, fulfillment of the order would involve violation of the copyright law. AUTHOK: MUCKE, KARL ERNST TITLE: DE CONSONARUM IN GRAECA LINGUA... PLA CE : BAUTZEN DA TE : 1883 COLUMBIA UNIVEI^ITY LIBRARIES PRESERVATION DEPARIMENT Master Negative # Restrictions on Use: BIBLiOGRAiMlirMirnorORMTARGET Original Material as Filmed - Existing Bibliograpluc Record "».<•—•— c387,7 8 Mucke, Karl Ernst, 1854-1932. ^•«De consonarun in Graeca lincua.praetcr Asia^-^ ticorum dialectun Aoolican,cei:dnatione, voin. . . Dr. ErnGt Ilucke. Bautzen, L!onso, 1383-93. 2 pts.in 1 V. 26fr cm. At head of pt.l: ProGramn dos Gymnasiuma zu Bautzen. • . At head of pt.2: Cymnasium Allortirrain zu Froi- Dcrg: Progranm. ,• . . Box 80 Anothor copy,pt*l« 203«6H L TECHNICAL MICROFORM DATA FILM SIZE: 1^_^ _ REDUCTION RATIO: / ^Y IMAGE PLACEMENT: lA ^ IB IIB ^- DATE FILMED: H'^.JA INITIALS m. HLMEDBY: RESEARCI-I PUDLICATIONS. INC WOODBRIDGE. €^ -JZ Association for Information and Image Management 1100 Wayne Avenue, Suite 1100. Silver Spring, Maryland 20910 301/587-8202 Centimeter 1 2 3 iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiii 4 5 6 iliiiiliiiiliiiiliiiiliiii 7 8 9 liiiiliiiiliiiiliiiiliiii 10 11 iiiiliiiiliiiilin 12 13 14 15 mm ilnn|mi[nn^ |iTTTTTTT^^^M TTT Inches 1 TTT TTT 1.0 l.l 1.25 I» — fu J3.2 163 | 36 |4£ 1.4 2.5 2.2 2.0 1.8 1.6 MONUFPCTURED TO fillM STfiNDPRDS BY fiPPLIED IMfiGE, INC. a^^^^&Ji ^^^^'^H^ ^N»«»fee' 66 (.1. l ^ ito 1 u inTiin (1 !> i d cfsity in thc :J^ Mittwoch den 22. Marz, ^A Vormittag 8 — 12 Uhr. V. Religion ScJmhe. V. Lateinisch. Buchheim. Deutsche Deklamation des Quintaners von Elterlein. VI. Geschichte. Bohvie. VI. Lateinisch. Schulze. Deutsche Deklamatiou des Sextaners Klein. IV. Lateinisch. ScheUhom. IV. Mathematik. Oehler. Deutsche Deklamation des Quartaners Beyer. III b. Griechisch. Knauth. III b. Geographie. Herrmnnn. Deutsche Deklamation des Untertertianers Grosse. N a ch m i 1 1 a \f 8—5 U li r, Ilb. Deutsch. Knanth. II b. Lateiniscli. h'(i'heL Latiunische Deklauiation des Untersekundaners Zimmernutnn. Turnen aller Ivlassen. Franke. Donnerstag den 23^ Marz. Vormittag 8—11 Uhr, III a. Religion. Thlimer. III a. Xenophon. Mvcke. Deutsche Deklamation des Obertertianen Ficker. II a. Physik. Herinij. II a. Latoinisch. 1'irhler. Franzosische Deklamatiou des Obersekundaners Kreischer. Ib. Griechisch. Vetter. Ib. Franzosisch. Rdllenberg. Griechische Deklamation des Unterpriraaners Vjon Zanfhier. I . I 288699 / ■"%-; \ 1 r .,i , 1 <. /1 • 1 r ^ '!! ' .t i .;\l D e eoiisonRriiTTi in Graeea lingiia praeter Asiatieoruin (lialeetuni Aeolicani 1 ^Mi». \ I E < 1 1 I 111 r. articuia aitera. Scripsit Dr. pliil. Eriiesiiis liitke. Commeiitatio aimalilais gymnasii Albertiiii adiimcta. I Fribergae. Typis expressit Henricus nerlach. 1898. '^ ^lJ> ^ » J, 1 I t t 1 J , »" 4 . t • • >»'»• •• •• > • * • • •• • 4 •• • • •* » ) , >•• t,* •• »3 • •»»••»" »»• t • > » De consooafum io Gfaeca liopa praetef llsialicofum dialectum Aeolicam pminatione. Partieula altera. ritsi in prima liuiiis commentationis parte, quam decem abliinc annis annalibus gymnasii Budissini adiunctam ita foras dedi, ut alterius partis iam tum primum caput totum, secundi autem, quo folii vacuum (pag. 35 sq.) expleretur, paragraphum unani adderem, de operis mei consilio et dispositione accurate exposui, tamen hic singularum partium argumenta iterum breviter proponenda existimavi. Prima igitur parte tractavi eas geminatas quae binarum parium consonantium concursu nataie sunt; altera coepi de eis disserere geminatis quae diversarum consonarum adsimulatione exstitere; tertia denique ad annum tractaturus sum de eis quae vel poetarum Ucentia sculptorumque incuria vel acutiore consonarum simplicium pronuntiatu sunt ortae. Alterius partis capite primo egi de geminatione quae omnium dialectorum Graecarum communis usque ad novissimam linguae (iraecae aetatem permansit; capite secundo proposui loqui de geminatione quae universae Graecae linguae olim communis in singulis plerumque dialectis productione vicaria aut ascita aut neglecta cessit; tertio capite disseram de geminatione quae universa lingua Graeca iam disiuncta in singuhs demum dialectis exstitit. €aput IT. I)(^ uiMniiialioiH^ (iiiai' uinvei'sa(^ Grae("ae liimuao oliiii ('(nimiuiiis iu siuuulis pleruuHiu^^' dialeelis productioue viearia aut aseiUi aul ueu"Jeeta eessit. Utraque diaUH^us Aeolica et Lesbioruni et Thessaloruni (piamquani cimsonantes gemi- iiatas, quae aetate universae linguae Graecae prisca ex adsinnilatione sunt ortae, usque ad re- centissima eius tempora fere retinuit, cum praeter hnguam epicam carminum llomericoruni quaiii pro specie sua vetustiore lias quoque vetustiores sermonis formas aliqua ex parte servasse infra demonstrabiniUb, omnes ceterae dialecti inaxima ex parte geminatas productione suppk'toria et ascita cr oniissa ad simplices redigerent, tamen id quod minime est mirandum, huic studio linguae (irraecae geminatas attenuandi non prorsus resistere potuit. Xamque iam in veteribus tituHs Aeolicis atque in Tjesbioruni poetarum carminibus, ubi de Atticae vel communis quani xoivrv vocant Hnguae vi et auctoritate cogitari liaud consentaneum est, exempla geminatarum reductarum reperiri perhicide cognoscitur ex Meisteri [de dialectis Graecis hbrij J collectionibus quae sunt in pgg. 132 sqq., undc liic repetam: Alc. 87 ,''07;. 17 ii/dof. 77 iLh-ai^. 39 ynvi(. 33 .refjanjv, titt. 3b,4. 00,04 iii/vol:. 36,1'. 4()e liori ijdiivjQoc: , 3,-'» diKxoinwiroi . 01,0 joo^eviav , 20 jid/.a, 19,1'! oi('(/jc. ( 'ontra (iiaiectum Thessalicam, quam cum liCsbiaca fuisse cognatam quidam gram- matici velut Stephamis P>yzantius ct Hustathius memoriae prodidevunt, iii liis duplicibus continuis retinendis cuni illa re vera consensisse*) ante lios deceni annos demum titulo maximi momenti *) At l(K|Ut>ii(li coiisiu-tiKlo ct 1'liarsalica et J^lithiotica i. e. diaL^cti nieridionalis The>;saliae cum aliis tum liac re distahant a dialectis reli(juae 'Uiessaliae sicuti Larissaeorum. Crannonioruin. Phalanuaeorum, Metropolitiinorum atcjue cnin dialeetis tinitimarutn dialectornn Poridis scpt(»ntrionalis uti Aenianae, Locrensis, Aflolir.it' in redi*j;;<'inl() idiitiuuas illas gemiuatas ad simplices congruehaut. 1 • • • • «• •; « • • « • . • • • • • f • • • •- .• • • • • • • • • ••■••f ti«i« • t< • • •• ti •<•■ ■» • • • • • • •• • •• • • • < « .•• • .«••••• •• 1 • • • • •■• ,< <•»• la^iLa^o-fSGDI*) 3451 a T.ollingio anno 1882 reperto aliisque minoribus postea effossis evictuni est. , ,. ^ • ^ <. ^ttamen in omnibus Graecae linguae dialeetis certis exemplis oonstare, gemmatas et continuas et explosivas antiquitus adsimulatione natas conservari per omnes aetates, iam in pnma paiticula huius commentationis (v. ann. gymn. Hudiss. 188:0 accuratius docuissc noh.s v.demur. lam leges quas illa ex quaestione collegimus, breviter repetere afiuc una cum h.gibus, quas m attenuandis geminatis valere nunc nobis erit docendunu in nno quasi conspectu ponere haud .hcnum esse putamus. Sunt autem hae: 1. Omnibus in dialectis Graecis immutatae manserunt: 1) geminatae h.piidae et nasales /./. oo uu. quae vel ex nasahbus duabus [vi> -= nn) vel ex nasaUbus et Uquidis (./. et h- = /./-: vo = oo) vel ex nasaUbus et exph)sivis {,i , .f + u - uu) vel ex Uquidis et spirantibus (oo et /q = go) sum adsimuhitae. Exempla smguhi, m .lu.bus 00 (ex *(Jo vel */q) ad simphcem q reducta inveniuntur, poetarum Ucentiae vel sculptorum mcuruie tribuenda sunt (v. in particulae I p. 210. , . , . , • 2) ^eminatae spirantes aa vel exph^sivae ,r. quae in adsnnulatione exph.sivarum guttu- ,aUum et dentaUum cum spiranti j (xj ,./ .j .'// = aa vel / . ) nituntur. Sed sunt nonnuUa exemphi, iu quibus geminatae oo, vicaria productione non admissa. ad simpUcem spirantcm sivae geminatae n rM n.r. quao ex >f a/ ,r/ adsimuhitione prodierunt, ne^rlecta productione vicaria ad consonas simpUces o. ,. d. i reductae sunt. ° 2) (xeminatae continuae et Uquidae /./. qq et nasales //// n-. .puie vel ex o" + /. // v vel ex ; „ ,, , ^ o- vel ex / o v + / vel ex o , -h j ^^unt adsinuihitae, cum ad simplices attenuarentur, m nonnuUis dialectis uti lonica semper, in ahis uti Attica pU.rum.iue productione supph^tona .'om- pensatae sunt. ^ v i .• 3) In mutanda sonorum r,j et ^:*»•_> ( c.utinuutur j. § 1. I)e .i^ j^eminata. I. De OQ ex c) -H o. / -|- ^. ^*^ + '^ adsimulatis. A. lii futuris ^t aoristis sigmaticis. Ubicum.iue ad stirpes verborum, quac in consonas dentales /1> r ,*> cadercnt, suffixum quod incipit a spirante o accesserat, praecipue in futuris et aoristis sigmaticis, adsinmlatione quasi quadam regressiva geminatae oo exoriebantur. Quibus in genUnatis et retinendis et ad simphces leducendis inter singuhas dialect..s prorsus eadem intercedit ratio, (piam in futuris et aoristis stir- pium in /)- cadentium in particulae primae pagina 10 sq/-«t(. et Lat. no- tare - odooare : ocurcK R. bcu) (v. Vmx. Va.' 228), .f. m^V-/aVc> et oaii-c^csoco - ^Qyaoocun Hes. '7i. 43 : ^QycT^oucu. cf. llQyac)-Lig -■ -Aecioocu : klcIco. R. oalc) (v. (^urt. Kt.' 145) - o,cu>oaic> (cf. (^all. Dian. 33 o.W/jo/')) : aT/^^LV/. cf. c\,ac)-c'K — ,iu,c'iOOLrcu : ,Lu,ciLvj. cf. :t6//.t«c, ,eu7rad-o< - cfQclooircu : ifQccZv). cf. cfcHu)-,] - iulooucu : ^Qitv» . cf. i'qi<. ^Qi^-ag - xafh/ooa, : xaS-ltv,, R. ed- -Kcmlocmrn : xnulCv,. cf. xnuu)-,l - - b/ioonucu : /.///-V). cf. /.///V. /j/id-ng — rnocficuw.lue.^a : rnoiflLvj. cf. Hes. fr. 5 \'noiflc)-in^ - oyjooccg Hes. >/. 428 : oxlZco. R. oyjc) . cf. oyjd-,]. liat. scind-o — Hf-c(Q!uloo€,i : c(cj,,n':vj. cf. Theogn. cwunc)-,nQ — rni-oxi'c7cja,in : oxvCnucu. c^f. oxvd-ualvvj. ^\j] , -h o- = o-o : i)c. M.fQUjr. vliQH-r^g — ,aooct,U:rng:7Tattouai, K. ,ar {\. Curt. Et. 270), .f. Slav. i>it-ati nutrire — ,h'cooL Hes.'>:. 70 : ,h'(00c% R. ^lcxr (v. Curt. Lt. 279), cf. ,h(r-nQ — yaocmrrcu : yaCnua, . R. ya, . cf. yar-ho. yai-luvj — ^ucxoor^ : i//a/J/;e). cf. ,uc'(0-lHj^ ex *////a;-.^///, (v. VmX. Lt. 397) — i)ui,c'niouQ h. Cer. 366 : R. dLO,nr. cf. c)LO,nT-,,Q.*) y) !l -\- o = oo : xnQvooccfCLrn^ : xnQvoov). cf. xnor^. xoQt !)-ng. 2) exempla secundaria h. e. verborum ex analogia formatorum. Ad exemplar verborum in -ccCco uti cpcycCv, vt in -cCv) uti oylCvj desinentium ([uae modo attuh, multa aUa, quae a nominibus derivantu.-.' in fiituris et aoristis sigmaticis ab illorum similitudine ducta geminatam () assumpserunt. Sunt ver.) haec: a) in -c(':v} : cdyuccoomoi : alyuccZv) : alyj,,- — d,xc'iOO,, : i),xiiLvj : dix,j — tin,fidooavro : hcuicciU') : hnlucQ ~ daiucaioerai : iHcv^ic^u) : !hivju( — ,th(OOL : nUcxlvj : tiDmq — ot[ic'(Goc(in : OL{ici'Lnu((, : ot(jC(Q - in^c'(OOirai : inScx'Cco : rntnr. ■;i) in -/;."(') : cu,xloov)0, : ccuxiLv) : chtxla — clooaun : haiQrCv, : halQog, neque quic- (piam probat fra,oh (st. haiQid) a Xenophonte ad ipsius verbi exemplum formatum — xdmviooctv : xa,rlCv, : xc<,r (stimulare) retenta indicat vini geminatae Qii ex /<> natae : *z6/'r/>«/. *y.4roaai. y.ivani. 1* 5 II yl Quippe cu„. .b oade,„ stirpe verb. et in -c'aesens i„ -.:,■. cxl.ibo„t. i„ iUis te.nponbus „o„„„,n- nuam prout metrun, Hafritabnt spirante ., gen.inata subornabantu,. eoru,„4>.o exc.plo ,„t..,-d,>n> vel verba pura i„ -e.-> et -ro, oxe«„tia ducebautur. Talis secuudanao a„alo,na,.. . h»"" ot »> aliis linguis cgnatis satis est „o,a. exen>pla leguntur i„ .■a>»>i>,ib»s I ,.,»..■> n,.s,od,q»,. op.o.s l,aec: l,„u. ■ .'u.. praes. ««-V, e„ucleavit So,.„c KZ. 13. 430 ox Hesvol„,_gb,ssa uyu^eo.Ua i e ,^fu-6„;K; - u-c,.ma„a;„ (cf Hesv..|,. ,;;-«W.,) : 'W«' et uyuio,,,,, et uy„„,,.„. ap 1 ,„,!. vel u-ci:„,,u,^ Leskien, Curt. Stud. H, 112 de stirpc <\y,„,ur„g:,n„,,:^c,\m^^> KZ ■-><»' 108 proposuit stlrpem ,r„,„ = n-ns - ,„>M.„^ I'<-- '■'• 4117 : .■•,,<•<•, - x«/.,..,;,;«c :.«/-.<.<- -„..,<.,«- ,aroa ■ ■.od.„.„, - «,: -«s dcsine„t,u,n „„,tat,o„en, agnoscit. contra ea Frocbdo B|el/.z|e„bergersl Blci,rag..| !'. W pri-nanas st„.pes >n -„.s ((,>■.-,.•) exeuntes indagare stnd.^t - ,;,„,„;,;<,<. oc Hes.'£. m^ : ,'„,„■, - „.l ..'.,.„■: ...!,.■, - y.',-.-.>.n„,,. •.;;,.,„«, - Vh<„s.e (sed scrip.„>-a est dubia, : ^/..-V, - c\o,:„n : .V'„ (t'\"^''-e', l>- /*?' - ""'". „orrc,, (-276) : .kc„,,„, vel uo.„„, .observarc at,,„o t.,eri), R. „<,,, (v. Scl.ul/... |.iua,^st,ones ep.- .■ae 1892] p. 32.')sq.' — r/.,'t:i,,!,it :■*„:„;■) — i,ir„iii,>tcs ,„; se- c«nda,.io in explosivas ,, ex analogia i,„m„tatas esse, hacc cxe,„pla a M,^isto,-o I p 2b4 congosta docent • ,;,,„/.«•, ■,,«.;«, = Att. ,<.,„>.„y,.,.<„:'..,. f:rt,..,.,, i, „■„.. xo,,„ ,«,,.■,.„. x«,«.)o,7., <<«,;„, ..t .„««)o,././,T«<;,;<,. x«.<:<;x<„,',„,. x,;„„;,,,„.«. a.l .,uae cx titulis postea repert.s acce<^unt : x,„,„- „,„ (S(H)[ 4f^,S, 71,T-') et .•„x„,,;,,„„, (ibd.l. l.M) = Att..x-x„,,,,„,„., <,(?<„]«].'.■„■ HHil- letin' de| (•[orrespondanc^] H[elle„i.,.,.^l lf^89, 407 i„ ..ippo .|..oda,,,) = Att. „,„,;«..<<.„■ a verbo " c) Eremy,/« lhg„ae Do,-kae. Ha„d nu.lta sunt .,„a.. ,>a,l»»t».^ .■.^cnpla. 1 - -^'S \^_'." ,it..b, a„ti,,uo (StiDi 3277) ;,y,x«,„;«,^ ct x« ,)„),x«,;,;«/.,.- i., .i-aiis t>^ibus /P''';'''''-'^; ':'';;; ;^;;_; 1. 263 .•„•.«,;,;«,;.>«, iuxta ;„;.,»;<;,;.•>«, (H. 4.s. 89). ,,»od e.,»>.U.»> l..g..>..^ ,»al>>» .•,,;. ,.,o«„.»,;, .y omam est illo^in titulo p>.aeterea haud rar., si>„pl..x pn, ge„>i„ata cxa>^ata u,> "[i/^' '"i"^/:,;^^;^ verun> etiam ,t/,;,;«c quod saepi.rs unit .-t „,;,;<;,;,„c ,1. 238239, - ^ij M. .»39, 1. ■'^'"-'"^ = Att.«.^«,;7/.;,„. 1.99 ,;,.,;,/,;,;«.■<« - ;■; ibd. 334(1 1. Ls „„,„„,,„. >„x,a '^:'^';'"' [■^^'^:^ ur.,yl.i.iuc exsoulpt»,,, et 1.41 .lr.,yi.i.i„rr„; sed i„ .itul.. r..,.o„t,on. .•.,..«,,„;«.„<,/« ^'^■^^^•^' - 9) Uelpl,i..„m: l'i„d. I'. 4, 141 ,■;„,„;,;«,».•,■„,.■:,■'„,/:,Tui. verum eticun .looi (bis); iu tabuli^; lle racleensibus iV- 40.41) nr. 41 1. 28 yA(ik()(mutiiLlh'.. 11. 54. 60. 68. 76. 83. 90. 96. 103 .roit()(((>(ii'(ue!h(. sed. 1. 109 .Toin)(((U(Hixhi ex sculptoris errore; praeterea se(|uuutur analogiam stirpium gutturalium, uti nr. 40, 1. 57 avyvjQiicirct^. 1. 118 (^otii- uaiiivii. 1. 129 !r()r/.c('ii[i((i . 1. 169 ^(r/c(ti[i((i. nr. 41. 1. 9 HioiKi'i((v, ^iitoiiar, 1. 27 t()rA((:i('inilhi, 1. .30 ■/.((i(:()(;'):i('.iti^. — 5) Cretiea: in tit. Cnoss. ()(((UHia!h'HU()*) (C^ 121 C 39 D 6), sed in leg. (roit. (>(i in // eonversis (v. sub b) eoni. aor. ()((n('')ricii (V, 34) et inf. aor. (}.io-(icii /('dHhd (I\ , 29); de aoristis liuius generis in Creticis nonnullis inscriptionibus recentioribus littei-a 1' pro // exaratis uti ('(r()(('S('lh(/ v. cap. III i^ 10 IIIBe. di Ereiiipla diahcfi ( '(/pricae. In dialecto Cyprica usurpatur pro duplici simplex /;. cum spirans o" simplex (piae fuit primigenia evanuerit et in spiritum asperum attenuata sit: ■/.((uay.icfc.aiaji (SCtDI 31,3) et ('Kji(}((i)en (ibd. 1 26. 1) = Att. ('jQiaaio : Hesycbii i\fr(r/ciair ' i-xulni'Lr i)rof.rn'r/((aaLr = t.rn'-/(((i(ii:r (a verbo .nr/('('ln) positum MeistcM- II, 251 autumat Cypriae^iue dialecto attribuit. e) SliKjula (/nacdam e.re^upla: '/.fc/('(aa((i Antipli. in Bekk. anecd : cf. /.((/(''.aaci • (afilrui (II.) a verbo '/.((/('('Zn pro vulg. /.o//('('ln (Aescb. fr. 99, Ar. fr. 641) — ,'hQii((aa((io (Xic. al. 600): *,*/^£o//cv'' P'"'> ^'^ili^- '^(:(>ii((ir(j — .inidc.i ' .ruaci (M. Sclunidt .//07^/) ]] .i('(a-/iir (II.) ((uod est inf. aor. stirpis .arlf (pati): aor. *i'.iir'hi(( — i'.iiaa(( et i.jna(( — ()ciaa('iaxiio (II.), (piae seriptura. cum glossa liaud dubie ad II. / 333 spectet, ubi metrum ()c.a('((i/iio Hagitat, Hbrarii errori impu- tanda est, (puim([uam per se ipsa vitio vacat. B. Iii iioiiiiiillis aliis verlii foriiiis. Apud Ilomerum reperiuntur duae 2. sg. ind. perf. p. Inic pertinentes : x.-^xf^oo/f/ (/ 82): ■/.((irtiKd. H. y.c(() (?), cf. Curt. Kt. 138, et TTt.nH^aci : .irri)('(rou((i. \\. .11 — praeterea 3. pl. /o(/(^o7 e\ ^J^it^acai (v. Curt. Verb. 2" 157 adn. et Stud. Lips. 3 (1880), 189 s(p) undecies apud Honu'rum — tribus loeis onmes codices aa scriptum exliibent — et septies to-/lo7 ponitur. ('. lii tortiae decliiiatioHis dativis pliir. Adsimulationis (piae, cum dentales ante -ai suffixum ponerentur, est facta, rarissima reperiuntur exempla; sunt autem baec: a) in dialecto epica: /0/07;/ ex *//>/()(;/ et /or/o/ ex *,/o(y-(//'; (juo pertinet (juod est apud Dionysium in Bassaricis fr. X p. 516 Bcrnii. A(''o./c/oo/ loaaix/.rroi. uti Cavelius librorum serii)turam loai x/.nioi emendavit. Sed i^ost vocab's longas et diplitbongos geminata semper csr reducta, uti in .iciai (decies) ex ''.icc^-ai. iuxra (luam forma secundaria ex analogia facta .ici()-iaarri (juin([uies usurpatur. — b) in dialecto Dorica: apud Pindarum ./o(/o/''/'< O. 10,77. N. 1, 74. :'., 90. .S, 32, at etiam /00//;- \\ 8, 44. O. 10, 73. N. 3, 142. \('(oi(iair (N. 5, 99) ex -^(^oirai. ih-itiaai (P. 4, 96) ex *,'/.•■'////(//. cf. liniiii^ (O. 10, 24). — Sed Stesicborus 8, 6. Ar- cbilocbus 58, 4, Tbeognis 72. 331. 590 ./o(/(// cx bngua epica ascivisse videntur. — c) in dialecto Arcadica: ad Arcadiam spectat oracubun Dclpbicum ab Herodoto I, 66 litteris eustoditum, in quo est .io(iai/(joiof (cf. bynm. Orpli. 30, 22) et Parrliasii euiusdam nomen iloaar/fmn^^ apud Paus. .8, 27, 2. — d) iu dialecto Cyprica: Tunai (SGDl 60, i:C-2^») i. e. TTCuaai^ cum simplex o" ad spiritum aspcrum rcductum sit. 11. De 07/ ex (// acisinmlatis. A. Iii coiiiiiiissiira vocuiii. Oiiiiies (|uac iii fronte spiranten a tenent (iraecae voces excc])tis admodum paucis })ii- mitu^ incipiebant spirantibus f// = sv \\. Meyer- § 221) ([uac iam anti(piissimis temporibus ui *i In v(>(il)us Cn^tensibus. Laconicis. Hera(.'lecnsibus. Argivis Doricam accentus rationem (de (lua v. Ahrens |.1(' (\y. 1. dial.] 1. ■_'(> sqq. ."t Cauor [delectus]- p. Vli >^({.) sum secutus. ••• 6 It li -,w adsimiilatar sunt. Gpminatae na qiiae podetemptim ad simpHres rediicebantur, tantummodo in Homeri poetaiunKiue «lui eius sermonis consuetudinem imitabantur earminum et vocibus com- positis et formis verba1il)us vel augmentu vel reduplicatione auctis diutius permanserunt euiscpie '•eneris exhibeo haec exemphi: ^ a) Homerica: verbi nxirM (ex *af(khK H. af(n: cf. Germ. swaiiz) compositum nQumano, - verbi (Jtic, (ex ^aj-eio. v. Curt. Kt. 375) composita ^numeic» et hKHunio at^jue impf. HWLioiin — verbi (Jerc, (ex *x}u'(>. R. Sct. cj/a = Idg. y«. cf. Meyer ij 221) composita ^rriadevo ^:,i,WLin^. (}:jn(j(jei(',. a.Too-o/ /o.-. 7in/A(J(J('>nc (h. VII, 2) atque tempora et augmentata i^(j(m(>y hj(Jeni^u,v et reduplicata t(J(J,,au taa,,,ern^. — Accedunt singuUi haec composita : xor/o77c^/.oc. quod Schulze p 352 iniuria reprobat, iuxta perperam scriptum ■Knviauln^ (v. Curt. Stud. Lips. 3, 189 sq.) : R. nHil vel fmd, cf. Germ. sweUan - lv(J(Jelnn^ : Sct. svaru, stipes, v. Curt. Et. 375 - !-7ii(j(J0JiQ(n' (£725), cuius etvmon nondum est enucleatum. — bi Alexandrinorum epicorum ahorumque poetarum et scriptorum posteriorum (>g (trag.j, i^ooo(Jong. xvvn(J(jn(,g. /Aihxjodog. veycvooooc. ^evo(J(Joo^. olvoo(Joo^, .TVQO(J(j6og. - c) Hesychiana: e(J(Je,(n'. imjeiKc. HJ(jevavi(u. t.iujoevovoct. eTiioovdo,, (comp. adi. e:Ti(J(Jv,og), fTitGaou, looovo^ha , v. Kiihner, ausf. Gr. L 2^ 585), uvaoovio^:. ()r^,W(j(joix, naQeo(>,a — oni(J(Joog. quam vocem etiam ex *(\Ti()-(Joog (cf. o:rida i 82) vel ex *(i7ti^-(Jon^ (<-f.Hes. ilminv) coaluisse licet opinari. - r^joor^nevnv is^^novirjnevov. v^ouriuevov. quod vel part. perf. pass. verbi ootvj (a K. tja = Sct. tndjofiati, cf. Brugm. KZ. 25, 301 sq.) esse statuendum vel in Hjoo-ir^utvnr (part. perf. p. verbi (jn;Uvi) emendandum est. - 'eooi'ia)a' vapvr nu[rn\. t(jxv/.e,ev iuxta HJUaiE 164. Z 2S. () 524. • tyvuvnv. ,'.((,, i,ehn : vb. (JvL-(U', a verbo quod idem significat nyX).-eio, =\.2it. spoUare vix separaveris; (piamol^rem spiranti J ante /• secundaric orto ex (jy.ivl-ca') = ''loioovha; = (Jvlao videtur esse explicandum. — d) Ex Laconica dia- lecto tradit Xenophon aor. pass. chrujoova (Hell. I, 1, 23) = anfe(Jo6r, i. e. (^^rrjUciyfr q^^^» ^P^^^^^^ Hesvchii glossema corruptum ctnuxjia ' (t:r,jlay,,. - e) In Attica et lonica dialectis umcum rumpositmn Att. ,),(^-, ,(<(-,. lon. (),(t-(j(jdv> (ex *(J/c'tc, = rfctis,. ^. tca, cf. Lit. /itV,/ « i, (,ma pro simpHci habe})atur. -eminatam reservasse patet: simplicis (Jcico vel *rTctoj. a quo syncmynumi ipsum (,uo(iue raro usurpatum o/-.'/c) ,Hipp., Diosc.) derivatur, in lingua Graeca n(m traduntur nisi tres formae : ap. Herodotum I." 2()() pra(>s. 3. pl. (J(jo, et ap. Hesychium part. perf. p. h c^ueva ■ (je(jr^(J- ueva. quod .iUe ex comico (piodam Atheniensi (v. Com. V p. 29) excerpsit. Jure Meyer^ i; 221 adn. contra ea quae ego statui ( v. ann. gymn. Budiss. 1883 p. 19) subst. (^iarrog (cribraj a verbo dtarcac^. non verbum a su>)stautiv(i derivatnm esse docet. |{. Iii stir|»e vociiiii. l)u.) vocubuhi niong i cx *//o-/oc vel Brugmanno, Grundris^ [1 p. XHl auctore ex -ftnJfog; cf. Cret. in leg. Gort. fr. B 2 //o-/or, X, 53 J-iof (>!,(>, (xn. in tit. Cret. in Mus. it. H 190 sqq. nrr. 79 et'82 pubhcan. J-ioftt er f,oJn,„>,(jnr. Hes. -/o; or • ;o-o)' i. e. fiofnv) et ruiooog (ex *r^,„ov-og. -yu,oJ-ng=','iiu(Jong) adhuc sunt nota (luorum iu stirpe litterae o/ prinuiriae iu (Jo adsimulatae siint. Altenim ^(J^jng. si praetermittere licet exempla ex dialecto Lesbiorum Aeohca a Meistero 1 p. 134 allata,*) non retinuit geminatas nisi in montis Laconici nomine '[(jocjomv iPlut. Ag. 32) vel *, A.l iUa Meisteri exempla adaenilae simt duae glossae Hesychianae Lesbiis ascrii.tae, (luae ab raao,- prodeunt: laar. (cf. Lycophr. 219) • /] /fV;,^o,- ro .,<,or.oor et ianuo!Uc, • ■A^oovalUa . Aia,ho,. Exstat. ni tallor. tertia omisso nomine ethnico: ",aao, (M. Schmi.lt talso laao^ ■ ya^rr, Lat. acquor i. e. aequum mare; porro nomina urbium Lesbiarum "Taaa (v. Steph. By/. >. v.) et "Jri,aar. fcf. '/Vor et 'JrrCnu.or). Accedunt nomina et herois eponvmi7(?ao.. qni in II. ^/101 falso Vo-o,- scribitur. et heroidura eponymarnm Vo-ar; ai 'h'T,aar., fiharum Macarei regis Lesbiorum mythiei. AV. ilhi urbe laaa quae mature deleta est, quin tota insula non numquam sit laaii noniinata. haud est dubiuni. '/(jtjcjoia (H.) quod ex ujoog et ogog compositum -esse veri simillimum est; quod idem nomen praeterea et ipsi Dianae et eius sacris teste Pausania ( HI, 24, 2 p. 240 K \4Qieu,()ng 'looc')Qag 'ieQ(>v) a Lacedaemoniis erat inditum. Restituendae sunt Meyero iji? 224. 268 suo iure suadente geminatae in carminibus Homericis, ubi codices eos(|ue secuti editores suppeditant ujoj. quae scriptura cum in lingua Graeca universa litterae 0(j attenuatae productionem vicariam admittant nullam, nulla ratione probari et fulciri potest ( v. Meyer ^ 292). Praeter adi. ytjong corrigenda sunt eius derivata subst. ioct {i 203) in Yooa (Aeol.) vel /W/^ (lon.j sc. uoloct i. e. aequa pars = compensatio ( Scluilze p. 89 Ficicium secutus falso ex '''Yxiia) et adi. f. etot^, pl. eioa, ( saepius ) in .'-/oo-/;, riooa, ( ex *efiofa cuni e prothetico, v. Meyer § 101). — Vox ?J//fo-o-oc non legitur nisi in tituhs Doricis his: in Argivo Epid. reperto (SGDI 3325) saepius k) y^uuj(jnv. in tit. ('hah'edone reperto (ibd. 3052) )]iuooov praeter ',],,, onv. in titt. Delphicis (Curt. Ann. Delpli. 120, 13. 213, 11 ) )',,,„- onv: praeterea in tit. Arcadico (SGDI 1222,25) /^/^/Vwo/; denique /'///oov simplici o exaratum octies occurrit in tit. Tithoreae Plu>censi {'){([. t^Qy. 783 — 786 1. § 2. l)e /. o // 2 4- J adsimulatis. Li(juidae et nasales cum spiranti / si concurrerant, iam primis temporibus panludhun^cis sunt transformatae. Liquidas /./. ex /,/ adsinuilatas usque ad recentissimam linguae (iraecae aetatem viguisse in particulae primae pp. 22 s({q. probavinuis. Sed adsimulati /// imlla exstare exempla atque aoj et avj in omnibus linguae Graecae dialectis iam inde ab initio per epentliesiu (v. Meyer ij 111) in /^/o et a,v transisse cum iu exordio docuerimus, iam de transformandis eo} ^Q.i ''Q.i ^Ki *'./ i^'>:i syllabis ut verba facianms, restat. Quae (juideni ])rimo in €qq iqq ,qq evv ,vv vvr adsimulatae, tum exceptis dialectis et licsbia et Thessalica atque ex parte quadam etiam epica ad formas e,Q (Dor. i-q) Tq ?/> e,v (Dor. t^v?) Tv ~v (|uae geminatas ad simplices redactas et vocales breves compensationis causa productas exliil)ent, sunt transformatae. Quomam nunc ur proposuimus ad voces in (luibus geminatae sunt conservatae accedimus enumerandas, Lesbiaca exempla quippe ((uae sint a Meistero I p. 140 sqq. congesta, et Iiic et in paragraphis sequentibus omittamus. I. Diahcti Tltessalicae e.cemi>liim: unum adhuc exstat xQevveuev (SGrDI 345,14) ex *xo/- rj/uev., cf. Lesb. KQivvcj. JI. Dialecti ejjicae e.verTvpla: evvt]cp,v (Hes. '!/i. 410) ex *evva, cf. i'v,-ni et Sct. fm,/(is (Curt. Et. 310). — 'EQ,vv,'g. Haiu- speciem cum in formis trisyllabis codices Homerici plerumque tradant, non dubito, si quis stirpem Sanscritam sarani//i ( v. Meyer § 58) vel niaxime cognatam comj^araverit, quin Spitzneri (pii falsa etymologia seductus ubique 'E()iv,'g m textum imposuit alios^jue editores fere in assensum traxit, rationem parum probet. IJI. Lui(/Hae Atticae et niU/aris exeiiijila: ri^Qavvng ex *r, Qctvirtg vel *TVQ/aviog a R. ///;• vel turr i. e. domare, devincere, v. Prellwitz, [Etyni. Wiu-terb. d. gr. Spr. 1892] p. 330): haec vox initioAeoIica, utpotequaeiambuuK --| -|) otferret, aiambographo ArchilochoPario in litterasGraecas suscepta apud tragicos adiectivi, postea substantivi vice ponitur. — Duae voces vulgares ^kevvng (piscium (luoddam gemis ) et yevva ( genus ), in quibus (^utius Et. p. 650 et Vanicekius [Griech- lat. etym. \\ tb. 1877| p. 187 / ;• ex /•/ factum esse docent, non suftixo >n la, sed vn va formatas esse nenu) iam est qui neget (v. Solmsen KZ. 1888, 64 et Prellwitz p. 48). Ab hac voce yhva derivantur: yerra-lng yevvci-o yevvr^-iuc. -o,g. -TQia, -T,jg; yevvri-noQ {Vaiy. l. T. 516) yevvci-dctg (Ar. Kan. 179) yevvi^-rdg; ^f;'£J'i'/^'c: et attenuatum (tyevrjg. ayevveia et ctyevvia, (}yevvt]Tog ill.) ctyev- v,^,a (II.); cum illa voce fKevvog sunt componenda vocabula: /// fKevvog (sordesj, [ilevv(')g (sordidus et fatuus), ^iUvva (sordes), i^/.evv-codr^g (sordidus), rr/Jvvai (Hes. ex Hipp. Tc/Jvva, • ivv^a,). Hoc eodeni suffixo va (cf. nck-va, 7ireQ-va, eyj()-va. ii/o,,i-va alia) sunt formata subst. "lai-ra (Soph.), 8 I; I' quod pst femininuni maseulini "Ayr vel 'fdi IV.rrK (Aesch.), et ttIvvu vel ttIvvi^ fpmna), quod a srirpe pin vel pen id. Slav. pe,n-ti i. e. *pm-ti et Lit. pin-ti) descendit. IV. (Hossae Hfsiichianae: (Tiooov ' aooi^mv iuxta ((^iQnv \»- 72i • (io(u^iov : ex *(}f6Qmv — vc'ag(uc ■ (Utfrroiv^c : ex ^vafajtQij'. a R. rrro- (habitare i. .f. i7^//6/c><^ ex *ir^/r6(>/(^ — ox/ooor //r/r^' o-x/o/('yr//^ ./('/rVrfiex *ax£^/oV vel ^xr/oc a R. ox60 (Set. sA7/^/. (•{'. ox/^/oe^ ex *o-x/^o;V> vel ^oxr/ej — )-;itoQlr,(u ' in}.o.ii>ii^inuo\ l.r^Qoinlv ■ i-if fMinaKdi» (|uae Vfil.a Jlotiinann Bzz. B. l.S<)2, 2S7 ex "^'fTTeQJii^ cf. wd. mpovifit-mi venerari ) oiusque derivato i.jrQQ-lSo ortu csse putat. — Accedit Suidae glossa o/ooo.- ifoveai pro vul<,'ari o/ooc et (furjd^ quod, nisi est niendum librarii, ex^^ift- Qiog iclifoQ^^ ex *//ooo.- V. Piellwitz p. 21)4) natum videtur esse. - xo,n< • rr/o^yoc : ex *xor/r'. (•f. y.dvi-^. y.ovl-i^ (BX *-/.oviifa) — : ad o in fn.nte abiectum confer ii-iinarc. pro oi,'ufiaia. roriia j.ro ifnliKc alia. -- Omma liaec trlossemara sinc m^minc crlmico apposita vel Lesbiaeae velThessalieac dialccto sunt attrihuenda. § :L I)e /. o II r -\- J- adsiiniilatis. Li(|uidae ct nasales cum di^^imniate eoncurrentes mulro diutius quam eaedem illac cum / copulatae adsimulationi restiterunt, ((uac etsi iiiter eas ex (juadam partc iam in lin-ua pan- licllcnica increbescere eoepit, tamen nc quinru .iiiidcm a. Chr. sacculo ad tincni cam perductam esse docet eonspectus titulorum diversarum dialcctonnn at.pic liaud paucarum Hesychii ^•lossarum (cf. Mever ij 230 s^pi. i. Ciuiii ctiani in nonnulhis .|uarumlani (lialccriunni voccs adsimulatio, (puie in lonica potissinmm anti(piissima dialecr.. valcbar, omnino !i..ii inceasit, sed spirans / crebro aur eonstanter ut iii serino.ie Attic. adsinmlatione omissa evanuit iion ascita pn.ductione compen- satoria, ([uac rcs hodie^iue in Slavicis .luibnsdam linouis uti in S(.rabica usu venit. Adsimulationem vcn.. nisi si mansit inteuTa. ubi^iue et (luidciii iiiipriniis in I(.nica dialecto attenuati(. coniun(;ta cum pn.duction." conipensatoi-ia cst secuta. — AHcramus iani exempla,' i iii .luibus pcrmanserit ge- ininario. omissis Lesbiacis. I. De o^ ^^ '■J'^ factis. 1j Dialeifi 'llasmUcae e.iemjda: liijooQu i v. Lrcllwitz p. .32 i : c\ ' ao-oofa i cf. Lar. arr-iiin) = Ton.-ep. /;oo/o<^: .•ontra in titulis semel xr^o/rr (S(M)l 373i et bis y.<\oa (rit. Lar. et Fhal. S(J1)I 348. 1331). — lh'(joi'.il<>l II 749 Uhnuloh. gentis Tliessalicae m.mcn : e\ UiQoai-^iiol vel '7Ah>- oai-1aii'.i livpocoristicc deciu-tatum: .ii(UH'.i \ .liQc.i) = n-Qa^. I^esb .rHjQc^ ex '-.T.-o/rrj ( cf. Sct. ^Mrrani ultra, locativi est forma: cf. Ih^Uu-ytvi^^. '()Qii-(ioy_(u alia. Ita^pK» non audio ncMpic IJaunackiuni ( Stud. Xicd. p. 51 ), (pii ex 'I hrQic^liol ^ "IfiiQai-Jai a, . nc.|uc Vanit-ekium p. 93:}, (jui ex ''lhoi-Qa;l-<>l \. c. va^^\bundi v..cciii (.rtam esse autumat: (pn.d urrunKiue si vcrum esset, oo litterae ne^pla.piam ad simplicem potuenmt reduci. — Nonn^n proprium apud Graecos admodurn fre(|uens est IIvqqo^: prinius anti.piae memoriae, .-ui hoc nomcn inditnm accepimus, Achillis tilius comparet, postea Xeoptolemus cognominatus at(|ue herois cultu praecipue Dclphis hoiK.ratus; eiusdem famam praedicant testibus ct Pausania II 1. 25, 1 et IIesychi(. s. v. irQQiyusiv urbs Lac(.nica //roo//o.- et Laconicus chorus .frrwl/a lin lin»,ma communi .//oo///, et /ro///J nec non vestis scutive quod- dam genus .irQQi/a ( Hes. .TroQi/a • /'/.<(in\: /; .rUTaQinv). Postea Pyrrhum nominatum esse illum rebus gestis cbdrissimum Lpiri n-iiem satis constat. N(mien igitur ThessaHcae aut Aeolicae (|uidem originis esse atque ex //Vo/o.- cf. in tit. (\)rinthi(. S(il)I 311!lh ///'o/oc e^^ui n..men i. e. Lat. Rufusi prodisse videtur. P(>detcmptim hoc nomcii pr(.priuni per totam Graeciam se diifudit mul- ta(|ue derivata nomina et comp(.sita excitavir, (pialia sunt Hi Qi^ua^ il^Qoi/o^ Jh oolvo^ //roo/()f;c *) Voces quarum // In /.;. est adsimuliitum iam in partis alterius commatc eo .nind l.'s.'itiir iii aiiii. ir.vnm. Utuliss. lS><:-{ p. "-'4 -i|<|. ]ir<>|.(isuiimis. «iiias i|\uilfiu rectius lii.' i>ini<'n.l:is tiiissi' tiit.-.ir. 9 llrQQrc/.o^ llliiiialo^ llroQaXer^. IIi'(wah'hu llrrwavi^Qo^ l^ya.Tuwuo^; Thessahca patronymica irnwaio^ //rovj/irr/oc llroQlaio^; Boeotica //o/'oooc /Ao/ oo/'c (f.) noroola^ llormilviu alia; Hes. gl. llrQ(^>i((()(u • o/ viv Mohxfifol; in titulis interdum simplici o sculpta inveniuntur : Thess. llrQiai)ac (Hernies 18S5, 15S), Phthiot. llroivo^ (SGDI 1401,11 48), Boeot. !IrQ<\g (ibd. 6GS i IIo,'qi., hk (3.^5) lloroiivl()a^ (4S5i, Byzant. /f/'o(a/oc (705), Argiv. Ili-Qitv (1612) llrQla^ (3325). 'Ji Bialecfi Arcadicae ef ( 'reticae e.rem/>la. Urbis Arcadicae nomen Ihujoaala Vanicek p. 523 ex *.r((Qfarla (sc. /o/./c) i. e. urbs in monte et convallibus posita (cf. Sct. iMirvafa = montes) ortum esse putat atque re vera huius nominis formam UaQh(ol<( Stephaims Byz. suppeditat; praeterea huc spectant: nomen clari pictoris quod in titulis Atticis et llaQQciifio^ (t'[orp.] l[nscr.] A[ttic.] IIK 11S6) et lh(Q(iaio^ \ 111, 186) exaratum est, et Hes. gl. llaQociuiov ' (iQo^l-/cr/a()l((^. Aliter Bau- nack, Stud. Xicol. p. 25: ex *:nQi -a/j - la = *lhQi-(afa-,a = Ih^QQcajla: *('.(j^ • yi^ ox/ooffc (i. e. terra alba) xai l^ihjv(\ 2'x/oo/rc. hri yr hr/i^ yoUrai. (^uac (luidem tres voces Atticum sermonem non redolent. 4i (ilossae Hesiichianar: fioQodv ' ■iQiiny.iu' iuxta ^<>q<')v ( Ar. Pac. 58) • :iQ(ur,/()v. quod nisi errori scrijitoris tribuendum est. sufflxo /o ex *A>o/o'c (cf. Lat. caimi-voru-s) natuni esse arbitrer. — .y,:oooV • i)((ar ct ,//(>oo^' ' i)<«f,'- • \la/i()6vi^. quae vocabula Fritzsche Stud. 4, 290 licet iure cum glossa iiiodv • i)<((fr comparet, iniuria tamen mea (luidem sententia ex ;liQu')v orta esse censet; aflerenda ei praeterea erat Artemidori vox ,y/oooc (vestis quaedam). Omnes hae voces componendae inihi videntur esse cum e]i. t/ooc (lanai ex */6o//>c cf. Lat. ren-e.r i. e. laniger; alii risQQdv ex *iiQ(i<')v adsimulatum esse iudicant comparantes vel Russ. ,:<»-sa et Lit. ra;Vt ( Joan. Schmidt) vel Graec. h'cj(f<( et yiQQov I Hes. yiQQa ' ra ()iQiic'(riva (f/i.jcxaiiara; ex stirpe grso) et Germ. chursina ( Fiek Bzz. B. 2, 266 sq. 16, 286 et Prelhvitz p. 55) ex analogia longius ut \idetur repetita. - Glossas ()iQQi - an^Q") .riQu)ioaiov 'i.r.ior (^X <)icwian'^L; ■ /rvciyyr.c: .liQiaryivio^ n diQQa (collum) ex =•»/(>/« (Idg. *ge)-va = Scx. gi^TvrJ cervix, ^hw. griva iuba i = Lesb. ()iQ()a et ()iQa. Dor. (y//or; (Hes. gl. ()roi TQciyr//.n^ equidem in ()ilcu( einendaverim), Lm. di/(>/^. Att. (Uqi^, cuius /^ littera post o posita et- lamnunc / primarium indicat, esse derivatas vel earum significatio docet; Schulze j). 93 confert Lt. Mi. gl. ()iQiiaTi^Q • /o ();'Qua: ex ()iQfiariQ; corruptelae speciem prae se fert glossa granmiatici m Bekk. anecd. p. 388, 29 et 202, 26 nc (oc ) /ai aJiia /ai rTciiia yci/M/ro(; cuin PLppocratis /iqiw^ ( v. sub 3) cognatae mihi videntur. — Denique glossam riQQarnv • iayarnv u\ .TiQna.n)v ( ex *rTiQfarnv. v. sub 1 .TiQoccg) emendandam et Aeoliis (v. Meister I, 146) esse tribuendam (juis est (|ui negety ) Zonar. e. 476 i)'i-m]aTr',.o./.;,. et vulgo i.-,.-,,. Att. ,V,.o-., no„ ,a,n exstat n,s, ,n nno tmt lo V- ; WCH 1SSC, ,, 378 1 r 17i 1. 6 :,u„ .,ooi,rv,mv i. e. Att. .n,, .,Q,.it,;o„: 1. 9 .T«o«,.,.,[cal. irn (,l ,V 4c ; 'ou^a ea in ntt. Wss! SODI 343 ,M/.. &../. 345 Uo>.r,.., et Phars. 3.> Mh^oI- Io...«, ,semel / o..«„ ro..,.-„ / o.o,. ;o,...o,-a« (semel n,r„..ja,o no,mna urbts p;„.,aeW,,mX,,essa.iot„^^ ;-r'm"r ^;;:r;,;:::Ah;ens ^.^.1.^.^ ;« e^. ...0,,, ,^,;^-^,(j;';-: siocedunt iiico amm nomina I oyynQ (m tit. Ihe^s. mz. n. i-, i.'. , - B 748 et /V,,..,^, ,C|orp.| I|„s..r.| G|raec.| 2776., /•o..,..o, et /V,,,,,, vel e,,. / o,...,o,. , o,^ra, /t.. „»o.io, aliusque Thessaliae urbis nomen f„.,.o.o,.,S, /o. «rb.sc.ue Thracae/ «,■...„ et /o.e,, .Kustath ^ln, 42, atque u^bis Achaicae in promunturio sitae lo,,noo„ , /i 573). H,c m,n,me aud.en- dus est Schulze p. 120, ,|ui de hypoeoristica Kfm,nat,on >g,tat. ■J, Diatltie,Je.,'en,pla: ,.V,.oo,;.«'o.. :saepius : iuxta -Voo,,;..,,. ,saep,us, et a,.oo-,,,.Uo- ,ouaterV ex ".••,-/oo- -.„„,. • ,.-/oo/v.'>e,. . 'h-fo„l-,,,i.>.o, a U. /o,> = Sct. vadh ,v Meyer^ s^i 56 '>o" ^icn.,,, usum imitati posuerunt 1'indarus: Urooi^a, , P. 4, 33 173) et S.mon.des >.?•/,;„-.. L,-.. Hesvchii glossa',.:V,.-o-„ • .,V,,o„ vel ex I.esbia vel T essahca d,alec_,o v,detur ess" dopron/pta. - .^,.,.,,-^o,.„/, r 174, iuxta recentioren. vulgaris.,ue d.alect, or,na,n ..^..,;xo.t« ;r.502 in s;u,.ia illa Iliadis parte,: ex ■'/,./,>o..r„ a stirpe *^-,./„ = ,-„,-«( v.MeyerS 40o., qua ex tirpe ..adunt .n-aeterea voces epicae et ,Wr,,«o, ■ Hes.-£. 434 .. »...,«,., ,Hes. a 801, :,.,- .' r (saepius, ex *a./,„)-//,..o et geminata ad simplicen, reducta v,...r,a.,u.. P'--*"'""- ^" ^ „;,„; . ,.,;I. .,-..,.x,;o,<. ,Hdr. 2. 14... .,-.,«,.-• ,i -240, a,.,ue digammate plam. a.„,sso recennore ormae cum hn.n,a,. vuljjari, ,:..«,», .•.■,«oo,o, tum dialeotor..m .»,.«.'», ,t,t. Oe aeus l 38oa 7) J^^r,L r .tit^Boeot.SGl.I 488,«.=,,: f..,.mae ,.eli,,„ae ..um ,emi„o ,■ s,.r.ptae ,•,...,,.0, ,Aesc hm. .6 i P. iV^ 146), .-....«x,.. .Diod.Sic, .■....„.„0,0, .Strabo., ,•■,,,',. ^io. , H.pp. et Gal., .,uae fere ^tipn.ribus iitferioris aetatis su„t propriae. nisi forte librariornn, ..rrori debe„,ur, ---™" - tbroia falso accon.odata ad vo.eu, hria. .,„an, .,uid..„, vocem esse o.^am ex .,-,..■■/« ,p.aep. tac^unt Brugn.annus et Zien.er: .te,„.,ue .,uae apnd poetas Alexa„dri„os .nven.nntur velut apud Theocritum 26. 211 «...,„■■•,.-• . Kt. M. :!43. 21. 2.-. ,■....«.„;,) e, ( 'r.na.oran, A„,h. I al, 7, 643, 2 .■,...,,«„ ex imi,a,io„e llesiodi vel Le^biornm poe,arum profecae sun,. -- .....6.,. sae,.ms ,mpe. . iv"semelque .(V 412- imperfeCi 1..,., „sur,,a,un,: ex */'../.,-,. a R. /..t (cf, .,-,0, ex */,-:x-o.' vox,; •e dr ,. XIX, 29. Cer. 172 .■.,. „„ e, Pind. P. 4. 172 .T000-/......T. ,■ ge,„i..a,a l.ttera perh.betur a„e„uata in iro^r,; (Hon.erus et tra.ici saepius, ex •m./o„;. .•u,.tio auctore hon..nes doct, (v ever .< 187) ^.eie ex *^,;u.rs . l.a,. /,«.«, natum esse adhuc ,,utabant, ,.u, op,n,on, plane repugnat illa-lin;n.ae G,.ae:.ae lex, ex .,ua nasalis ,. ,,ost breven, vo,.al..„, e, ant.. o sequ.mte vocal, pos.ta adsimuUtione,,, no„ patitn,., sed nbi imm.„a,a „o„ ,,er„.a„si,, eva„escens breve,., vocaleni an,e- eden,em produ,.i, J. Mever S 297,; qua de eausa Alcaei (18, vocem , pro codienm falsa s,.rip,ura <-,..4,«, : ex »«../«,«,. ef. «.t-,,.- ..ompen- sa,oria'enim pro.lncione i„ lin.ua epica ex <-< ,,.,„ «t <7, sed ,; .v. Meyer S ^ hac eaden. ex eausa repo„e,,da es, semi„a,a l,is..e i„ verbis epi..o-poe,icis pari modo forma,.s at.,ue falso tran- scriptis: ifOurrei (/ 506 e / Q fi V -}- a adsimulatis. Adsimuhitionis qua priscis linguae panhellenicae temporibus spirans (/ antecedentil)U8 liquidis et nasalibus adaequabatur leges, cum sint haud paulum difficiles et contortae, et omnes et totas liic ponendas puto. • li Semper adsimulantur consonantes //(/,• exempla (^uae sunt pauca non suppeditant nisi aoristi sigmatici. 2a) Consonae ;■(/ post vocales breves coHocatae quibusdam in dialectis ad inferiorem linguae Graecae aetatem immutatae remanebant, in aliis v ante a excidebat atque cum earum complexum secuta erat vocalis quaepiam, suppletoriam, cum alia aliqua consona, nullam produc- tionem efficiebat. 2b) In omnibus linguae Graecae dialectis adsimulari solebant consonae va^ cum post voeales a principio longas erant positae, quae norma potissimum apparet in aoristis act. et med., quorum de vocalibus productis conferendus est Meyer § 297. 3) Consonae /.a et qo cum in quibusdam vocibus singulis tum in aoristis sigmaticis eorum verborum ({uorum praesens ad classem iota insignatam i „Iodklasse'') pertinet in /./. et qq adsimulatae sunt; qua in adsimulatione valuit similis formatio aoristi sigmatici earum stirpium quae in nasales Hquidis cognatas // et v caderent. 4) Geminatae // qq fiii w panhellenicae quae ex ka qo fia va adsimulatis profectae, si omiseris dialecti Lesbiacae consuetudinem, non sunt retentae nisi in Thessalico et aliquatenus etiam in epico k)quendi usu, ceteris in dialectis ad simplices attenuabantur ascita productione compensatoria. 5) Cum ex aliis quoque dialectis in quibusdam vocibus hae geminatae servabantur, certa suberat causa quani indagare nos conabimur. lam ad singula verborum, quae tenuerint geminatas, exempla enarranda aggrediamur. •)* ^Si 12 I. De geminalis ini rr /•/. oo in aoristis signiaticis. 1 Dinhdi Thpssa/irar e.remjda: tniiancnnnr <8GD1 345, ir.| = Att. iiriuanunvn' : ex *orr-.u rnavfo>r ^. Mcver ^ 297), cf. Lcs].. xo/m./ (v. Meistor I. 138) - clnr//^//..n/o^ ( SGDl 345 :; •'::,= \rt arioarai/MiTOc cf. Lesl,. .;.roo-r//././.i'/r. i Meister 1. c). - Hiic adde llcsy.ln. fflossani noudum explanataui • pn» .'x .tcm apud Thessalos in u>u fuisse testautur titulorum exempia i SODI 345, 20. 2:i. 4-.^ Muur va^rutr all.i nemie est quod .um Mauri.-io Schmidt ^nnhu .M.rrigamus, ut sit vox Boeoth^a. 2, Liwfuai^ rincat €.r^mi>la. Adsimulatiouis conservatae uou cxstat nisi ]....• uuum exemplum fuf!')lLiir // 651. ■' 334); aliis iu aoristis huiu> geu.Tis oiuuihus reductio gcminarum consouannum et vo.aHiun praecedentium productio apparet praetcr.|uau. uhi /.o .^t oo adsimulati.,ucni respuel^aut; quales aoristi sunt i oau ipraes. ra>r^/>/Vjxcn. i^oou i praes. ooi//// .-f. fut. ooooro/^ i ^xroov. ipracs. xr«-c>, .-f. fut. x/W>i'/6c ap. Democr.u ^x6oo7^ (praes. *xf'o(., cf. ()Vo(-yi iuxta i'yiuou i praes. xi/'oc* , u.roioau < pracs. decst) k/Mu (praes. ap. Hesych. ,• /.c> iuxta C//.C; t^x V^-/./-'0, .•■'x^/-o-(' (praes. deest); h(,s aoristos, qui nou primigenii,^ sed secundarii a pluriu.u aorist..rum sigmati.M.ruin analogia (cf. futura s.Mmudaria Uiooouiro^ / 507 a pi-aes. iHo- oiuu et i)iu(f:tioo€tica aliaqne e.rr„ii>ln. (hiac huc afferemus exempla aut m.u satis perspunia sumaut certa tide cai-cnt. a) Verlmm .pir ..-p.M.ti.-um .■■o(>r; (.m,. ah.M,. iuterco) .pu^d H(,mcrum secuti Ani.-i .[Uo.iuc alii.pie poetae nec non soluta.> ali.iuand.. (,ratiouis s.-i-iptores usurpant, ex ♦/r'oo-c, a R. /.:Oo- (cf. r.at. verro v\ *rerso et Germ. werran) natum cssc a viris (h..tis (v. A ai.ic. OOf), Preilwitz 103. Mcvcr i^ 499) uuuc fe.-c iudicatui'. Ad i(h'm verhum i.ertiucut ha.'..- Hcsychii glos- semata multa: /W (r^ 164) • :tn\>,u. <\:Tu'/Xq',rqiu)-?ir \.e. /iqqrjv (^_ (p^iytiv), verumtamcn nec l(M'tio neque interpretatio constant. At S..lmsc.. KZ. 29, 353 .'oo/> ex /iqijo .'riginem duxisse negat ue.iuc vcro lial)ct .pi.. ali., m(,d.. illud explanet. — h) Voces Jitjqu et z/f 00/.- (Maccd.,uiac promunturium) Jiqqior i vi.ms La.M.uicus; Jiiwua ct Jnjqio.n^ (duae Istr.ae gentes) /hjou vel Stob. JiQu vcl Hes. Jiqui ilocus Mcssenicus) comparandac sunt ni fallor cum subst. d£/of^'c liugum vel dorsum montis). .ju.^d praeter n.,mei'um et IMudarum sacpiu.s usurpant tragici Atiienienses qu.^d.pie suhest u.,miui demi Attici Juq<'a)ic eius.pie lierois eponymi Jiiqi'u)i,< atque incolarum Jii, cuius / in liugua Attica .-um excideret, pr(,ductionem siipplct.,riani non eflecit: immo referenda cst ad vocem *diq<)-u() = Sct. drs«(^' (cf. voces 7,W< Jiqqi< veA\..\ = ''()iiqu() (cf. (|6/o((c cett.). Kodcm pertinere vidcntur voces: Dor. .76/o«^' ( vicus Arg<.licus i et ()i,quc ^We^. ()i,qui)i^' jiovroi 13 collcs), quarum alteram Ahrcus H, 159 Cretihus viudicat; cf. urbis Creticae n. Jvqt] et Jr^qaQ ((TG 2554, 134. 169) — ep. 7Tolv()iiqcU [A 499 E 754 (■) 3 TTOUdiioudos^) — Hesvchii i^uocto (Eliacumyi • zo(,((/^/; et ()uQ6g ■ /.ocfoc. AUTccvrr^c tottoc — nomen urbis cum Atheniensibus f(,ede- ratae Juqt'. — c) ooooi^ (Ar., all.) pro TTvyrj (clunes): ex *oqooc. cf. Germ. ars; ([uae .[uidem vox ab Aristophane ex dialect(. non Attica, sed quadam Aeolica recepta videtur esse, quippe cum sit Attica forma o('o(f et L,n.-cpica oi^qrj (ex *ooo(.'): cf. ep. otqicr/oc et L,n. ovquyog. — d) Hes. noqior f]qiyuror (plantae m(,ntauae genus): hanc ego vocem sine ethnico propositam dialecto Leshiae v(d Thessalicae ascril,am atque ab o^ool,- (ex ''/oquic v. Meyer ^ Ib) — Att. (>'ooc. unde oQiyccvor. pr.,ficisci iudicaverim. — e) In dialecto Macedonum, quae iu retinendis litteris gemi- natis .um finitima Thessalorum videtur congruisse, Hcsychi(. teste usurpabatur subst. .lil/.u ■ /./'- :h,c cum derivatis li/./.ccruc ' '/.i^og <>xbjqf)C cctc) tottov et Jh/./.ulor ■ J^Iuxedor/xflr quac deno- minatio tacta est ab iu'be Macedonica //.-'/./.(^ Jli/./.ui. IJ//.'/.r//; ab eodem suhst. .//.•'/./.(( praeterea origiuem duxisse videntur uomiua et url,ium Ui/./.iau seu iu liugua communi Jh/././^n (sunt autem urbes sitae iii Achaia. Laconia, Messenia, Thessalia, Thracia), tum Jh/.icru (i^ ^u/.uuic. ir ro/c Jux/.ot /(>//,7/o/cH./. II; /.i^ i sunt duae urhes in Thessalia). JJihrru et Jh/.ivu (urbs una eademque iu Thessalia sita), JJr/.ior i oppida, alterum in lllyria alterum sub radicihus Pelii montis positum) et montium lli/./.fnclor vel JJi/.tvvuh)r et llihvulor ( in Chi(, insula i rii/.ig ( iu Attica ) JJrhov. <[ui m(,us Magu(^siae notus etiam Ihhor atque ap. Pind. hyperdi,rice TJcchor audit: adde Hes. (fi/./.inoi <]Qo-Jc'rx/uf at([ue ITpiaui ad Demosth. Tiql .iuqccttq. 376 B (ftl/.ui. quod illo teste Macedones pro TTi/.ui usu.-pahaut. Deni.|ue hu.' refert Baunack Stud. Nicol. 56 Atticum TTihcq^ixov (ex *TTehc-f/)iqy-rx6r) Til/og comparata Hesychii gl. .T€h()i^g H.i r (N'/.'/.ovau (Di/./.ig (Oi/./.itg (Di/.Xin^ (lh/./.6i; perinde atque eiusdem stirpis substautivum ,'/....,«< Ho,'.,: Boeot. ,i.//.o.„«, .i../.« Dor. .i,.M^«a< ct subst, ,,o,>.r. -vamcue ,.-;■„„ .^.j:^ i^ ^ever « 199. Vanit 887) neque cx *M- ''''^::::^:': ::'::Z^J:^^^^^ Neaue ven, sl principalem earun, "^:j^:.^.:r:M^u .tatuamus. forn.ae Atticae satis sunt ^^^^--^^^^"^^ ,:.luctionis compensatoriae oporteret inda.ari^ 'i^rdrriatur: rid t^^^Z^^X habet opinionein, in Attica (luoque dialecto AA ex A/ adMniuiatum, f :":, ::;;::,;'r ,;s:; '-:,.":, r.;i,i «,a „.„... ,..*„, ,- -- .«pr;-;:: '•• •r:"y:;;- ,:."t;;;r,.::-:;:;';;:2,:rx::';,rr;i' 'i;':r~ uuae ex R. Tx£/. ^ffy/to/v (\. N anic. lu*. ^q i- f ■» ^ --/>;„. ri,, ,nwrrol xr/ cu us /l/ :-7cu.:-:rr«s5;n;nae;:z pnn,a sv.,a„a v..H.i ..„-«..,. ..-'{. '^™^-:^;^™ •^'ificat. natura prod„..!.,ur: cf. prae,et.ea --'-■ -''^^^t^IJ^^.^r^cf"'.' .«'crTl^es- b, ,, ex /.,.. llesychit glossae et /;■;--;, ^^^-^rj^to/i': ./..,.. , Doricae , cf. Dor. ;?;^r e;!/!:::;: CartSer r f .. ....^ ■ .«^^-;; - r - SS: corrupta est; sed gl. «-^■'•"r, " "'''''"'^,: '-'^;'^^;;^'^^;; ..«^p,, eum deriv. detnin. ,W././.V.o,. cnm . ,.napt.-ct., recurrere videtur, - \ ox Cvprica ''*'-';'^ J P ^ ^^.^;,, ,,,,„,,.„,-. ,,,,;„, a Meistero II 204 ex ..... P^^^^^^^^^ ,r,:: . ^^ O.ossa Hesychiana LS:''\.I"S i"H::i::Jer:BB«. .39, perperan. cum S.v. -- -^us^^l^jippe "uiusstirps „;JaGracca .„ , /. prorsus sit aliena. conferre conatu... P""»-. ^ .<' ■ ^^^ f^' ^ ' p 194, ex *,„A-..ocdeducenda at,,ue cum Slav. adi, mlttm (nuserab.l.s, cotnparanda est. - c) Voces Lliae et corruptae. C.ntra .p-^ ^— ^^^^^^1^^:^^ d/: Hrbsct:: nn:-zt:r .i;"h. mo^'^^^^ not.'3) et Cypr^ ,.,.;.;.„M,..,..o/ . ^ naua "^'^"J^"- ,^*ia)-ro *ia,-r,a) et Hesvchii a Schmidt.o et Me.stero Aeohi8 r:'' ; fprelitz ; 'i U - 4 > «c = La,-. „,to ex '.Ao.), cum sint in ali.s dialec.is ut. '^:^^^ S^:: l^ ^X:J -ductae .que producione compensatoria rep.etae. Qu.bu. qu 1 in exem'plis non"est cogitandum nisi de /./ ve. ^o- ads.n.u.atis: neque vero adhuc .nvest.gatae sunt aliarum linguarum affinium voces quae liis respondeant. (^uod inscriptiones comnuinis linguae fxnivJjg) baud raro scripturam unjlkrj nrr^U.u otloIu (v. Meister I p. 144 et adde haec exempla in tribus titulis Perinthi efFossis MAI 1892, 201 sqij. bis (nrjllrj iuxta unum (nrh] ct in cippo Nicomediae Byth. reperto MAT 1889, 240 artf/M^v) perhibent, quamquam est mirandum. tamen cave geminatas ex prisca linguae panhellenicae aetate conservatas existimes; immo meram a,unosce sculptorum imprimis Asiaticorum imitationem Lesbiacae scribendi vel pronuntiandi consuetudinis. — Hesychii glossam yv/lni (Jinhwl iam M. Schmidt in yialni, quod etiam ordine alphabetico requiritur, emendavit; simili modo emendandae simt glossae yv/Juva ' SQ^iGft«r<( in ■'rahva yvkhnv ' dyyeinv nhxTnv in yvhnv (cf. Bekk. anecd. 228 yvhnv et apud Com. et Lex. yvhng) — fj(.iix6lhnv in r^uiy.ohnv, quara glossae speciem sub voce xo/./« proponit. § 5. I)e o -\- l Q n v adsimulatis. Spirans a cum subsequentibus liquidis et nasalibus antiquissima iam Ihiguae Graecae aetate coaluit in XA qo itii vv geminatas, quae cum mediis in vocibus mature ad simplices re- dactae productione supplerentur, non permanebant nisi in dialectis et Lesbia et Thessahca atque aliquatenus epica. Ubicumque autem uti in nisv tiievai productio suppletoria neglegitur, mo- mentum alicuius analogiae est quaerendum. Porro in fronte vocum cum pro Graecae linguae indole litterae geminatae essent attenuandae. tamen in commissura, in augmentatione, in redu- phcatione uti omnibus in dialectis consonantes qq sive ex oq sive ex J^q adaequatae constanter retinebantur, sic in Hngua epica II ex ul factae non nimiquam obdurabant. Quoniam geminatas qq ex (Jq adsimulatas iam in particulae I pg. 29 pertractavimus, restat, ut hac in paragrapho Thessalicae et epicae linguae exempla continuarum /./. nii vv ex n). an av adaequatarum coUecta proponamus. L De al in /A adsimulatis. h Krempla iwimigenia. Duarum omnino certarum vocum quae lianc adsinmlationem perhibent nec Aeol. yfklng (ex *yJoh)g sl 11. (jhas) nec Aeol y^/J.tni (ex *yj'ahni = Sct. sahdsra) adhuc in titulis Thessalicis reperta est, Homeri autem lingua epica praebet formas productione praeditas yu/.ng et ythni ( Att. yihni et yeihni). Praeterea haud scio an huc referre liceat cor- ruptam Hesychii glossam vn -j- /J.ng • TOTing oviov ^inQiinQtodr^g. (^uam si in vnav/lng (ex "^avo- ava-'/.ng cf. avhj = ^ava-h], avhg = *ava-hg a R. Sct. vas v. Prelhvitz p. 39) emendaveris, alpha- beticus quidem ordo adhuc interruptus reparabitur. Vox attinet ad dialectum Aeolicam. — De epica geminatione in compositis verbi hjycj {() 31 aTrnlhj^ug iuxta Y 99 djTnhjyei. n 224 cLtoA- /^'^'£/fn', V 151 drrn/J.r^^nvai, r 166 dTrnlh^^aig, /157. 261. 299 n£Ta/.hj^arri, /636 saepiusque ah/.ry/.rng) non satis constat, utrum eius forma primaria sit *ahjyio (v. Curt. Et. 738. L. Meyer Bzz. B. 6, 300 sq.) necne. De ceteris hnguae epicae geminationibus metricis uti i-'/J.a/-i6 t/.layt 11- haaern all. in tertia huius commentationis parte agetur. 2) Exempla secundaria. Nonnulla in lingua Graeca exstant substantiva quae suffixis -In -la a stirpibus in d desinentibus formata atque adsimulationem consonarum d/. passa esse vide- antur. Quam quidem ante adsimulationem cum dl in a/ mutatum esse equidem suspicer, illas voces, quarum ahae geminatas /A servant aliae respuunt, hic ponam. Sunt vero hae voces: a) Linguae Laconicae: elld' xa.^^^dQa . ^dxioveg (H.) : ex *aad-?.a (cf. Lat. seUa et Slav. se(Uo) et xaoi-hi • xaiHdQa . ^ /dxiovsg (H.), quae est forma recentior. — ihUd ' !U(ivo(.itva i. e. TiEn/.r^Qio^ievr} : ^^ ,^^1.^"^'" ^ ^' '^^'^ *^^- /^*'^^'^)' ^^^^^ ^b. denom. ;iv'/.ldio perhibetur in fiefiv/.lwo&ai • litfivod-ai et ^iiv/.hjv ' ttiQvov . enlr&vov, quas voces M. Schmidt suo iure Doridi severiori i. e. antiquiori vmdicat. — b) Linguae Atticae et communis: ntllvTQov (Aesch. fr. 283 H.) : ex *7TedlvTQnv 16 17 1 fv Wackerna.-el KZ. 30. 294 > vel *:M-m^onv ,Schulze ,,. :«6,. - r/./.o, : e,. ,<)-/.". u. < u.t. Ft' 948 ef M 0« - H s .11. ,o^^/.;.oc lElei ap. Nicand. fr. 122, ■ yn,ooi et ,?,/./.,; • ,■,.»■ .r<--?, ^f^^ f ^; ■ oth- adde derivv ^o,;././;:.. ,Dor. ap. Ar. Ach. 746,, y,M„u.6, , Ar.,, ; o,/./.,..>- praer,.r ex *r/-rd-/.«xo^' a R. We?K7// ortum esse arbitratur. II De ()u in uu adsimulatis. ; male.ti Tke..aUcae e..-e^,la. Pri.n:, 'deteeta sunt in 'j!- ^''''•'''^'';° f,^„°]„fj '..,';„';; , , ... ■ Ml iq 14 18/;,,,,f ,ex^''V,,t cf. Lat. H,.s<»rf, Sct. a,s.mo-(). 11. 20. 4bint. tmui' «"•":?•■ '^^ '^'^rt t ; ,t. P -a e a in tit. :U8 ,.•„„/ ^ox *A™,; cf. Att.-«oeot. a',,/. Dor. ex '^^^'".^■^^^.^'^ \-^ „,, n. .-„/ i. e. l.ni metro geminata.n postulante .temque '■"' / •'" i The's ui es in Fle keiseni ann. IFleclc. .1.] 1S82. .522 publicatn. at,,ue ,n recent.or,; lu' L r (B ■H 1^89, -«8 nr. 1 , inf. /„„.r; .cn.inata sine pro,.uctione vocalis reducta reper.tur ,n .,, HernTes 20, 15T,, ubi scriptura metro fulcitur, cf. inf. ep. A,.- et 1. ,d. praes. ^,,... ex ,.^,. - ^„,!rouan fm-nam ex Callimacho citat Herodianus H. 930 Ltz.; contra n> S. ph F.l. .1 _.^ .„,„., «l»''"' '' "^ ' ^^ 21 spurios esse iudicat. inr,. in,,.ujrnatur. llae torn.ae ,•.,,« c D..:C ^l',ttr: .:,:;. ,bis et vieies'; et /;„. ndecles, in anal,„ian. f„„,.a..um .n. et .a.. ,n ..rssae sunt - Mensis Fulii norainis. c.ius iam tres formae //„,.,<,„o, //«r.„....s "« ;^''^ ' V i ferTurt sLl IV 441 s.,. ,.,ant notae, q.tarta nobis suppeditatur ,n t,t [^ar.ssaeo ,340, 1) H : ;,.t i e A . U,:,..- ',,uan. „b conservatam geminata.n o.nnin.n anti,,u,ss„na,.. esse patet; nieiluiri^S""-; - '.--"K.:ex ^'--'ti^ri^i!;: v.£:: (ridere). Hes 0. -20(1 .,hn„ufiu< in .f, /,,.,....,«,*.,.■ emendandum est. - t,,,,.,..?^ • ex w,,,„,?4 , (ndere),^t es, ty. / sn' ., ,{ ,^«,, (v. Cu,.t. F,t. 3:32,; atteimat.o perh.betur m «,„«(.«.,. ex i:;.o : d't. : .'epi;.:7er. ^"."''."s- • > ^«O. Aes,.,.. Snppl. 86) ponendnm est. Pra,.- ter^S^^di^em ,;...; a.nosc^t, is voces //...„o.o. .,p. ^-^^ ^^^ ^ "T X, l»: \ .. Tfi^ nnr notest nou ex *ot-^«ooos' et *a-o7/oo/« demaie. VJeniti ( uiu p. . . :"T;..:o •--::::: doceat. non satls probasse n.ihi vidctur pa..ti,n..a.. ^^^^^^ \ \, r.... r) usurDitim esse duobus tantum excuiplis auunoog et «A/./,/r/ nixu>, :ra:rus hri.:; /.l ; oTh;^ u.^r. Me. e^.^^ . posse et necesse esse n teTt 1 ui r., Xnis p^rte d^emonstrabitur. - Vr. Meyer ^S 65. 428 forn.as -]- -c p e,.^^^^^ m,: oft-enmtur in ..arminum Homericorum textu ,^'0, (noster, .n «,..,,0? ex *„,..„os). T^"" '" r e :; ire: traduntur habere ,.odices. et ^..oV (vester) i.. ,'....oc (ex ''^'"-^^^^"^^^^^Z ,./4.«, -^n rn)rra„uovo^ ( ,.f. P. 250 l[a„f,oyc, acc, nom.n.s propr.. Ilu„m,yl 'luae pl,,.s,,ut itmanusrptis"" t": emendandas esse non iniuria ..enset, - Contra gcn.h.ata. ntpote quae iu m :^.nsi P -o ncian. n,u. habeat, expellenda est in .l,,,„,;k u 486) voce ab ab.s ,,uoque poe"s '" pta at,,ue vel ab Herodoto usurpata, cuius variam eamque ...sta.n lect.onem ...,;.„.■ ^- To ^lSpeditant codices; .eminatam A.exandrini dem.m, ^— '«^' -J;-^ ^ ^^J-. ^. ev »-,/rv-,.,o/c coaluisse perperam iudi.-arent; immo ex K. .t/..; vel rrla (ct. JM. pU-rei et ..„o., (cf. Lat : J:.^ et ^escio J .,L) eam coartata... ea...que ob rem u,.o ... s,.ribenda,n esse nostr, aev. grammatici (v. Wackernagel KZ. 30, 295; Prellwitz p. 256) pro sua argutia intellexerunt. Eadem de causa in vocibus huc spectantibus perque eundem errorem geminata instructis Trlr^uuT^ici (Schol. Pind. iuxta TTlr^uvQia) nlr^uuiQinv (Thuc. Plut.) Tih^^i^ivQa (Phit.) Trltjuut^ (Alex. iuxta nkrjur]; cf. form. secund. 7rlt]aur^ in Hes. fr. 25) Trltjittuvocj (Archil., Alex.) Trhjiuvoko ( Hipp., Alex.) iustam scripturam TrlrjivQia nhjivQinv TrlrjiivQa 7rh]f^rr^ Trlr^iiivQit) rrhjuvQtoj reponas. 3) Hesijchiana exempla: aa/nua et Hifia • \i.iaTinv et yHtuara (i. e. ft^fitiara) ' Uiaria : ex */HTua a R. /eg (v. Curt. Et. 879), quae quin vel Lesbiacae vel Thessalicae dialecto sint tribuenda non potest dubitari; cf. formas Dor. et /rjjtta (leg. Gort. HI, 38. Y, 40) = Hes. yrjiita ' Ufdrtnv et €iua atque Att.-Ion.-ep. f//'"- — ^'uiinQog [^ 4S0) ■ Tsrevytug praeter uunQng' TierrQcoulvng atque ex quodam poeta Homerum imitato i[uftnQnv ' iti.iaQubvnv et htuoQavri Tersvyaatv^ cuius vocis terminatio -avri poetam Doricum indicat. - dufujyaiv (cod. -yih) ' aQytJv vocem Lesbiorum vel Thessalorum ex *d-(Jfic6y6iv exortam esse puto respiciens ad glossas oftojyeiv ' fvsQyuv fiexd OTrnvdijg et Ofiojiat ' Trard^at (Lex.). — rtftfiat ' raivei, cuius glossae alteram vocem Saussure mem. 118 adn. ingeniose in rivt (= cui) emendavit, priorem autem cum av. cahmai = Grdec. *riofiai confert dissentiente Solmsenio (KZ. 29, 79). Hunc eundem in modum expHcat Baunack (Gortyn 45 sq.) Creticum nztui (¥11, 52 all.) = oirtvt ex *n-Tiftftt. "^-rtofii = av. ci-hmi. III. De ov in vv adsimulatis. 1) Dialecti Thessalicae exempla. IvQavvnvv in lingua vulgari liQavvojv, urbis Thessaliae nomen eiusque incohirum KQavvni-vini (vulgo KQavvojvtnt) quod et in titulis Thessalicis et apud scriptores Graecos haud raro legitur quin a subst. xQavva = Lesb. xQdvva. Dor. xQdva ( SGDI 3839), Att.-Ion. /.Qi]vri (ex ""xQdova v. Brugm. MU. II, 173) derivatum sit, non est dubium; semel in tit. SGDI 1312 exhibetur simpHci v nomen propr. KQavodixa; cf. KQnvvni, nomen urbium in EHde et in Moesia ad Pontum sitarum, quod cum subst. ep.-poet. xQnvvng (fons) = *xQoovdg conferendum est. — Alius Thessaliae urbis nomen (Hdhcvva vel 0ahtvvaia (SGDI 1329 I a 15 (I)ahtvvaiav) incolarumque (Dahtvvalot (ibd. 1. 11 gen. Oahivvaiovv) simiH modo ex *(Ddlaova (cf. (Ddhw-dQvrf) adsimulatum esse mihi videtur. 2) Dialecti epicae exempla. Primo loco enumeranda sunt iUa pervulgata adiectiva epica, quae ad Homeri imitationem Aeolismi iUustrandam proferri solent : aQyevvdg fQavvog eQejievvdg [xehidevvng xhevvdg rfaevvdg) ex *dQyeovng etc. (v. Leskien, Curt. Stud. II, 100 sq.); praeterea evvvijrng (Q 580. .3 596. r^ 97) : ex *ev-ovr^-Tng a R. sna, cf. Lat. ne-re (v. Meyer i? 246) et evvenv ((/> 11), quod pro h{e)venv positum a La Rochio aHisque falso putatur; est enim ex *tove/nv adsimulatum descen- dens a R. ovv vel snu (v. Curt. Et. 319); cf. Hes. evvaav • e^eTeivev et Herodiani II, 507, 22 Ltz. impf. Aeol. tvvt^ (ex *l'ovrj a praes. *fjj'/y///); reducta exhibetur geminata in Od. v 109 aevaov (per- petuo fluens) et Hes. Pind. Att. aevdng : ex *ai/ao(i) + ova(uv (-ovang). 3/ Linguae Doricae e.x'empla. Lingua Dorica quamquam vv geminatas ex ov factas fere ad simplices solet reducere, tamen retinuisse eas videtur tum vulgo in quibusdam nominibus pro- pnis tum apud singulos poetas paucis in vocibus ex lingua epica vel Lesbia depromptis; a) in nominibus propriis: (»a>rvoc.MDittenb. SyU. 189 in titulo inter annos 216 et 189 a. Chr. exarato) : ex *(Dafaovng, quocum conspirant (Ddevvng nomen poetae cuiusdam Anthologiae atque Oenaei cumsdam et (Daevva (Paus.) nomen unius ex Charitibus et (J)aevvig (Paus.) nomen fiHae Chaonum I principis, fatidicae Dodonaeae, quae eadem et (Daevvoj et (J)aeh.oj audiebat; cf. formas attenuatas atque vocaHs productione suppletas Doricas (Darjvng (in monetis Argivis et Achaicis, v. Mionn [et, Descr. de med. ant.] II, 233) atque Oaetvig (Thuc. 4, 133), nomen sacerdotis lunonis ArgoHcae, et A tticas Oaetvng vel (Ddeivng (saepius). —]A(pdvvat (Hesych. s. v. et Zenob. III, 92, vulgo licpdvat), urbs in SiciHa sita: ex *d-ffa/eov6g > *d(faevvng > *dfpavv6g, cf. Att. rpavdg et Dor. (prjvng (Hes. 3 18 19 arrov ' ).ua:ro6v. ex -.fufeovn, > .fa.vvo, contraetum. -Ugyevvov, proniunturium in Sidliae ora orlentali «'itum : ab adi. aoyervnc. - cc.a.va-u. iy. sub ) - b) in vocibus poeticis. Ak-manis y.Uvvd per hyphaeresm ex x/.aewa (cf. Smion. 1-0,3. Scol 5 1 B-k x/6.rroc) formatum mihi constat ex epica aur Lesbia d.akM-tu receptum esse nenue aliter "de adiectivis ex illius ceterorumque epicorum analogia tictis ^ro.V^rroc et .m DiaM lomrae ..rempla. Bechtel I|nsehr.l l|..n.l D|ialectsl rectissime docuir in Toniae seprenrrionahs dialecto ^(.^^^1^1 nomina propria. imprimis k.corum vocabula, priscas pristmorum incolarum Aeolicorum formas retinuisse, qualia .imt : (ininvvo, i. e. (Oafevvog (Bechtel, Ihas. Inschr ion D nr. IS). - (Oavv6!n,uu (in tit. Erythrae.., Bechr. IH) 1211 - IIe/..vvaiov. nomen montis in septentrionaU Chii insulae parte siti, cf. nomina nihvva et (na/.cnra urbmm Ihessali- caruni - 'L^oyevvov (cf. ('.o-'6rroc), promunturium iu paeninsula Krythraea e regione ( hu msulae situm (cf ':^o"£rror promunturium et Lesbium er 'rr..ianum> etZ^oyevvog, quae est Pbnu> \ , 87 auctore una ex insuUs Tr.)giliis in lonia apud Sanuuu .iris, arqu.' l^i^y^vvonja. urbs m Chu) sita teste Plinio V 8«. Contra uno r scribendae sunr insulae Tonicae l^oyXvomai atque mons treticus l4oy.vol,, cimi sinr ab a.li. ep. ao^^voeig (B .i4T. b5t;; h. Hom. 18, 2i den..miuata. Reiciendae i.nmr .unt scripturae non numquam occurrentes et ab his abscedentes, quon.am contusK.ni cuidam (Tebentur, et '^-^o-.ror . Pt,.l.) Lloylvov iStv. r.^oyev/dag .CTO 1949) et l^oyevvoraai (Plut. prov. 10.) 'AQyevolaaciL (Thu.-. ^. 101). .^) Dialerti Atfirae H commums e.remi>la. ai In quibusdam verbis primariis in -vvrfu quaUa sum c^/^r/^/^rr/ /./ ..x.r^r^rrr.// ^rlvvim. .p.ae posui onmia in parti.'ula.' T p. 88, gemmatae rr (ex o-r) retinebantur vel .•um .k-k'tae erant restituebantur .'oactae quasi qua.lam anak.gia (.>ystem- zwancr" ) aliarum quae semper a ostend.-r.-.ir for.naru.n uri >jnfie *<)feavog> devvf>g (cf Meister 1, 189), lon.-Arr. ,)ur6g a st. dj-eug (nom. ()>'oc v. Vanic. 878); derivatu.n Aevvcc^r, (Soph. Theoo-n Lyc). - lh'rro^ et !h'rn^ (thvnnus) eius.iue derivata compluria Divv-ag -a,rj -,g aU. vel a stirpe lh,J lex *!ha-vcK .f. :fra-avog !^nJ-rrg !h',j-:Ua) vel a st. /h7r .ex />rr-roc cf. vb. !hr-,o, Sct dh,,n.anam, formata su.it . cf. Curt. Et. 25!K T^-.'lhvitz p. 124,. - xorroc (apud scnptores Ro- mana.' aetatis), qu..d est cum y.,hvog xojviov cognatum, .u.u Slav. U,a et Lat. cos (cot-.s) comparari Ucet (cf. KZ. 30, 850). - rwig et vvvr^ (Plut., aliii praeter m'/c J'r/, : ex "^ujv, < *fcc,jvi (,v. \anic. 949) cf. Lat. v,'mis (ex *vos-.„is) et Lit. ns-n,s (v. Fick Bzz. T^ 12, 162). Pr.'llwitz p. 888 de /g = sus cogitat. 6) Hesiichiima exemjda: xcumrro^' xey.orcfcc/Mg x,'/.. : ex *Ka(>a,Jv6g, cf. xooo-r^ (Curt.Et. 142) et Sct. giras, girm,is; vox sine dubi.. est Aeolica, c.ntra productione compensatoria utuntur Dor. x«^«ror (Aesch. Cho. 891) et lon.-ep. xdor^vov. — Tivvvog ' rrocjxroc cum der.v. .7vvviaac)eiv ' TzeoaiveLv iperperam M. Schmidt contra litterarum ordinem Tivvog nvviccleiv in textu posuit), quam glossam :Trrroc coUatis Lac. gl. no,vLcu),)ev (cod. TiorvLaleiv) et \.^t. pos.teriora et O^c^ pos-mos Bru-mann Curt. Stud. IV, 96) ex *urav6g (cf. /r/Vmroc ex *:irafiavc^g\ uatam esse docet, ad cuiu^s sententiam accedunt Solmsen KZ. 29, UO et Meyer ;> 88. Vox est Aeolica. I IV. Appendix. De //. et /)■ in /./. et rr adsimulatis. Rarissime indagari possunt huius ad^imulari..nis progressivae exempla. — a) /./. ex fl. Unicum perhibet exemphim Hesychius ex Laconica dialecto alhcvr^g • cajtpa/.ijg . Aa^tveg atque geminata reducta in Ta.-entinis gU. ctlaveg ' (]/.r]xh'g et alccveog' oXoayeo,7g (integer) . 7>^(>r^rr/)'o/ ; cuius adiectivi anti(]uissimam servavit tUalectus T^Jiaca (v. Meister II, 24) k.i-.nam ,\f'/.,cvi^c (SGDI 1156, 4i, qua Ahrens II, 102 quod censuit, o.-tu.n csse id ex arr/.avrig plane redarguir.ir. — b) vv ex /r. (c) Dialecti Atticae et communis exempla: xovverj (gnoscoj, quae vox poetica ta.itummodo in Aesch. Suppl. 158. 174 xovv(Tj 119. 180 xovrelg i. e. quater in uno eodemque cantico legitur; adde Iles. gU. xovvorai et xexovvrjy.ev : ex *xof-rHvj a R. xo/ ;v. (Airt. Et. 151 ), cf. Lat. cai'-eo et Sct. kac-is ( saepius ); contra Froehde Bzz. B. 17, 807 ex ^xoavecj a R. kas (videre). — ycxvvr: (Arist. ) et y/cvvog (Alex.) piscium species = Lat. hiatula : ex ^ycif-rq *ydf-rog a R. ya (Qi\ ycc-vog = yaaua i. e. hiatus) amplificata ad yac vel yaj", cf. yjci-rog i hians, patens) et ydag (ex */(f'/-oc). T^tram,]ue vocem et xo)'r(^ et ydi-rog {ydvvri Attici et lones ex dialecto Lesbia vel D,)rica mutuati sui.t. — /:?) Dialectorum Doricarum exempla: Uchjvvoi (CTA TT 17 B, 12) gen. llocjvvdjv (in monetis ap. Tlead Ilist. nuni. p. 858), urbs insulae Cephalleniae, ap. Strab. nQcn'i]aog et ap. Pol. Iloovvoi eiusqiie incolae ap. Lycophr. JTocjnoi ot ap. Thuc llcjovvccloi : ex */7o(c./-)'o/', cf. Sct. prarands (locus declivis vel praeruptus) et (Traec. .to/Jj' (Hesiod. .roi^(jv) ex ^.TQCjf^r vel *:r,^H(f6r. Non est igitur cur cum Schulzi.. p. 120 de geminatione hyp,)coristica cogitemus, etiamsi alia Ccphalleniae urbs Kodvioi (a xcn^crcc ex ''"'xodavto simplici )■ scipta repe- ritur. — Hesychii gl. /0)'rou: ' TTOri^oior ya/.xeor. quam M. Sch.nidt (Tortyniis tribiiit. aeque atque yoarog a li. yr yef- yoj- ( v. Curt. Et. 204) ex */o/-)'oc (cf. yorg gen. yo6g) facta esse veri simiUi- mum est. § 6. De explosivis t t ,) -^ f adsiimilatis. Exph.sivarum tt tt rW quae ex .// // <)/ factae sunt geminatarum exenipla quae ra- rissima exstant non solum in Lesbia Thessalica epica, sed omnibus iii ,lialectis Graecis k»re im- mutata perhibentur; earuin(|ue reductio ubicumquc invasit pleruni(|u<' ali(pia anak.gia eftecta neque usquam suppletoria vocalis antecedentis productione resarta est. (hiin .'tiani iu u.u. cxcmplu vetustior cuiusdam dialecti condicio forma.n ()/ non adsimulatam litteris retinuit. I. De TT ex t/ adsimulatis. Geminatae .tt panhellenicae pariter ac gcniinatae xx*i panhellenicae prorsus ..mnes ad Indogermanicuni ku referendae sunt, Cum enim in adsimulandis consonis xj- cxplosiva praeva- lebat, geminatas gutturales xx. cuni autem spirans labialis / gutturalem exph.sivam gravh.ri vi et impetu afticiebat, labiales geminatas tt ex adae(iuatione prodisse inter vir..s doctos iamdudum constat (v. Meyer § 186). De kui vel kue = ni (//) vel rie Ue) v. sub II 2. 1) Voces in */V//oc > /ttoc). quod ducit magnam derivat.)runi copiam atque geminatas omnibus in dialectis retinet. — In plebiscito Attico a. 856 a. Chr. facto .//.'T.Tf/o^ *) Pvxeniplis in particulae I pgg. .38 sqq. congestis aclde haec: y/.axinjr • ycuaUr]v<'>r (H.) lactens: ex yf-«yf-'ig, cf. Lat. de-licu-s, de-liru-lus infans lacte depulsus. — ruTKcxy.og ' .JoTijnior noiov. 'iriO.iunKi, cf. Athen. Xl, .^OOF vaTittxnr • nnrrjnior .loinr. 'Pir<'li»r (comicus Tarentinus) h' 'lTi)ay.).i:i : tr variux v"T/'Lsct.,:i,.-a,,beherbergend') deducit, ut sit /^tt/.-^.o,- = ,a™)oxo, hosp, em rifbenter acciln. atque bene comparat nomen Argivi cuiusdan, quod a Polyb,o supped.tatur ^^^\e^^.> hvpocoristico more ex f,rr.nS..n, decurtatu.n. - Denique adde Lesb.orum f eoU^um subst o.t.t,, " 'sapph. ottc.,,) : ex *^./« > '«t/„ > ott„; contra apud Tarent.nos nv.tn^ (>f Hes oxxoj' • rKflUiUinv) '. ex *ox/oc. t i • \ ' 2)Voce> in V'L ger,unatae .ul,o ad si.^t^ices sint reductae. Praeter Lesb.oru... Aeo- licam (V Meister I, 116, sola epica dialeotus geminatas iuxta simplices habet h.sce m pronomm.bus e advlb' rltivis et interrogativis geueralibus: «.T.T.ue ott, ,1,t,x„>, otto^.. OT,Tor. o,TT„r«.. 1^:. • TToa. Atto.,0. 6,tto.>„>.. 6TT0.0,; quae formae natae sunt - -^Vodis ^ T/o > OTTO etc. Wackernagel KZ. 27, 89 gem.natas .tt ex <).t ro,l-.T<.c) ads,mulat.s prod.sse ;' aTuriie assentitur .^.^ver S 186, sed iniuri.: ,.eque enim u.lu.n ""-"f ' f--'— in lin-u-i Graeca exstat exemplu,,, panl,ellenicum; praeterea cf. quae s..b 112 dc o,f, torma I rm Cu auten. in pleris^ue du.lectis hae voces sin,plic, tantum t ntantur, facle ex eo fn le Uur. quod pronomiL et adverbia quae eis respondont interrogat.va to..,,. to. a ha e^ indefi..ka TOf* aha ex *./6reso, > "r/or.oos > "^irtoregoi > Tougos et .fore > .rfore > *TTO > Tor (Vrore, pro Graecae li..g..ae indo.e, quae in vocum fronte gen.n.atas aspernabatur, srmp. iUs c .nsonis T^ubique semperque et pronuntiabat.tur et scrib..ba„tur. - Ad,. ep,co-poet,cum r,' eWsquePeloponnesi nomen 'V ,/„ eiusque herois epony...i L^.t,c atque nom,.,a propr.a ^T ,1, o Xt,*.;.- yLo-anla JUoo-a:..o, Ueoo-a..,r /-V,, ;./.,;,;-«t»,, 1 .o„-«toc m,r-arr,o, i,rru,"tu7Et. 482 sq. suo iure ad stirpem Vx/o > *,Jt/o > -a.T-TO (cl. Idg. ak..a, Lat. a,p.a) rettiilir. 11. De n ex // adsimulatis. Explosiva tenuis r et spirans labialis / nun adsimulantur nisi in n; nh\./„«..• > *t..t..o., vel *.r.'.r.,.c (v. sub 2) > T.rrao.c vel r^rr.o.,^ In Smi^ l^A et anti!i;i..e . Hom. r/.o.o.,, -a) et recentiore (Hdt. et titt. H.aeo.,. -) atc^ue A^tca ^Si^re "^...o.. I) et in lingua comnmni Uioa.,e,^ -«), cuius vim in pUtnm.s t|^^ ^^^^ ut in Lesb (SCI Dl 25.5, 27) et in taL Heracl. (C^ 41,50) rsaaaoa.nvnu m tit. Delph. (SGDI 1695) ^:i2 A^Id. ,Fouc: 352 n) r.aa.,^..rr. hoc ipsun. numerale ostendit, P--^- ^l^ ^^^ a exh^bent voces huius unius vocabuli eiusque derivatorum prnnanas .r gemn.a a. ^-^^^^^J^ Mever § 400» Forma Dorica «luae praeterea traditur r.roo^c: ex V./ifom.> rr.rroe^. > ^«Tooeg "^^.^a.,., epicaque tL ,.c ex V^.r. > *tt..... > t.;. ... vel -^;^-^-- ^ (V Mever 1 c , Si r.Voo.c omittimus, uno r exaratum repentur m tit. ArgMO (Fouc. .^o2n) emd r «o«.o,.. (cf. firmas a r.ro«- = *,-/-- > ^ru.o- ineipi-tes) atque uno . saepms inTt Delphicis rJd,.v (W.-F. 150, 5. 300, 4. 303, 7). Sed diiudicari nequit. titrum simplex r ^el ' prSatum s!t necne. Quod apud Hesychitm. .~,.^aar,a ^^^^^^^^^^^^ .implici, minimi est momenti, siquidem iam ordo htterarum s.mplex a non abnuit. Atque facil lime per grammatioi ipsius aut scribae errorem alterum a irrepere potuit. n Stirpi numeralis naxTccqig Baunack, Stud. I, 18 adiungit nomen Thessaliae eiusque incolarum Graecum *miiaUu *miia).6c: ^^ *TUT}yalia mT.^hdng (SGDI 345,14.18) atque norainis proprii eodem spectantis nh^akog (ibd. 345, 55. 1329 Ia,29), fem. mT^dla (CM08), adi. mr^akeioi; (SGDI 345, 1. 1281); geminata r reducta habetur in nomm. propr. mTaliag (345, 60.70) cum adi. Ihraliaiog (ibd. 60. 77. 90. 91), mTahaia (355), mTaUig (ibd.). Porro ex *mTTaX6g trans- formata sunt (DaTTakng (tit. Phalann. Fick Bzz. B. 5, 325) et OhTaAog (tit. Boeot. SGDI 708, 8) vel a>tTakog (906), deinde Att. etTTaXia BeTTalog, denique commutatis inter se rr et ao gemi- natis (cf. TtaaaQeg pro itTTaQtg) in lingua lonica et communi QeoaaUa Qaaoalog. A stirpe *T/rr (pinus) idem Baunack (^Stud. I, 19 adn.) censet descendere etiam nomina propria niTTalog (ex *JliT/-alog) et mTTaxog (ex *mT/-ax6g) eorumque hypocor. niTTag, tum aspiratione addita mr^eig mi&ig lliT^og mT&io mT^iddag vel aspiratis ad simpHcem redactis Hiiyaxog Hitfevg WO^og m'»cov Ihd^ovveiog (tit. Thess. SGDI 326 III, 34), denique labiaH in fronte aspirata Lesb. (DirTaxog (v. Meister I, 120) et 0i^iov (SGDI 850. IGA 248). Deinde dubito an nomen pr. Thess. BaT^exag Baunackio (Stud. I, 21) duce ex *Ba^/-exag a st. I^atfv (cf. BdaiTTTTog) derivem; seiungendum vero est nom. propr. Mysicum sacerdotis Cybeles deae BuTTdxr^^g (Diod. Sic. 36, 13. Pol. 21, 37), cuius speciem hypocoristicam nom. pr. Carieum BdTiov mtt Syll. 6, 38) et BaTitov (ibd. 77, 11) suppeditat. - Ahud nom. pr. Thess. AaTTauviag (Phit. Call. 19) ex *.iar/afiviag („FHegenklatscher") a v. invla (musca) et *ldT/a > Aarra, quod est imp. praes. verbi *laTT-dio (ex *kar/-dto) = *kaTv-to, laTv-ooto (ferire), natum esse crediderim eique AetoH cuiusdam nomen .y«rrof/^i,' (Poll. IX, 34. tit. Delph. 285,8 W.-F.) instar hypocoristi- corum transformatum adiunxerim. Denique duo addam substantiva, quae dubia mihi videntur: xiTTavog • fj xoviaxr^ riTavog (H.), quod Fick Bzz. B. 5, 352 a R. xit (cf. Sct. cit-ra) in *xiT-/avog aucta profectum esse suspi- catur, et xJrror^og (H.) caverna, quod -/c(qo suffixi auxiHo a R. xvt (cf. Curt. Et. 156 xvT-og et xva-!>og; Lat. cuturnium ex *cutvorniom) fictum videtur atque apud Hippocratem et Galenum {xva- oaQog ~ anus) secundarium oa ascivit. 2) Voces in quibus geminatae vulgo ad simplices sint reductae. Quaedam exstant voces m quibus pleraeque Graecae Hnguae dialecti litteras Indogermanicas vel panhellenicas qui et que non solum in *717il et *tt£ (v. sub I), sed palatali palatalium vocaHum i et e appuls^u atque attractione iam uno quasi gradu promoventes in *ttl et *TTe converterint; qui Htterarum complexus quia ubicumque in vocum fronte vel post consonantes eollocatus erat pro Hnguae Graecae ingenio ad n et Te (v. Meyer § 189)*) redigendus fuit, nisi in formis pronominis relativi et interrogativi generaHs OTTig otti vel potius OTiig ottl coniunctionisque inde derivatae orrt {ottl) non potuit residere. Cum autem pronomina quae ad ilkid referuntur et interrogativum rig tl et indelinitum r^^ r/ continuo simpHci r pronuntiarentur, factum est, ut ex eorum analogia ductum pronomen OTTig 6tci quoque paene ubique attenuaret geminatas, quae excepta dialecto Lesbia (v. Meister I, 136 sq.) "^'L^^T^^^^ reperiuntur nisi in hisce paucis epicae dialecti exempHs: 6,tti {o 317) OTxeo {a 124. / 377) orrtt; {q 121j iuxta 6,tl (saepius) OTtv {q 421. r 77) or^V (saepius) aU. — orr/ (saepenumero) praeter otl = quod („da8s% „weU^). Ortum est 6TTi(g) ottl ex panheUenico svod -\- q^i vel )<)d -}- qy,l> */od -j- TTL > 6iTi(g) > ^TL-g (V. Meyer § 440 similiterque Brugmann MU. IV, 407 sq. ex *6-kui}. At geminatas rr ex adsimulatione dentalium dr vel r-r {*6d-TL vel *6t-tl) factas esse -ix quisquam Meyero (§§ 186. 277. 440) credet, qui iUam Graecae Hnguae consuetudinem dentales r rr ^r concurrentes in or dissimulandi spectaverit, quam iam linguae panhellenicae atque adeo vi.iuKc : ex ) Exemplis a Meyero congestis addeuda sunt ex dialeeto Cretica: in leg. Gort. IV, 52 oituu i. e. 0-7 ftiui et Hes. rtiov ' noiov . Ko^rei- : ex ^rj^eiov. r 22 28 Indogermanicae ( v. Brugm. MU. III, 131 sqq.) temporibus viguisse satis multa docent exempla. Contra ea neutrius *a/od {*j^^) dentalem 6 perinde atque onmes dentales iam prima linguae Graecae aetate abiectam esse tantum abest, ut negemus, ut fidem habere res cogant. Reuter, dial. Aeol. 1,60, qui Lesb. masc, niTig ex na-rig (qua de forma prorsus diversa v. Meyer § 440) adsimulatum esse putat, iam eo revincitur, quod in dialecto Aeolica consonantes rrr ubique im- mutatae permanserunt. Denique Curtii (Et. 482) doctrinae, quae etiamnunc multis in libris per- vulgatur, njTi xiL ex *b-xji > *o-r/< natum esse adversatur id quod tj vel ii litterae in dialectis et epica et Lesbia non adaequabantur nisi in aa (v. part. I p. 35 sub la et Meister I, 134); quae III. De dd ex dj- adsimulatis. Cum vocabulorum in quibus olim d -^ / concurrebant paucorum fere omnia has consonas in fronte haberent, factum est, ut geminatas dd ex ^/ conformatas reservare non possent, sed simplices redderent eorumque exemplo ducta cetera quoque vocabula mature dimitterent gemina- tionem, quam quidem dialectus epica sola mediis in vocibus retinuit. 1) Ej-empla vera. Radicis d/i. cuius antiquissima haec species etiamnunc exstat in nomine proprio J/aivlag (tit. Corinth. IGA 15) et in Hesychii gUissa dedgntxojg • dtdnixvk per scriptoris vel scribae errorem (> pro / {()td/nixojg) exhibente ( v. Meyer § 237), in libris Iliadis et Odysseae manuscriptis sive omnibus sive singuhs ad nos incorruptae pervenerunt hae formae dd geminatas afferentes: tddeiaug vnMaiaav vnnd()staag hrndi^etaavreg :reQt()deiaag, adi. adde^g. Quibus in exemplis tantum abest, ut cum Bekkero carminuni Homericorum editore simplicem d consonam intrudamus, ut in quibuscumque huius stirpis vocibus codices productionem compensatoriam quae eis debetur nulla (v. exordium huius paragraphi et cf. formas singulas uti Ll 663 (hdiaatv, ,:? 66 vnndaiaaTE) perhibent, Meyero duce (i?§ 552. 559) genuinam scripturam ()e()()na didditiav deddi^t ()addiiiev deddi(')T€g ededdiaav rQ-ponamxis ipnj hha (^aido ()tic)iuev ()ei()tlh det()iuep detStnTeg edei- jl diaav. Eadem de causa eundemque in modum pravae codicum lectiones xhnidr^g, quae vocis figura . | vel a compositionis legibus abhorret, et e}(k(Q reficiendae sunt in lHn()()rg (cf. Schol. Pal. ad T 121 ^enderlg) et f"()(i«^ : illud enim passum et adsimulationem et hyphaeresin (v. Meyer ij 151 J ex *0-en-d/er'g, hoc ex *ed/aQ (cf. Sct. (idvan i. e. edens) manavit. 2j Exempla falso huc relata. In carminibus Homericis adverbii adr^v ponitur prima syllaba et producta (E 203) et correpta (A 315. 7' 423. e 290). Sed in duabus formis verbi cum adr]v evidenter cognati adrjaeie (a 134, h. Ap. 9. 11) et adr^xoreg (K 98. 312. 399. 471, h. Ap. 460) fere syllaba producitur. Quibus igitur locis syllaba est producta, nonnulli libri manuscripti Htteram d geminatam exhibent, quem usum virorum doctorum alteri, imprimis ducibus ApoUonio et Aristarcho (V. Herod. ad E 203 et ^ 88) Buttmannus in Lex. II, 129. 232, falsum iudicant, alteri primarium esse contendunt; sed ut alios omittam errant et Curtius Et. 632 qui adrjv ex *«(^a;»% et Kretzschmer KZ. 31, 295 qui adr^v ex *ad/r]v (a st. *ad/n) profectum esse probare conantur; nam quin di in L mutari debuerit, non est dubium; atque dd consonae ex d/ ortae si ad simplicem d abissent, eas vocalem praecedentem non fuisse producturas satis superque docuisse mihi videor. Neque vero omnino est quod 6 duplicemus, cum radicis sa ( satiare ) unde illae voces descendunt vocalem a ab initio esse longam (cf. inf. a-uevui 010) constet. Ab illa radice sd suffixa adverbiorum terminatione ()r]v formatum est a-dr]v sicuti Sadr^v a R. ia. ^iiy()r^v a R. uiy al.; atque ab a-driv fictum est vb. *adeio laor. adr']aete pf. adryxoTeg^ uti ab 2i^\\. ^ddr^v \h. {iad-iZio, fiiyadrjv ( Nic. al. 349) vb. uiyaCopat {^211. Orph. 341 j, avtoaxedir^v vb. atjioaxedid^ttj (Hom.) all. Denique iii adv. ddrp' prima syllaba correpta eandem prae se fert speciem quam subst. adog (yf 88) satietas (cf. La Roche, Hom. Textkr. 179 sq.j neque est cur Schulzium p. 452 sq. audiamus, qui formas cum vocali brevi secernens (i^^rjv ex *a-addr]v (= insatiabilis ) natum esse opinatur et adrjaeie adrjxOTeg in dr^drjaeu et ("tQriOTeg immutat. -v.-v.,-s_ -v - €apnt m. De geminatione quae nniversa lingna Graeea iam disinncta in singnlis demnm dialectis exstitit. Geminatio consonarum, de qua hoc capite verba facturus sum, fere prorsus in regressiva quae dicitur adsimulatione posita est; progressiva autem sequenti in quaestione adsimulatio, quae quidem certorum exemplorum testimoniis confirmetur (cf. § 3 ^() ex ql et qo adaequatum), in lege panhellenica (v. capitis II § 4. 6 ) nititur, quae singulis in dialectis non est abolita, sed integra retenta. Contra aHa progressivae adsimulationis exempla, qua consonae aa ex at et ad — XI ex lf.1 — q{q) ex qS — //// ex f^i(i et ftv coaluisse videantur, cum omnino rarissima tum ancipitia ac plurimam partem perincerta esse docebimus. Quae geminatio cum non sit omnium dialectorum communis, sed in una alterave nec fere in omnibus eiusdem generis vocibus incedat, nulla poli- tioris orationis eius qua in Hbris conscribendis utebantur scriptores ratione habita, in cotidiano vulgi sermone enata est eamque ob rem paene soHs ex inscriptionibus singularum Graeciae gentium dialecticis, quarum sermonis proprietates nondum erant Hngua communi quasi correptae et per- turbatae, atque aHquatenus ex glossematis grammaticorum Hesychn Suidae aHorum cognoscitur. Tum haec secundaria a primaria adsimulatione eo differt, quod geminatae quae fiunt nunquam fere aut ad simpHces reducuntur aut, si aHqua attenuatio locum habet, productione com- pensatoria resarciuntur. Quod autem in tituHs, praecipue in vetustioribus, geminatarum loco sim- plices perhibentur, non loquendi, sed scribendi ratione continetur. In antiquioribus enim inscrip- tionibus geminatae litterae fere simpHcibus denotari solebant, qui usus etiam in recentioribus haud raro invenitur (cf. Meyer § 287). Attici quidem tituli primum geminatarum exemplum temporibus Pisistrati minoris (527—510 a. Chr.) in voce l^7rf)}Movog tradunt, sequenti vero aetate, cum litterae Athenis florebant, notatio geminatarum non omittebatur nisi interdum in vocabuHs barbaris atque in verbis a littera q incipientibus, si augmentabantur, redupHcabantur, componebantur; sed a Ro- mana aetate inscriptiones Graecae denuo sibi non constant in describendis geminatis (cf. Meister- hans, [Grammatik d. att. Inschr.] p. 71 sqq.). § 1. l)e ^ geminata. /. De spirantihus aa ex to adsimulatis. Exempla non occurrunt nisi rarissima in praepo- sitione xard apocopata eaque sunt: a) Laconica: bis in titt. Lac. xdg arjQdtoQiv (C^ 36,14. 37,1), quod hominum doctorum aHi falso ex xaT(d) S^r^QdTwatv, alii recte ex xaT(d) d^rjQaroQiov (y. Bau- nack Rh[einisches] Mus[eum] 1883, 293) transformatum esse putant. — xdaaei ' xalrd^x^^eg (H.) : ex *xaTdd^ee (cf. A 291 TTQOyUovai) > *xdTd^ei > ^xdraei (cf. Ar. Lys. 1081 Lacon. atTio pro ^iiw), denique adsimulatum xdaaei. — b) Epica. Geminatae aa utpote quae ante consonam essent positae, attenuationem tulerunt in xdaxeal^e {A 702) = xaT(e)axsai>e et xaaTOQvvaa (q 32) = xaT(a)aTOQvvaa; cf. AIc. 102 xaaTdd^eig = xaTaaTa&eig et Sapph. 23 xaarroUio ex *xaT{a)a7ioUio. — c) Atticum. Vb. xaaavio vel xuttvoj (consuo) vulgo ex *xaT-aiko i. e. xaTa-avio (v. Curt. Et. 385. Meyer § 284) ortum esse putatur, cui opinioni utique utrumque illud obstat et quod ab Atticismo apocope praepositionum prorsus abhorrebat et quod aa ex za natum in lingua Attica semper ad simplex a reducebatur; quare 24 25 t \ 31 I nihil relinqiiitur nisi ut vocem ex alia quadam atque nescio an ex Boeotica dialecto una cuni arte sutrina receptam esse opinemur. 77. De sjnrantibvs aa ex ox adsimidatis. Voces quibus huiusmodi adsinmlatio a viris doctis attrihuitur omnes sunt valde dubia originc atque cum Graecae linguae dialecti ai litteras conformare non sint solitae nisi in tt (v. § 6), alia exphcandi via est quaerenda. — a) Baunack, Curt. Stud. X, 75 tria ex Hesychio affert exempla: f-aani' • 'iiicaiov — y.ctoaor ' 'incxnof — ?'£f7/c • ajo/.ij . ndrfioi , (j^uae ex */HyTor — *xc(-fiaTor — */i-aTig facta esse docet. At ex *J^aOTor fit /fTTOv (cf. Hes. [itTior in gl. S^otov • ro \uciTiov vno y/nxvjrojr, 01 (U iStTTov)\ ac subst. xdaaor • 'luctTior nctyi xai Tocr/i rreQi.ifiXctior similiter atque xaoaag ' diuf iictTrrjQ, id quod Hesychii ex- planatio ipsa indicat, ad longe aliam stirpem kas (cf. YaniS. 149) referendimi est, ut sit ex *xda- /or ortum; cf. J^at. caritores (lanarii qui lanam cariint {ex*caso7it), carpunt, dividunt: Gloss. Papiae). — Denique leooig ipse Baunack ex *fHJ-aiQ (equidem praeferam */A/-//c) natum esse mavult. — b) Legerlotz KZ. 7, 238 sqq. Kaoaunaia et Kaooicforr^ cum Kaandrtioc ! ex *Kad-ri-dr6i()a) componit; quamquam omnes tres voces a R. x«() (praecellerei descendunt, tamen illae ab aoristi stirpe xaao- ex *xa(^o- laor. *Fxaaadf.ir^v, cf. 2. sg. pf. xtxaooai 1 82) deducendae sunt pariter atque KdaoavdQOQ et Kaaodv^Qa, quarum utraque et in servanda et in neglegenda geminata cum den- talium stirpium aoristis sigmaticis conspirat. — c) Quod Thraciae flumen \HiroQ, cui hodie nomen Mesto est, a scriptoribus \iaoog quoque dicitur, eo explanatur quod cuni illius Centauri nomine .Wsoaog 1 in vasc. Att. jSeT(rJog. v. JeXt. cxQy. 1890, 'il ), cuius a hypocoristicorum more duplicatum est, per errorem confundebatur. 777. De spirantihus 00 ex od adsimulatis. In tit. Argivo (SGDI 3277, 11) .:?e>A«c oernotcg = Att. 3ov?.rjg darTeoag et in Epidaur. ( ibd. 3325,01 ) (^ioooiog pro *f)i6toTog(c^i. in tit. Boeot. SGDI 1043 (•JefyoLorog) praeter (')e6()oTog (ibd. 1. 9) legitur. Quae scriptura si modo Argivorum pronuntiationi respondet, geminam a-d = ^ in spirantem sonoram z {zz) transisse atque eandem interdum littera o (00) significatam esse demonstrat. IV. Appendlv. De Z"! /^vel L) e.r tL adsiiuulatis. In tit. Eliaco (SGDI 1151, 19) exhibetui- xatcO.rjUtvor i. e. xa{L)^a}.r.utvov ex *xar-Lah']iievov = Att. xc(ra()i^/.f'^iu6ror atque Arcadibus Hesvchius attribuit xdCe/.e i. e. xa(l.*)u6/.6 pro x((rfC.e/.f. in gl. x(('Cfki] ' xareiicde. ^'/Qxddeg, quam Meister II, 106 x((Uh • xaia^idh, legit; cf. gl. 'Ze/j.eir • ,id/./.eiv et Tegeat. delho (SGDI 1222,41) io-deh.ovreg) = ict/.ho. ^ 2. De -7 geiniiiata. 7. Dt^ K/. e.r r/. adsimulatis. a) Dialecti epicae exempla. Praepositionis xcnd apo- copatae littera tinalis / adsimulabatur in i'onn\s : xa/j.eineiv (/<" 238) xaXhiilKo (r 208) xc(Khixl>eir (^ 89) x((U.i7reeiv in 296), xdkhn [e 344 1 = xc^rdhrrt, xd/.hnov -xdlhrreg xdXhrre^v) cum xdh.in' xdlXicf (duodecies) — xd?. /.«rrdQr^v [B 447.517 ex cod. Yen.). Item ex epici usus imitatione ponunt Archilochus 5, 1 xd/j.irrov et Solon 23 xaAhirroiiu — b) Dialecti Cypricae exemplum: x((/.e'/eg' xaicixeiao (cod. xa/.eyeg xarexeiao). llcufioi (H.) pro xd/.hyeg ex *xc(TC('/.eyeg; cf. Meister II, 276. — c) In Arriani exp. Alex. 3, 22, 74 riih'(Qia [\. e. tabulae litterariael exstat, pro qua forma nonnulli libri manuscripti depravatam nu.doia liabent; vox est derivata a vocabulo ex lingua Latina recepto rirhtg iN. T. ) = t'itulus, cf. Hes. rir/.og ' rrTi-ylov erri-/QC(u(^i(( r/ov i. e. tabula litte- raria; praeterea conferas voces Kctr/Mg, AevrXog pro X^^ni. ('atulus, Lcntulus usurpatas. 11. De /./. ex vk adsimulatis. a) Exempla vulgaria. Adsimulationem nasalis v ad liquidam / sequentem, ([uae in sernKuie cotidiano erat pervulgata, iani in part. I p. 28 sq. tractavi exemphsque e\ titulis Atticis deprompris. quae omnia nunc in Meisterhansii gramm. p. 86 con- gesta reperiuntur, illustravi; ex aliis dialectis huc iara addani: (() ex Laconica: eX ylaxedal^iovi r^ 27, 14) - ^) ex Argiva: in tit. Epid. (SGDI 3339, 105) t6X Xi'&ov - ibd. 3340,2 iX yiaxe- '^ai^iovi - y) ex lonica: in tit. Hahcarn. (Becht. IID 240) }X yivQioo(]i (ter) iuxta h AvQiooio (semel) et ev Aidp. — b) Exempla singularia. Ad singulas tantummodo dialectos pertinet haec adsimulatio in praepositione dvd apocopata eiusque exstant exempla: a) epica: dX/.eyov i'F 253) pro dreXeyor — dXXficu (O 321) pro dvaXe^ai — dXXveoxev {ti 205) pro dv€'Kveax€J - dX'/.vovaar (,,^209) pro drc^Xvovoar - (i) Eliacum: {avi-)((XXvoiTo (SGDI 1151 bis) = (rT*-r)«m- h(u,o -- ;') Cretica: dXXveiH^ai (Gort. II, 30) = «raAiW.'^»/ - dXXvariTai (II, M) = dvaXvorjTa, - d/./.va((!av(o (VI, 49) = chaXvoauer^o - d) Cvpricum: '0'/.dco i. e. 'OXXd(o pro Att. *ArdXeio .f. Meister II, 263) - e) Delphicum: dXXaiHddeg (SGDI 1731. 1775. 1796), quod Baunack ab (fr = a priv. et R. /rr.7 (oblivisci) ex ^dv-^Xad^-eddeg (^ErinnerungsfeierHchkeiten") ortum esse docet, sed vehementer dubito, num iure doceat (cf. quae dixi de dr privativo in pg. 16) — :i Jlesychianum: c\XXvei ' draXvei - /;) Romanum: nomen propr. Manlius a Graecis vulgo \ld/.Xiog et MdXiog, raro ]\[drXiog et M((iXiog pronuntiabatur. ///. De XX e.v oX adsinmlatis. Haec geminatio, quae in prima tempora panhellenica valebat, posteriore scissae linguae aetate non usu veniebat nisi in singulis singularum dialectorum vccibus: a) in commissura vocum: in titt. Cret. inl to\X (i. e. Tolg) Xeiovoi (Gort. V, 32) — ///. (i. e. rig) /./] (Gort. X, 33) — roV/. Ac(nooioig (MAI 1885, 92). — in tit. Lacon. iX (i. e. Ig) l(txi6((!uova (C^ 2(3,8). - b) in dialecti Creticae vocibus cum praep. f^c (*ex hg consona X elisa) compositis: eXhnoiev {C 117,4) : ex *ia-Xinoiev ~ meincov (CIG 3047,16) : ex *}o-Xein(or - l'/./.voir • exXvair . KQ^jTeg (H.). Has geminatas XX ex /j/, non ex xX coaluisse vel eo evincitur, quod in dialecto Cretica similiter atque in ceteris xX immutatum permansit, cf. leg. Gort. III, 8 UfivxXcdov; Y,27 xXctQog - c) in Hesychii glossa: eX/Mv • dya.Uv, cf. Dor.-Aeol. io/.6g = ^aiadg (Hes.^fa/wr • dya.i>(ov); glossam M. Schmidt Cretensibus vindicat. Spectat huc praeterea gl. e/.'/j)n(6 ' dycu'h]v. Alias eoXng non mutatur (v. Meyer i? 267). IV. De XX e.v yX adsimvlatis. Unum exstat exemplum in Locrensium dialecto eXi^ievog itit^. Oeanth. SGDI 1479) geminata simpliciter scripta pro eX hfievog ex ey h^ievog (cf. tit. Oeanth. 1478, 15 ey NavndxTio) = Att. ex hfu-vog-^ cf. in eodem titulo hctg i. e. er Tog ex ex Tccg. A.Mitamc^ntuin. Sinfrula siippe<^litantur ab Hesychio ex dialecto Cretica glossemata. in quibus h.iuidae /./ contra omnem Graecae linguae morem ex yj. et ).u adsimulatae esse creduntur; alterum ana))u, \-.ni^d,i . iroi.vocjiivio,] Voretzsch inscr. Cret. p. 12 ad voc. «/,«/A'^' (/-'. > >f/ > ;'/ > //-) revocavit. alterum aU.'a,'hu>or \- akuvoor . KoijTtg] Helbig dial. Cret. p. 23 ex (tkfAai^aoov explicare onatur. § 3. De P geminata. I. De QQ ex Qi vel Qe adsimulatis.' Non solum in Lesbia et Thessalica, sed etiam in Attica dialecto aliisque quibusdam haud raro vocales palatales / et 6 post p positae, cum efferebantur syllabae qi Qe. secundarie per synizesin in semivocales / et e (cf. Meyer §§ 146. 151) transierunt'et syllabae qi et Qe = qJ pronuntiatae secundum illam legem panhellenicam (v. cap II § 2) nonnumquam in qq coaluerunt." Atque si hae QQ geminatae post aliam aliquam consonam ponebantur, de integro vocalem e (v. Meyer § 31) ante sese excitabant. - a) Ad Lesbiaca exempla huc pertinentia quae collegit Meister I, 142 -nQQeyeiv neoQoxng neQQe!tr/xaro dXXoreQQog uheQQog xdneQQa UeQQafiog ex *neQi-eyeiv *i,eTQiog •tj'. addendum est Lesbium mensis cuiusdam nomen 'AyeQQdviog (v. Ber. d. Berl. Ac. d. W. 1889, 376i, qui idem a Cois nominabatur 1^7o/ar//)c. — b) Aliarum dialectorum exempla sunt: '^i Thessalica: bis in tit. Lar. (SGDI 345,20.46) xvqqov : ex *xvqiov pro xvqiov, quod in alio tit. Lar. (BCII 1889, 378) re vera legitur — in tit. Mondaeat. (SGDf 1557) rol aQyvQQoi i. e. tio dQyvQiio, contra in tit. Lar. (BCH 1889, 378 1. 10) aQyvQi^n i. e. aQyvQiov. — ^) Macedonicum': fl ;i K 26 8f A !l ':4yeoons: ( Air. 3, 23,9) Macedonis cuiusdam nomeu, = '^^yQing h. e. hypocoristicum nominis quod plenum' nescio an 'Ayginnr^Q vel simile quoddam fuerit. — y) Hesychianum: KavoregQng ' KcnarQing, quod Lesbiis M. Schmidt ascripsit. — d) Attica: [inQQag eiusque derivata : ex *linQiag pro intiquiore (inQtag (CIA I, 321, 29), de qua forma cf. Meisterhans p. 77, neque vero est cur cum eodem formam inQoag ex lingua Dorica susceptam esse arbitremur. - areQQng (pnmo apud tragicos, deinde etiam apud historicos) iuxta areQeng (Hom. et scriptt. Att.) : a R. ster (v. Prell- witz p. 301) ex *ariO£oc > ^aieojng; ab eadem radice descendit adi. masc. axeJQng fem. arelQa : ex ^areQing areQia, cf. Lat. ^en-/'w, ^dt start — e) Doridis sep tentrionalis : TiihlQQa (SGDI 1515 ab) bis praeter T/^oo« (ibd. c) qq reducto iuxta vulg. Tilhwta, quae est urbs in Phocide ad Parnassum sita : ex *Ti^nQar<^ eiusque incolarum nomen sg. Ti^^nQoeig (in tit. Delph. BCH 5, 42) : ex *'ri.'^noeeig. sed pl. Ti,'hnQeiQ (contractura ex Ti.'fnQeelg). - Eundem in modum explanandum est nom. Ip^.evQQeini, (SGDI 1379. Le Bas II, 17, 1022) pl. GvQQeon' et SvqqiJwv fsic semper in nummis, cf. Mion. II, 85; supl. III, 472) : ex *GvQie{g ^Ovqihov > *0VQJeon' (cf. Xen. Hell. 6, 2, 37 GvQieig, ('JvQielg) ab urbis in Acarnania sitae nomine GvQinv vel GvQeov (Lat. Thyreum\ quam Polvbius respiciens ad Magnae Graeciae urbem GnvQini falso GnvQinv appellat. II. De QQ ex oa adsimulalis. Ea quae iam aetate panhellenica valebat lex adsimulandi consonas qo ad qq diversis in dialectis phis minusve efficax permansit, ita tamen, ut praeter ceteras in Attica omnes voces ver- naoulae huic adsimulationi cederent (v. Meisterhans 76 sq.) exceptis dativis pl. 3. decl. in -ai uti XeQal exeuntibus et substantivis suffixo -aig veluti xd.^ntoaig utentibus, quae analogiae auctoritate quasi munitae immutationi restiterunt. Huius vero temporis exempla ab illis antiquissimis eo^ | differunt, quod cum illa in omnibus praeter Lesbiacam ThessaHcam epicam dialectis tempore geminatis i ad simplices reductis productionem suppletoriam assumpsissent, hae duplices qq consonas immutatas retinuerunt; nam ubicumque in tituHs simplex o legitur, id ei quam supra demonstravimus scribendi incuriae vel parsimoniae quasi cuidam est tribuendum. 1) Dialedi Aiticae ejLempla. In titulis iam antiquissimis non reperiuntur nisi formae ad- siniulatae; ex scriptoribus ab hoc usu tantummodo secesserunt poetae, imprimis tragici, qui Hnguam vel epicam vel choricorum cum Dorica mixtam imitati adsimulationem neglexerunt, atque princeps historicorum Atheniensium Thucydides, qui vel Herodotum lonicosque logographos secutus vel tragicos praecedentes Atricorum constanter qo posuit. Xenophontem*) autem lam auctoritari sermonis Atrici vulgaris, qualis in titulis conspicitur, cessisse, hoc quidem Blassium (Kiihner I, l^ p. 147) videtur fugisse. Ubicumque praeterea in Hbris scriptorum Atticorum qo pro QQ exhibetur, menda librariorum subesse mihi constat. Dialecri vero Atticae exempla collecta sunt haec: aQQr^v (poet. aQar]v) masculus; huc haud scio an pertineat nom. i^TO^T.^yiQQeveidrjg vel 'yiQQevidr^g iyInQevf]()r,g). - aQQiyng (Ar. Th. Hes.) et vQQixng (Ar. fr. 556 B) corbis, cf. aQor/ng^ (in tit. Pario CIg'2374 et D. Sic. 20, 141). - deQQiaxng (rit.i. - iQQr]v in fp^^iV^axo? ( Soph. fr. 589» et fQoang (Lyc. 1316) aries; cl. vocem epicam eQoai vel eQoai [i 222), agnelH vel haedi recens nari (Hes. eQoai ■ n'i iv no /eiiuhvi yivnuevm eQUfm . xal ra an^ala rihv TTQnidnov), et Sanscriticam vrshan, aries. — rhiQQng (ep.-poet. !hwang) cum derivaris (haoQecf IhiQQVvw. GaQor^^ GaQQiag (lon., Euboic, Boeot. GitQoiagu in tit. Art. GaQv.rag praeter GaQQVTrag, al. — xoQQr] (lon., ep.- poet. xnQOr^) tempora. — noQnrivyinv >CIA II, 742 B, 6. Ar. al.) ^Biirzel^ cf. ep. nQan!^vQr, {y 126. 132. 333) et lon. nQonl^Qii (Theogn.) : ex *noa/n- > *nQaan- > nQon- (lon.-ep.) > nQQn- (Att), cf. *) Lp^ntnr onim in eius Anabasi (luidem formae voeum Atticaruin ;i(i long .'fuooeo ,9«no(diog ,•>««- oiro) n^ooto. sed lonicarum ;/(ofi ,'■„, irjaig X^onoyrjn , vel \too6}'r,ao,' et barbaricarum iffoatjg cum derivatis. KooatoTTj TuQaoi. Accedit Huovnag nomen pueri, quem Menon in deliciis habebat. Sct. rsvds (altus) et Graec. OQd^og : ex *nQ&f6g = Lat. ardnus, Sct. urdhvds; itaque OQon&iQrj = „hohe Pforte'' (cf. Ap. Lex. 122, 18 OQani)vQr^ '^Aniiov OvQa lilfrjbj et Eust. 1921, 18 sq. i)vQa vig iTriarjjiiog viJirjloreQav TiQoaiiaotv tyovaa) et 6Qa6i>Qi^= erigens comam (cf. OQd^ovQiyia, OQt^oiQiytio) et o^^joTTty^ov^ cauda surrecta; orpoTtty/ov apud Aristotelem vel errori vel falsae scripturae de- betur. — TOQQco iuxta ttq^oio : ex ^TroQOio, cf. Lat. porro ex *pors6d. — nvQQog (Aesch. Pers. 316; frg. 111 D. Eur. Phoen. 32; Hec. 1265 nvQa6g) rufus cum derivv. nvQQa et JvvQQalig (avium species) nvQQiag (anguis) al.; cunctanter hic apponam nomina pr. TIvqqiov (iuxta TIvqoiov) TlvQQiiov nvQQox6urj nvQQavdQog (CIG 2221 c IIvQodvdQov ex eoni.) TIiQQaid^og similia. Blassium cum formam nvQOog primigeniara saepiusque usitatara repudiet (v. Kiihner, Gr. I, Pp. 147) omnino errare, iam eo evincitur, quod ex nvQ/6g in Attico sermone non nvQQog^ sed nvQog (v. cap. II § 3) fieri necesse erat. — cuQQ^g ovviaQQog (poet. TaQo6g) crates cura vb. (ovv^TaQQow. — /Jqq^S (poet. yjQaog)^ cf. Eur. Hec. 33 yeQQovr^oia. — 'EQQrjcfOQoi et l^QQrjq^oQoi, quae sunt quattuor ex nobihbus Atheniensiura gentibus puellae functae mense Scirophorione sacris deae ^EQat]"^ i. e. deae fecundantis (a R. vars ct^EQQog infra appos.) i. e. Minervae PoHadis; unde vb. iQQi^fpoQeiv vel aQQr]fpoQeiv (Ar. Lys. 642 saepiusque in titulis) et subst. aQQrjtfOQia (Lys. Paus. Gr.). — ^Aqqi- Xeiog "AQQ-innog AQQi-ffiov cura hypocorr. 'AQQiag lAQQiav6g ^'Aqqiov : ex aorisri srirpe aQOi- verbi uQaQiaxio a R. ap; falso Fick P. N. p. 15 ab aQi et Wackernagel KZ. 29, 135 ab aQzi > aQoi > uQQi, quod quid significet nescio; cf. '^Qamnog 'AQoi-voog ^AQoeag. — IleQQeffazTa ( CIG 8348) et Q)eQQHfaiTa (DeQQeffdcTLov (in vascuHs quibusdara, Dem., Pl.) praeter forraas poericas IItQeQaeff6vr]; niirae sunt formae Doricae simplex q et vocalera productara exhibentes i//;(>£*/^o'j'6ia (Lacon.) IhjQiffova (Locr. SGDI 1486) IIr^Qiff6vai (in rit. Paesti reperto IGA 538). — TleQevg (in tribus vascuHs Att., v. KZ. 29, 450) i. e. TleQQevg (poet. TIsQoevg iteraque in vasc. Corinth. SGDI 3141), cf. Hes. IleQQSvg ' r^Qtog 'Ad-rjvr]ai TiftaTui et TleQQidai • rfjg 'ATTixFjg dr/nng ev 'Affidvaig (cf. gl. IleQOeidai et in tit. Cypr. Bzz. B. 6, 141 TTeQaevia). — TvQQr]v6g et TvQQrjvia (poet. TvQorjvog). — (DaQQdXiog (Herodian I, 123. II, 378 Ltz.) pro vulg. (DaQod/.iog. — Eodera ego etsi dubitanter rettulerira : dtQQig (Thuc. al.) deQQa (H.) deQQog (LXX) coriura, scortea : ex *diQTig > *deQaig a R. SeQ. cf. Sct, drtis (pelHs); sed pro deQQog porius deQog (Tragg.) = deQ- ua scribendura est. — oxiQQog (Xen. Medd.) scirrhus et adi. axiQQog (Long.) durus cum deriv. (jxiQQ^to (Hipp. Sophr.), quas ego voces cura xiQOog (varix) coraparera. — Linguae Atticae rribuendas censeo glossas Hesychianas hasce: iQQrjevra ' dQootodrj, cf. tQai] vocera poeticara pro vulg. dQ6aog. — "EQQog ' o Zevg i. e. „deu8 fecundans" a R. J^aQO- ctQO- iQo- (v. Curt. Et. 347 sq.). — In vocibus peregrinis inter utraraque forraara fluctuant scriptores Atheniensiura; sunt autera: iiQOa ( coriura) cura derivv. — KvQQcivrj (Menand. fr. 164) dea CiHcia; cf. Hes. gll. KvQOaviag ' Auxtovixrjg.^ xvQoiov ' ueiQdxiov , xvQodvioi (Ar. Lys. 1248). — uvQoivr] (Eur.) iuxta /nvQQivr et uiQiivr] et corrupt. fivQivi] (rayrtus), cf. ap. Sapph. fivQQivrj'., huc pertinet derai Attici noraen jyivQ- Qivfivg [MvQQivovTTa . MvQQivovvTo)'., unura Q scribitur in peregrino noraine viri Mvqcov et urbis MvQiva vel MvQivr]. — nvQOog (fax) pl. nvQod (ignes), quae vox apud Atticos poerica ex dialecto lonica (v. Hdt. 7, 182 nvQOiov, 9, 3 nvQaoiai) recepta videtur esse; vulgo Attici dicebant nvQd pro [toad. — rvQQig (turris), quae est vox vel lonica vel barbarica a Xenophonte {TVQaig) in dialectum Atticara introducta. — In frequentata voce peregrina XeQQ^vrjaog (paeninsulae Thraciae, Caricae, Tauricae) tituli Attici suppeditant qq praeter eorura antiquissiraura (a. 452 a. Chr.), in quo XtQOo- ir^ohai (CIAI, 228, 9) legitur, quae forraa non Atrica cura inde ab secundo saeculo a. Chr. in Hnguara coraraunera ingrueret, etiani in titulos reducebatur. — Noraina propria peregrina ab 'Eqo- GeQo- ^Oqo- incipientia qualia sunt *'EQar] GeQoinnog 'OQoikaog litteras qo non iramutant. — Apud ^tephanum Byz. nomen gentis Thraciae, quod genuinura est JeQoalot (Hdt., Thuc), JeQQaiot esse traditur. — Denique adsiraulationem spernunt verborura uQdio et neQ&io (jpoet.) futura et aoristi i 28 29 m m m i! sigmati^^i a^aoj (ex ^aodaoj > *c'tQiWio > agaio) et tTreQoa (ex Hrr^Q.^yoa > nneQoaa, > imQaa, cf. PI. Prot. 340 ritoar^ i, quippe cum consonas da vel ^a adsimulent. Contra ^o- ex Qa-a reductum occurrit adsimulatum in glossa quam Hesychius ex aliquo comico Attico deprompsisse mihi videtur htoQaro • t^r^odvO^r^ : ex ^fUQa-aaco a R. iers, cf. Nic. Ther. 693 inf. aor. rtoaai (ex *itQa-aai a vb. epico-poetico ikQaoj vel itQanuai) et Lat. torreo ex norseio (v. Prellwitz 319). Cur autem Meister I, 138 hanc glossam Lesbiis ascribat, non intellego, cum praesertim dialectum Lesbiam in aspernanda hac adsinmlatione cum epica (cf. ^/ 267 htQatio, rj 124 rtQatrai) congruisse satis CQnstet. 2) Linguae Doricae exemjUa. In linguae Doricae dialectis singula tanntummodo huius adsimulationis exstant exempla: a) Laconica- xaQQa (Alcm. 44) = lon.-epic. ; *xdQaaiov> *xdQaiov a R. xQai vel xuqc. cf. Att. xQdc-tQog et xdQi-tQo^. — x^'(>(»or • Tr^v /tQaov //> . ^/dxiovtg. ~ Adiciam ;itoQca (cod. itQQtai) x/.r^Qioaai : ex */tQaai (inf. aor.), ef. ,itQvokit^a ' x^Qioaojut^a .^dxiovtg ad ind. ;itQ-v(c-iitd^a. At in tit. Lac (CIG 1464) aQor^g et Ip. Alcm. udxai^ig, JltQir^Qg, cf. ap. Timocr. -/tQg et in tit. Cret. jiiairrQg praeter ualng = jtidQucg. — b) Sicula et Italiotarum Graeca: ,'^aQQtl lEpich.; alia eius exx. v. Ahr. II, 102 sq/). — in Hieronis casside liQfQJdv l e. iiQarivd. — 0QQ0^i,,l(lg ■ o66g .'liahoniu (R.) : ex *,iQaO;iril6g i. e. 6d6gj7iiariuog = alta semita (cf. 6(^}ao!u'Qr] sub a). — in tit. Neapol. dyaQQig (CIG '5785,12); cf. Hes. dyuQaig • dOQoiaig, quam vocem eantkm esse atque Herodoteam dytQaa: vix quisquani negaverit; adde Hes. gll. dyoQQig (cod. dyoQQig) • i'cyoQd . di^Qoiaig et dyoQQiov • txxkr^aia, cf. Arcad. .^avdyoQaig; at aliter est formatum epic. dyiQ-ig. Baunack quod Stud. I, 262 subst. dyaQQig ab adiectivo dyuQQdg ex dyit-QQOig \H 845. M^) correpto derivatum esse docet, hoc mihi quidem non probavit. - c)Megarica: "OQQinnog (CIG 1050 j : ex"()QaiTinng. — XtQQiag (SGDI 3030.8), cf. Xti^aiug (Paus. Plut.i, cuius nomen propr. plenum XtQoixQdir^g vel simile erat. Contra in titulis colonorum Megarensium in Ghersoneso: \tQOovaaiii}v Xt.aovdanv «^a^aog (SGDI 3087, 23. 52. 25). - d) Theraea: eaQ(Qjv^idya IGA 444, (^aQ(Q)i^ictyng 449, SaQiQ^vnvoh^ing 463; cf. GaQav/naxog (Luc. ep. 11, 309j et (:)aQav:ii6/.t/tiog (IGA II, 1084b). - e) Creticum: in tit. Cret. Deli reperto (^aQiQjVLidxio (CM82, 58) pro (-JuQavLidyov; sed nescio an j,it nomen Atheniensis cuiusdam, cum in eodem titulo perhibeantur forniae luQatvg (1. 3; et 'luQatiov (I. 51); praeterea tQatvtg (Gort. X, 52) ioatvwv (X, 49), ap. Hes. dtQactv • dQdaov . Kq. et ydQattva (aut idQaava, cf. gl. iQavaavov; v. Lobeck, Path. 494) • cfQvyitva . /v^. - f) Phocense: Nomen urbis KiQQa ex *KiQaa adsimu- latum videtur, quae urbs littera ^ transposita et KQiaa vel KQiaact nominabatur. — g) Hesychii glossae Doricae. Doridi vindicaverim has voces sine ethnico appositas: dQtya - ^Qotv 7iq6- fiarov et lictQixni • ciQvtg pro aQQiya et /iWQr/m : ex ^/ctQai/o a R. vars (v. sub a); quibus ego addere malmi vb. denom. dQQi/ita^hti (Hippon. fr. 104) • tlg vi!>og dvariaivtiv /tQcn xai noaiv - yctQQu • Qdfidi^g : ex *ydQaa (Laconicimi^ i; alio suftixo formatum est ydQxa in gl. ydQxuv Qd,idov . lUoxtdcivtg — yitQQiai • yduoi : ex *a/aQ.aiiti a R. afctQ (sererei, cf. de stirpe substt. 6aQ (Hom. oaQiov, ioQtacn) coniunx et tQaig (Suid. tQatg) coniunctio atque de suffixo substt. aivi^taia em- avaaia mxta avvi>taig iniaraaig al. - ^aQQia TQaaid : ex *cai,aid, vulgo caQaog (furnus) a R. lega (torrere). 3j Exemjda Arcadica, Eliaca, Macedonica: a) in tit. Arcad.: \)Qi7iicjv (SGDI 1203 15) ^ro:OQQtnnLiov:ex 'OQcnnniojv - in tit. Phigal. (ibd. 1811) SuQ^Q^vxidag, cf. in tit. Ervthraeo (Dittb. Syll. 166) (^aQavvojv - b) in tit. Eliaco ^aQQv^v (SGDI 1152) et ^a^^M (ibd. 1154.7) pro i^uQcjtiv et »aQaog - J^dQQtvoQ (ibd. 1152.2) i. e. Att. ^QQtvog; contra aoarjg (CIG 1464,9) com- nmnis hnguae est. - o in Hesychii ^^lJdQQiov Alaxtdc^vLxog daifuov, c[, intQ aov vcm)vvciov tvyovzaL nomen JdQQOJv nomini communis linguae proprio QdQacov respondere iam Curtius Et 256 docuit. ^) De ceterarum dialectorum iisu. In dialectis Lesbia, Thessalica, Boeotica lonica vetustiore et recentiore nulla eiusmodi adsimulationis reperiuntur exempla. - a) Ex titulis Thes salicis praet^r cetera aiferam BtQaiug etQaiuwg GiQanvv esQairac: (SGm M5) - GtQa6/oyoc (.c.Qact/.oiv iS^S^- esQairctLog (1329 Ia,22) - cDuQad/.oL (326. 327 ter) - 0tQatcr6v[ag] (1332,88) - b) Exempla Lesbiaca et Boeotica nonnulla attulit Meister I, 42. 215. Sed Boeotico usni repugnat m tit^ Orchom. (SGDI 48^^ edQocp ^ro *ectQaoW. - c) Ex tit. lonicis apponam c.Q.tv (Becht.IID 68); Herodotus usurpat tQa.v, alii scriptores lonici ^Qa.v. Hippocrftes Z uc^pv bis UQQrjv ^uQQtvojv ct uQQtai). quam quidem Atticam formam inseruit librarius Itemque ad.ectivi forma^Tr^^o, p^ I^nica nvQodg (rufus) apud Herodotum III, 139 et Hippocratem I, .4 M, .4. M, 510. VIII, 234. 248 836. 388 L. librariis debetur ad Atticum usum aberrantibus l orro (^ctQQinni6,g m tit. Eretnensi CEcr. dQ/. 1887, 83 sqq. 1. 6a), quod est unicum adhuc ex ntuhs lonicis exemp lum quin nomen fuerit hominis cuiusdam natione Atheniensis, mihi quidem dubium non est. - d) Lingua epica quia hac in re cum dialecto lonica congruit (cf! vv. ep «W- aXi^oT^rfr '^^^!: ;^^ «--"- -/-^^^^ ^r.lS al.) iniuria cum naUv-oQaog eo^a a Curtio Et. 546 falso ex *aiU-ooaog orta esse putatur; immo vero cum dil>6QQong ( v 399 v 65) conferenda et ad *... .,00, ( R. .0. fiuere) reducenda est; cf. ,nr.^6g iuxta /o.^oo^ alia Lundem in modum explanandae sunt Hes. gll. a.0^,0, • ndhv : ex *dn6-QQoog < *dn6-aQoog et aQooJo,.^^j^ j,,^,,^ ^,^,^ . ^,y^^^^^ ,, dQQo3tL-^or,^el:ex *d , = .«)+',,,, V. Baunack, Stud. I, 266 sq.) atque vox epica iniQQo.og adiutor : ex *inL-aQo,og .^Zadh (currere). Cums vocis ..t.^^o^oc analogia attractum subst. epic. inirdQQot^og (ex *inc-raQan-^nog . e pedisequus) consonas qo primarias (,cf. ^ 378. 388 ruQadg vola) in ,, commutavisse mihi 7 n n"T-tn ^'^'^"'"''^ '^' r"^"^^^- Ly^^^Phronis 360 (400. 1040) cdQQo:>og (cf. Hes. ( t Zon. p. 1 dO cuQQc^itog) ab Homerico tnLzaQQo^og omissa praepositione inc fictum esse puto. III. De QQ ex Qd adsimulatis. Haec perquam singularis atque addubitanda adsimulatio subesse videtur duabus Hesychii f iZn?'''''''' '^"'! ?'"l"''''' ^onsonantes reductas ad simplices atque productione compensatas xhibent. nLjQL^ ■ ntQdct . Kq. et ni^Qu^ov ' dcf6dtvaov (ad vb. ntQddddio deriv. a vb. niodio) • ex i-nnis mteriacentibus *niQQi^ et *niQQa§ov. ^ ^ ' IV. De QQ ex cq adsimulatione regressiva factis. Certa exempla non exstant nisi pauca apud poetas in praepositione xara apoeopata. - Exempla ep.ca: ..,,.C„, o-« ^£ 424) i. e. .ara,r,ovaa - x«>*)\W „; ^V 421) lo.La ^d o> - .«e e„„„ (,,/33) ,.e. x«« r^//oc (Gramm.j; tum per abusum in duarum vocum commissura apudJN^ic. Th. 685 et Al. 424 oooa : ex og Qa pro og aoa. Quin etiam coQoa Hesychius praeter ro Qa (oTitQ dr) affert haud dubie respiciens ad Homeri versum /T 228 ab c6 Qa ineipientem grammaticorumque Alexandrinorum disceptationem, utrum illic zoQQa et X 327 oooa (Apollonio Rhodio auctore, qui in Argonauticis posuit et OQQa lU, 844. lY, 251. ooo n, 720 et [OQQ I, 526. IV, 580, at II, 31 z6 Qci oi) an i6 Qa et o Qa (ita Aristarchus teste Didymo in n 228) sit scribendum. Schulzio fp. 376 adn.j, qui ApoHonii lectione probata u6QQa et OQoa ex *x6d-Qa et *6d-()a confurmatum esse statuerit, opponendum est, cum dentalem d neutroruiii */o(5 et *o(5 (cf. Lat. id et (luod) iamduduin ante Ilomeri aetatem esse abiectam, tum consonantes dQ neque Homeri neque posteris temporibus esse adaequatas (cf. Meyer i? 257). Quare nihil relinquitur nisi ut metricam sumanius licentiam, quae est apud Homerum in arsi et prima (77 228 oiiyo^ ay.upalog) et in secunda (x327! usitatissima. — Huc addere iicet nomina urbiuni et Illyriae JcQQcr/jov vel JoiQoaiLov (Alex. Polyh. ap. Stepli. Byz. JLOoaymv) et Laconicae -/r(»a//oj' ^( Steph. bJz.i atque Mesopotamiae regionis 'UoQorvr^ vel 'OQQoivr^ ( Et. M. 249, 98. Prisc. 1, 7, 40), quae vulgo 'OoQorvt^ nuncupabatur. VI. De OQ ex /o adsimulatis. Duo afferre licet exempla, sed valde dubia ex Hesychio: ayaooiiiog • ayaQuuog : ex ^aydc- Qrixog> *a-yafor^cog (?) a verbo *ycaw('co (ex yaLQuu) derivato ab adi. yar-Qog (v. Ourt! Et. 172) - ycwoicjut^a ' AoidoQOvua^a : ex *yccuQidv, > *yaj^oidoj (cf. vb. ycuc^ndc, superl)io), quod verbum ab eodem adieetivo yctvQog descendit. Additamentum. De nn ex vn adsimulatis. Ad exempla adsimuUtionis consonantium n, in part. I p. 30 congesta addenda sunt: ex tit. Att. mn 'r6d;oy (CIA II, 9, 5) : ex ror Poihu,' — ex tit. Cret uo ud/n' (Mus. it. I, U0,70j : pro aia o«//r — ex Hesychio gll. nro,>Hj„>^ • vuiro^ . uixto^- et vo(u' LLdir^ - ibd. 3342, 4f> hL Mdh,v (S6^Loig — ^) Cypricum: lu{ujicQa6v • lttoIlooov . Hdcfioi (H.) : ex *lvL.LirQaov pro *avfLicQa(jov (cf! Meyer § 91) — ;') Hesychianum: tqlulls • (foiaio&ai, quod BauiiMck iii rc^tJuua {= CQtJLiua) emendatum ex TQah' ut (cf E 256) coaluisse iudicat. — b) Praeterea nasales //// ex vfi adsimulatas exhibent vi>ces cum praepositione dvd apocopata compositae, si excmphi Lesbiaca a Meistero 1,50 collata praetermittimus: «i iu sernione cum epicorum tum ceterorum po etarum : a/////iV^c (^2 529) pro dvcuLi^ag — ouuiya (Hes. Ap. Rhod. Soph. A. P.) pn» Cr.lduLya — duuiydr^v '( Nk'. pro dvccuiydr^v dfif.Ltvu (Sopli. Tr. 525 saepius(iue in canticis) pro dvafitvu - d[u /itaov (Hes. .V. 209) pro ava fLtoov~du fiiya (Ap. Rhod. I, 127). - Propter consonarum concursum o-eminata ,id simphcem fi reducta est apud Pindarum in : dfLvdoEttv (P. 1, 48 [92]) et diLvdoei (P 4 54 [96]) pro *du!LvdoeLev et *dLLLLvdoeL ex dv{a)fLvdoeiev et dv{a)fLvdoei, cf. ap. Theocr.' 29, 16 formam Lesb o//m/;.'>^.ex Y^/.c^a.V = Att./^r«//.^/;^r.a..-/?) apud Hesychium: dfifLdi^co ' furafLehouai et aufiatai • aioQr^oai pro avafidd-co et dvafLd^ai. 11. De fifL ex OfL adsimidatis. Quamquam consonantes OfL illae, quae secundarie ex Sll ahove modo erant ortae, omnibus in dialectis Graecis (v. Meyer ij 267) adsimulatione plerumque non affectae sunt, tamen m eis quoque nonnumquam atque adeo in Attico sermone illam pan- licllemcam legem adaequandi o// consonas non cessasse haec demonstrant exempla- a) Attica et communia: K^mfLco vel xo/////J (Bekk. anecd. 273, 6) i. e. mulier ornans, quod apud ^the- luenses nomen cumsdam sacerdotis quae Minervae sacris praeerat fuisse traditur • ex *xoo,lco voce hypocoristice ex ^ednoofLog decurtata; a subst. y.ofcfLco descendit vb. xollll6co (Eupolis Arist al.), cums denvata sunt y^fifLcofca x6fLfLcoo,g KOfcfLcocrjg xofLfLcociCco xofLfLcocLxd^, xoucLVJcoia xo//- ucocQLOv. Hesychn glossae xojfLfLcovia • yoQoxoofcia et xoQoxo(jf,ia ' cchv TcaQl^ivcov . . .\ntev se tutari videntur, nisi quod xofLfccovia priore loco restituendum est. Sed hoc ipsum substativum xo.L.aovLa vix sanum est neque errore vacat, quod Suidas xo////oc pro x6ouog dici suspicatur .luandoquidem ille ipse quem pro testimonio affert locus Nicolai Damasceni {yvva,xcov fLVQca i/.ri^vg rjyeiTO fLecd xof.fLol- xai 6Xohyrg) cum interpretatione y6ov xcd oSvqllov non minus lu- (ulenter derivatimi id esse a verbo x6nTCo indicat quam quae proxime sub xoLLLLVJCLxai affertur giossa haec: X0////OC • h xtxoL,f,ivcov ccnychv xoofcog. - u'////« praerer ^.0//^. pro vulg. KtLLa (Diosc (ral.) et xaccrAeLL,f,a (alias xUlof,a, xacaxh,oc6g) apud Galenum nisi librariorum incuriae debentur a.l speciem verbahum substantivorum in -/////. qualia sunt drc6oxrjf,f,a al. (v. part. I p. 30 sq ) .luamquam perperam, quin sint formata vix dubitaveris. - xlafLfLig ■ dvadevdQd, pro vulg. xVrfLa (.•ainus), si respicis ad .A/.r)-oc, xAdofLcu xld.jcrjg (E.)^ ex *xlad-fL ig >*xlaofLig factum esse censeas -- llis adde nome.i If,,,dQ(^dog. qui filius Eumolpi Thraciae regis fuisse a Pausania traditur, ab aliis l(jf,aoog appellatus (ceterum cf. Solmsen KZ. 29, 123). - b) Cretica et Cyprica- in tit L.'b. ,"cap,f,f,a ,Mus. it. Hl, 78. Philol. 1890, p. 588,7) = Att. ,nrcp,(jf,a; in aliis tit. Cret. .ndcfLoua - m t.t. ( ypr. /t7cofi{fL)iya (SGDI 68) i. e. /iTiog fLtya „ostentatio". 111. De fLfL ex TfL adsimulatis. Apud Homerum poetasque eum imutatos perinde atque apud Aeohos (v.Meisterl, 150), si praepositio xcad apocopata cum voce quae in fronte gerit lalnalem // concurrebat, htterae r// ad //// adaequabantur. Exempla sunt: xaf,ui^a, iQ 529) - x..,o//o./,; (^/^661. /257)-xc./////-^/Ta/ (Batr. 192) pariterque apud Alexin c^om.' xau],vco. id quod vehementer reprehenditur a Ph.ynicho gramm. ed. Lob. p. 339: ^L4uhg xtyQrjca, 'cco yauu)e,v >;fiarjfLeviog toyaccog, diov cog cn dQLOcoL tcov dQ/aicov xacafLi^eiv. - xdfL fLioov (v/ 172) - xdu nn' aQocQov (Hes. E. 439), cf. Sapph. 2, 9 xd,, f,iv ylc^ooav. - dxdfcuvorog • dxacdfLvocog (H ) -- ><^a,fLeve,v xaccuLtr^LV (H.) - xaf,f,do,>'a, ■ xacaXa^itlv ( R.) i. e. xaccacdQrlua et xdu,LaQ,p,g' OHoov oLcxov . ^toulg; eodem spectat glossa xdf.fLaocLg (ex emend. Vani6. 719 pro xacLaocig) ' «^rQov T, e grammatico quodam Ameria deprompta, quam si respexeris, aliam gl y.ccf.docrjv • LLtTQOv n m xafLfLCLOTLv emendandam esse suspicabere. - Adiectivi xdfcfLOQog (quinquies in Odyssea) .■rvmologia non sat.s patet : alii ex xacdfLOQog (v. Arcad. 71, 28 xcucwoqo,)^ alii ex xc^xouoQog ^. i^.ustath. 1889, 2.5 xccxofLOLQog) conflatum esse arbitrantur. Tertiam formam praebet Hesvchius hanc p.OQog^ . dv(Jcrjvog, quam Schulze KZ. 29, 262 nescio quo iure ex *xdc-OfLOQog derivan; Homerica f<;rnm x«////oooc vetustiorem esse contendit. Quo ab adi. ep. xdfLfLOQo, inferior quis poeta, ut Mrtc^ur, verbum denom. xca,f,0Qicj (Hes. xcmfa^Qicn' ■ xaxoTccMv) finxit. Similiter Septuaginta j^ov, lestament. scriptores ex lingua poetica verbum xafLfcico (Esai. 29,10 xafifLvoe, = "; sed fortasse et Tviviog etrviiiing ad *Tvufog {d.Lat.tumu-lus) reeurrunt. — Accedunt glossae Hesychianae: y.iht^ui ' xaS-ka, cf. xdu.Ui • Jiaveiia i. e. genua flectit, ut considat vol requiescat, = Att. xduTiTu. - xiufivQog ' ui~ xool6yog, cf. gll. xiiii-sia (Arist.) • fiixon/.nyia et xifi^id^ei ■ OToayysieTai.'- hifiOQidiu ■ iihoixoi, quod pro hinoQidai dictum esse Baunack, Curt. Stud. X, 80 suspicatur. - xofifini ndnvvag y6fi(fini rj xnfiTKH. quam vocem si cum gll. x6fiioi n()6vitg y/mifini ot x6f,invg ' (WtvTag yofupiov^ comparaveris, ex *y6fi(fni > *y6fi7ini > 'y6fi^in, contormatam esse arbitrabere. § 5. l)e Y geniinata. 7. De IV ej- ov adsimulatis. Adsimuhitio secundaria consonanrium av (de primaria v. cap. II § 5) in compluribus nominibus cum subst. ri nng compositis et in nomine dei Jinvvong occurrit neque solis dialectorum Lesbiae et Thessalae finibus continetur. a) Trita est haec adsimulatio in nomine proprio Uu.nnnvvrjaog, quod ex W/.orrng vr^ang {cl Soph. 0. C. 695 n' ra fieyd/.a JvjQidi vciavj W/.n.cng) est connexum; item ut videtur m 'J/.6vvr;ang l4/.(o.Tex6vvrjoog KnQax6rvr]ang Mv6vvt^ang n,ivnvvrjaog nQnx^rrr^aog : ex dlng^ (cf. d/.na-ccxvr^,'.4/.na-vdrrj). d/.vmexng- xr/.. -f vf]a(,g; minus mihi probatur Blass (Kiihner I, 1^269), qui easdem voces ex «toox/O,--, uvidv- xtL + vJ^ang deducit. Ad horum nominum similitudinem geminum v assumpserunt: '^Qx6rrr]ang mxtn '^Qxr^vrjang (ex 'JQx{n6-rr^(jng, sed Blass 1. e. ex ''Aqxtcov vriang usus Stephano Byz. auctore), Jrjinrrr^ani cum adi. Ji^finrrrjaing (H.;, 'ExaT^rvr^ao, (ex 'Exdrov vqaoi testibus Strabone et Stephano Byzantio; cuius quidem nominis geminata )-' in- super ex falsa analogia ad num. exai/tr tracta esse videtur.. 'Elcufdrrr^aog, llaieQ^rrr^aog iV\m. pro vulg. riauQvn rrioog, nQia.i('n'vr.aog ^aorrr^aog l\l6rrrjaog \eoa6vrijaog iuxta \'eoo6rr^aog: praeterea singulis r scripta suppeditat Stephanus Byz. 'frr.r^vrjaog et adi. na,Qfrxlnv/a,ng. In Atticis inscriptionibus l4Avj.Te'y.6rr,^aog Ue/.o.T^rrr^aog ]hf>x6rvrj(wg geminis ,- ponuntur, \'£oo6r,ao^ autem simplici r exararum reperitur ( cf. Meisterhans p. 74). ilmnl ad poetarum usunratrinet. versuum ratio requirir duplex r (-orrr^aog) in h. Hom. Ap. 250. 290. 41!), 430. 432. Theocr. 15, 92. sed siiiiplex r ^-6vr^aog) in Ar. Eqq. 262. Lycophr. \:m. Scymn. 405. 698. 849. 854. Ap. Rh. I, 925: •) Hesychii gl. ./'o>,«o? • u^^u.^^.aja^a . yaTTVn,' non ox *n>n»-fiog (cf. i!'6f^~og • ^xct!h'.n(rla). sed ex *i<,6u itog > H>ouftoi (cf. ip^ifo^ ■ xa.ivog) est ortil. utraque autem scriptura admittitur in Eur. Hec. 33. Dion. descr. Gr. 15. 108. Scymn. 328. 406. 511. 516. 535. 702. 713. — b) Accedit nomen Dionysi, quod cum derivatis et Lesbios et Thessalos ,>t quadam ex parte Cretenses per nasalem geminatam scripsisse hi docent tituli: a) Thessalici: SCtDI 1329 Ila, 11-32 Jiowvaoi (i. e. Att. Jinvvanv vel potius Jinvvainv, cf. T\iess.'!JvTnyog iuxta JrTinyng) et Jinvvvaog semelque geminata reducta Ji6vvaog (ibd. 331,11.12). - ^) Creticus: Jmrrvaiav (MAI 1885, 92 et Mus. it. II, 165 nr. 8), cf. Lesb. Z6vvvang (v. Meister I, 139). — ■) Simplici r exhibetur in dialectis Attica (Ji6vvang)^ Boeotica (Juovvang), epica (Juovvang ^cmelque /. 325 Jmvvcjng)', cf. Meyer § 293. Utcumque de nominis origine iudicaveris (cf. diversa cxplicandi conamina ap. Baunackium, Stud. I, 71 et Gortyn 66 sq.), ipsa geminatio ex vulgi ori- uinatione et ratiocinatione, quippe quod in priore vocis parte genitivum Jing sumeret, prognata esse mihi videtur. //. De rr e,r iv et (n< adsimulatis. Adsinuilationis consonantium vr duo exstant exempla eaque poetica : epic. xavrevaag [n 464) pro xaTavevaag et Pind. xdv v6fi(n> (0. 8, 78). — Deinde or occurrit adaequatum: in leg. Gort. drriniTn (I, 11) = dQrc-nnn (dQvnlTn^ et e^-avvrjarjTai (111,6) = fUfr irrr): in Ilesychii glossis: Tevvog ar/ *Ttn-vng> revvng, et yerv6g (yevrnvxnV.nv). quae a R. xa(fi)7i (v. Vanid. 115) >ya(f,)n. > ye(fi)n (cf. gll. tyvaipev txafiilfev Qt yefin6g' x(nlng)i^Yo{e(^t^ Q^*yen.-v6g fortasse coaluit. — b) vv ex yv: in sermone Attico et Thessalo inde ab a. 300, in Doricis vero dialectis iam ab a. 400 a. V\\v. (V. Meisterhans p. 59) yr in nr adsimulabatur uti in yivv6ftevnr (tit. Gort. in Mus. it. III, 73) vulgoque uno r scribebatur uti in yirnfiai ylrvHJxv) pro yinrofia, y,nrvjaxvj ex yiyrnfuti yiyvvjaxio (v. in rit. Lar. Thess. 345 yirvfievcn = y,yvnutvrjv et yivvenei ^= yiyvrjTai); deinde legitur semel !.^()/ofrrr; CIGIV, 7719) et saepius 'jQictrrj iuxta UQidyrrj (ibd. IV, 7441.7692); denique in tit. Locr. < )canth. e NavndxTVj (SGDI 1478, 8. 20) bis praeter unum ey NavndxTvt (1. 15) = Att. ex Navndxrov. — c) vr ex yv (per xv > yr > nv): dhvvdv ' df,v6Q6r . KQrjreg (H.) ad dlvyvov spectare et vidit Voretzsch dial. Cret. 12 et Helbig dial. Cret. 36 probavit. § 6. De gutturalibus K et r geminatis. A. De K gutturali geminata. I) De XX e.r rx adsimulatis. Haud ita rara sunt exempla diversarum dialectorum atque praecipue linguae poeticae, in quibus praepositionis xcad apocopatae dentalis exiens cum ineunti y. vocis sequentis conglutinata est. Exempla exstant haec: a) epica: xaxxrjai vel xaxx€7ai (k 14) — xaxxeiovreg (sexies) — xc\x xecpalijg {» 85 atque Theocr. 25, 256), cf. Alc. 33 xdx xe(pd/.ag — y.ax xe(falrjv (/7 412) xdx x^Qv^ht iJ 351) - xaxxQvnTVJ (Hes."ii. 469) — xa'xxQv\bag (Nic. ap. \th. 2 p. 61 A). In consonantium concursu geminae xx ad simplices reductae sunt in vocibus: xd- y-iare (Z 164), cf. Hes. lectionem xdxrere ' xardxreive - xaxTdf,evai (Hes.L^. 453). — b) Laconica: ■^((xxavfjv (Plut. Cleom.) = xcaaxccrelr - xcxxxeyvrai (Plut. Inst. Lac. p. 241) - xdxxrj ' xdd^evde . /dxcoveg (H.) : ex *xar{d)xee i. e. imper. verbi xcaaxeiv) = Att. xaTcixeifiai. — c) Eliacum: y.axxe,f,tvo,g (SGDI 1154.8). — d) Cyprica: in Ilesychii gll. xcrxxldet ' xcadht : ex xaT{a)xldaet et xdxxXaor • xdrcd^or : ex xcxT(d)x/.aaov, quas M. Schmidt iure dialecto Cypricae vindicat. — Deinde 34 35 ! 11 I tlt a R " of Hfm ^^; ^'1-'"«»'-- H°«^-ni Bzz. B, 15. 96 emendatio .a..u,a, fex .' .„x.><„ ' mann „bd. p^ 66, rad.een, .eg detex.t in aliis Hesychii gl. Cvpr. .axopac et .u.no^d^, ■ .«„«" n>as . na,a £../,,, quarun. prior in x«.,x,opa,i, emendanda e se mihi videtur ut l^Z.Z^^^- //<«c - .«r«LI ;r / «'^«-.opau„ = ■,raa:,lo,j (ligna findere), sicuti est xr«(.loo- r„ ~ """'l?'" 7^' P*»"- ''«'•• '''^t- verbi ab subst. .o,,„o, icaudex, truncus) derivati .aaL Ir;,/™ V f T'"'";"^ "■« >• «• -'-«^•"' ex .„.„-.oA.« (cf. Hom. 4';.^oc ardensl = 2^c,.ac<, a. ~ xcuogdy a^excoe^.. quam glossam in ^a^U^osdcr.iCe = yare.oM, ,.,l,a,d„ descendebat, emendandam atque ad subst. ^oodai referendam ^sse arbitror ^^TThf r n6--,-^i (SGDI 345,121 : ex *^ociii xi ~ 4tt -r ' '."'"^™''"" e^se arbitroi. - e) Thessalicum: M 11 99 ' ^i ' . ■^"T"'' — A"- fP^S- f pro oa. cf. 1. U ,)„';,, i. e. d',« „' pro ,y,o',, el tol «",r"'' ^ ;• r^ ""'• .''^""' ''"'''"'" '""'" ^^^''^ '^'-^' Fleek.J.125,52 a ex .T0-,<.<,, ur „t -xx, = Aeol. -n, ,„ «-rr,, explicasse videtur. unam JctJ!'^ 7^"" ^*'""'^'"'" ^'«<^«» "'' '""'« adsimulationem spectantes, quas praeter unam ch,)cu.,, pn. ,)„)ao«, m decreto contra Timotheum spurio omnes Hesvehius ab ob^ vion ^.nd,eav,r. eodem .1 auct,,re ad dialectum Laconicam p'ertinent; sunt a ,£ ll JLr ^a^. - .,„«.„0 • ,,a0^„g. cf. ,,cin:a ,cod, „«W,;) • ,)Ueu.a et U,j:„ ■ ,„Ue»a , ■> - n " ' :r .uiav": -r" ^™ *—'- - ^ --^^ « — -» 'i^-^p;- es;n,:;ud «:?: :;;ir:;rit";;;- fr' *" f^"-"- '""' V'"-^ B. De /■ gutturali gemir.ata. r. f ■!' "\P\ '■'' "'' "'''■'■'""'«<«• Tenuis x praepositionis .'x ante mediam y ad iosam - n.e d a.„ ta... e n.oll,ebatur a loquentibus quidem, Iltte.^is porsc.ibi non solebat. nonnu la tame. ex^nm a' cun. ,n l.bns manuscr,pt,s tum in titulis exstant, ,,uorum affe.a.n haec: Platonis et DTmo nten Mt^H:: ; sgdT;',;^^:"'^''^ ''-'"t "-''-- -^''"- '^''-^ quinde..ies"p,ttTrX- ...o.,.,.,; adde Herodoteum (II, ,75, .V,.,o..oVo, et Atticu.n .', / ,,0,.: , , (Cll* 632 bis; ex aevo Romano). ' w'/^'"'^' K} ^^^ lu, ib6Z (CW ^nvf /!! 'T '"^. '''' ;/''^"^'"^"^^^- ^" ^i^^li^ Cretieis saepenumero occurrit subst. roe-^^^errac (Cm SOod, 4. U. Le las 7o,4 1...57; 76, 5. U. 42; 77.5; 82,4, saepiusque produetione IVleu" ^u .,.,..«, .,.;.. .,./;..,., ,,,,,,,. .os.y.rco flocos pL-imos Lulit Herfor h da Cret.k 11 II o, praeu-r pnmanum rrgeaysrrdc ( Le Bas 64,4, pro vul,-. roeoisrcrc (v Mever ^ 110,. - Demde apud Cretenses ^yynrnc non ex ^'.ynrnc, sed ex ^,0,.^: au m e 'pr mio^n Cretensunn formam titulorum antiquissimorum auctoritate - ef: CM 32,32 ac. ^.TX"; mat.., coaluisse grammaticis hodie non est .o-notum. In Boeoticis titulis , sUl I e leglr lyyovog, quod ipsum quoque, cum exyovng tantum quater, tayovog autem saepissime scalptum reperiatur, ex toynvng forma prodisse videtur. ///. De yy ex jy adsimulatis. Litterae r/ conformatae non apparent nisi ubi praeposi- riones xarof et ttox/ apocopatae attingebantur vocibus quae ab ;/ incipiunt, in dialectis: a) epica: y.ay ynvv {Y 458), cf. Sapph. 44 xdy yoviov — b) Boeotica: xdy ydv (SGDI 719,9) — c) Achaica- KuyyQacpd (tit. Dymae rep. ibd. 1614c) = Att. xarayQacp,] - d) Cyprica: xdyga • Tcaracpaydg .* ^u/.anivmt (H.) pro xdyyQa : ex ^y.ardyoag, cf. gl. yga ■ cpdys . KrrrQioi - e) Thes salica: in tit Plnil. rnlg .-roxyQaipa^avnig (SCDI 1829 la, 16) pro TrnyyQaiha^utvnig ex TiOT{i)yQaipafuvoig. A d n o t a t i 0. Ceteris in vopibus ubicumque geminum ;' reperitur. pro ng usurpatum e.st et in mediis vocibus iayy,;.o,) et in commissura combositorum (SGDI 3342,36 crdi)r,g (KIA 378 nr. 319. 320) iuxta UmLnLng (in tit. Sam., Becht. IID 214), ibi nasalem // esse ''lapsam, non adaequatam statuendum iudico. 6* '-*.B»B,— 36 37 iM' i( 77/. De 7171 ex gti adsimulatw. Hanc singularem adsimulationem in uno Boeoticc nomine proprio fiv^nTiaaTog (tit. Tanagr. SGDI 936) ex *foivoo7i:aoTog (vini potator) profect( R. Meister, KZ. 31, 310 sibi detexisse videtur. Adnotatio. Vocem non frequentem dovnmt (A. P. 6, 299) -- Lat. druppa (fracida oliva), quae est e Graecia translata, per syncopen ex *6n{>nt7ict natam esse demonstrat nomen Atticum ihwntn^^ pl. ihwntTTfig. - Hesychii glossam anri.o- tfTjjkn^ . Mx. Ahrens II, 72 suo iure in fi^tio ^ a>ft(Tig emendavit atqJe glos.sa xHTTnHTifc ■ yvifuxtift htiaiu ex xftni^uift esse corrupta videtur; cf. gl. xaTT^kjift • yvmiy.fift liuUiu. B. De B labiali geminata. 7. De dri e.r li et nS adsimulatwne regressiva factis. Praepositionum x«r« aTro vtto. ubi per apocopen vocalem ultimam abiecerant, consonantes t tt exeuntes cum ineunti quae in vocuni commissura sequebatur ..y labiali interdum adaequabantur in dialectis: a) epica: xaiiah (ii 343. M 206. Hes. fy. 189; cf. Alc. 27 xa.iiuU), sed in nonnullis codd. xau,ia/.t (v. Kiihner I, 1 ^, 270 adn. 2) — iria/J.eiv {T 80); cf. a^iia/.ev (Theodos. ap. Suid. p. 64) = a^Tr-eiia/.ev et a^iiiaoxe [gramm. ap. Egenolffium, progr. Heidelb. 1888 p. lOj = aTio^iaoxe. — b) Dorica. In Pind. N. 6, 58 (87. codices tradunt xaiia^ et xau.iag = Att. y.aTaJag. — Cretensium dialecto vb. xai^ialeiv Gregoriu.s Corinthius tribuit. - Ex Laconum sermone sunt deprompta /.a.i.ia/.r/.^Q (Plut. apophth. Lacon. 69 [mor. p. 236 E], cf. Galen. V, 893 K.) et y.a^lia/MVTag (Plut. Lys. 14), porro geminatis ad simplices redactis y.aiaivojv (Alcm. 38, vulgo y.ai;iaivojv) Hesychiique gll. xa^iao, ' y.arairj,'h . ^/ccy. et y.a- ,ihjua ' 7ieQiacQvnia..iaK. — c) Cyprica. Altero ti abiecto traduntur ab Hesvchio xaihi ■ uav- da/.og . Ilaffini : ex */.ai.:^;.^ i. e. y.aTa.r/.,;g, et xa.ileei • y.aTaTiivei (^deest ethniJonj : ex' *y.aiii/Jei i. e. y.aTaS/.eei. II. De ii ex ^i^i adsimulatis. Exempla sunt admodum rara eaque, quae si quis culpae scalptorum vel librariorum imputaret, vix posset redargui. Sunt autem haec: a) in tit. Delphico (SGDI 1784,22) Uihci^ing, at in aliis tit. Delph. 'L^I.^^au.iog (ibd. 1730. 1769 al.) Ye\ '^A&avi^og (ibd. 1778. 1782 al.). - b) bis in tit. Thessalico (BCH 1891, 327) Tooiii:iaQ, nomen victoris cuiusdam Olympici, qui ap. Dion. Halic. 10, 1 ToQt^i^iag audit. - c) in tit.' Atticis 'Aov[i[iag (CIA II, 115), Molossorum regis nomen, quod praeterea et l4Qv,3ag (Paus 1, 11.1) et "AQCu.iag (Diod. Sic. 16, 72. 19, 88, cf. Voemel ad Demosth. 1, 13) traditur, et ^vii^iaAha^hu in deereto ab a. 368 a. Chr. (CIA II Add. et Corr. 52c 11), quod et aliis eminet anomaliis (Ataoiiov, ex ^ea.ioi pro Aeaiov, ly. yleariov) sine dubio scalptoris culpa. At non adsimulatione, sed vel nasalatione (sit verbo venia!) quadam antecedentis vocalis vel omissione consonantis // factae sunt formae inscriptionum et Atticarum Siioin' praeter Qiuiovn- (CIA II, 231,6) atque ^«Ai^^/ra- (CIA IVb. 491,12) pro ^iahu^iQiav et lonicarum K6ai,^iog (in lamelHs Euboicis nr. 227)'pro Koar^iiioc (cf nr. 299 'Pvu.iog)^ cf. 'Offcdiog ( ibd. nr. 196 ) pro 'Oucfcrhng — Ilciitg ( Becht. IID 152 ) pro na^u^iig ex Ilauiiog; cf. sub A lloiig pro llnu7rtg. — d) in Hesychii glossis: y.viia ■ TrorrJQtor. quam cum y.vu^ir; = Lat. cumba vel cipnba et Sct. kumhhas conferre licet; eodemque spectare videtui gl. y.i^itia ' 7Tr]Qa . AiToAoi; de R. y.rui vel xr/:? v. Vanid. 163 sq. — ai^i^ia • ^ri^qa, cf. oifi^i-Xoc (alveare). § 8. De (lentali T geniinata. I. De TT ex OT adsimulafis. Haud pauca huius adsimulationis, (juae recentiore et recen- tissimo linguae Graecae aevo apparebat, exempla cum aliae tum dialecti Doricae exhibent. - a)DialectiLaconicaeexempla: a-TTaai ' avci-aTr]ih . yldy.. (U.) : ex *av(a)-aTaai — cirra- r/-orA/rro(> (ex Mauricii Schmidti certa emendatione; v,od. a.-rcafovhaTOQ) ■ aTat^vUvog . yfcix. (H.) : ex aaTa(fv/.iaTog, cf. gl. aaTa(fv/.ivog ■ aTaifv/.lvog ( Diocl. ap. Ath. 371 D) — (ihrov ■ 'eOToi (E. M. 195, 46;, cf. Hes. gl. ^iearov ■ to 'ifidTwv vtio ylay.aiviuv, oi di (ieTTov. — Ludolfo Ahrens II, 103 et Mauricio Schmidt auctoribus Laconum dialecto ascribam Hesychii glossemata: frr/a • '.aTia — hrcvy.av (Meyer § 268 falso tTTaaav) ' eOTriaav — iivTTay.eg • ^tvxai ^^vy.eXoi . Atcy.ioveg (M. Schmidt pro cod. "lioveg) Tnuyojva, quae glossa explanatur aliis hisce ftvOTa^ (ct Theocr. 14.4)- ca 87tI %(} avio yeilei TQiyeg (cf. Francogallorum moustache) et tivaraya ' Tror/cova (cf. Antiph. Com. III, p. 22) et fortasse etiam gl. ftctava^ ... ar^/ita. — Praeterea Laconibus vel Cretensibus esse vindicandas censeo hasce glossas sine ethnico propositas: (cinoQVT(r)cdiiai ' a^Toa^raaai, qui est infinitivus aor. verbi a^ioQQvaTaliuo derivati ab Homerico ic^ro-QvoTCiUo ( v. i_> 755 ). — dtafilrTag (cod. diafieTTrjg) ' ihevaTr]g . anaTeiov collatis gll. diaueaTCtv ' idauwa . eScd/MXTrjv et dta/tevaTag ' u)A'::6vag. — 8ni7i[l]aTTOQ (^cod. eTiiTTlaTOQ) • ^rlctxovvrog eldogiex e7Ti7r[/.]aaTog, cf. Ar. Eqq. 103. 1089 ra enijTaaTa cum scholiastae adnotatione : Trlay.ovat yctQ eTre^raaanv (d.ftvQc^ ■ y.al dia tov- ro k7ii7TaaTa. — fierTQia ■ ev^Ivva aQ/nvTog yeyovoTog. quam M. Schmidt nescio slu iure Creticam esse contendit; conferendae sunt gll. tmarQiat ■ ai nov (aQyovTcov evihvai et lutarQot • TraQa 'Po- (Unig .iovXevrai . n\ xai /tiaJii^Qeg, quibus quidem litteras rr in voce uerrQia ex ar adsimulatas esse demonstratur. — ^ivrr^Q^ (cod /tvTTog) ' eveog et iivttiq (cod. f.ivrtg] ' eveog eorumque derivata iurridaQ (cod. (.tvTTtlavog)' cv^ro^rkrixTog et ftvTTtkoQ (cod. uvTtXov) ' o vr^Triog y.al o veog. quas cum glossis uiara inaTrjg iivaTig convenire arbitror; aliter Kretzschmer KZ. 30, 580 iudicavit neque vero mihi persuasit. — Denique gl. Laconicam vehementer corruptam yJrrea • ay.irog. ytccy. Musurus omendavit in y.irreoo ( malim equidem xirroQ) ' c) xirrog hedera (malim h y.iarog cistus, quia in Laconico sermone rr pro aa usurpatum esse nullo adhuc exemplo probatur). — b) Ta- rentinorum et Syracusanorum exempla: Res. gl y/ifQarrog • ,] 'Ey.ikr^ 7raQc\ TaQcxvrivotg pro (ufQitarog; acfQaorov autem Ilecaten dici i. e. invisibilem facile credas. — Valde vero dubia sunr exempla in Hieronis vasculo ( CIG 8219) depicta xahrog Niy.orQiur] KahrQiiarrj pro /.('/.- /.tarng \ty.narQccTi] KcddiarQcurj, quas formas incuriae pictoris an quasi cuidam parsimoniae imputes, inambiguo est. — c) Dialecti Creticae et Argivae exempla: leg. Gort. IX, 48 fieTreg vel iiHi' eg : ex *fieare-g vel fteareg (v. Baunack, Gortyn p. 44 sq), at aliis in tit. Creticis fteara = iiey.Qi' - Hesychii ^^\. "ittov ' ev . KQr^reg. quae duplicem in modum explanata est . Baunack quidem Gortyn p. 44 sq. collato dativo /V (leg. Gort. VII, 23) = uni formam primariam ifnamv = unum statuit; at nec quo iure -ar^g suffixum cardinalibus vindicaverit nec cur vocalis o eva- nuerit, plane exposuit. Contra Hey, dial. Cret. p. 12 ev in ev emendavit atque assentiente Meyero i^ 58) Xttov ex Yvrov ( = \j^x. intus) adsimulatum esse iudicat; at nec suffixi adverbialis -rnv ' Lat. -tus) neque consonantium vr in rr adsimulatarum in Graeca lingua ullum exstat vestigium. Iraque tertiam equidem rationem proponam hanc: glossam scribendam esse Itt6v ' ev . KQ.^ti\Me hrnv ex */rc-ror h. e. ex praepositione Ivg vel Ig = ivg pro vulg. etg et accusativosg. masc.^articuli ini adsimulatione coaluisse. (^uod autem Hesychius, quippe quem in hoc coalitu articulus lateret, Hi oxplanatione ev pro eig posuit, vix est mirandum. De elisione nasalis v ante a v. Meyer § 296^ Crorica praepositionis forma ig re vera nuper reperta est in titt. Oaxiis et Lyttiis ( v. Mus.it. II,' 120 sq. 151 sq.) itemque praepositio iv = h ibidem atque in tit. Cret. CIA 11,^547,8. Hanc ean- T\i 'Enur^mxodTrjg vel similis hvpocoristicum Atticis 'EQurjoing vel EQ^iifTTing erat fingendum. - Similiter fortasse nom. appell. ^^TraTTiog ( tit. Aetol. SGDI 1415, 84) ad vici cuiusdam litteris non traditi nomen *:^,7i(0Ta redigendum est. — Tituli Dodonaei (SGDI 1356.8) farTidag {=*'4oTldtig) aequaverim cum nominibus propriis Boeoticis faoTiagnh^. 425. 486. 11^) /ccoTing (ibd. 491 ) /f^fmoc (ibd. 476,18). _ g) Dialecti Thessalicae exempla. Adsimulatio non reperitur nisi in n..minibus propriis hisce hvpocoristice fictis : masc '4TTvkag (SGDI 332j et i^m.UiTvka fibd. 340 1, quae a nom. pr. Thess. ^/o-raoc (ibd 3'^6 II 38) seiungere vix licet, atque ^TTing et L^rWroc (MAl VII, 346. ^/rr. ^myo. e.niT. nr. 1813) quae emsdem atque '^OTirig UoTi'ag (v. Fick P. X. p. 17) sunt originis. Baunackii (Stud. I, 22) opinioni qui nomma UrTvlafg) et 'LiTTing 'ArTlvng a subst. ^dooa (ex ^dycia = aqua) descendere vult, obstat quod htterae tt pro oa positae a Thessalorum sermone abhorrenr. Deinde bis legitur' in tit quodam Thess. (iHtiTTivyv [mm 1279), quod appcllativum ab urbis nomine QhuoThg (cf Liv. 36 13 Phaestumi originem duxir. — h) Aevi Romani exemplum. In titulis (v. Orelh 2466) crebro n. pr. AuiifvTTng, quod Plutarcho Quaest. svmp. 3, 1, 6 teste pro 'Aidi>voTng dicebatur, exaratum reperitur. Adnotatio. In v. Cret. /uarr,-, quam le^es Gortyniae vicies pro uuinv^ exhihent. Baunack Gortyn p. 41 sq. adsimulationem {uuotv. > >«,>r,, > *,„u,jv, > .„urr,) peculiari quodam liquidao ,> sono excitatam agnovit; at eius opmioni earundem legum formae ^otvh- (XII. :i'>} et:^or,nn' (111,7) repugnant. Quamobrem fieri non potest, quin o ante r evanuisse statuamus veluti ante a vel oa in l^oTrMfaato, (CIG 2919) • ex '^<,r,' ^Bo^H', et Hes. gl. ;^,aan,- ,j y.„,a,',,- .\4xu,oi : ^x *y.,nan,'>,. cf. y.,Haa6^ (Hippiatr.^ et y.,„i,',^ (Dor.). ' ' ^ ^ 11. iJe TT ex XI adHuuulatis. Ilaec adsinmlatio comparuit in dialecto Cretica recentiore atque aliquatenus in Argivorum Locrorumque sermone. Exempla cum tituli runi -lossographi suppeditant. Commode P^at Et. Forsch. Imic usui confert vernM.ula Lattkli (ex lat^tuca ), 7>>a«6/ (ex daTCTvlng), Auich (ex dxTta). — a; Singulae Cretensium voces sunt: ii jt/y/ iGort n, 14) : h vvxTi - AiTTngiO^ 117,8. Stoph. Byz. 422. 7 ) iuxta ytvxTng. urbs in Creta sita, eiusque mcolarum nomen AvTTim (C^ 117 saepius, 13CH 1885 nr. 19 20: omnino adhuc duodevicies m tituhs Creticis) nec non AvycTing (C^ 117, 21.281; quod nomen iam Stephanus Bvz. 422..". recte explanavit verbis: in ydo dvo) xai vi''r^/Mv Kviinv ,fu.oiv atque Hesvchius attulit gl. /trro/ • 01 lnyknl (accurarius feoioxi.TTni ) Tdiim. Hoc ipsum adi. Cret. KvTTdg ex *A«;;fro/est ortum a R. Kvx = Lat. iuc i vb. /«c^v), v. Curt. Et. 159. — lure Cretensibus tribuuntur quaJ Hesvchius affert glossemata non addiris erhnicis iU)minibus: iSidnTag ' iQyniSn^rxTag ~ hTiov ■ Ix tCov — ^T/crror • vnniinvynv :;;ex ifp-exTm'. Atque geminata siniplici consonante scripta: iia.Tr^Qiav ■ Qd;idnv xai ^axTr^niav — 'EnidoJTag • Ztig : ex "Erfu^wrxTag. Adde ex Cram. anecd. Ox. II, 292, 23 SvTT^Qeinv ■ flvnua h.avng i. e. NvxTtQeinv, cf. nomen pr. Arxr/.Toooc.- (Luc. v. h. 2, 33). - Non satis certa sunt: cufQaTTif^ lex probabih Helbigii p. 22 emendatione pro codicis cdpQaTiag) • loyjf^nog . Kq.: ex difc^mxTifc. — xnlfiTTr, (acc. heterocl.) • xcV/.axa pro ''xnlicxTr^v neque est cur Helbigium xnldTTrir emendanrem sequanmr. - huTa ■ lula . IlfVKvQQr^vifn Helbig, dial Cret. 17 collato alio muscac nomme HanTct a R. /mx vel Hax (v. Vanic. 406) ex *Wa natum esse censet. - Uiiag-nad- Qag . KQrreg ?; dlelbig recte xal) Toig dyQiovg Tgdyovg. Sed fortasse glossa ab Hesvchio falso conlusa est ex duabus hisce: TecTag • nareQag et ieTTag • znvg dyQinvg rfyrynvg . Ko.. quarum rerTic (cf. Hom. J 412) hypocoristice usurpatur pro vocat. nccreQ (v. in tertiae partis cap.^S) atque ihTaj (ex ^ij^txrag) Voretzsch haud male cum Lat. ihea: eomparavit. — b) Dialecti Argivae et Locrensi^ exempla. In tit. Arg. iFIeck. J. 1891, 559) legitur hdg i. e. hidg : ex ey. tccq. - Item in tit Locrorum Ozolarum Oeantheae reperto (SGDI 1479) bis exstat hdg i. e. eTTag ex ex Tilg scalptum- ,.f. xhnivaviov (ibd. 1478,5) i. e. xcu h xoivdvcov, sed h KQavicov (ibd. 1505), ey Navnamco Cm 1478A, 15). Adnotatio. Cum in Atticorum sermone nec ..t nec ar secundariam adsimulationem in rr perpessa ^mt, errare mihi quidem videntur et qui Atticae nomen l-^rr,.,' ex l^.r,.^ (Angermann. Curt. Stud IX 252 sqq ) et qui ex ^ar.., (Curt. Lt. 657) prodisse censeant. Rectam autem viam ingressus est Baunack, qui in Stud Nicol. p. -6 sq a R. a^- (a^««) formata statuerit subst. *uaaa Att. *«rr« (ex *l[y}u) atque adi. ,;rr,;^o', fma^ iitimus), ut sit Arrii^r, (sc. /Moa) ^Seeland^ " ■ ■ ^ \ ua, III. De TT ex nT adsimulatis. In recentioribus quibusdam linguae Doricae dialectis et lu sermone Thessalico ahquatenus litterae nr ad tt adaequantur. — a) Lin-uae Doricae oxcmpla. Certissima traduntur in legibus Gortyniis, in quibus bis et vicies comparet hodiria semel eyQaim (XII, 18), bis simplici t exarato 'eyQccTcci (VII, 47. VI, 15) pro Att "e^oanrai et ■yly^cnrn. praeterea nhrnv ,11, 39) ex -nevT-Tnv pro ne^inrfn: Addendum est h^d \. e. ^ennd quud Blass (Kuhner I, 1 - p. 267) affert, et ex quodam titulo Lebenio (Philol. 1890, 592) A'o«rmi L e. yeyQccnTar, contra alii tituh Cretici formas exhibent non adsinmlatas uti C^ P^O A\non.e yganTcu. - Demde quin Hesychii glossae xdrTeiv ■ Tvnreiv ddoaii icc^d. ihoareiv) otnaoccxniTeT (^cod. perperam -:.fn,en ■ naocapofn^e} ad verbum xdnreiv referendae sint, nemo erit .,ui 'cb]) cum Ahrens I, 175. II, 95 tum Meister I, 262 locis quibus le- uunnir appositis collegerunt. - b) Dialecti Creticae exempla sunt: a) mediam S exhibentia- -Jn,c (tit. Drer. V/' 121 A, 19.20 bis), at in recentioribus tituHs et Lyctio Zrjva (C 117 14 bis) et ('nc.ssio Zrjvog (C^ 120, 14). - In leg. Gort. Scar^ (ter) = ep. Ccorj ~- Scoot (IV, 21) = ep. tc^oi - ^)i-njVTt (iV, 27) = ep. tcocoat - Scohg (IV, 49) = ep. Lcohg - Scodj (III, 41) = ep. lcoolo. - Adde iTl. ()r^ai • /Qt^^ai . hno liQrjrdjv (Et. M. 264, 12) i. e. Seicci pro 'Ceiai. - /:?) tenuem t pro media 'I "xhibentia: lava (tit. Hierapytn. C^ 116,11), quin etiam geminata conservata Trrva (ter in tir. Cret. ap. Bergm. 60. 61. 77) - Tcod (in fragm. Cret. Philol. 1890, 592) pro Att. 'Ccorj - apud H<'sych. nomme ethnico omisso Tcova • Ccjv,] atque /tovhTcovog ' uovoiiayog i. e. /tovoLiovog (LXX). ^ Adnotatio. In carniinum Horaericorum adiectivis ^)'(ufon'og (perruber) et 6aay.n>g (perumbrosus) pro '•" yo/ro, et ihuay.wg praefixum du- non ex ada-, id quod Blass (Kiihner Gr. I, V p. 103) censet, vel ex :,,- a ,,,;,o,ro,- r220; al.), sed ipso ex ^uc- eliso semivocali / profectum est.; cf. Ap. Rh. I, 685 iie^atai), pro /?/(J- "^".>f. lind. N. 11,40 7n(w,h„g pro n,o,6(h,,g, tit. Thess. l/rro/o,, joayaiS, pro 'Mrioxog, lo.uy.ud, (v. Kuhner 1. ' p- 106 A.); aha exempla attulit Meyer § 147. 6 / .i£^...~^\--.-.h::^im^:>''f^ssiii^^^Mgsil^. 42 i I n III. De dS (ex od) vel tt pro t in mediis vocibus positis. a) Dialecti Boeoticae*) e.rempla (cf. Meister I, 262 sq. et Meyer § 283). a) Geminata<- dd = Lexdi natae sunt in vocibus: yLiiivaddo) : yrurag , -ddng — sneiparpidde (saepissime) : ilirjcfig, ifjr]fpld-og — xo/niddaad-r^ et xo///()[(5£/]f/; : y.ouid-f] — rioXvddaXog (SGDl 791 a) = Att. UoU^rilog — r^otTTidacfc: et /:()£7r6()da (Philol. N. F. II, 412) atque TQ€7T6d(d)icag (MAI 1890, 381) argentarius. — fi) Geminatae dd = ^ ex yj factae sunt in vocibus: y.oidd^utv : y.Qty-rj — ^eddoj: a st. ()€y — aalTTiddio : a st. nuLjiy, cf. odXrny^ — offddiko : afffcy-rj. — ;') Greminatao ()"()" — 1' in vocibus ex analogia demum conformatis: yQuuuariddoviog (ad titulos a Meistero citatos adde BCH 1890, 4.22), doy.i/if'u)(Ui :Uoidden' utQaidddoviog x«/«^'or//VW£[/]r/; (SGDI 500,5.6), fjy/dddfkoi'. — d) Verbum ffQdTcu i Corinna 41) non ad "^(fodiyoj referendum esse, sed ex analogia verborum in -ttoj exeuntium formam suam duxisse iam Meister I, 263 adn. recte vidit. — Tuiii in titulo Boeotico BCH 1889, 407 non ooi r r[f)]rriov = Att. ooi^dvcojv, sed OQtcr[d]vrojv = Atr. oQiaf(vro)v laor.) explendum esse ex verborum contextu satis superque cognoscitur. Adnotatio. Megarensium dialecto Aristophanes in Acharnen.^ibus obtrudit ni},hh'.r (vs. 782) Att. u«:«i':ex *uicyjuv et //./^(Ufrf (vs. 734); at iu titulis Mogaricis nullae adhuc eiusmodi ibrmae obvenerunt. sed in omnibus littera ; scripta exstat : (VwJvco/«fVwj' (SGDI 3106, i7). irir.notCovT, (ibd. 31U5, 21) Ztv^n et Ziouo, (ibd.) atque Aristophanes ipse praeterea in Acharnensibus Mej^mrcnsium sermonem imitatus ponit ^uutav (vs. 737) et f/ «;'T«:o//«/ (vs. 823). Quae cum ita sint, haud scio an Schneider (dial. Me^rar. 52) et Koppner (Dial. Mej^aras. Fleck. J. Suppl. 18, 560) recte fecerint. quod Aristophanis scholiastae et Suidae testimoniis fidem derogantes illa^ formas ex Boeotorum sermone repetitas esse iudicant. Nihil ven. prnbat nomen propr. Mecjar. huuc.ihh,^- (SGi»l 3104 hou('odd(d)oi vTCfid(d)vyioig (ter) i. e. hrcotvyioig yofii()(d)oi ^iQ((i()dat (ex emend. >[eisteri 11,47). c) Didlecti Laconicae exempla (cf. Ahrens II, 96. Meyer i? 283): a) ()() = ': ex ()j profectac: yvftva()S()uat — iayt(a)d6v ( H., : iayjdcg, -ddog — 67Tid(())()[jitevog] : o.-rig, nnid-og — 7catf)()o) : Tcalg. 7iai()-(yg — Tcoc6()()6i : r)d-ojdr. — ^i) ()d = t ex yj ortae: ;rQf>u('<()()((g - Tc'/M()dtij (Ar. Lys. 171. 900) ' ftacaiUt . aoiaQai-ecat II.): cf. Tclaytfcaat ' rcaQfdoyiaa.at^at . 7c)Mvr,vat a st. 7clay (vb. :ch(- louai). — y) S() = i: in exemplis ex analogia fictis: d/. adde Hesychii gl. ("(()()avnv {^r]Qf')v . ytdy.ojveg) ex alalnv (de / = / v. Meyer § 172) pro dla- ).tov a subst. dta (ardor, siccitas), de cuius stirpe niliiidum certi prolatum est; Lacon. vox a()f)a = dta tradi mihi videtur iu Hes. gl. d()()ia • (uttoi v.Tn MaxMviov, quOd ethnicon, quia Macedon(- ()d pro ; usurpasse nusquani iuemoriae proditur, in uiaMovfov vel ^/axa()atunviiov emendandujn esse opinor. ~ 6) In Ar. Lys. 1167 vocem Laconicam [iliudccnuag pro vulg. f/.tuctCouiy libri manuscripti suppeditant; sed Bruncij:ius ad similitudinem ceterarum (luas ihi usurpat poeta eiusmodi formarum recte f/.ifid()()ofiag reposuit (cf. Ahr. H, 98). d) Dialecti Creticae e.vempla (cf. Meyer i> 283). \) JJ = Z. a) ()S = 'C ex ()j profectae: in leg. Gort. ffQovriSSovrag (BCH VI, 4m,lH) : (foovrig, -i()og — xac((/otxiS(S)i':)-(^)ai (Mus. ir. II, 190 nr. 82. 1. 2 • =: Att. xarotxiCaa^/ai : (ny.iS-inv ( Ar. Pl.) — naa^riSnvat ( ibd. h 1 1 i. e. f''r- ,fi()\S)ovat = XXX. (i>r^ffiLovai : ti'tj(ft'g, -JSog. — ^) dS = L ex yj ortae: in leg. Gort. .,uaS()f':n)< / ( I, 36 ) = *7/^«Uo-^(f/ pro Att. :cQdccaa,'Jai a st. TCQuy ( cf. nt-TCQaya) ex *7CQdyjio = .-cQd()So) avvaadSSrt ( III, 13) = %'vvaaad'Cij pro Att. avva^tryij a verbo dSSio ex *dyjio pro dyoj, cf. [U, H; *) Exemplis Boeoticis Eliacis Laconicis eis, quae ubi exstent allatis et titulis et scriptoribus iain Ahrens, Mei.ster, Meyer a^hiotav.-rnnt, ego ob spatii penuriam chartae parcere coactus locos ascribere ( omisi. 48 ryeaaf(^(u pro Att. at.valftyayaiv ; aliter Baunack, Gortyn p. 30, qui legit avv-ao-odSSi] a verbo adSSto ex *adyjio a st. aay (cf. Meyer § 221) = Att. adiTio (impleo). ~ y) SS = ^ in exemplis ex ana- logia factis: in leg. Gort. StxdSSav (I, 20. XI, 27. 28 ter) = Att. Sixducv et xaiffStxaSSaTio (I, 7. IX, 30. 38. 50); his accedunt f^txaSSAmca (IGA 477) et gl. dyxojhdSav • a)laaihu . KQi^Tag in {Wkk. anecd. 327.5. — S) His adiciam nonimllas Hesychii glossas sine nominibus ethnicis prohuas, quarum vocabula dialecto vel Creticae vel Laconicae vindicanda sunt: 7tQoxouiSSev = Vtt. .cQoxoftiutv — h(S()oiTn (cod. )MSoifnn) ' /Mft^idvotco pro ).dLocTo (cf. B 418 kaLoiaTo) : l^vaes. h(Coftai =■- */.dyjou(a a st. hiy, cf. Sct. laguati (v. Brugm. KZ. 25, 303) - nuiiQiSSav (cod.* hm^otdSatv)' il>evSea.%a - OQxi()Sai (cod. 6Qxi/.).et) ■ ooxov 7coiel - denique voces de quarum ungme niluldum certi constat: dSSa (cod. dSSdv • cr;v xtvvd^aQtv et H^dSSa ' /} xivvdftQig — dSa- /.lor vel rectius f(SSah'ov (codicis dSd).atov litterarum ordini repugnat). 2) Tl'(T) ex JJ{J) = Z. f() Exempla Cretica certa sunt: in tit. recentiore Lebenaeo l'liih)l. 1890, 592): d.co).oytTcti:))aio et t^oStdrrav = Att. d7Toh)yt(Cead-fo et i^nStdCetv - eoTCQeiu- nirrav ( BCH 1885, 8) = Att. exTCQeftviCeiv - in tit. Steiae nuper reperto ( BCH 1890, 73,19) r,)if(ffv)M^iofur {C 125,26). Quibus de formis ut recte iudicemus, verborum quae in -Loj desi- nunt futura et aoristi conferendi sunt veluti ffuf^ioftev (C^ 125, 15), yaot^t('>ued^a {C 125, 16.' 123 16) •uxta^praes. ya(),ua:hu (CM25,25), /?i>x/;W/ (CM21, 12), rNaft$f(,tevotg {C 122,1) et acc! pl. "''^orum futura et aoristi activi mediique generis ad eorum quae in -cTio vel -aoio cadunt ver- '"nim futura et aoristos se appHcuerunt; cf. in tabb. Heracl. (C^ 40. 41 ) 1,49 eyS,xf(^auevfu. [ nsjoxtfid^ovr, vel ()oxtftf(^6vit (v. Meyer § 540), I, 170 iQya^,;Ta,. II, 8. 9 ioQi^((r HeQftd^fa' '>i'Q,^(n: II, 31 xf'(((fi-('ca!Htr (ibd. 1. 14). — Praeterea num qua in dialecto pro : d- postquam in spirantes -- transiit, re vera litterae na sint scriptae, pro ex- plorato non potest haberi. Namque in titulis saltem nullum adhuc exemplum indagatum est atque glossogra- phorum voces pauciores sunt quam quae rem possint dirimere; sunt enim apud Hesychium : y/caatci- ■ vVojr;*- (siii" ethnico) : a R. fud' (cf Meyer § 288) et jnaaov • /ox^iiov Kvjhjkji . jihUuv /i(,).h\' . Cypriorum Triaaov Meister 11. 251 collata gl. T/fro,- • to vV>og ex *7iirr,r a stirpe nn (cf. ti/t-kc), Aeoliorum autem in lib. 1 p. 129 ex *.iHhi,> > *7T€'(hov > *nhznv deducit. — De forma tifaaotv { Att. uii^otv), quam Kustathius ad Od. / 858 (1980, 471 atfert, non constat, utrum sit ex aliqua dialecto suscepta an id quod mihi quidoni videtur (cf. myiov ibi iuxta appositum) ab illo grammatico ipso conficta; Boeotis quidem ab eo non ascribitur. S 10. I)e aspirataruin fireniiiiatioiie. Aspiratae lin.) = idrxxaoig (Soph. Hippon. Diosc. al.). — [i) Thessalica in rir. Lar. (SGDI 845) Herlha/Mg (1. 55), mr.^hi/.niv (11. 14. 18), lUrlhihini .1. 1) et Kierionio (BCH IS.sii. 400) Tler^aknvr = mTia/.iov i. e. Att. ('hiia/.ijv et lon. heaaa/.vtv, in tit. Thess. SGDI 826 H. 1" Bc(T,'haxag. quod Robertus (Hermes 1882, 472) cimi Cybeles sacerdotis nominc liuirdxrjg ( v. Diod. Sic. 86,18. Pol. 21.87) conferendum esse arbitratur. — ;/) Alexandrinae inferiorisque aetaris chffa et dmpvg (cf. driTra), l^rrffiavng = Aftpiauys, 'Arrifla = Appia. — [)eni(|ue amicatae vc! in spiranres transierunt atque inrerdum etiam litteris aspiratarum o-eminatis signabantur, uri in in- scriptionibus Bdyyng (saepius), Bdyying (tit. Dclph. SGDI 1782). fifryyig (tit. Delph. 229 W.-F.i. H(ryyu)av i tir. Corcvr. SGDI 8218), lh(yyv}j()ag (tir. iiocor. ibd. !)14 H), ^(((f(fv'i (tit. Delph. ibil. 1894) et Id(f(fnv 1 CIG 1927) atque in scriptorum libris lidyyv/.ng Bdyyor "f(cyyng, '^-^(fff-i, -" -€ir -inr -idg -larfig. '(hiiftcndg = Opfnamis: cf. Roscher, Curt. Stud. Ib, 101 sq., sed Bhj>« (^Kiiluier Gr. 1, 1 - p. 276) dubito an inuria aberrantem quandam scalptorum scripturam statunr. *) Bechtel pleonasticam esse hanc scripturam pro d'KS6x!Hu iudicat comparatis tituh)rum lectionibu- Graec. e^g BvaZicvTioi, Lat. exstra pro i'i BvC('(Vti<>i extra. 45 Vdeo gradatim quasi permutabantur usque ad spirantes etiam aspiratae et tenues geminatae, .|uae profectae sunt ex adsimulatione. Cuius adsimulationis, quae quidem constanter est re- u-ressiva, exempla iam nobis sunt colhgenda et proponenda. I. De xy et yy adsimulatione factis. a) De xy ex Ty adsimulatis. Ut exempla Lesbia (Alc. 39,4 y.axyUi . Sapph. 2, 13 xaxyhTai) omittam, tres eius modi voces suppeditant glossographi et Hesychius xdxyaQvng ' xaTayaQTng et ■MixyviQH • ()Qarr€T£vsi \. e. xaTayvjQtl et Suidas y.ay.yavaai ' xaTaialalv. h) De xy ex ay adsimnlatis. Exemplum unum neque satis certum affertur ab Hesychio iii gl. alxynvva (hoc quidem M. Schmidt ingeniose pro codicis corrupto cAxnvda) * aiGyivrj . Ad- /vmg:, quae quidem adsimulatio comprobatur simih illa Laconum adaequatione consonantium ay. iii y.x. veluti dxxf)Q = (\oxng (v. § 6 AIl). c) De yy ex xy adsiiHulafis. Semel in titulis Atticis legitur iy \alxidng (CIA IV, 27 a, 17) pio ix \a/.xidng (CIA I, 27, 22); cf. iy^ifteiv (tit. Rhod. C^ 176,3) pro ixOelvai et iyffiQea^ai (tit. Cret. C"^ 117,19) pro ixfpiQLfiyhd. d) De yy (y) ex yy (> xyj adsiinnlatis. In tit. lonico (Philol. 1882, 74») exaratum re- jicrirur ivyydvni (1. 11) et Tvydrni (1.8) pro Tvyydrni. quae formae haud scio an pravae pronun- riationi vel scalptoris neglegentiae attribuendae sint. II. De mf et (f(f adsimulatione natis. a) De :Tff ex Tcf adsiriudatis. Duo modo exstant exempla certa: xdrr ffd/.aQa (7/106) = xard (fdl((Q(( et xdrr^faye ' xardffcr/e (H.). Ex voce Homerica Theophilus Sim. Hist. p. 144,3 /.('.. Kfa/.dQoig miro modo hnxit novum substantivum. Praeterea Euripidi restitutum est ab Elmsleio iClassical Journal 17, 59) approbante Dindorfio xarr(fxh'/iievng (equidem malim xacf&iiievng) pro codicum xiira(fihiievng, quod quidem Nauck in editione sua intactum reliquit, idque in anapaestis Suppl. 984 xa(rr)fffhtiLiivnv El. 1299 xf'.{Tr]cf^ipiirjg atque in choriambis El. 201 y.a[ri)cf(hfiivnv iilics. 879 xa(:rUflh'iiernr. Cf. :irr ex Trr adsimulatas in § 7 AI. b) De (f(f vel ff ex rff et x(f adsimidatis. Singula suppeditantur exempla et in Hesychii ylossa Cyprica irxaifnTeve • ivxaTacf vTeve et in Messeniorum et Phigalensium foedere (C^ 45.6) i dJia/.eiag i. e. icf (Hialeiag ex ix Uhyalei((g, cf. in tit. Mess. eiusdem aetatis (^CM4,4) r/yfivnig. c) De cfff ex ftff adsimulatis. Unum eius generis exemplum reperitur in tit. Cretico Miis. ir. I, 144, :U ) d(f(fdvv) : ex dfufdvv) (cf. ep. et. Dor. dfufaivio) > dv{a)(fdvio = Att. draffaivio:, ar vereor ne sculptor hic commiserit mendum, praesertim cum consonae fiff alias adsimulatae iioii occurrant; contra ea in titulis nasalis // ante (f nonnumquam omittitur, quippe quae cum vocali praecedenti coalescens sit extenuata; leguntur enim in vasculis Atticis .\v(frj et dffi pro \iiiffr] et dinfi perinde atque l^Taldrr] et ^ffie pro '.ATaKdvTTj et ^(fly^ (vl Meisterhans 64) — iii rabelHs Corinthiis fictilibus L^ff //(>// r^ iuxtsil^iKfiTQiTa etJAvcfiTQira (SGDI 8119 sq.) — in tit. i^nico (Philol. 1882, 748) Nvcfrj pro Nv/icfi]; cf. § 7AH ndrrig pro nn/ttrrig et § 7BII Gi.iQV)v })i'o (-jift^iQO)r. Adnotatio. Mira adsiinuhitio aspiratae 7 apparot in tribus Hesychii glossis hisce, quae Laconum s<'rmonem redoUmt: (iiinanh^- • ol nh' /KciUhfiv Liiut/.oiinrot : ox *(citji-iian)t^ *«.'"/ {()^«-i-'a(u III A. De aspiratis r(h adsimulatione natis. Aspiratae Tif vel ex ffS^ et od- vel ex ot et xt adsimulatione regressiva prodierunt, cum con- ^••nantes hae alterae ot et xt primo in tt (v. § 81. II) adaequarentur, deinde aspiratione afticerentur. 46 47 ^ 1 1 ■ a) De tO^ ex fp& adsimidatis. Hanc adsimulationem, quae ex consonantibus *7r'J intei- cedentibus manavit, aliquatenus admissam esse a Thessalis in duobus titulis Larissaeis ostendunr nomina propria 'Ar.^^nveiTng ( SGDI 345,60.89) et UTlhweiruu fibd. 347); contra in vetere titulo Pharsalico (C^ 398) U(f:^nve(l)TOj i. e. ktt.U ffOnvaiTni legitur. Meister I, 303 de transeriptiono raendosa cogitat, sed iniuria ni fallor; cf. consonantes rr ex :tt adsimulatas § 8 III. h) De rO ex olh adsimulatis. Ex dialecto Boeotica deprompsit Strattis (in Phoenissis, fr. 45 Mein.) vocem n-jird^nrlXff. cf. Hes. gl. f]mGOnri?M • (jrj.Tia; quam ob rem haud scio an Boeotis sint vindicauda Hesychii glossemata sine nomine ethnico prokta: Jf,%(t • Knt^rjoihd i. e. i)oOfu et lr.'heli(v ' duflHoctv i. e. £V>Aryi', cf. laihS, ' «lyeia iirf/.ojrtj (pelHs caprina). Accedit ex tit. Boeot. (SGDI 869) 'AeyirOoj (ex Willamowitzii emendatione) = ^«V/rjZ/or. c) De r,'> ex ar (> tt) adsirmdatis. Huc duae pertinent Hesychii glossae: Svri>nv ■ nirii^ng : ex irarf)v. et irOfiv ' rn neolaffdnv = Lat. ustum (cf. Curt. Stud. IV, 202). Etsi nomeii ethnicum deest, Boeotis voces tribuam. dj De T^ ex xi (> ri) adsimidatis. Unum exstat exeniphim certuni iii Iles. gl. iliiyw. ex *Tlrrev < ^rlxrev = Att. rlxreiv, quam quidem iure M. Sehmidt Creticae assignat dialecto. In altera Hesychii glossa [ivrihfv ' rnv ii^aoct sul)stantivum tivrb^uQ, quod e«t idem (Veticuni. a R. livy (cf. vb. ■ivlv); V. Prellwitz p. 54) ex ^-ivmv.g > *^irrrc(g> livr^ag ortum esse equidem conati.s Hes. gU. ivxrr^g ' ffvaow et ;ii'y( bubo arbitror. niB. De spirantibus ^,'/ adsimulatione factis. a) De .>// ex yj^ [>y.f^>rl^) adsimvlatis. Suppeditantur duo adluic exeniphi : iu tit. Corcyr. i SGDI ^m^) "yloaO!^og, at c^x\m\"AoarOf,g ( Strabo 7, 325 i, svA^i^^AQayJhK - in tit. Locr. Oeantheae reperto (ibd. 1479) ^ l^akdoag i. e. e,'> ihdciaaag ex fx ^hddaaag; cf. 6rrac ex fx rccg i:^ Sll. b) De ,>.'/ ('.,■ /,'/ aflsimidath. Exempla quae haud multa sunt non reperiuntur nisi iii ritulis recentioriluLs : in tit. Siculo Selinunte reperto (SGDI 3046,9) xaS-^^efiev : ex xaricfUtHni: 't. m rir. Lesb. Mitylenaeorum xd!Kleac / .'^) adshmdatis. Exempla traduntur plura, praecipue iii titulis (Veticis. quorum quidem exemplar speciosissimum sunt hac quoque in re leges Gortyniae semper ,'K'> vel .'> pro a^ exhibentes (cf. consonas // ex a, et <)f) ex a() adsimuhitas ;()i()nr'h'h') f]7rv'ie[a)ao, inf. med!-pass. fh'adrj:)!hci d.rf)()arrd!h^ai darrrj,'h'hci d7indar{r)r,{fh!)ai ()odojad!^d-ai yQr^lh^ai hadfh')-^! d/dve!)^ f)-ai (1. e. dvcdvea.'hu) dTivieVhci .TQa<)()r'!h'hxi xara!h!t/f}lh(i xara!tA!h)!hci iovp!hci ()e^d(h}ai (i. c, <)el^cca!)ai) hrif)a!^^cci dye(\')-)&ai e.7i()eyji!))!)cci d:rn()n[!))!hu e7Ti07revad{!))i)fci (i. e. e^ria^relafcaS^ai rocc7i^(!h)!)ai dufffctvf(!))fhci — part aor. pass. .if(Qou'>ev i. e. .-raooiih^h^r ex .Tcc()0,ar%'v, si Bau- nackii (Gortyn 160) derivationem a verbo ,(co^o,!)H', praeferanms Bhissii (Rhein. Mus. 1886, 314) sententiae verbum siniplex .t/;ooV. (tundo, vulnero) statuentis, ut sit = .T/;()e>,'f<'','; (^liut. .f(CQo',a,i — adv. .r(jn!)!/(c^ (sexies) -= .,(w !hycc]('na. (leg. Gort. IV, 47). — ^i) Ex aliis tirulis (,'reticis addi licet: imper. aor. med. d:,<>Hi.id!)!h', (tit Gort. C^ n3, 11), HriTele!}^('vro)v (Monum. antichi 1890,45 B, 17), rir')i'!^»co (tit. Leben., Phih.l. 1^90, 587), d7rnXnyirTe{&)&oj (ibd.), -rTea!Joj[v] i. e. -'Cea{h',v (in tit. Cret. Venetiae consei- vato 40) — inf. med.-pass. in tit. Gortyniis /^f",;!):rca (BCH 1885,5.8) i. e. xcu U'h,in (cf. AeyirDo) supra allatum) = Att. AiylaS^ov. Mero autem pictoris vel scalptoris mendo vereor ne sint tribuenda: .\ixn!)evrjg (in imo vasculorum Hieronis) pro Nixna!Hvr]g — U!)^iinvlxa (in tit. Epidaur. S(jDI 3339,10) pro lev, in Eretr. 1. 9 e7Tdnyea!)(ci. A (l 11 () t a t i (). Duo adhuc- iii titulis supi^editantur exempla, in (|uibus viri docti (Meister II, .54 Haunack. Stud. 1, 125 adn. 10. Meyer - § 269) consonantes n,', in <};r(^/ (1147,3). aliis. atque in eodem illo titulo Epidaurico exarata exstant compluria alia vocabula, (juae litteras a.V immutatas praebent veluti I. 11 iuthUiDui, I. 12 tnoidutui, 1. 86 yiv^aihc.i, 11. 50. 63 >:i-/.t'HT(ji'i(ia(,ai emendandas esse censeo. d) De 0') ex ar {> ri >rO) adsimidatls. Singularis huius adsimulationis exempla atque ca uiiius eiusdemque verbi 1an]ui leguntur tria in duobus Creticis titulis recentioribus: h'h')^dvri : ex *'iardiQvri (contra Blass-Kuhner 1, 2" p. 201 ''!h)i^vri) = Att. lanjoi et 'i!t!)ld]vreg = Att. )a- Kcvreg in tit. Cret. a Bergmanno Berolini 1860 edito, 1. 54 — atque ^v[vi]^!)a = Att. avvioTi^ (contra lUass-Kiihner I, 2" p. 201 eoni. perf. avvel)!)a i. e. avvearjj) in tit. Cret. Venetiae olim conservato 27,67 atque a Yoretzschio Halis 1862 publicato. At enim in legibus Gortyniis aetate multo pri- <»ril)us semper ar scribitur, uti ''(na.iiev (I, 53. XI, 35), d^rnara (I, 52), xccrccaraael (1, 50), c^ixaoTf^cg saepissime), ()ix(c(n,joinv {X\^ 15) demonstrant. Exemplis et hic et sub III Ac allatis illustratur •luomodo iii quibusdam quidem Cretae insulae regionibus tenues rr ex ar factae in aifricatas r^ •r artricatae r!f iii spirantes !)!) (fp) aetate progrediente sensim abieriiit. e) De '>!} vel t pro tt {aa) positis. \\\ quibusdam dialectis -Creticis geminae /? et eae •liiae antiquitus ex xj et tJ {> "^ar > ir) et eae quae ab ilHs ductae secundarie ex ra > oa (in iuturis et aoristis sigmaticis stirpium dentaliuiii) sunt factae aeque ac geminae rr ex primigeniis "V et xr postero tempore profectae pedetemptim primo ad aspiratas r!), deinde ad spirantes ,'/,'/ pp I videntur esse promotae. Exempla affricatarum, quae adhuc perpauca exstant eaque qmd Hesychium, iam sub HIAc {iivr!)nv et vt!)6v) et III Ad {Tlr^ev et iivT!)av) satis explicasse luihi videor. Voces vero, in quibus tenues rr in spirantes abierunt, suggerunt aliquot tituli re- • •utiures, quos Comparetti et Halbherr, soUertes illi antiquitatum Graecarum investigatores, nuperrime eftbssos in Museo italico, voll. I p. 144 sq. II p. 190 sq. III pp. 559 sq. 681 sq. foras' 'lai; cf. leg. Gort. ino- ()aiiu(y^ai et ep. avaddooaoi^ai itemque in tit. Drer. (CM21) bis duoouoihSoav — t^zooxiLdvTiov (Mus. it. I, 144, 20j : ex i^ooxirrdvrcjv pro ep. etooxioodvrorv — denique ex Comparettii coniectura [()ixd]'Lui (Mus. it. II, 190 sq. nr. 60) pro ep. ()txdooai. — (i) Geminatis ^/> notantur spirantes in vocibus: svyMo^oi (Mus. it. III, 559 sq.) i. e. evy/wj^^i/oi pro Att. avykvjzToi a subst. yAojrra (ex *ylojyja\ — oly^d-Mv (Mus. it. III, 681 sq.) ex oicd.y.iv = ep. ooodxi (Call. ooodxig) et Att. oodxig ~ ;too/- ia^l^av ( Monum. ant. I, 19 ) : ex .joQT-iaiiav (cf. leg. Gort. Vlll, 47 IdiTq) ■= Doridis mitiorij. noTktooav et Att. rTooooioav (ex *-toovciav) - '^loxd.^^i (in tituli fragmento Gortyne reperto et in Mus. it. III, 691 sq. edito) : ex K4oxddoi > *l-/Qxdroi > "^loxdoot > ^QxdTri > "^(^txdrd^i > 'AqxuIKH. ~ Similem in modum explanatur forma iamdudum nota ^ukdiKhcg [xidjia^^uv in tit. Cret. a Bergm. Berolini 1860 publicato (11. 17.36), praeter quam in eodem illo titulo semel legitui [^u/M]ooug; quarum quidem formarum altera ex Ifd/.uTTu {> *0-dAuT'h< > rid/.ui^du) prodiit, altera linguae communis consuetudinem seribendi prae se fert. — Sed cum spirantes !tn sono liaud multuiu a spirantibus oo discreparent, non est mirandum, (|uod earum litterae nonnumquam per scribentiuni errorem confundebantur. Quae quidem confusio duobus adhuc titulorum exemplis cognoscitur et Cretico //r6.'^^< (Monum. ant. I, 22) pro J-iraooi (= ep. 1'raooi et Att. iraoi) posito et Lesbiaco Khol>'&ig (in tit. recentissimo Metbyninaeo, v. Roscher, Curt. Stud. I, 2, 107) pro *K/.uvJoig. ut videtur, scripto. His iam exempiis comprobari mihi videtur, F. IMassium erravisse, cum nuperrime iii Fleckeisenii annalibus la. 1891 p. 4) de titulis illis Creticis a Comparettio et Halbherro publicatis verba faciens geminatas ,7.V vulgarem aspiratarum sonum declarare neque ad spirantes Pp signi- ticandas esse positas contenderet. (^iae cuin ita sint, arbitror in ({uibusdam dialectis Creticis, impnnns in Gortynia, dentales consonantes geminas sensim siniilem atque in lingua Germanica commutationem habuisse et eam quidem, ut mediae ()() (ex od = Att. .* ortae) in tenues // (v. cap. III i? 9, 2), tenues rr autem in aspiratas vel affricatas tO^, et atfricatas r.'/ in spirantes lt'i ( f>[>) ahirent atque ut spirantes .'>^ interdentales nonnumquam cum spirantibus o^o" primigeniis eonfunderentur. Sed cum hac altera commentationis meae parte ad finem perducta iam ultra terminos scholastico programmati concessos sim exspatiatus nec liceat longius procedere, proximo anno pei eandem npportunitatem in animo est residuam tertiam partem, qua de eis geminatis disseram. tiuae vel poetarum licentia sculptorumqu(' incuria vel acutiore consonarum simpliciuni pronunciatii smt ortae, foras edere. Interim facere non possum, quin benevolos si qui sunt harum reruni lectores moneanu ur sicubi ad primani particulam hoc in libello provocari viderint, eam intel- legant, quam abhinc decem annos cum totam materiam bipartito absolvi posse credebam, neces- sario priorem nuncupavi. SeliHliiacliiieliteii. S t- I I. Statislik des (jYmnasiuiiis iiii Jalire 1892 -1S93. Gyiiiiiasial-Koininission. |[cir 15iirgermeister Dr. jur. Franz Wilhelm Fiirchtegott IJohnie. II(MT Stadtrat Karl Julius Rossler, liittei- des KC.nigl. Siichs. Albrechtsordens J. Klasse. ilcrr licclitsanwalt Eugcn Alexis Tasehuer. Dcr Kektor. L(']ini'-K()ll('giuin. iVofessor Dr. phil. Friediicli IJichard Franke, Rektor und Klassenlehrer von Oberprima Ritter dcs Konigl. Siichs. \ erdienstordens I. Klasse. ' iVofcssor l)r. phil. Hcrnhard Williclm Hiehter, Klassenlehror von Obersekunda, 1. Oberlehrer Votcssor l)r. phil. Maximilian Ilcniiaiiii Vetter, Klasscnlchrer von Untcri.rima, 2 Oberlehrer I rofessor Dr. phd. Gustav Arnold Hering, Lehrer der :\lat]iematik und Fhysik, 8. Oberlehrer 1 rofessor Dr. pliil. Max Ilermann Raehel, Klassenleln-er von Intersekunda^md Lchrer der Ge- schichtc, zuglcicli Dibliotliekar, 4. Oberleln-er. !^-<.fessor Friedrich Eduard IJicliar.l Knllenberg, Lehrer der franzosischen und englischen Sprache uiul d(M' Geschichtc, 5. (Jberlehrer. <'and. rev. miii. Karl August Thiimer, Lehrer der R(digion und der helmiischen Sprache (>. Obcrlchrer. ' 'oM.rg M'ilhchii Oehier, Lelirer der Matlicmatik und der Xaturwissenschaften, 7. Oberlehrcr Df. })hil. i.othar Richanl liohine, Lehrer des Deutsclien und dcr Geschichte, 8. Oberlehrer. ih'. phil. Ivarl Ernst Mueke, Klasscnlehrer von Obertertia, 9. ( )l.erlchrer. i*aul Heinrich Knauth, Khisscnlchrer von Untertertia, 10. Oberlchrcr. (jtM^rg Bruno Hudi.lf Seliellhorn, Klassenlehrer v(m (^iarta, 11. Obtndehrer. Knist Woldemar Huehlieini, Klassenlehrer von C^uinta, 12. Oberlelirer. !>!■. phil. Cand. rev. min. Johannes Martin Sehulze, Klassenlehrer von Sexta und Lehrer der Rcligioii, l;^. Obcrlcjircr. Ivarl All.iii Frunke, Oberturnlchrer und Schreiblehrer. ToehiiiselK^ L(^hr(H'. (icsanglchrer: Musikdir(dctor Tleinricli Augiist Anueker. /'•■i<'licnlehrer: Moritz August Ludwig Ostiiekenberg. Pro1)(^l(^hr(^r. Kandidat des Indieren Schulamts Dr. phil. Karl Maximilian Herrmaiiii. 2 Verzeichiiis (1(m* Scliiilcr, die iui ^ichiiljalir 189'^ -03 der Aii.*sialt augoliort liabeii. N ame. N a m e. 1 2 3 4 5 8 7 8 9 10 11 12 13 U 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Oberprima. Braun. Franz Richard Kunzniann. Emil Bruno Ludvvijc, Ernst Alfred Voiirt. .Tohannes Erich Wolf. Paul Hugo Bellmanu, Kk^mens Robert Hortmann, Rudolf Satlow. i'aul trerhard Franke. Robert Eduard Herni. Hotop, Hermanu Max Vogt. Paul Frauz Otto .Miiller. Karl (Tustav Gi^pfert. Max Geor^,' Herinj?. Karl (iustav \\'(»lf. Paul Heruianii Fritz.>^che, Otto Karl Band. Kar! Kud(df Geburtstag und -jahr. liiterpriiiia. V. Zanthier, H. Chr. Heiur. L. Haupt, Kudolf Gerhard \'oij;t, Otto .Tohannes Beyer. Paul Albrecht l>emmU'r. Willi Neubert, Wilh. Arthui Otho Herin^. l^iul Wilhelui Hofmann, Artliur loliannes Heinicke, Walther ribricht, Kur! Ferd. Walther Schulze. Klueijott .\U)ert Kretzschmar. K. Elu-eujott .loli. Fre.} .5(; 57 5S .51) fiO (51 m M ()5 m tiT Gi» 72 74 Oberseknnda. Siegel. Ernst Hugo Xaumanii, Ernst Gotthold "Winkler, Hans Karl Albort Kreiseher, Paul Alexandor Thiimer. Kurt Kiiling, .\lfred Georg Max Burkhardt. Wilh. Emil Georg Meinieke, Max Alfred Erler, Bernhard Emil Kopsch, Walther Kichter, Karl Gottfried Skierl, Johanne.s Erich Lindner, Edm. Osk. Karl Arthur Saiipe, Richard Alfred Kirscli, Johannes Alfred *LeiithoId, Edwin Otto Schaaf, Friedrich Hermauu *Schuhert, Paul Ricliard Hettner, Otto Hermann Intersekunda. Franke, Johannes Ernst Felix Kichter, Karl Gustav Manfrod Schwabe, Ludw. Beruh. Paul HJihle, Otto Lesche, Karl Martin SJittler. Oskar Bruno Zimmermann, Ernst Reinhard V. Hellmann, W. Maxim. Albr. Dachsel, Emil Oskar Winkler, Johannes Waltlier Mittenzwey, Friedrich Baethj2:e, Karl Wilh. Rudolf Gross, Johannes Richter, Johannes Christiau Otto, Moritz Martin Obertertia. Arldt, Theodor Karl Hermann Mulert, Christian Hermann Hammer, Erich Woldemar Luft, Paul (Tustav Stand und Wohnort des Vaters. 18. Septomber 1874 28. Juli 1874 2:1 April 1877 17. Juli 1875 9. Juni 1876 :l Mai 1876 1. Marz 1876 22. Miirz 1875 15. Dezember 1873 80. August 1874 18. Septomber 1874 31. Dezember 1874 8. November 1875 13. Marz 1875 25. Juli 1874 24. April 1878 8. Seiitember 1874 .30. Juni 1874 27. Januar 1875 11. SeptemT)er 1876 25. DozomTior 1876 2. Januar 1878 4. NoveniT)er 1875 28. Juni 1875 23. Mai 1877 8. Januar 1875 13. Mai 1877 7. Januar 1875 25. Februar 1876 16. April 1876 11. Marz 1876 20. April 1877 11. August 1876 10. September 1876 20. Januar 1878 11. Januar 1879 4. Miirz 1878 27. Marz 1877 Kaufmann in Niedornouschonborg. Pfarrer in Treuen. Schulrat in Freiberg. Bergrat in Freiberg. f GymnasialoT)erlehror in FreiT)(n-g. OberfSrster in Marienberg. f Obersteiger auf Junge hoho Birko bei Froiborg. Postsekretiir in Freiberg. Gutsbesitzer in Voigtsdorf T)ei Sayda. Lehrer in HalsTiriicke. Superintondent und Dr. theol. iu Freiborg. t Fabrikdirektor in Nennigmiihlo Tjei Pockau. StaTjsarzt a. D. in Konigstein a. d. E. Kaufmann iu Freiberg. Fabrikant in Meerane. Bergamtsdiroktor iu FroiTierg. t OT)orrossarzt a. D. in Freiberg. Kaufmann in Geringswalde. Goheiiu. Hofrat und Professor in Dresden. f (Tymnasialrektor in Froiborg. Schuldirektor iu FroiT)org. Pfarrer in Kloinwaltersdorf. Kanzleisekretiir iu Froiberg. Arzt in Dohna. Kaufmann in Zschopau. Brauereibesitzor in Protzschondort. Landgerichtsdiroktor iu Froiltorg. t Kaufmann in Griiuhainichen. Schulrat in FroiT)erg. CigarrenfaT)rikant in FreiT>erg. Sektionswarter in Dresden. t Gasthofsbesitzer in Froiberg. Superintendent und Dr. theol. iu FreiT)org. t Pfarror in Grossschirma. Glasermeister in Leipzig. t Pastor in NioderboT)ritzsch. Baumeistor in Dresden. t Lehrer in Leisnig. N«a«. IMI «0 tl n n 97 7S I KoMuiA. Karl IVfeMA n I flMku O^lur YMi WjJthrr 97 FWk»r. K»rl XMf J«li«anc« 7S »'pr«>lto. 4Vk«v lleSwidi 7» Hoinirko. Wrmfr l«> lilmUr, Krttnr KtJfi tfl *llll»er. Aurrl Woi.i iluUB. fe Itorkknr^t. Vmx\ Omlil ^ INiht 'M^ior AlfssftJrr M Kioliolil. f»f<«i; Kaantiiiitui (& II II li II. TrA^Jtfi^l Hcrtmiia M llrinirkv, F^Hl «7 ltftx<>r. K<«niil W.llW |I8 BaiiftrT. WiIIt Vxktro^ Um Uifhtrr, «•ott; lynlvi^ Klltler K«r) OlCu N«4k. iMiKfriMl Ifmimm lliblrr. «Mto KhMt Krniix. lltu*' WtllMte flOhatf. a^cK Fvu^iviHi Ellmrilkr, K.ir) Arlhur (MorkefniMor. Ottt> Wally iJMtL XUItfr, i*nnth^:? 7. J«niar MfZo 251 .1n)i ik:7 StMi ttid Wo^ttrf d#t ViHtn. NaMe. Mfftltil uid '\thr «tMd utd WcAfOrl «^tii«nhlni ]h;o •i-.t >sni l-*7Ht ♦ NorrtnWr ]k:7 17. .\iu^l l^ •il. Mai ]k7k •j Afril 1*7* 7. 3Ia> IKT» •i7. Nifr#ml<Micr in Frir«lr4«ir)r' KMufBaxa a Kr«riK<«i;. Pa«t«r in S l*:A*tiir in *2rvM»liirtx>Aan«lcil( IStQtirr in Frir^lrhurvr. OI»mintVoiUri|. f II- i iifiWikint tn Mi.thmtliMl k«q 01U>l. f R««tm«kftar in PlrtiJWvy. KirrlMr» «ntl Uibnv ««. im Fr«|l»r^ktnr in Vtn iMlm«aX Pa#t«r in TutlmiWf. IUlrj(0(f»clftlliikrrr ht AaoAharg. Ixhrx*r in IVvAmvk. 114 11* ]ic ii: !•>» lil 1-/.« |-.'« 13.*. I-J^? l'/7 lf> l^ til l:fi i:X I:t7 l::- \li> ItH III 1 f.i ''Bflinn. IlrrtiXMoI Mnv llrrrinann, ii^ •Wri%i\ Knll,>.f Mhiii»! .Srhrr4ler. Wahhrr EUriJiAnl lliil«*|i. Kiuil Mtt.> Tfi^chnrr, F.>l '\jfn\i. M. Hrteridi AIHrrt K«»iT»ettsrtr>fti*r. Krs»l .\c^i«4 V. ^leiA^rk. Iluiiirte), Viiivl, Murtin «•rrUii4 '^liiller. Ki«rl i.>luniHM Wr^l OlvlL Ktin^n K1i«ill«r, lluUnil Knrt AMfi Stt>y^T. Kiirl iloir^ Kirhter. Knrl .liUlf I V. KltrrMii. II K.Jul.Ji»#|ih Sf4iii litfhinl Si.rrli»- KMrt Vr^» llu.Vlf Pmnill» Ji)«L«|u 11:: Kni^rr. Krilx 5tfxfa. 'KMk. int^ llru.. lUkHi*. Friif ll.ir.t II *ll5Hr. Koh.lf o»»r4l.l •Ti«ii4«iniin. iJiTltAnl 'Stel/ner. AIHrct K^H WilhHi.. 'Hrvikfhn««lili«r, IV»||x Kurt v»«^ « .. t 1-« I ^•-^ *^ ■ ~T ti. M*i ih;o 7. AuiTMt 1k7s« i7. C»kt«W 1*7» 4. A|.ril 18a) R lS5»ai)»^r l^ 1. Ukrx lUi ]4;(* la Cikt«l>«r ts:7 iV. Juli l!^7A :. April 18^ 4. Ai4(u4 l$«9 '.ii. Jiini IKT9 'Sy N«*v*inU»r lK?i 39. J»tii«r |s«> f.t. D^oomihcr 1880 H Jutii 1880 K lM&ini 1^1 •-•? S/|.toiibHi \X Uuita IS^o 1«. Mlrv 1990 f^lilr* 1881 iM. Nr^/ml^ l^ li. UkL.Ufr 1880 li.Jiitti IKKI •i Jiill !>>*) dVOUoW t^9«n :&i Ai«itt»t Iftao la X.uniiltrr 1K<| I& iidH IKiXl IX FahniAT \>SI 'It. Aiv^M l-iWI ;. NirTr«nU>r IKHi VA IM t.1lMnikrr in Krmi^iMn Kaaftrann in IVtoitkpriir. KM«rr ii% llnnniiti. iHii4lral in Fn«ilMr)f. f PAirrvT in K^iii^in. PtkrrtcT In IUrfKh«'1lrnl»rnc. Atittteidit^rr in l^«i4ii|f. llrAiitti.i^rr in ^Uitwvi^yrf iA^Ttto^X^ft iii lyiKAU. I<«4i|^rl>«r in Fn'ilMr)f. l^l^lpvirht^itYipr in Oh»tMt«in. t ll««4t«inwuU m Krffili^rir. V 4 BnchhkMllcr fin lV«ihrrtf |*«M|Y#r v^rr n S«%||4 Pikkjirru in XiMMohhi»» iil»«ralr«jti«iiit in Krrfil»««|| llii«|>iuaws SB KnrilHttf | Pk4i<« t»a. i« KrHi^l.wif iWcr hi ZithiRi. ltrr»Aiiiit in Haldbr^ii. f Rkirh^irk«r»ihr^it«»r lli ll|lwr*iin« ltitlcfi;i4«t«>««tMr in ^wwiili«r &i|Krintrtx«lrcit ui>l |l» l);nliBhrAin<|a^ktnv im ItMfrMlvtcr iu Kr«tK«^ Piott.T^iillttr in llui .\|«ithc4c«)K9ltj^«r iii llMivptktur in Clkl !• Pu«l)«nP ' S) Dio Schhicht von Fehr- bellin nach Kleists Prinz von Homburg geschildert. 7) Wodurch wird die Sinneswandlung des Kur- fiirston, wodurch die des Prinzen herbeigefiihrt V ( Kleisfs Prinz Friedrich von Homburg) 4 und 7 l*riifungsarbeiten. Lateinisch 8 Stunden. Cicero divinatio in Caecihum im Sommer, Tuscul. disput. lib. I und aus- gewiihlte Stellen aus Livius lib. XXI im Winter. 4 St. Emendation der schriftHchen Ar- beiten mit grammatischen Repetitionen. 2 St. Vetter. — Hor. Oden III und IV. Buch, sowie Epoden. 2 St Richter. Privatim wurden von Verschiedenen verschiedene Schriften Ciceros gelesen. cli 2 Stunden. Formenlehre von den Verbalsuftixen bis zu den doppelt anomalen Verbis nach (Trundts hebraischer Grammatik. Obersetzungen aus dem Hclu-iiisclKMi in das Deutsche und aus dem Deutschen in das Hebriiische. Punkticriibungen. T/nimer. Gesciiiclite und Geographie 8 Stunden. Von der Reformation bis zum Ende der neuercu Zeit. Geographische Wiederholungen. 2 St. Geogiaphie von Italien, nhnische Geschichte bis zum I^nde des westrijmischen Reiches. 1 St. Jtachel. >Iatliciiiatik 4 Stunden. Erweiterung der Trigonometrie. Die gesamte Stereomctrie. Ariili- metische und geometrische Reihen. Zinseszins- und Anfang der Rcntcnrccliming. Heriny. Physik 2 Stundcn. Mechanik, Wellenlelire iind Repetitionen. ffering. Obersekunda. l\lass«Milehrer: Hichter. Reliii:ion 2 Snniden. Kirchengeschichte von der Zeit Augustins bis zur Rcformation, nacli Hollen- bergs Hilfsbuch fiir den evangelischen Religionsunterricht. Erkliirung dci- P>iicfe Pauli an (lie Thessalonicher Thihner. Deutsch ''\ Stunden. Uberblick iiber die Geschichte der deutschen Sprache v<»n dcr altesten Zcit bis aiif Luthcr. Rcsprcchiiiig dcr wichtigsten Denkmiiler aus der althocli(lcntscheii Zcif. au>fiihrliche l)chaii(lluiig dcs Waltharilicdcs. Aiis dcr iiiirrclh(tchdcutschcii Zcit wur- dcii gciiaucr bcsprochcn : Das Xilxdunuciilicd mit itcsondcrcr P)»'riicksiclirigun«ilicliui<;cnliedcs niit dencn dcr ndrdischcn Dtcr- liefcrung ( l'rut"unf?sarbeit ). 5) Der ('btd ^rosstes ist die Schuld. >> ) Ver<;leich zwischen ^Deutschlands Ehre* vcn W. v. d. Vogelweide nnd .Dcutschland, DiMitschlainl- von Hottin. v. Fallerslebcn. 7) Dic Bedeutun»; von Goethes Strassbnrt;ci- Aufcnthalt. H) Wie wird K<,'niont ijcwarnt ini (toctli. DraniaV 0) Pnifunt^sarbcit : K<;inont in dcr lctztcn Sccne dcs Dranias. fiUtcinisch 7 Stundcu. Ciccro pro SuUa. 2 Sr. UauclKii Salhi^r Uatiliua iiu Souiiik r. Li\ius Wll uiid < 'icero pro Roscio Amcriiio im Wiufcr. 2 Sr. (irammarik: Uonjuiikrionen. Wieder- holungen aus der Syntax. Pensa und Kxtemp(»ralia. 1 St. fiiclder. — Vergils Aeneis: Buch II und IV. Ausgewiihlte Gedichte dcs Tibull und Catull nach der Sammlung von Schulze. 2 St. ScheUhoni. Privatini wurde gelesen: Cicero, Sallust, Livius. Griechiseli 7 Stundcn. Lysias Reden gegen Eratosthenes, wegen Umsturzes der Yerfassung, gegen Alkibiades (L Rede), iiber deii (Hbaum, gegen Theomnestos, gegen die Getrcide- wucherer. 3 St. Ilerodot VII. lUich in Auswahl. 1 Sr. (Traiumatik : Lehre von den Modi, dem lutinitiv, Particip, der (.)ratio obli([ua. dcu Ncgatioucu uud wichfigsten Partikelu. 1 St. Eichter. — Hoiuers Odyssee XI, Xll, XIIL Ilias I, 11. 2 St. Buchheim. Privatim wurde gelesen: Honiers Odyssee und Herodot. Auswendig gelernt allwochentlich aus Cicero, Sallust, Virgil, Lysias und Homer. Fraiizosisch 2 Stunden. Lekture 'aus Plotz, Manuel de litterature frangaise: Scribe, Bertrand et Raton; Toepfer, Le lac de Gers; Barthelemy et Mery, NapoI(3on en Egypte (Alexandrie. Les Pyramides). Daneben leichte historische Stiicke "^aus dem Ubungsbuch. Einfuhrung in die Verslehre. Gebrauch des Infinitivs, Wortstellung, Partikeln nach Plotz, Kurzge- fasste systematische Grammatik. Mundliche und schriftliche Ubersetzungen aus Plotz, Methodisches Ubungsbuch II. Lese- und Sprechiibungen. Extemporalien. KaUenberg. Eiiglisch 2 Stunden. Aussprache und Formenlehre nach Deutschbein, Kurzgefasste Grammatik. Miindliche Ubersetzung der Ubungsstiicke. Lese- und Sprechiibungen. Schriftliche Ar- beiteii. KaUenberg. Hebraisch 2 Stunden. Formenlehre bis zu den Yerbalsuffixen nach Grundts hebraischer Gram- matik. Miindliche und schriftliche Ubersetzungen aus dem Deutschen in das Hebraische und aus dem Hebraischen in das Deutsche Thmner. (ieographie und Geschichte 3 Stunden. Deutsche Geschichte vom Ausgang der sahsch-franki- schen Kaiser bis zur Reformation. Geographische Wiederholungen im Anschluss an die geschichtlichen Thatsachen. KaUenberg. .MatluMiiatik 4 Stundeii. Gleichungen 2. Grades. Logarithmen. Abschluss der Geometrie. Tri- gonometrie, Oehler. Pli.vsik 2 Stunden. Warmelehre und Electrogalvanismus. Hering. Untersekunda. Klassenlelirer: Racliel. Heligioii 2 Stunden. Im Sommer: Die wichtigsten Ereignisse aus der Geschichte der christlichen Kirclie in deii ersten vier Jalirhunderten. Im Winter: Erklarung und Auswendiglernen der Bergpredigt. Schidze. Deut.sch 2 Stunden. Schillers Leben und Dichten. Gelesen und erklart wurden Wallensteins Lager, Wilhelm Tell, Demctrius und die Jungfrau von Orleans. Vortrag von Gedichten. Besprechung der deutschen Aufsatze. Knauth. Aufgaben zu den Aufsiitzen: 1 ) Kin Gang durcli Rom im Zeitalter Trajans (nach einem Rund- gemalde). 2) Wodurch wird das Heer an Wallenstein gefesseltV -'3) Vogte undVolk im ersten Aufzuge von Schilhn-s Tell. 4) Die Handlung in Wallensteins Lager ( Priifungsarbeit). 5) Stautfacher, Melchtlial. Walther Fiirst, die Hiiupter des Riitlibundes (eine vergleichende Charakteristik). 6) Die Reichstags- scene im Demetrius. ein Gegenstiick zur Riitliscene ira Tell. 7) Welchen Zweck hat der Prolog in der .lungfrau von Orleans? 8j Bedeutung tler Montgomeryscenen (^Jungfrau von Orleans II (i- 8). 9) Talbot und Lionel (Priifungsarbeit). l-aleiuisch 8 Stunden. Cicero pro Roscio Am. Curtius V, YI, Yll 1, 2. 4 Stunden. Lelire vom Imperativ, Intinitiv, Partizipium, Oratio obliqua. Wiederholung und P^rweiterung der Moduslehre und Lehre von den Pronominibus. Hiiushche und Schularbeiten 2 Stunden. luichel. — Ovid, im Sommer: Metamorphosen, ausgewahlte Stiicke. Rachel, danii Herrmann. Im Winter: Ausgewiililte Stiicke aus den Fasten. 2 Stunden. liachel. Privatim v^^urde gelesen: Cic. Cat. IV de imp. Cn. Pompei. briechisch 7 Stunden. Artikel. P ronomen. Prapositionen. Genera verbi. Yerbaladjektivum. Xenoph. Anabas. Odyssee 1, II, Y. Ilauptregeln der Tempiislehre. Einzelnes aus der Moduslehre. 2 St. Buch IV und V. Xenoph. Hellen. Buch III. 8 Stunden. Schellhorn. - 2 Stunden. Rektor^ von Februar an Herrmann. Privatim wurde gelesen: Xenophon und Odyssee. ^raiizosisch 2 Stunden. Lektiire aus Plotz, Manuel de litterature frangaise: Bcrnardin de Saint- Pierre, Paul et Virginie; Octave Feuillet, Le roman d'un jeune homme pauvre; Segur, Entree de la grande armee en Russie. Daneben leichte historische Stiicke aus dem Ubungs- buch. Tempus- und Moduslehre, Folge der Zeiten, Partizipien. Miindliche und schrift- liche Ubersetzungen aus Plotz, Metliod. Ubungsbuch II. Extemporalien. KaUenberg. 2 ;t 14 10 11 Geschichte 2 Stunden. Tm Sommer: Romische Geschichte von Trajan bis Theodosms. Wieder- holimgen friiherer Abschnitte der romischen Geschichte. Im Sommer und Wmter: Ge- schich^te Europas, besonders Deutschlands, von 1517 bis 1813. Bohme. Mutheniiitik 4 Stunden. Ahnliehkeitssatze und ihre Anwendung. Flachenmessung. Gleichungen 1. Grades mit mehreren Unbekannten. Potenzrechnung, Wurzelrechnung. Oe/ihr. Physik 2 Stunden. Allgemeine sowie einige besondere Eigenschaften der Kiirper, Einleitung ^ ., ,,•...., -kM i.: „.... Heriny. in die anorganische Chemie Reibungselektrizitat. Magnetismus. Obertertia. Klassenlehrer: Miicke. Rpliicioii 2 Stunden. Einleitung in die Schriften des alten Testaments. Geschichte des Yolkes Israel. Erklarung der wichtigsten messianischen Weissagungen. Thiimer. Deiitscli 2 Stimden. Erklarung Schillerscher und Goethescher Gedichte fnach Kohts Lesebuch furTertiai. Ibungen im Dekkmieren und im freien Vortrage des Inhalts des Nibehingen- liedes, des Parzival, der ni.triclisage. Hesprechung der deutschen Aufsatze. Thiimer. \uffrahen zu den (leutschen Aufsatzen: 1) Volksstimme Gottesstimme ( tlie Unwahrheit des Sprichwortes nachp.wiesen an SchiUers Gedicht: .Der Kami.f mit dem Drachen-K -') tber .lcn Nut^zen der Fussreisen. 8) Der Apfelbaum ein Wirt ( Vergleich nach Lhlands Gedicht: ,Die Linkehr^). 4) Der Sanger (Schilderung nach dem gleichnamigen Goetheschen Gedicht ). -5) Meer und W iiste. 6) Dic Seelenstimmung der Troerinnen l Schilderung nach Schillers Siegestest; ). O Der Hscher yon Goethe. 8) Der Ackcrbau. die (Jrumllage dcr Kultur , Darstelhing nach Schillers (Tedicht: .Das Ehmsische lest ). 9) Die Sprache >eit). J.Hteinisch 8 Stunden. Gelesen vvurde: (^aesar de belh) GalHcoJ, 30-54. TY. '.^0-38, YL Vll teils statarisch, reils kursorisch. Cicero in Cat. or. I. Ubungen im Auswendi-h^rnen und Rezitieren einztdner Abschnitte aus Caesar und Cicero. 3 Stunden. Graniniatik: Wiederliohmg und Erwciterung des Pensums derUntertertia. Wiederhnlun-- der scliwicrigeren Teile der Ftunu-idrhr.-. iiisi»esonden' der unregehnassigcu Verba. Kiiiiibuug (b'r Syntax naeh Elh'ndt-Scvtl'crt, 3.-). AuHa-e ij^ IHI— 232 uud ij?; 253— 257 mit Auswahl. Miiudhche und sclHiftli.iie Chungen im rhersetzen aus dein Drutschen ins Latemische nach Oster- manns Ubun^-sbuch fiir Tertia. Hausarbeiten, Sclmlscripta und Extemporalia, vorwiegend im Anschhiss^^an die Lektiire. 3 St. Mncke. - Franke, Chrestomathie ii 2 St. Richter. (Iriechisch 7 Srundcn. Wiederlu.hiug uud V.u-vcllstandigung des Pensums a.r liitertertia. Verba aut /// uud aiumiala uach Koch, 13. AuHage iji; 59-79. Kasuslehre nach Koch 13 Auf- lat^e'^^; 83 s."». Pxm der Lcktiire das Notwendigstc iiber die Tempora iiud M.xh. Muudhche Ubersetzun^en zur Einiibung der Eormenhdire und Syntax, im Sonimerhalljjahre namenthch nach Meur?rs Griech. Lesebuch, Teil IL Befestiguug und Erweiteruug des Wortschatzes. Korrektur und Emendation der Hausarbeiten, Schulscripta und Extemporaha. — Im \N mter- halbjahr ni wochentUch 3 Stunden Lcktiire von Xeuopluuis Anai)asi>. Huch L — Aus- wendiglernen und Fiezitieren einzelner Abschnitte aus der Lektiire. Mnckc. Frauzosiseh 2 Stunden. Wicderhohmg des Pensums von Untertertia. Hauptgesetze (iber den Gebrauch von avoir und etre, Wortstellung, Tempora, Iiulikativ und Konjuuktiv. im An- schluss an Ph".tz, Kurzgefasste systematische Gramnu\tik uml Plotz, l bungsbuch W. 1 hemes und Dictees. Buchheim. Geschichte 2 Stunden. Fortsetzung des (frulieren) Lehrstoifs der (iuarta: Neueste Geschichtc bis zum Tode Kaiser Wilhelms 1. Wiederlu^lung der griechischen Geschichte. Knauth. (ieographie 2 .>ruudcu. Elementare physische und mathematische Geographie. Kallenherg. Matheniatik 4 Stunden. Lineare Gleichungen mit einer Unbekannten. Lehre von den Propor- tionen. Wurzelziehen. 2 Stunden. Herimj. — Viereck, Kreissiitze, Auri..sung von Aut- Untertertia. Klassenlehrer: Kiiauth. Reli^iuu .2 Stimden. Einleitung in die neutestamentlichen Schriften. Erkliirung neutestament- lieher Abschnitte, besonders der Apostelgeschichte. Erklarung alttestamentlicher Weis- sagungen und einiger Psalmen. Repetition der Hauptstiicke, ThUmer. Ueutsch 2 Stunden. Erklarung von Balladen Uhlands, Goethes und Schillers, sowie von Prosa- stiicken aus dem Lesebuche. Besprechtmg der wichtigsten Lautgesetze: Brechung, Ab- laut, L^mlaut, in der deutschen Sprache. Uber Wortbildung, Lehnworter. Ubungen im Disponieren, sowie im freien A^ortrag. Deklamieriibungen. Das wnchtigste aus der Lehre von den Tropen und Figuren, wie aus der Metrik. Bohme. Dcutsche Arbeiten: 1) Walther von Aquitanien. '2) Walther mn\ Hiklegunde am Wasichen- stein. 8) Schicksal des Moros nacli Schillers Biircrschaft. 4) Rhein und Donau, ein Vergleich. 5) Ein Schloss in seiner BKite und in seinem Verfall, nach Uhhmds Balhide: Des Sangers Fluch fPriifungs- arbeit). (!) Unser Schulspaziergang. 7) Konig Friedrich und sein Nachbar. ein Zwiegespriich. 8) Die Schlacht bei Reutlingen. von einem Reuthnger Biirger erzilhlt. 9) Dei- Wald in den vier Jahreszeiten. lU) Der Kaiser und der Sanger, nach Schillers Grafen von Habsburg (Prvifungsarbeit). fyatehiisch 8 Stunden, Caesar de bello Galhco I, 1, lY, 20—88, \^ YL Ausgewiihlte Kapitel N^urden gelernt. 4 Stunden. Grammatik: Kasnskdire nacli EHendt-Sevifert 35. Auflage ^;< 104— 14(;, iji^ 150—160. Consecutio temporum E.-S. iji< 11)7 und 198". Das wiclitigste aus dem Abschnitt iiber die Konjunktionen ut, ne, quo. quominus und quin. (E.-S. i^ij 210 bis 216.) Fragesatze (E,-S. i 258). Miindli<-he und scln-ifthche Ubungen im Ubersetzen aus dem Deutsclien ins Lateinische naeh Ostermanns Ubungsbuch fiir Tertia, ILmsarbeiten, Schulscripta und Extemporalien, vorwiegend im Anschluss an die Lektiire. 4 Stimden. Kmiuth. Uriechisch 7 Stunden, Kegelmtissige Formenlehre bis zu den Yerbis liquidis einschliesslicii nach Weseners Ubungsbuch und Koclis Schulgrammatik, Aneignung eines Yokabelschatzes. Miindliches und schrifthches Ubersetzen aller Abschnitte des Ubungsbuches, Scliriftliche Scluil- und Tlausarbeiten, Kmrufh. Fraiiziisiscli 3 Stunden. Wiederliolung und A^ervollstiindigung der regelmiissigen und unregel- mJissigen Formenlelire und die wichtigsten Regeln aus dem Gebiete der Syntax im An- schluss an den Ubungsstott' in Plotz-Kares, franzosisclie Scluilgrammatik i^§ 1 — 44. Jjcktiire aus Plotz, lectures choisies, Lektion 1 und II. Ubungen im Lesen, Sprechen und Aus- wendiglernen (Yokabeln, Satze und kleine Abschnitte aus der Lektiire). Monatlich eine hausliche Arbeit und ein Extemporale. Mucke. (jrcscliichte 2 Stunden, Deutsche Geschichte der neueren Zeit von 1815 — 1879 (Abschluss des deuts''h-osterr, Biindnisses), Wiederholung und Erweiterung des in Quarta behandelten Lehrstotfs von 1648—1804, Bohme. Geograpliie 2 Stunden (nur im Winter), Europa, ausfiihrhcher Deutschland, Herrmann. Mucke, spater gaben. 2 Stunden. Oehler. >Iathematik .3 Stunden. Die Spezies mit Buohstaben. Parallelensatze, Kongruenzsiitze, einfache Aufgaben, Oehler. Naturkunde 2 Stunden (nur im Sommer). Anthropologie. Oehler. Quarta. Klassenlehrer : Schellhorn. Reli^ion 2 Stunden. Abschluss der biblischen Geschichte durch Ergiinzung des bisher Durch- genommenen, Einfiihrung in die Schriften des neuen Testaments. Erkliirung und Ein- priigung des dritten Hauptstiicks. Einpragung von Bibelspriichen und Kirchenliedern. 2'humer. l}\ ! ; 12 13 Deutsch 3 Stunden. Erklarung prosaischer und poetischer Lesestiicke. Vortrag von Gedichten. Eingehende Wiederholung der Lehre vom einfachen Satze. Lehre yom zusammengesetzten Satze. Lehre von den Satzzeichen. Einige Regeln aus der Stihstik. Ubungen in der Wieder- gabe einzelner Ahschnitte aus Nepos. Besprechung der deutschen Arbeiten. ScheUhoni. Aufgaben zu den Aufsatzen. Im Sommer: 1) Erzahlnng in Briofform. 2) Tantalus, eine Sagc au.s dem Altertum. 8) Sperthias und Bulis (Erzahlunfj). 4) Miltiadcs hela^ert ver^eblich Paros (Natli Nepos). 5) Wie die Lacedamonier den Pausanias dos Landesverratos uberfiihrten (Nach Nepo.s. Pni- fungsarbeit ). Im Winter: 6) Ein Brief 7) Alkibiades wird von der Leitung der sizili.schen Expedition abberufen und flieht nach Sparta (Nach Nepos). S) Ein Weihnachtsbrief an die Eltern. 9) Alkibiados sucht noch als Verbannter das Beste seines Vaterlandes zu fordern. wird aber abgewiesen (Nach Neposv 10) Ein Brief iiber die Weihnachtsbescherung. 11) Ein Beispiel der Unbestechlichkeit des Epaniinondn> (Nach Nepos). 12) Die Schlagfertigkeit des Epaminondas im Reden (Nach Nepos. Priifungsarbeit ). •• •• Lateiuisch 8 Stunden. Ubersicht der Svntax im Anschluss an Buschs Ubuno;sbuch und nach ^ ■• •■ C/ Ellendt-SeyfFert. Auswendiglernen von Phrasen. Ubersetzen der Ubungsbeispiele bei Busch. Von Cornelius Nepos wurden gelesen die Praefatio und die Lebensbeschreibungon des Mikiades, Pausanias, Lysander, Alcibiades, Epaminondas, Agesilaus. Hausliche Ar- beiten und Schularbeiten. Schellhorn. (Von Michaehs bis Weihnachten erteiUe den Unter- richt in Corn. Nepos Herrmann.) Frunzosiseh 5 Stunden. Wiederholung des Pensums der Quinta. Abscliluss der regchniissigon Fornionlchre. Die wichrigsten Abschnitto aus der unregelmiissigen Formenlobro und oini<>(' Hauptlehron aus dor Syntax im Anschhiss an Plotz, Elomontar-Grammatik. fUdoson wurdon ausser den franzosischen Abschnirton im L'l)ungsbuch Anokdoton aus Plorz, locrures choi- sies. Ubungen in der Ausspracho, im Ubersetzon aus dem Deutsclien ins Franzosischf und im Auswendiglornen. Scripta und Extemporalia odor Diktaro. Bnrhheim. Gesehichte 2 Stundon. Deutsche und sachsische Gescliichte voni Zoitalror dcr Erfindungen und Entdeckunsron an bis zu Friedrich des Grossen Tode. Hohme. breographie 2 Stundon. Ausserdeursrho Liindoi- I-jiropas naehler. Quinta. KkisseiileKrer: IjiicKheini. ReilgioH '.\ Srunden. Im Sommor: P^iblische Geschichron dos Neuon Tosramonrs bis zur IKnnncl- fahrr Josu (nach Kurrz). Ini Winror: Erkliiron und L'inpi'iigon dos 2. Hauprsriickos. Lornel. 21) SchularV>eit iiber das Verbum. 22) Der treue Hund. 28) Ein Spazioi- gang durch die Anlagen Freibergs. 24) Priifungsarheit. Latcinisch 9 Stundon. Wiedorbohmg imd Ergiinzung der regelmiissigen Formenlebre. Unregcl- miissigo Formenlebro. Einigo Hauptregeln der Syntax (Accus. c. Inf., Partic. conj., Ablat. absol., Prapositionen, Orts- und Zeitbestimmungen, die gebrauchlichsten Konjunktioin!' ut, ne, cum). Ubersetzen der meisten Ubungsstucke aus Busch, latein. tJbungsbuch 11. Auswendiglernen der notigen Vokabeln, einzelner Satze und einiger zusammenhangender Stiicke. Pensa und Extemporalia. Buchheim. Geschiehte 2^ Stunden. Bilder aus der romischen Geschichte vom zweiten punischen Kriege bis zum f]nde der.Repubhk. Leben und Sitten der alten Deutschen; deutsche Geschichte und Sage im Uberbhck bis zu den sachsischen Kaisern. Bohme. (leographie 2 Stunden. Europa, besonders Deutschland. Im Sommer Herrmann, im Winter Biichheim. Arithnietik 4 Stunden. Die vier Rechnungsarten in Dezimalzahlen und gemeinen Bruchen. Ein- fache Reduktionen uud Resolutionen. Kopfrechnen. Franke. Naturkuude 2 Stunden. Im Sommer komb. mit IV. Wirbeltiere im Winter. Oehler. Sexta. Klasseiilehrer : 8 ch ii 1 z e. Religion 3 Stunden. Im Sommer: Bibhsche Geschichten des Ahen Testaments (nach Kurtz) bis zu Davids Thronbesteigung. Im Winter: Erkliiren und Einpriigen des 1. Hauptstuckes. Lernen von Sprucben und Kirchenliedern. Schulze. Deiitsch 4 Stundon. Lesen und Erkliiren von poetischen und prosaiscben Stucken aus dom Lesebuch fiir Sexta von Bellermann etc. Lernen von Gedichten. Deutsche Formenlobre, Lehre vom einfachon Satze und seinen Bostandteilen (nach Knautbs Grammatik). Hinweis auf verschiodone sprachlicbe Erscbeinungon. Orthographische und Intorpunktionsrogeln. Bosproclmng und Korroktur doutscher Aufsiitze und Diktate. Schulze. Thomata dor deutschen Aufsiitze. Im Sommer: 1) Der treulose Wolf 2) Das Pford und dor Esel. 8) Die nachtliche Katzenmusik. 4) Die klugon Miiuse. 5) Der Sommor. 6) Der sterbende Wolf. 7) Dio gute alto Zeit. 8) Vom Vogel, der andere Fodorn gowollt. 9) Dor Schatz im Weinberge. lUi Dor Fuchs und dio Ento ( Priifungsarbeit). Im Winter: 1) Der beschamte Liigner. 2) Der Fuchs und dor Hahn. l\) Dor Ziogonhirt in don Alpen (Brief). 4) Der kranko Lowo. 5) Der Rosuch im Kloster (Brief). ()) Der Bauer Hoppo (Klassenarbeit). 7) Die Sonntagsjager. 8) Kaiser Karl dor Grosse auf der Jagd. 9) Wenn zwei dasselbe thun. ist es nicht dasselbe. 10) Durch Irrtum zur Wahrheit. 11) Dio Raclie des Rosses. 12) Siegfrieds Schwert. 18) Der Auszug der siebon Schwaben. 14) Marschall Vorwarts ( Priifungsarbeit). Lateiiiisch !) Stunden... Regelmiissigo Formonlobre mit Einschluss der Dcponontia. Schriftliche luid miindliche Ubersotzungon aus Busch, 1. Toil. Auswendiglernen von Vokabeln. Formon- oxtomporalion. Hiiusliclie und Klassenarbeiten wochenthch abwechsolnd. Schulze. (ieschichte 2 Stunden. Bildor aus der griecbischen und romischen Goschichte und Sage bis zum orsten punischen Kriege. Im Sommor Herrmann, im Winter Bohme. (ieographie 1 Stunde. Geographische Grundbogriffo, orliiutort durch die Heimatskunde; das wichtigste iiber P^uropa und Deutschland, zuletzt Sachsen ausfiihrlicher. Bohme. Rechneu 8 Stundon. Die vier Rechnungsarten niit unbenannton und benannton ganzen Zahlon. Die wichtigsten Masseinhoiten. Teilbarkeit der Zahlen. Zerlegon der Zahlen in Faktoren. Kopfrechnen. Franke. Xaturgeschichte 2 Stunden. Einzelbeschreibung von Pflanzen im Sonimer, von Siiugetieren und Viigeln im Wintor. Franke. Kunste. Stenographie, I^ntersokunda: Auswahl aus der Satzkiirzung (nacli Riitzsch, Kurzgefasster Lehr- gang). Lese- und Schreibiibungen. 1 St. — Obertertia: Wortbildung und Wortkiirzung (nach Uhle, Lehrbuch der Gabelsbergerschen Stenographie bis § 28). 2 St. Rachel. i 14 15 Gesaii^. Die vier Oberklasseii Jibten vereinigt in wochentlieh einer Stunde: Lieder aus dem nRiitli" und Chore au8 „6dipus in Kolonos" von Mendelssohn. — Ober- und Untertertia wochentlich eine Stunde: Chorale, Lieder aus R. Miillers ^Liederbuch fiir liohere Schulen." — Quarta und Quinta wochentlich zwei Stunden: Treffiibungen, Chonile, Hturgisehe Ge- sange, Lieder aus Miillers Liederbuch. — Sexta zwei Stuiiden: Notenk'sen, Treffiibungen, Chorale, liturgisehe Gesange, Lieder aus Miillers Liederbuch. — Die Choristen hatten wochentlich zwei Singstunden, Sopran und Alt ausserdem eine Nachilfestunde. Anacker. Zciclmeii. Quinta: 2 Stunden. Quarta: 2 Stunden (obligatorisch). — Dazu eine Abteihing fiir die Schiiler der iibrigen Klassen: 2 Stunden (fakultativ). Osfuckenherg. Schrpiheii. Sexta: 2 Stunden. Quinta: 1 Stunde. Dazu 1 Stunde fiir die dieses Unterrichts bedurftigen Tertianer und fiir wenig geiibte Quartaner. Franke. Turnen in 5 Abteilungen (L Ober- und Unterprima; 2. Ober- und Untersekunda; ;J. Ober- uiid Untertertia; 4. Quarta und (^uinta; 5. Sexta). Ausserdem wurden im Sommer die Jugendspiele tieiasig geptiegt. Dieselben fandeii Dienstags fiir die Klassen Ja— llb, Sonnabends fiir die Klassen Illa — VI statt, und zwar spieite die erste Abteilung Fussball und Barlauf, wiihrend die zweite ausserdein iioch ini Ballwerfen sich tieissig iibte. Irn Winter traten an die Stelie der Spiele geregelte Kiir- turnstunden, die ebenfalls an zwei Tagen fiir die obengenannten Abtcilungen abgehalten wunlen. Der Besuch fiir Spiele und Kiirturnstunden war obligatorisch. Franke. Statistische Leistungstabelle auf das Schuljahr 1^^92/98. i I 4 ta i Dis|>r>iislert 1 1 a 1 1 i s e 1 « 1 1 s s 1 1[ ' i la 15 171,3 < Ib 18 1 171,3 15 Ila 18 170,4 20 [Ib 14 2 165 48 Illa 16 161,4 65 lilb 18 1 153 62 [V 19 1 150,7 57 V 15 143 48 VI 19 1 1 1137 i37 = u r. - nt- llocli- SpriiiKon ' s. a Es kunnon I ■2 JS r. r. c — ■^- X 75/82 74,82 76/81 7178 68/74 61,67 63 70 61/65 57/61 152 1 I 180 grOsster I 12^ I kleinster , Schiiler. 9.5 11 23,8 436 132 10 12,4 25,5,443 130,5 9,8 9,3 21,2 416 126 11,3 10,6 19,5 416 121 7,2 5,8 10,6 361 111 7.8 5 — 338 107 6.6 3,6 — 348 110 5,2 — — 307 104 4.9 — — 301 9^ 20 * 23 40 520 150 220 200 7 180] 160 150 140 100 100 94 100 81 88 94 87 90 100 94 83 70 100 100 100 100 100 100 100 94 93 70 53 40 60 56 64 12 18 22 7 33 33 57 11 60 90 66 71 75 35 63 20 21 100 100 100 100 94 100 100 9n absulut hoehsto Leistun^. Das Tau wird von la — II b erhangelt, III a— VI erklettert. IIL Jiiliresbericlit. Anderung "nicht ^l^^llT^'"''' '"^ LehrerkoIIegiums ist im vergangenen Schuljahre eine ... . , . 2"^ Bestehung seines Probejahres wurde der Anstalt durch Verordnung des Konid Mmistenums vom 22. Januar 1892 der Kandidat des hoheren Schulamts Herr Dr phil Karl ScM-a^^^^^^ zugewiesen. Derselbe begann seinen Unterricht mit Anfang des neuen Yon den 155 zur Zeit des Drucks des letzten Programms die Anstalt besuchenden bchulern verliessen mit Schluss des Schuljahres, abgesehen von den 7 Abiturienten (vgl. vorio-es Frograrnin 8 19), nachfolgende 17 die Anstalt: aus Obersekunda: G. \V R. Swide^vski rauf diclvlostcrschule zu Ilcfeld), H. R. Bauer (wird Apothckcr); aus Untersckunda: K. O. F Frev (aut die Lcipzigcr liiomasschule), E. V. Jiinger (wird Apotheker), H. G. M. M. Seifert (auf das Uhemnitzer Gymnasium), O. J. Brauning (wird Okonom); aus Untertertia: M^ M. Bero-er auf das Chemmtzer Gvmna^^^^^^^ R R Bohmc (zur Post), K. Triinckner ( wird Kaufmann ), R w 1^"^ (aufdieDobelneiRealschule), K. G. Th. Ficker ( wird Kaufmann); aus Quarta; r P w • ^V"*^ch (^uf em Dresdner Institut), J. Kaufmann (auf das hiesiue Realgynmasium) iT. P. \\ underwald ( wird Kaufmann); aus (^uinta: II. E. J. Ulbricht (auf die Leipziger Real- schule); aus Sexta: G. A E. Bothmann (auf das hiesige Realgymnasium), J. G. Miihlmann (aut clie liurgerschule zu Riesa). ()....n 1Q09 ^^^'"."^'^""irS /5J'^l^jbenden Bestand von 131 Schiilern traten durch Aufnahme zu Ostern 1892 neu hinzu 30 Schuler,* so dass die Schiilerzahl am Anfang des Schuljahres 161 betrug. Aufnalmie hmd im Yerlauf des Schuljahres dann noch der unter No. 54 verzeichnete Obersekundaner P. R. Schubert, wahrend weiter folgende 10 Sclmler die Anstalt verHessen- aus Uberprima: O. K. iM-itzsche (nach bestandenem Abiturientenexamen), K. R. Band (um Zahl- nieister zu werden); aus Unterprima: G. A. Graupner (auf das Wurzener Gvmnasium); aus < bersekunda: II Hettner (auf das KonigHche Gymnasium zu Danzig); aus Untersekinda: w vu tVM''''''^ Apotheker); aus Obertertia: K. \V. Riiger ( auf ein Dresdner Privatinstitut ), • y^ r "^ (^"idasJoachimsthalscheGvnmasiuminBcrhn); aus Untertcrtia: K. R Schiitze wn-d Kaufmann), 0. B. Oeser ( desgl.); aus Quinta: F. Kaiser (auf das Ciiemnitzer Gvmnasium). .... :, ^^ ergiebt sich somit fur die Zeit der Aufstellung des obigen Yerzeichnisses { Anfan^ Marz d. J.) eine Gesamtzahl von 152 Schiilern. ^ Yon weiteren Mitteilungen schHessen wir folgende an: Aus dem Schuljahr 1891/92 sei nachgetragen, dass die im vorigen Programm Seite 19 iuitgezahlten < Abiturientcn Sonnabend den 26. Marz vorigen Jahres vormittags 9 Uhr durch den l iiterzeichneten entlassen wurden. Es verabschiedete sich von ihnen in franzosischer Rede der Ahiturient laschner, m deutscher Rede Strohbach, in lateinischer Rede Kamann welcher Urztere zugleich in seiner Rede im Namen der Abiturienten, welche Yiatika erhalten hatten der ^ritter dieser Yiatika dankend gedachte. Von den zuriickbleibenden Schiilern widmete' den •^«'heidenden der Unterprimaner Hotop einen Abschiedsgruss. Mit Mitteilung der Yersetzung und Aushandigung der Censuren an die zuriickbleibenden ^••huler wurde Freitag den 8. April die Schule geschlossen. Gleich zu Beginn der Ferien kam uns die Trauerkunde zu von dem Sonnabend den • April nachmittags 2 Uhr erfolgten Tod des fruheren Biirgermeisters von Freiberg, Herrn *) Dieselben sind im Verzeichnis. ebenso wie im Verlauf des Schuljahres neuaufgenommene Schiiler, '1111 einem * bezeichnet. " ' * I 1 .1 16 August Friedrich Clauss. Dem Verewigten, zu dem als langjalirigem Mitglied der Koniglichen Gymnasialkommission auch unsere Anstalt bin zum Jahre 1885 in den engsten Beziehungen ge- standen hatte, widmete das LehrerkoUegium einen Palmenzweig und Lehrer und Sehiiler be- teihgten sich rait der Schulfahne Dienstag den 12. April an seiner Beerdigung. An den archaologischen Vorlesungen, die auf Veranlassung des Konigl. Ministeriums wahrend der Osterferien zu Dresden durch die Herren Prof. Dr. Treu und Dr. Paul Ilerrmann in Dresden, sowie die Herren Geh. Hofrat Prof. Dr. Overbeck und Prof. Dr. Schreiber aus Leipzig fiir sachsische Gymnasiallehrer gehalten wurden, nahmen von unserem Kollegium die Herren Prof. Dr. Rachel und Oberlehrer Schellhorn teil. Das neue Schuljahr begann Montag den 25. April mit der Vornalime der Aufnahme- priifungen, worauf Dienstag den 26. April der regelmassige Unterricht seinen Anfang nahm. Aus dem neuen Schuljahr ist vor allem der namhaften Gehaltserh()hungen zu gedenken, die durch Verordnung des Konigl. Kultusministeriums vom 11. April 1892 siimtlichen Lehrern der Anstalt zu teil geworden sind. Es sei auch an diesem Orte dem ehrerbietigsten Danke Aus- druck gegeben, zu dem sich Rektor und Kollegiuni fiir diesen neuen Beweis wohlwollender Fiirsorge dem Kgl. Ministerium und den Hohen Standekammern des Landes verpfliclitet fiihlen. Zur Nachfeier des Geburtstages Sr. Majestiit des Konigs wurde Freitag den 29. April vormittags 10 Uhr ein Festaktus abgehalten. Nach dem Gesange des Liedes No. 538 aus dem Landesgesangbuche und einem vom ersten Religionslehrer Herrn Oberlehrer Thiimer ge- sprochenen Gebet gab aus dem Schiilercoetus der Oberprimaner Braun in deutseher Rede eine Ubersicht iiber die Entwicklung des sachsischen Postwesens und der Oberprimaner Hotop feierte in einem eigneii deutschen Gedichte den Sieg des Kronprinzen Albert bei Beaumont. Hierauf hielt Herr Oberlehrer I^r. Mucke die Festrede. Der Rudner behandelte von den drei besonderen Bliitezeiten unseres Vaterlandes die erste unter dem Markgrafen Otto dem Reichen, Dietrich dem Bedrangten und Heinrich deni Erhiuchten. Nach einer kurzcn Skizze der politi- schen Verhiiltnisse und des Entstehens des Reiches Heinrichs des Erhiuchten ging Redner auf die Kulturverhiiltnisse der Wettinischen Lande in jener p]poche ein, die er nach folgenden Ge- sichtspunkren eingehend schilderte: Kloster-, Hofe-, Stiidtegriindungen an den das Land durch- ziehenden Handelsstrassen, Besiedelung des Erzgebirges und seiner Vorlande sowie der siid- Hchen Lausitz, Land-, Wein- und Gartenbau, Bergbau, (Tcwerbe, Handel und Hnndelsverkehr: Stand der religiosen und sittHc-hen Bildung, Wirksamkeit der Kloster, Kirclie un^l Sciiule, Wissen- schaften und Kiinste; soziales und staatliches Leben, Verfassungs-, Verwaltungs- und Stiinde- wesen, Gesetzgebung und Rechtspflege, Regierung und Hofhaltun^. Nach einem kurzen Ver- gleiche mit dem gegenwiirtigen Kulturzustande unseres siiclisischen \ aterlandes schloss der Redner mit einem Hoch auf Seine Majestat unseren allverehrten Kiinig Albert, in das die Festversamm- lung dreimal begeistert einstimmte. Mit dem Gesang des Liedes: „Dem K/inig Ileil" endete der Festaktus. Den Abschluss der Feier bildete der abends im Kaufhaussaale abgehaltene Gymnasial- ball, der durch die Auffuhrung des Hans Sachs'schen Fastnachtsspieles „Der Rossdieb zu Fiin- sing" durch Schuler der Mittelklassen und durch den von Herrn Musikdirektor Anacker diri- gierten Vortrag einer melodramatischen Kantate .,Fiirs Vateriand'' von (J. A. Mangold durch den verstarkten Gymnasialehor eingeleitet ward. Sonntag den 12. Juni nahm auf Einladung des Jakobi-Kirclienvorstandes das Lehrer- kollegium nebst einer Schiilerabordnung der beiden Primen an der Einweihung der neuerbauten Kirche der hiesigen Jakobigemeinde teil. Die Pfingstferien fielen in die Zeit vom 4. — 12. Juni. Die beiden Schulkommunionen der Anstalt fanden Freitag den 17. Juni und Mittwoch den 9. November, die letztere in der Nicolaikirche statt, da der Dom wegen Neulierstellung und Anbringung einer Heizungsanlage geschlossen war. Die Vorbereitungsandacht hielt Tags zuvor fiir die erste Kommunion Herr Oberlehrer Dr. Schulze, fur die zweite Herr Oberlehrer Thumer. a tm 17 Aus Anlass der von der saclisischen Residenzstadt fur den Fursten Bismarck auf seiner Durchreise nach W,en am 18. Juni in Aussicht genommenen Huldigung begab sXein M der schuler nnter Fuhrung mehrerer Lehrer nach Dresden, um derselben beizuwohnen. Fiir don Schulspaziergang war im verflossenen Jahre wiederum ein eemeinsamer Aii« flug des ganzen Coetus geplant worden. Derselbe fand Dienstag den 5. Juli S FlTha ^att .chrer „nd Schuler fuhren m.t dem Fruhzuge nach Station Plo^ha und wander'en zu Fuss ttber Krdmannsdorf nach Augustusburg-Schellenberg und von da zuriick nach Floha, wo im Gasthof das gememsa,ne M,ttag.smal,l e,ngenomn,en wurde. Nachmittags vergniigten sid, Te Scl Ule der unteren Klasse., m,t vers,^,edenen Spielen im Garten des G^asthofes, wilhrend sic , die W n,auer und Se^kundaner n„t ,hren (iasten den Freuden des Tanzes hingaben. Die Tertianer n,achten unterdessen e.nen Aust^ug nach Schloss Licl,tenwalde. Mit den Abendziigen kehrte' w,r nach Frcberg zu.-uct Fiir d.e Benutzung der Bahn war uns auch dies..,al die eXene Fah." pre.serniass.gung freundhchst bewilligt worden. eiueiene ran. Freitag den U,. Juli hatte unser Freiberg die hohe Ehre, Seine Majestat den Kiinis Albert .n se.nen Mauern begriissen zu kiinnen. A.. der Spalierbildung bei der Einfahrt Sr Maie? stat .n d.e Stadt bete.hgten s.ch Lehrer und Schiiler der Anstalt, letztere auch a„ den abe. dfvfr- ans alteten, m,t e,ner Bergparade verbundenen Fackelzug. Ei„e'weitere Gelegenheit Sr Ma estit ..uch se.tens unseres Gvmnas.un, Albertinun, eine besondere Huldigung da^zubringei, bot sic i.och ,m \e,-laut des Nachmittags als Allerhochstderselbe auf den" \Vege von einem BesuCe des Altertu,„s,.,„sei.ms „ach den, D.,n, a„. Gy.nnasium voriiberfohr. Lehrer wie Schiile 1 atte,^ f /:T'' ^""' "" '^"' "'•';'', '^'"- «i'berma„„strasse z„ gelege„e„ Seite des GymL ialsebtde A.,,stellu„g genom„.on und begriissten bei der Vorbcifahrt Seine Majestiit mit 6^0"?'«^« von lem Lnterzeich.,eten ausgebrachten Hoch, auf welches Allerhochstderselbe einige huldvolle Worte ^u erw,ede,-„ d,e G„ade hatte. Zu der Abe„ds 7 ■, Uhr auf dem Kaufh^aus statZdende,' Konighchen Tafel war auch dem Unterzeichneten eine Einlad„„g zuge-a„..en -^nterrichf LnrgTflrA^ulust"^" ''""''^°' '"" ''■ "'""' --d--%enomme„ wurde der f.i. i^v Cfesangsiinterricht ..msste nach den Fericn vom 15. August l,is 18, September aus- allen, da Herr Mus.kd.rektor Anacker zu achtwochenthcher militiirischer DienXistunff ei^- T':f'r'r- D.e Le,t„ng der Ubunge,, des Chores hatte wahrend dieser Zeit freundSe.\eise Hcr Kantor Ste,n „beri.o,„„,en. ouuu.n,iiei .. eise i„,„er R"G'Hannt^'di,w-ff"'"''-*™^ vor versammelteii Lehreri, „„d Schulern der Unterpri- luanti K G.Haupt die st,ftu.,gsmass,ge Bartholomiiusrede, und der Oberprimaner E F Ludwis -„ie deutsche Rede, fur welche er de„ Preis der RudigeiWiftung chalten hatte, vor ' ^ ■«•„f,- 1,^« Se^Ja.ntege, Frehag den 2. September, fand in dem Festsaale des Gvmnasiums eine "ttentl.che Schulle.cr statt. Nach dem allgemeinen Gesange des Liedes Nr 41 aus dem Sch,?! ■inhange trugen drei Schiiler vaterlandische Gedichte vor, und zwar de Sextarr Hiiri^ d,s" -ed.cht ,Aut dc„, S,.hlacl,,felde von Sedan,' der U„tert;rtianer L, Richte' d n vZ^ vt xe,bel, und der Obersekuiidaner Ruling „Die deutsche Sprachgesellschaft" von Uhfand Nach- ■ cm dcr Gymnasialchor ,Es war ein heisser Erntetag" von \t Stein cresunaen hatte bemm, lcrr Obertun.lehrer Franke seh.e Festrede uber &rl Friedrich Frifs "nf Redn r ' gab^ ein l.ebens- u„d Cl,a,'akterb,ld von d,esem Mitbegriinder der deutschen Turnkunst der in der Ze von Deu s,.l.la,,ds t,efster Erniedrigung erkannt habe, dass zur Wiedere,.|,eb mg vor alt, , ein (.e chlecht „„t,g se,, stark und gesund nicl.t nur an Geist, sondern auch an Kiirpe, dass es ,:;elte d.e vollc Mensche.matu,- zu entwickeh, und einzusetzen Friesen, der Mann 3er und\„. jpruchsloscr Arbe.t^_se. neben d,> kraftvolle, agitatorische Natu,. Jahn , wie Mela, cM,on neben ,1 er Zeit^Hl .-"• ^" er "iderZct der Vorbereitung und Riistung gedaeht, so habe er dann in I rZe.t des Kampfes gehaiidelt, b.s er, der Siegfried seiner Zeit, in einem l.eimtuckischen Uber- . 1 getallen sei, von der Jugend e.ner der grossten unter den Gebliebeuen, Nachdem Redner iK,ch auf d.e Beurte.lu.,gen, die Friesen durch Jahn u. A. gefunden hat, hin-ewiesen schloss e • instilTen''''^'^ ",r'' -^ «'- deutsche Vaterland, in' welches all'e AnCend"; bege ster ia^dthr^nes-^schrojfrFrr.''"^"^ '" Fallerslebenschen Liedes: ,Deutschland, DLsch- s 18 19 .1 Am 12. September fand unter dem Yorsitze des Unterzeichneten, der fiir diesmal zum Konigl. Priifungskommissar emannt worden war, die miindliche Reifepriifung von zwei Ober- primanern statt, von denen nur einer eine Censur erhalten konnte, namlich: K( Naae Geburtsort Geburtstag Studium . Censur Wissen Sitten Fritzsche, Otto Karl Miidisdorf 11. Septbr. 1870 Jura III Zugleich war durch Verordnung vom 28. Juni 1892 der Stud. theol. Hermann Jobst der Anstalt zur Erstehung der Reifepriifung in der Hebraischen Sprache zugewiesen worden. Er bestand dieselbe mit der Censur 11. Die schriftlichen Arbeiten fiir die Michaelispriifung wurden vom 13. bis 15. September angefertigt und das Sommerhalbjahr Ereitag den 28. September mit der iiblichen Censurverteilung geschlossen. Gleich am ersten Tage des neuen Winterhalbjahres, Montag den 3. October, hatte die Schule Anlass, das 25jahrige Amtsjubiliium eines treuverdienten Lehrers der Anstalt, Herrn Prof. Dr. Max Rachel, in einer Schulfeier zu begehen, bei welcher der Interzeichnete zunachsr die Gliiokwiinsche des Konio:!. Kultusministeriums und der Gvmnasialkonmiission iiberbrachte, und dann auf die vielseitige Berufstiichtigkeit des Jultilars, seine hohe Berufstreue und die all- gemeinr' Achtung und Liebe, die er sich in den 25 Jahren seiner hiesigen Amtstliiitigkeit bei Lehrern wie Schiilern erworben habe, hinwies. Hierauf gab der Primus der Obcrprinui Braun den Gliickwiinschen und Dankgefiihlen der Schiiler warmen Ausdruck, wiihrend der Jubilar selbst tief i)ewegte Worte des Dankes an Rektor, Kollegen und Scliiiler richtete. Endlich iiberbrachte noch im Auftraiie des Yorstandes des siichsisclien Gvmnasiallehrervereins Herr Prof. Kallenbertr die besten \^ iinsche des Yereins. \acli Schhiss des Aktus wurde dem Jubilar sodann noch eine ApoUobiiste als Geschenk des Collegiums iiberreicht. Der Abend desselben Tages vereinigte zu einem geselligen Beisammensein die Lehrer und die Schiiler der vier oberen Klassen in einem liindliclien Gasthause, bei dem die vielfachen Verdienste des Gefeierten als Lehrer, Er- zieher und Amtsgenossen in zahlreichen Trinkspriichen hervorgelioben wurden. Bei deni iJegriibnisse des triihverstorbenen Rektors der Fiirstensclmle zu Grimma, Herrn Prof Dr. Bernhardi, das am 20. Oktober statttand, vertrat die Anstalt Herr Oberlehrer Thiimer, der zugleich in dem Verstorbenen einen personlichen Freund und einstigen Amts- o^enossen betrauerte. Den Geburtstag Sr. Majestiit des Kaisers, Freitag den 27. Januar 1893, beging di( Schule durcli eine vormittags '4 10 Uhr veranstaltete Feier. Nacli deni Gesange des Liedes Nr. 86 aus dem Schuhmhange trugen drei Scliiiler vaterliindische Gediclite vor, und zwar der Obertertianer Flade flAuf Kaiscr Wilhelm II.'* von Eras, der (hiartaner Biihr „Der Kaisertag" (aus den historischen Volkslicdcrn des Freilierrn v. Ditfurth) und der Obersekundaner Naumann „Kaiser von Deutschland" voii Klse; naehdem der Clior die Wachsniann'sche Motette „Zu Kaisers Gel)urtstag'' vorgetragen hattc, folgte die Festrede des Herrn Dr. Bolime. Redner behandelte die Entwickelung des deutschen Einheitsgedankens von der friinkisclieji Monarchie Clilodwigs ab bis zu dem letzten ruhmrei<'hen Kriege, der die FXiilhmg des jahrhundertelangen Strebens brachte. Aus dem iiberreichen Stoflfe hob der Redner besonders de drei Erscheinungsformen des deutschen Einheitstraumes hervor: die an Kaiser Friedrich II., ^den kirchlichen Antichrist,** sich kniipfende Kytfhiiusersage, die Begeisterung der Befreiungskriege gegen Napoleon, „den poHtischen Antichrist," und die Friihlingstriiume von 1848 und 49. Mit einem dreifachen Hocli auf Seine Majestiit den Kaiser, in das die Versammelten begeistert einstimmten, schloss der Redner, worauf noch der gemeinsame Gesang des Liedes: „Deutschland, Deutschland iibei alles" folgte. Vom 11. bis 18. Februar fertigten die 15 Oberprimaner, welche sich zur Reifepriifunj: gemeldet hatten, die schriftlichen Arbeiten; Montag den 6. Miirz folgte die miindliche Priitung. fiir welche Herr Professor Dr. Windisch aus Leipzig zum Konioliehen worden war; die Priifung hatte das erfreuliche Ergebnis, dass " „._ „ Wissenschaften nur die erste und zweite Censur, in den Sitten alle die erste Cen^sur Trhielten" f,. ....... ^vommissar ernannt samtliche Priiflinge in den N a m e Geburtsort Geburtstag 1 Braun, Franz Richard 2 . KiMiznuinii, Emil Bruno 3 Ludwig, Ernst Alfred 4 Voigt, Johannes Erich 5 I Wolf. Panl Hugo 6 I Bellniaun, Klemens Rob. 7 Hoffnuinn, Rudolph 8 Sath)\v, Paul Gerhard 9 Franke, Rob. Ed. Ilerm. 10 Hotop, Hermann Max 11 Vogt, Paul Franz Otto 12 Miiller, Karl Gustav 13 (i(>pfert, Max Georg 14 Heriiig, Karl Gustav 15 ^ Wolf, Paul Hermann Mittelsaida Kunnersdorf Thum Dorfchemnitz Randeck Colmnitz Incortosu auf Sar^ dinien Krumhermersdorf Frauenstein Geising Soest Hainichen Zoblitz Lohmen Freiberg Studium Censur Wissen Sitten 13.Februar 1872 28. Miirz 1873 29.Miirz 1873 9.Juni 1873 10. Miirz 1871 14.Miirz 1871 22.Juni 1873 7. Oktbr. 1873 ll.JuH 1874 16. Novbr. 1874 26. Septbr. 1873 14. Okrbr. 1873 13. Dezbr. 1872 7.Juni 1873 22. August 1872 Postfach Math. und Naturw. Jura Theologie Medizin Medizin Berg- und Hiittenw. Theologie Jura Jura w. Offizier zur Steuer Jura Theologie Forstfach ib Ib t Ib Ha II Ib II Ib II Hb II Ilb II Hb Hb I I I I I I I I Die schriftlichen Arbeiten der Woche vom 2. bis 10..Miirz gefertigt. iibrigeii Schiiler fiir die Osterprufung wurden in der ^-/i^-* IV. Sehnlgelderlasse. Stipeiidien iiiid Pramieii. 1) Schulgelderlass wurde im vergangenen Schuljahr iiberhaupt 43 Schiilern zu teil. Es waren von diesen von der Zalilung von Sclmlgeld iiberhaupt befreit 8, Eriass ffir 3 Quartale wurde 5, fiir 2 Quartale 13, fiir 1 Quartal 17 Schiilern gewiihrt. - Ausserdem wurden einem ab- gehenden Quintaner die Abgangsgebiihren erlassen. 2^) An kiinigliehen Stipendien wurde im verflossenen Schuljalir ein Betrag von 375 Mark* verteilt. Es erliielten Stipendien zu je 50 Mark 3 Oberprimaner, 1 r'iiterprimaner, 1 Obertertianer und 1 Untertertianer. Ausserdem wurde einem Schiiler der Untcrprima ein Stipendium von 75 Mark gewiihrt. ^ :j) ^ iatika erhielten vom Stadtrat zu Ostern vorigen Jahres die Abiturienten Knof (das Heyersche), Kainann, Jobst und Strohbach (je ein Taubesches), Tiischner ( ein Sieghardt- sches), Bessler ( ein Richtersches). 4) Stipendiuni der Alten Herren. Es erhielten je ein Stipendium von 120 Mark dei- Vliiturient Hotop und der Obersekundaner Kopsch. Gleiche Stipendieu waren Ostern 1892 (lem Abiturienten Jobst und dem Obersekundaner Beyer zu teil geworden. .*) I>^ Choriston, wolche am Todestag Anackors an dosson sowio an Dorings Grab gesiingon, oin Botrag von je 1 Mark ausgozahlt wordon. Stiftungsboiliilfon zu jo 15 Mark orhiolton vom KoUato?. Horni Prof Dr. Richter, zu Ostorn v. J. dor Unterprimanor Miillor, der Oborsekundanor Ulbricht und der Untersekundanor Kopsch. U) Aus don Ziuscu der Franz Miillcrstiftuug crhiolton jo 85 Maik dio Oborprimanor Ludwig und Satlow, 50 Mark der stud. jur. Isonsee.* Mi Zinn orsnm Mab' konntc im vorflossenon Schuljahro mich ein Stipondium aus dor Priuz-Friedrich-August-Mitregeutstiftuu^^ (vorgl. Pr(»gramm 18.S7, S. 25 f.) vorliohon wordon. Dassolbo orhiolt dor Abituriont Bachmann, dor sich cleni Studium der Borgwissonschafton an der hiesigon Bortj^akadomie zuwandte. 10) Biiciiorpriiuiieu orhielten zu Ostern vorigon Jahros dor Oborprimanor Kamann: dio Untorprimanor Braun und Erich Voigt; dor Oborsokundanor von Zanthior: dor Intor- sekundanor Kreischor; dor Obertortianor Hahle; der Untertortianor Mulort; dor Quartaner Sitttler; die Quintaner Ulbricht und Kopsoh; der Sextaner Kaiser. : J* Y. Sammlmigeii mid Lelirmittel. 1. Schulbibliothek. AnCiescljeukeii gingen ein: Vom KimiifL Mimsterlum fhs Kitlim vnd ifentUchen Unterrichtf<: Oesetz- und \ on.nlnungsblatt fiir das Konigroich Sachson 1S92. Roichsgesetzblatt 1S92. Staats- handbuch fiir das Konigroich Sachson anf dio Jahro 1802 und 181)8. Vom Kimimmontariu8. — Raphaol Kiihner, Ausfiihrlicho Gram- Tiiat.k dor griechisch(-n Spracho, 3. Auflago, I, 1, 2. — MiiUonhoft' und Schorer, Donkmalor ri, '^jiori (Tioori) ut in Asiaticorum Aeolica (v. Meister, Griech. Dial. I, 191 sqq.) ita in dialectis Doricis et epica upque tamen m lonica et Attica non solum ante vocales elisione, sed etiam apocope affectas esse ante consonas satis est notum. Quo quidem in apocopae usu dialecti Thessa- hca et Heradeensis, id quod ex titulis adhuc effossis concludamus, sibi constitisse videntur. Lbicumque igitur aliqua ex his praepositionibus decurtata ante vocem ab eadem c o nsona ex ordientem est posita, geminata apparet. Geminatae autem hoc *) Facillime vitia scriptiirae cognoficuntiir et in eis vocibus, quarum ordo alphabeticus geminationi repugnat, et in eis quae in Homeri alionimque poetanim canninibus unde simt susceptae simplicein consonam perhibent atque flagitant, qualia sunt: .'duh{y)vto (//477). «...«o.r« pro aLa- ona (.109), «X(a)oo,o. (.V .315), dnuAXaaeto pro (e):xakuoo,To (./ 169), >^(^o)o. (Ar. Pac. 58), ixU)^- xnp *xxt;.u«r« pi.) ^x^.„«r«. multa alia. Neque vero tituli prorsus vacant falsa consonarum gemi- modo natae in titulis, prout singulae dialecti erant propensae ad geminationis debi- litandae usum, ad simplices reductae sunt, nisi forte, id quod minus videtur veri simile esse, geminatam quae pronuntiabatur a lapicidis simplici tantummodo con- sona sive incuria sive operae spatiove parcendi causa exaratam esse statueris. In Elea certe dialecto de lapicidarum neglegentia cogitari non posse, C. Daniel iu dissertationis, quae de dialecto Elea (Hal. Sax. 1880) inscribitur , pagina 36 luculenter probavit. Ceterum conferas de hac re G. Meveri grammaticae Graecae § 287. Multa huius geminationis exempla offerunt praepositiones : noxi {jioi) et Aaid {y.ar), pauca: dvd {dv), dno (dn), vn6 {vn), na^d (na()), iiuila adhuc: tni, utrd,^ nQori. Traduntur vero haec in dialectis a) Boricis — a) Laconica: in tit. CL 1511 TTorroV (saepe), nov^v (semel); in Ar. Lvs. vss. 1259 xarTwv, 1117 noTT6, 1006 noTTdv, 1252 noTTd, 1264 noTTdg\ in*^ Thuc. libro Y cc. 77. 79 y.aTTddc, y.aTTd, noTToh. — /9) Heracleensi: in tabb. Heracl. xarro, y.aTTdv, y.aT- Tag, y.aTTa, y.a.TTddt, noTTM, noTT^v, noTT6, noTrdv, noTrdg; geminata semel exarata: y.aj6vdt tab. A. 1. et noTovg tab. B. 9. — y) SicuIa:"CL 5578 7iorr«c,- Epich. 17. 94 y.aTTov, 35 noTTovToiai ; Theocr. Y, 134 y.aTTO), XI, 1 noTT6v, Y, 75 noTTo) (J(og), XYIII, 48 dvvtiu/ii conf. Hes. dvviutiv dvayiyvomy.tn' i. e. dvavtutiv. — ()) Delphica: in t. Amphict yaTT^, y.aTvdv, noTT^g, noTT^v et geminata attenuata y.aTuv, xard i. e. y.aTa Td pro vulg. y.a&' d; ex titulis a Weschero et Foucartio collectis affero: y.aTT^v 392,7; K«rr«466: y.aroi,: 53,9; mror 183,17. — t) Mega- rensi: in Ar. Ach. 698. 717. l^^d noTTdv et .Torro. — ^ Corcvraea: CL 1838a .Torrdr, 1840 7iorr« et noTo). — ?]) Hermionensi: CI. 1193: noTTdv. b) Boeotica: Exempla quae sequuntur collegit Meister in libro qui inscribitur Die Griechischen Dialecte L Bd. Gottingen. 1882, p. 283 sq. : y.a.TTdv, y.aTTdu, y.arT6, y.aiTdg, xaTrdg tt. Orch.; xaTrdv t. Chaer.; sed xaTamd (= xaTa rd am.d) t. (3rch.' — 710 rr7; Orch., noTTdv, noTTdv Thesp., 7rorro>c Theb. — na(){)anTok Theb. c) Tliessalica: in tit. Lar. Loll.*) vers. 43 vnnq^ (rcfc) i. e. 'i).T07r"^>o' (r?yc), vss. 3. 11. 24 TTorrdc, vs. 17 xaTTd {= volg. xad^^ d), vs. 42 xaTTav, vs. 47 y^TTt Tdg, y.aTTd; in ceteris xaxTdntQ (xaTTd) noTTdv, v. Meister, Gr. D. I, 307. d) Elea: xar^v 01. 307; xar^ 01. 223; xaTamd (= x«ra r« amd) 01. 362; .Tord?^ 01. 111; semel tantum ex Kirchhoflii emendatione xa.TTd 01. 56 pro tituJi xa.Tia. e) Locnca: xaTiovdt, norovg t. Xaupact, xardg t. Oianth. f) ej)ica: dnntiimi, o 83 cf. Alcae. dnnaTt()o)v] xaTTdwoav h. YJ, 34 i. e. xaTtTdvvaav. g) in Hesyclm: naQQtXTi-g ' ndvTa nQdTTtov tnl xaxo) i. e. naQaotxTi^g. III In singidis quibusdam rocibus compositis. a) linguae epicae et poe- ticae: ndwv^og, navvvxfog Hom. Hes. multaque alia huius vocis derivata primitus poetica pedetemptim in orationem solutam recepta; dydvviq>og Hom.; (f)tQtaaaxi\g ^q^. scut. 13 Tryph. Xonn. cf. Homeric. (f>tQta^Siog; dvaat(3}jg et derivata velut dvaatfitia sim. ap. Atticos recentioresque poetas; (Vmrrooc Theocr. III 24. lY 44; nawtcptlog Orph.; dv- vtcptlog (suspect. cf. G. Mever Griech. Gr. § 288) Arat; naUwoaTog et nalivooTog Xonn. Script. eccl. naliwoaog Achmet — b) orationis solutae: ixxaidtxa et der. *) Hoc compendio significabo titulum amplissimum. quem Lolling mense Martis a. 1882 Larissae detectum in mensis Aprilis eiusdem anni libello communicationum instituti archaeo- logici Germani Athenis emisit iterumque tvpis exprimendum curavit Robert in Hermae Tol. XVn (1882) p. 467 sqq. E M «a hl mi ■ i\ '!'• et dig composita: dvo-arinroQ (Gal. Plut), dvn-ovu-l^aioQ (Plut.), -^t-roc (Gal.), -(ih]TOQ, -/9o/.o^ (Alex.); dvo-ovv-axrog (Jos.), -etdrjTiog (Scr. eccl.); denique grammaticorum dioovkkaijog et dioovu(fO)vog et derivata. — d) dialectorum «) Doricae: ojfxa = ox« za i. e. orav ; locos attulit Ahrens de dial. Graec. 11, 382. — fi) Arcadicae in acc. sing. fem. Tavvi (t. Teg. Cauer del. 117,55) pronominis ovl, hice. — /) Thessa- licae in gen. plur. rovweovv (t Lar. LoU. vs. 17) pronominis ovf- i. e. orroc. B. Tn dativis plur. tertiae (leclinationis. In tertiae declinationis dativis plur. formandis ad stirpes quae litteris -eq terminantur cuni suffixum -ot annectebatur, binae concurrebant oo spirantes, quae cum in dialectis lonica et Attica ante tempus, ex quo prima litterarum moiiumenta servata sunt, ad earum indolem simplices reddebantui', in Aeolicis et Doricariim pleris- que diutius retinebantur. jS^am etiamsi adhuc neque in Aeolicis neque in Doricis titulis ^ulli harum stii^num dativi traduntur praeter illos duos Lacoiium tt^toiv CI. 1350 et tnveoiv CI. 1499, quos, quoniam Helienisticae quae dicitur aetatis sunt, consonam a noii iam geminatam, sed simplirem perliibere nemo miretur, tameji sen- tentiam meam veram esse dativi qui saepius leguntur ex eorum analogia nati naidtooi, navrtooi, sim. evidenter evincunt — In dialecto autem epica frequentiores stirpium in -tg desinentium dativi reperiuntur eorumque numerus a poetis choricis et melicis, qui epicum usum imitati esse videiitur, paulluluin augetui". Xeque tamen Homerica carmina in liis omnibus dativis gemiiiatas servant,"sed iu ([uibusdam plerumque inetro cogente veluti iii dvo/Litvtoi r 51, dn;vtxtoi M 297 simplices offerunt Tigiiiti duarum stirjjium autem diversarum dativi in carminibus Home- ricis et Hesiodeis alii saepius alii rarius inveniuntur, qui sunt: tntooi (praeter tTTf^jt et tntcOOi\ rtxtooi (praeter nxttootl ).t'xtooi (praeter hxttooi), fttltoot (pr. iitKto^ et (Stlttooiu vt^ftoot"^) (pr. vtcftcoot), ort^trtoot (pr. on]d-toi), ootooi (pr. ovntot), (itvthoot (pr. fitvdtot), rtixtooi, utltoot (pr. utKttoot\ rti'xeoot (pr. rti'xtot\ oav.tooi (pr. ouY.tot e\ oaxttooi), vtvdtoot, — dttxtoot, ytvdtoot, xaramn^vtoot, ot]ytoot, ntld- yeooi, om]tooi et ontoot ; — xdltimi h. I 125; (fdotoot H. opp. 198^ ^'&vtoot opp. 388 (Hom.: '&vttoot)\ denique peculiaris dativus dtnaooi 86 praeter frequentiorem dtndtoot. — Ex ceteris poetis Graecis praeterea P. AVarncke in dissertatione quam ^de dativo pluralis Graeco^' scripsit (Lipsiae 1880) p. 42 sqq. affert haec exempla quae neque ab Homero neque ab Hesiodo sunt usurpata: ex Alcm. (fvxtoot, odltooi i. e. d-dltoot; ex Piiid. xtodtoo(i), ivrtoot, tvutvtoot, reutvtoot; denique ex Apol- lonio Ehodio, qui quiii Homericum usum tantiimmodo sit imitatus non est dubium: ).ai(fcOOt, /o/jt^rF/, xiirtooi, h\vtooi. Omnes qui supersunt dativos et frequentissimos in -toot et paucos in -aoot et perpaucos in -oot exeuntes ex similitudine eorum, quorum stirpes iji -tQ desiiiunt originem duxisse optimo iure Brugman in Curtii Stud. IX, 297 n. 12 primus con- tendit, Osthoff in „Morphok^gicaruin Quaestionum^' libri aiterius (Lipsiae 1879) pagg. 1—76 aliqua ex parte demonstravit, G. Mever in „grammaticae Graecae" (Lipsfae 1880) § 372 sqq. confirmavit neque redarguit P. Warncke, qui etsi totam illam dissertationem huic sententiae refutandae se destinasse summa cum audacia profi- tetur, miuima fortuna adiutus nihil est consecutus. Quod AVarncke plurima vel *) Himc dat. ipse Aeschylus in cantLlena, qiiae est Supphcum 751, suscepit. omnia quoad potuit dativorum huc spectantium exempla congessit,*) maxime est laudandum, quae de eorum origine atque forma disseruit, minimi sunt habenda Quare cuni in suffixo illo explicando a novissima quam G. Meyer, Gr Gr p 306 sqq. protulit sententia paullo dissideam, exempla quidem hic " repetere supersedeo sed iacere non possum, quin de horum dativorum et suffixo genuino et origine ad analogiam revocanda quam brevissime loquar ad demonstrandam atque compro- handam sententiam meam aequalibus quibusdam Slavicarum linguarum exempHs usus. Ac primum quidem primariam suffixi localis formam non -ot, id quod Osthoff censet, sed -oot fuisse quamquam geminatam explanare nequit G. Mever statuit his paucissimis et rarissimis dativis commotus: 1) ytvvootv i 416; niivoot t 186; vtxvoot X 569, y 401 = i^; 45- de i()tootv A 29 ipse dubitat ' ' .o. r. -) f«^^*^^^ iV 452 = P 308, V 236 stirpis nolv- et nelixtoot N 391 = H 4b4, O (^ll stirpis neltxv-. 3) ivraootv, imaoxovraootv, n(jaoo6vraooiv, notovraoot in tabb. Heracl. Qui dativi cum numero j^auciores sunt, quam ut eis solis nixus formam o-e- nuinam et primigeniam suffixi -oot fuisse arbitrari ausim, tum alia ratione exnli- cari et possunt et debent ' ^ Ad 1. Dativus iijiootv vel adsimulatione a st lotd ex ioi^-oi{v) vel analogia dativorum quales sunt Pindarici d^tutootv, xA>iootv ductus est atque tres illos da- tivos yivvootv, nirvootv, vtxvootv similitudini dativorum veluti x6ovooi ex y6ovi^-ot quorum apud Homerum casu quodam nullus exstat, se applicuisse quominus reamur ([uid prohibet.^ An metro flagitante atque cogente poeta ad iUos dativos veluti y«- ^nootv xoi)vootv respiciens a stirpium sigmaticarum dativis ytveoot al. terminationis -toot loco, ut volgo fiebat, -oot terminationem (cf. yivt-a. ytvi-ojv, yivt-ooi) tantum- modo mutuatus est? Quid, quod in / 401 = w 45 libri manu scripti K K. S. variam lectionem: xrauivotg vexitootv offerunt? Xonne genuinam eani esse suspi- ceris atque in A 416 levissima mutatione uerd yvaunrijQ yevitooiv reponas et cum vtxvtootv forma deciens in Homeri carminibus legatui', pro codd. scriptura quam non summi esse momenti supra docuiinus, vixvootv et nirvootv similiter vtxitootv et ntrvtootv legas atque per svnizesin r^tovlldfitMg pronunties vtxvtootv et ntritootv, quae synizesis minus habet offensionis quam daim)v £1 769 vel revio)v^Yml P. IV 225? ^ - ' Ad 2. In dativo ntlixtootv, cum mhxitoot metro repugnasset -toot ter- mmatio ad breviorem stirpem ntXtx, quam habes in niltx-ov, adiuncta est Stirpis noKv (n. noKvg) apud Homerum inveniuntur dativi praeter noKiootv, qui bis occurrit cleciens noKieoot deciensque nolioi (v. AVarncke p. 31), qui ita sunt nati, ut in altero noKteoot ex stirpibus in -tg terminatis (yiv-toot) exitus -toot, in altero noKiot ex stirpibus in vocalem cadentibus {noh-ot) terminatio -ot translata annecteretur • in (lativo noliootv (nolioo) cum metrum cogeret vel stirpem noh in no) decur- tatani vel noKtjootv scribendum et per svnizesin pronuntiandum esse affiimiem. ... 1 ^^^?' ^^^^^^^^ Heracleenses in -aoot desinentes nec primigenios esse ut VVarncke sibi persuasit, neque antiquissimam terminationem offerre, sed item atque *) Fugenmt eum tit Phars. in, 1. 2 ov^noi[.,a.uurrqoa. et tit Syrac. (CI. 5373) Unoa.; novum exemplum accessit m t. Lar. LoU. vss. 14. 18 xaro^x.Vr.aa. (bis). :ii \\ '1 |i«r i n y \' ii' datiTos in -aoi exeimtes analogiae cuidam originem debere in propatulo est; niliilo tamen setius et Osthoff et Mejer eis nimiam adiudicant antiquitatem cum eas ex dativonim fpoaai (ovouaai), nazQaai sim., qui primariam speciem *(pQaaai *naxQdaai etc. exhibuissent, similitudine atque analogia manasse profiteantur. At *(fQaoai, naruaaai formae — Eomauae aetatis dativo narQdaai CI. 6284 ne Gr. Mejer quidem uUam tribuit vim auctoritatemque — in Graeca lingua neque usquam sunt neque unquam fuerunt. Stirpes enim in consonas exeuntis solam -ai suffixi formam acceperunt, ob eamque rem primigeniam horum dativorum speciem (/.(>na/, narrol fuisse ipsi Meyer et Brugman recte censent. Quodsi ille dativum narQaaai. quem modo attulimus, formam serotinam atque ex similitudine epieorum qui in -taai cadimt dativorum factam clicit, cur tandem non eandem rationem in illis Heracleensibus dativis admodum >ingularibu> statuit, quos antiquiores quam patrii sermonis Laconici unde prodibant dativos esse, quis est qui sibi persuadeatV Etenim in tabulis Heracle- ensibus praeterea etiam dativus ndai neque ndvraaoi, {juem secundum quattuor illas formas exspectares. invenitur, quem non irrepsisse Attici sermonis vi et auctoritate, id quod Warncke p. 18 alios secutus putat, sed veterem speciem omnibus dialectis antiquitus communem atque usitatam servasse eaque in re cum patrio Lacedaemo- niorum sermone congruisse affirmem: ex antiquiore enim dialecto Laconica suppetunt: ivTvyxarovan' CaueT del. 5,8: ;ffoaf Alcm. 34,5 cf. Sophr. 6; y,auovai 16,2; (pvKeaoi 6: oauooL 113: l^vd-eoi 60,5: contra nokuooi Thuc. V, 77. 79; dl- y.voveooi 26,3: dairvuoveooiv 24,2. Omnes autem Doriensium Peloponnesiacorum dialectos si ex titulis adhuc repertis licet concludere, Cretica, Arcadica, Cyprica non exceptis. perinde atque lonicam et Atticam terminationem -oi primigeniam vel solam retinuisse seu potius, ut Osthoff vult, illa rationis vi ac necessitate regenerasse vel secundariae -eoot praetulisse eoque in usu a dialectis et Septentrionalis et Magnae Graeciae, quae tempore procedente exitum -eooi magis magisque adamaverunt, dis- sensisse — exemphi collegit "Warncke p. 24 sqq. ~ hoc Joco commemoratum volo. Quao cum ita sint. -aooi terminationem Heracleensem ex -taai prodisse neque aliam rationem in dativo Pindarico (f(mai pro anti(iuiore (fQtoi usurpato statuendam esse quin arbiti-er facere non possum. Quam sententiam meam ut iam accuratius expo- nam atque probem, illud Dorismi comparaverim studium e vocalis in d mutandae (v. Ahr. II, 113 sqq.), qua in re aliarum linguaruni veluti Theodiscae (cf. ,fasser pro ,fesser,' ^sasseF pro ^sesseF) dialecti assentiuntur, in ([ua mutatione vocalium non \.am dativos ynr]uaoi, similesque, quam aoristi sigmatici participiorum, veluti (fvka^aoiiv), /,vaaoi{v), non]nf/.oi{v) maximi momenti fuisse ut credam, summo opero eo adducor quod quattuor iili Heracleensium dativi universi ad participia pertinent. Pari modo in nonnullis linguis Slavicis dativi plur. stirpiiim feminiuarum, quae in -r/ cadunt, tantum valuerunt ad formandos ceterarum J^tirpjunj dativos, ut in Sorabica quidem omnes pro primariis terminationibus -am% -lim, -iimu illarum exitum -am(u), qui esset plenior atque apertior, asciscerent. Quibus rebus exempla quae O. Meyer attulit primariam dativorum plui'. suffixi speciem -ooi non probare, iam satis demonstrari mihi videtui': ex eis auteui quae mox proferam. anticiuissimam eius formam -oi vel -ov (v. Osthoff „Morph. Unt.'' n, 26 sq.) fuisse apparebit. Graecum suffixum -ai idem atque Indicum, Ira- nicum, Shavicum, Lituanicum locativi plur. suffixum -su esse, nemo est qui neget. Quoci semper simplicem exhibere spirantem cum Osthoff evicerit, nonne -ai quoque Graecum ab initio simplici spirante praeditum fuisse statuendum est, praesertim cum consonani gemmatam m - oav termmatione nequaquam explicari posse ab omnibus sit conce- dendum. Dem Graecos m formandis locativis vel dativis plui-. primae et alteriu quae dicuntuT de^clmationum aHo suffixo atque in tertiae dativis usos esse qS est qui contendat ? Quare cum stirpium in -« et -o exeuntium dativis semper ^i sS- fixum adiunctum appareat, facere non possumus quin ad aliai-um SL. dat^t tormandos par suffixum usurpatum esse profiteamur. Quod si quis TeTo/ cUph thongos m stirpibus exeuntibus positas iam tempore antiquissimo ut .emh ata a(^ smiphcem redigeretur efecisse opponat, eum revocamus ad consuetudinm uae in dativis stirpmm m-ar i-av) et ,^«r i.uav) cadentium regnat. Quis eTenm ou^ quamquam exitus harum vocum brevi vocali (d) subornLs est, vel in Hom^er carmmibus vel m dialectis vel in aliis scriptis Graecis unum iusld dat vun rp7 &%e,t,?£ fz>js^ trrss" ™,.rrL?-s.' Ex eis quae adhuc disseruimus sequitur. primuni ut -m (vel avt urinwria Graecorum dativorum-locativorum plur. .suffixi sjecies fuerit, de nde ut sf st rues sigmaticas om.ttimus, dialectus Attica et lonica, Varum utr.que tan um uodo^at uoricis et Aeolicis toimae m -ol termmatae vetustiores atque priores sint Quam illnp i-uirextti^rvr^'^'"*"' '' ^™' "^*^'^ ^'"-^"^" (^- 23^ seientZ:zrz^ Quae postquam demonstravi, ad Warnekei argumenta, qui dativos in -on, antiquissimam speciem prae se ferre nec per analogian" factos ^sse opinal^ animun advertamus. Gravissima eius argumenta sunt duo° primum non cogno c cur e" tu -Moi a stirpibus quae m -,c cadunt non solum iu ceteras trinslat,,^ !«) !^ ■d quod multo magis sit admirandum, his stirpibus ^t t'ru m ^^^^^^^^^^^^^ ^e numerum nnnorem stirpium sigmaticarum ad inutandam multo mioTen me™ Sum ^s:^zszs^ ™^-^ '-' ^^^^- ^^^^-- - .—= - Ad Warnckei summam argumentationem atque caput doctriuae auam ,1e anaptyctica a vel . vocali, quae inter consonas vel etiam inter voca s atque uffixun - 00, (= M-a) stirpibus accedens irrepserit, summa fiducia denuo nrotum ' me de scendere cum loc, mihi concessi penuria vetat, tum supervacaTum' e duco oufa piunmae res tam veri dissimiles suut, ut sibi ipsae obloquantui Ttque tanmm best ut duobus ilhs argumentis, quae ut gravissima BrugmaL et Ostboffi Ipc^S laetatun iHorum vu-orum doctorum sententiam labefectaverit, ut stabilisse eum et contendam et breviter demonstrare possim. sidunisse eum et Cum enim suffixum -oi ad stirpes in consonas cadentes adiectum aut cnn onarum complexum H ^,) novum efficeret aut stirpium consonis Stima nro" /ari]-fc, -o)v, -ag -taai- (U-tg, -v)v, -«c, -taai; duuar-a, -lov, -a, -taai; yivt-a, -mv, -«, -taat; dvautvt'-tg, -ov. -ag, -a, -taai. Quid igitur impediebat, quommus -aai terminatio etiam ad nominum in -tg terminatorum stirpem, quam loquentes ex casibus obliquis velut ;'fcVf-og*), ytvt-i ytvt-a, ytvt-iov, ytvt putabant, iterum annecteretur. *) SimilitPi' (lativi dialectici stirpiimi iu vocales t vel i- vel diphtliongos cadentiiim, quales sunt To/l.ar, ^nuKi^ai, doo^im, eiim in modiim orti sunt, ut ad stirpem secundariam, .luae ex casibus obliquis abstrahebatur.' exitus eorum g-enuinus iterum accederet; quam rationem his lUusti-em exemplis: Attico: Wc-??, noU-t^n; '7i6lt-ai, n6U-au Arcadico: t^Hoaf-t^,^ -o^y, -ag, f?doof-oi^ Homerico: fWlf-K-, -m; -«,% i^/dSf-m: Callimacheo: Sgoui-f?, -w»', -, ^ ' So (jofii-oi,. Quicumque 9 ut ytvt-taai fieret? Quam duplicem analogiae vim ut possit probare, Warncke cum simile Graecae linguae exemplum desideret, respiciat ad serotinae Graecitatis praesens anoxTivvvo), cuius origo haec est: ab antiquissima verbi forma anoxrtivb) (Hom.) ex verborum, qualia sunt y.tndvvvui alia, similitudine ab Atticis recentioribusque poetis anoy.Tivvviu fingebatur atque ad stirpem verbalem dnoxTivvv ita amplificatam ter- minationibus denuo coniugationis thematicae adiunctis nascebatur dnoxrivvvo). Alterum certissimum exemplum ex nostrae aetatis lingua atque id ex Lu- satiae inferioris Sorabica depromam. Dativi sing. nominum masculinorum sijnoju, duboju, sudmkoju, quorum praeterea formae sij7ioj, duhoj, sudjvilMJ passimque etiani antiquiores syymji et synowi, duhoji et duboici, sudnikoji et sudnikowi sunt notae atque usitatae, ex syn-ovi+u, dub-ovi-f-u, sudnik-ovi-f-u nati sunt adiecto duplici dativorum suffixo, quorum alterum -ovi (oj) ad stirpes in -u cadentes (cf. Palaeoslov. svnovi), alterum -u ad stirpes in -a desinentes (cf. Pal.-slov. dabu) ab initio pertinebat Jam quaesierit forsitan quispiam, quomodo -taai, quod non est veruin suffixuni, ad restituendos renovandosquo casus adhiberi potuerit. Quod non est mirandum, quia ^tirpis exitus -tg cum suffixo -ai tam arte coaluit, ut a lo([uentibus -taai verum -uffixum esse putaretur. Cuius rei Slavicae linguae praebent exempia prorsus aequalia. Etenini lingua Sorabica ad formandos masculinonmi noniinativos plui*. terniinationem -owje vel -owjo i. e. Pal.-slov. -orc (cf. s/jnoujc vel synowjo - sfpwre), quae est usitatissima, excipiebat a stirpibus, quae in -u cadunt, paucissimis, quarum' adhuc nisi hasce voces sfju, woi, dom servavit nuJlam. In -orc auteni terminatione -00 ad stirpis exituni pertinere et -e ( tg) tantum essc suffixi speciem (cf. sijnor-e) inter lioniines doctos et Slavicarum linguarum gnaros constat. Pariter genetivorum plur. terniinatio -or (ow) pervulgatissima ]ion est suffixum, sed stirpis exitus, -w autem suffixum (cf. Pal.-sJov. synorii - Sorab. synow) m pJerisque iani dudum est abiectuni, ut -ow (-ov) ipsum suffixi vicibus fungatur. Deinde quod AVarncke ut originem iiJorum dativorum ad anaJogiam revocan- dam reprobaret, formas numero muito maiores a formis numero juinoribus suJnnoveri atque immutari non posse contendit, Sorabicis modo alJatis nmJtisque aJiis diversarum linguarum exempJis refeJJitur. Unum praeterea de quo dubitari nequaquam potest "X Lusatiae inferioris dialecto SoraJ^ica apponani. In Jijigua PalaeosJovenica suffixuin primae personae sing. praes. -mi ( mi, ui) non est servaturn nisi in Jiis quattuor verbis: ve-mi (o/()y/ cf. secundar. ;'o%/// (II.) .^oi(^)]ai\']h\\{ (i. e. Jed-mi ed-o), da-int c)/(W//), jes-nii {tiui), in ceteris verbis in -a, abiit. Sed in Sorabica illa dialecto recentissimo tempore omnia fere verba ex analogia istoruni ([uattuor singulariuni antiquissima illa terininatione denuo affici coepta sunt neque quisquam tales formas re vera secundarias quae sunt kupujom praeter kujntju ( Pal.-slov. kupuja), pcwhijonf praeter padnu, ( padna), njascym praeter iijasu { - nesa), quae ut ita dicam sub oculis nostris oriuntur, inde ab antiquissimo tempore retentas atque servatas esse affirmabit. Deni(iue stirpes in -tg cadentes cum non ita rarae sint, ut AVarncke opinari videtur, tuin j^arentes ut ita dicam sunt vocabuJorum usitatissimorum et pervuJo-atis- simorum. Quid, quod in Homeri carininibus, ut exemplo utar, dativus arjjthtaaL centiens hnnc originem esse veram credit, is G. Meyero, qui in gramm. p. .307 dativos TroAfo* ex '770/.*, x,/, ficfkUoL ex fJiuXieuoi etc. attenuatos esse docet, non facile assentietur, praesertim cum Qli dativi sine dubio primitus 7in';.Kj/, fxdooioi, doofnvoi, etc. sonuerint et fere recentiore demum tcmpore iii Oi-aoca lingua eisque in dialectis cpiae iam pridem abiecerant alterum <;, reperiantur. 2 i 11 I! •i li ll f ^i I r- r i f h I! i 10 noviens viciens legitiu"? Quam ob rem hos dativos aptos fuisse qui alios analogia ad rationem suam ducerent liaud scio an nemo neget eamque in eis analogiae neces- situdinem quam contendi profecto locum habere probasse mihi videor. Prius autem quam hanc disputationem ad linem perduco, facere non possum, (juin, quae res est ridicula atque mirifica, Warnckeum quamvis fortiter se libellum suum ad analogiae rationem refutandam et devincendam conscripsisse professus sit, tamen ipsum in peroratione quaestionis suae ut omnes difficultates explanaret, mirum quidem falsumque in modum ad analogiam sibi odiosissimam refugisse ostendam. C. De futuris et aoristis sigmaticis. Adiectis ad verborum stirpes -aio) et -oa suffixis futura et aoristos activi et medii qui sigmatici vocantur, fictos esse inter omnes constat; quibus in formandis quocumque stirpes in -o exibant, binae spirantes concurrentes geminatas efficiebaiit. Quas geminatas priniitus totius Graecae linguae proprias etsi dialectuni Asiaticorum Aeolicam usque ad recentissimam aetatem rigide servasse scripta quae ad nos pervenerunt (v. Meister Gr. I). I, 134) perlucide declarant, ceterae dialecti cum scissae progrederentur Ln simplices sensim attenuari atque abire plerumque passae sunt; huiusque debilitandi usus initium iam illa aetate qua carmina Homerica exoriebantur, factum esse ex eo apparet quod a poeta syllabae quae oo geminatis praecedunt in thesi saepius corripiuntur ideoque illis locis simplex tantummodo scribenda sit veluti in rtXeoav axtoaoth dotoai. Si singulas respicimus dialectos cum lonicam et Atticam iam ante, quam prima earum monumenta quae adhuc perhibentur litteris sunt mandata, omnes eiusmodi geminatas ad simplices reduxisse cognoscamus, Do- rica in verbi substantivi futuro geminatas non abiecit. Quod autem grammatici IV. Ahrens II, 99 n.) futura, qualia sunt rtltooo), Siculis quoque vindicant, spectare mihi videntur ad poetas Siculos vel Theocritum vel Epicharmum vel alios qui quin istas futurorum formas ex epicae linguae imitatione posuerint haud dubium est. Quae futuri aoristique formationes una cum illis, quarum geminatae consona dentali d\ r, th, qua verborum radix finiebatur, spiranti o adsimuhita (cf. ty.ouiooaTo) ortae sunt, in societatem similitudinemque suam magnam vim stirpium in brevem a vel t vocalem cadentium vocaverunt atque asciverunt. Haec exempla una cum Homericis illis collegit atc^ue in examen vocavit Leskien (Curt. Stud. II, 8 sqq.), qui rectani explicationis viam ingressus est; praeterea de eis tractavere Curtius in Yerbo IL 3GG sqq. et nupemme Oehler in dissertatione quae de simplicibus consonis continuis etc. Hallis 1880 inscripta est, qui quod quibusdam in rebus a Leskieni sententia abscessit, quin temere egerit vix dubitandum est. Equidoni in enumerandis omnibus eiusmodi verbis ita agere constitui, ut exempLa quae ex analogia ducebantur, a genuinis et primigeniis acriter seiungam. I. Verba llwjuae epicae. — a) a stirpibus in o desinentibus formata esse constat: aidtootiai x 419*): aidtg ci. dvaidt]q. — dxtooai 77 523: dxog (dxtg). — dotooda&o) ^ 396, dotaaoaai ^ 402: doog idotg). — in ifidoG tTai A 190, ijiiuaooautvrj r 468: E. aag v. Curt. V. I, 303. — iovootTai AT 44, t\»vooav A 485: E. ^tavc v. Curt. Stud. VI, 263. — tootrai A 239, ioottrai B 393, tootai ^ 95: E. ig. — tooav tY 366, tooti o 557: E. .rtg: tvvvai. — *) Et hic et infra imius ciiiusque futiiri et aoristi, etiamsi exstent phira, iinum tantum exemplum citare loci jienima sum coactus. 11 i^iUoot M 222: Ttlog (Ttktg). — ^ioot cp 44: E. ^tg. — imdooaTO Y '^^^^- E^ iQag V. Fick Wtb. P 187. — d^toodfitvog (Hes. fr. 9) tyiaoavTo Pind. N. V 18 al., n. pr. 0iooavd()og: E. &tg; cuius aoristi ex analogia recentiore aetate yel^praesens ^iootob^ai (H)*) d^too6atvog (H) fictum esse vidit G. Meyer Gr § ol3. — xvaot 71 15: E. xvg. — {t^vdaaa d 174: E. vaQ. — vtixtaat 12 29 cl. vixtoat (H): vtlxog {vtixtg). — odvaadatvoc: t 407: E. 6dvg v Curt Et "^44- praesentis 6dvoooaai (Stat. Flacc. 10 Epigi^. 6. 8) forma recentissima a poetis ipsis ad aoristi similitudmem est facta. — otftdooaTo Z 167: ai^ag. ~ roiaoav Z j?^' j^^rJ'^''-, ^^' ^1^^'^^«^'^^? (H). ~ olUoaai 77 621: E. ofttc'; Bru£cman (Morph Lnt. I 19 sq.) de stirpe aftri vel acit disserens formam ex analoo-ia factam esse censet b) ex analogia ficta esse elucet: aUaaav v 1()9: «Atw. — yaaio- otrai I 394: yaaio); sed varia lectio est yt aaootTai cf. imadootrai. ~ xooiooaTo r o9: xonivvviu. ~ loioaoaat, g 221, koioaaQ W 282:' koio). — ^ioalv cp 44- f(''[- — oLiooti ft 49, oUaorig ^ 250: oUvai. — 6aoooai t 178: oavvai Quibus verborum formis dubito num id quod Leskien, Curt. Stud. II 104,14 conabatur nominum stirpes veluti *xoofc et *lotg supponere sit opus. //. Eiempla diakctomm Doricamm. — 1) Creticae: tootirai epist. Epim. spui\_^ap. Diog. L. 1,105. — 2) Laconicae: iaaovvrai, Spart. decr. ap. Thuc* ^.^ f.^- "~ ''^ Heracleensis: iao)\rai et ioa6vTai tabb. Heracl. saepius. — 4) Siculac: iaotirai Epich. 98, Archim. saepius; iootrai et ioa6vTai Theocr.; tooiai et ioof^ Bucok; iooovvrai Archim.; iootioi^ai Archim., Sophr. 23. ///. Exemphmi dialedi Thessalicae. — toaiod^ttv t. Lar. LoU. vs. 16 ::-. iototf^ai. D. Iii siiigulis quibiisrtaiu vocabulis. I. Certa exempla. — Dialectorum a) epicae: iooi ti et imp. med. ioao rad. ig apud Homerum aliosque poetas saepius; 2. pf. pass. ioaai o 250 et 2. plpf pass. iooo 71 199 rad. ftg {tvvviu). b) Doricae: iooi saepius Epich Sophr Theocr. Plut. m dictis Laconicis cf. Ahr. II, 318. c) Atticae: aTioxrivvvai; quae forma mde a Cratmi et Platonis temporibus usu venit; Appianus et Eusebius simplex etmm perhibent xrivvvai, quod fictum est a stirpe debilitata xriv, cui additum est suffixum verbale -vv ex analogia complurium verborum in -j/rf/i qualia eunt dti^x- vvui, tvvvai. (j. Meyer in gramm. § 490 dubito imni iure formam xriwvai ut falsam reiciat. _ // Erempla incerta. — Apud Homerum [)vooavoQ, d-vooav6ti<: iuxta trpoa- vog thvoavotig a Jibris traditur, quod G. Oehler p. 42 ex radice >i'c' suffixo -aavo progenituni esse putat. — Apud Hippocratem coniectura iotwvovoa participium. verbi denommativi iatv-vv-o) ab cotvog adiectivo derivati in textuni illatum est. Altera pars. De geminatione eonsonarum ex adsimulatione orta. lam ut quae consonarum geminationes adsimulatione plena seu progi-essiva seu regressiva sint factae demonstremus atque quibus ex consonis adsimulatis ^eminae duxerint orginem describamus, ad principalem quaestionis nostrae partem transi?re- *) Hesychii glossographi vocabiilarium littora (H) notabo. M li !! f s i I ! 1 m'' I 1 ; 12 dimur. Numerosissima adsimulationis exempla, cum binae consonantes quae sunt litt^ra continua vel explosiva in quas vocis stirps desinit et spirans a qua incipit suffixum coalescunt, in vocabulis exeuntibus offeruntur. Earior est gemiuatio in Yocabulorum compositorum commissura, in quibus quaepiam spirans, quae iam eva- nescebat sive plane sublata erat, cum ab ineunte in mediam vocem moveretur, ad- simulationis vi diutius retinebatur. Karissime geminatae in ipsa vocum radice con- spiciuntur. Atque etiam pedetemptim factum est, ut in lingua viva adsimulationis studium non solum unum idemque vocabulum complecteretur, sed etiam eonsona vocis prioris exiens incipienti posterioris consonanti adaequaretur. Quod adsimulationis iam iatius procedentis studium, cuius exempla aliis adiecta atque intermixta suo loco aiferemus, quamquam iam Homeri in carminibus passim apparet, tamen neque a soluta oratione Attica neque a litteris Graecis quae ex illa prodierunt probatum est, cum in his etymologica scribendi ratio semper praelata sit, quae in monumentis quo- que uude inprimis adsimulationem illam novimus saepius occurrit. Qui quidem usus in praepositionibus monosyllabis vel apocope affectis, in articulo, in aliis denique quae accentu se artius ad proximam vocem applicabant voculis plerumque reperitur. Ad considerandum eomparandumque consonarum geminatarum numerum cum animum adverterimus, frequentissime spirantes n, j, j (/) litteris continuis, rarius explosivas continuis vel spiranti a, rarissime explosivas explosivis adsimulari in- tellegemus. Quam explosivarum adsimulationem, quae fere erat regressiva, singularum tantum dialectorum, Doricae, Aeolicae, epicae, non universae Graecorum linguae pro- priam exceptis tct et xr consonis, quae in quibusdam Doridis dialectis in rr co- aluerunt, usitatam non fuisse nisi in compouenda yMrd praepositione apocope decur- tata, ut ex tti — >tere Fick, Bezz. B. H, 267. — d\)dooo), -ouai: dodl {doax) ; ddox-tq (H), Curt. V. I, 311. — iXiooo) tiliooo) (ep.): ih'y.-o)y'. ' iv-ioao): Curtius Et* 454, Lat ie-o, Fick, Bezz. B. YI, 238 vtJy.og confert — *) Huc spectant Hesychii gll. diiTfa&ui ' diuCfiv '»} dtd^^tj&ui (sic pro comiptis dii(d';tiv et dixd'^ta^at scribendiim est) et fiiiiai>nf did^fa&m aii]^iovn, praeterea in Bekk. Ami. 461,.,,. liitta&ni. o rifiei^ did'iia&ai, "t^QfiiTiTto^; et 452,3^ Jiwqp^o)»' aixia&ni, o i]ftfl? did^fa&ui ' ufTa^oXi, im' dvo oa fh xh t iyivfTo, ex quibiis verbis Sophronem id. quod exspectatur, noafaS-ai, exhibuisse videtur apparere: neque enim apud Sicidos tt pro aa reperitui- (v. supra); did^fa&ui vero sermone ad vcrba in -;o««t exeuntia aberrante ex didaafa&m prodisse vel gitimmaticus ille ipse indicat. 15 iyykvootc Hdt II, 92: *V7Wf... - ini-6ooouar icpoQor. oooe Slav. oci' Hesvcliius praeterea exhibet: ooottg- ftUnt.g, dootr (My^u et formas lonicas- 6o- atiov, oootv, — ini-oooouar ngogayoQtvo), cf. oTTtod-ar xlridoviuo^aL (H)- rox ~- 7 ^^(>V^oo)ie^.): i^o)c>a^ (axog) - i^adooo) (ep.), i^dTTo) Att: ^dJo, Att — ^alvoooutvog (H), d-alvx-Qov (H). - xvc6ooo) (poet): (x)vd)xao Nic. th 189 — xi^Qvoao): xrjov^ ^vxog). - xloiooo): gloc-io. ^ xoodTTttv {R):'x6oa^ (axoQl - Uvoao^: >~c. - A«/9cn,^^o. (H): lal^Qa^^ (axog). ^ ^^aldooLo: ualax-6, et o ' A^Th ilf pfrP.^T^^r.^^""^'^^- T- f^oQ^olvTTO), ^ouar uoQulvx. ttov At. Th. 417, Plat Phaedr. j7 et uoouoh^x-.^ Str. 1. 2. 8.; ad eandem radicem spectat uoQuvoooitat CalL Dian. 70. - tidoato: uax-aoia (H) et mm-eri^. - avooo) et ouvootTar anouvaotrat (H): ttv^.og^ Curt. Et ^ 161. - uatudoato:' ttaltta^, Zf' -/^'^7;/^'^;^^ Curt Et536. - ntooo): coquo. - n^aoo): nldV.nlay] tabula, Lituan.7;/.|/7^ plango. - natcpaooo) Hom.: fae-i^s. - n[)dooo): noax6c =' nQaxTtuog tit Delph. et Lat ;;;-a-on Lituan. y;.r^^V. - nQo-ioaouar nooiiinooiy) -^ nTiiaoo). nTO)aot^:xaTa.nTax-o')v, Curt V. I, 312. II, 207.' - adooo) Ki^^. Att.a«K-oc,Curty.I 313,14.- oakdooo): oaldx-o)v. - ocpaldootiv Ttitvtcv xtvrttv (H): Lituan. sptUc-a, acus, Fick, Bezz. B. I, 335. - vldoao) D.C. Char • .^A«.-.;; anticiuiores verbi formae sunt vXax-rto) Hom. Xen. et vldoxo) (ex vldx-oyt^ Aesch. buppL 8oo: quare m vkdaoo) analogia fortasse est agnoscenda. — (faotidooo)' tfajuax-ov. -- ^Qaooto: tm^ndx-tGav loseph., ntxpoaya, icpodyrjv scriptt recentt, Lat /™, ceterum conf. G. Meveri Gr. p. 39. - .poiaao): .pQ^^cpQiLj. -cpXvdooo) Lac. (plovaoao): cpiva^ [axog); huc quoque pertinent Hes. glL cplvoatr iovyydvtt- cfQvaootrar yavQta; cfQvdrrtTat: inaiQtrat; q l; ex E. cplv {cplv-f^ Tel cpov ampJiiicatione factae sunt EE. cplvx et cpAvax vel cpQvax. - xoQdoal: ;f«o«|(«.oc). bunt vero TO'ba, quae si ad eorum aoristos pass. vel nomina derivata respi- cimus, m stirpis exitu mediam ;' exhibere videantur, ut nonnulli viri docti ao etiam ex yi genitum esse putaverint: attamen cum secundum certas Cxraecae lin^uae le^es ;/ ab mitio nuniquam moa, sed semper in -C transformatum esse constet primariam tenuem x m mediam ;' debilitatam esse statuendum est; exempla autem sunt: xivvo- ooitai^ Aesch. Cho. 194: xivvy-ua Aesch. Prom. 157. - lacpvaoo) A 176 P 64 - o«,-i; cum subst lacpvxrrjg et Adcpv^tg a grammaticis demum ficta nihil probent' stirpem gutturalem mdicat )MCfvyit6g Arist Nub. 50. Eup. - uaQuaovooco, cui cognatuni est auaQvoao): itaQuaQvyt]. — naTdooo) Hom.: 7rar«yoc Hom — noi- cfxuyc^o) Nic: noi^vyfia Aesch. Sept 280, aL - a^aQdooo) et u/aQdooco Et M., schoL: ottaQay-t.o) Re^. et ouaQay-^o) epici. - onaQdooo) trag., aL: ondoay-ua, anccQay-uog d. Lat spargo; ceterum (}. Meyer p. 97 comparat adiL ;r.o.-og kntox- V. Ascoli Stud. crit 33o n. 20. ' 2) Oeminatae ao ex xi adsimukdm sunt in verbis: ftdtlvaooiiat et cidtlva- oto ejAe,.:li^tlvx-Qog, Epich. ap. Ath. VII, 321 D. - (^rjaoo): (iri^, ^ri^-iov. - /^Xra- oti (cod. ii.jhiOOttr /^lrixdTat (H): fthix-)j. ~ ^Qdooci), ^Qiaoco (L.): JqvU TQax-vg. — uttliooo): utihx-og. — uoQvaoo), cui comparant Pott Et Forsch E o4 n. pr. ^Qvx-og et Fick, Bezz. B. VI, 238 Lituan. mdrksztinti et Slav. mmsiti s^, {mruchiti s§) emsdem signihcationis. - 6cQvaoo): ^Qo^Qvx-a, oqvz-tJ; x ex pri- , *) ^^ ^^^^"^ 'P^^^- sti^e flnxenmt: naldaa,. (v. Curt. Et^ 289. 720) et anaXvoafuu' ^ m' U ht I 2 16 X aspiratuni esse putaveris, si respicis ad Latinum m-n-care; cf. Curt. V. I, 317. — nivaao): nrvl, nrvx-ri' — Tandaauj: raoax-i], -og. 3) G&mhmtae aa ex vi adsimulatae sunt in verbis: artvaao) lon.: dnvr-vt ^tt. — dyvujaavt Luc: dyvajr-og i. e. dyvioavog. — aiadaao): aiua {aiaui). — finaaao), /^orjrraoi lon.: (inav-dvi], Curt. Et. * 574. Lat. fretum et Pal.-tlieodisc. brdt-an, Yick l, 696.— tQtaav): tneT-u6g. — ty^r^aa w B.om.: tyFnri tytQT-ixog. — inivvaae Z 249: nivvT-ij Hom. et dnivvaav) 010: dnivvT-og. — iudaov): ludg {iad{v]T).— liaaoiiai: UT-ouai (raro). — utXiTTV): uth [uthT); eiusdem stirpis est filiTTV), Curt. V. I, 368. — vtvjaati (H): vtv)T-a, vtv)T-tni:v). — ndaatjai' ia&iti (H): naT-toaai. — nvntaaw: nvtjtT-og, cf. nvQtTidv). — nldaav): nldT-og, cf. latm. — TV(plv)aav) Pol. Plut: TV(plv)T-6g, derivatum ex TV(fl6v). — vnvvtaavt trag.: vnvvn-iy.6g Ar. Th., al, cf. epic. vnvvm, vulg. vnv6v), a subst. r^Tvos deduc- tum. — wvTTti' nTvti (H): nvT-iLv\ quod est verbum eiusdem signilicationis. 4) Geminatae aa ex ^/ adsimulatae sunt in verbo: xonvaav): y.6nvg (y.onvtl). h) Exempla non satis certa. 1) aa ex xi adsimnlaiac esse videntur in verbis: d(Uaati' tninothl • tionvitJ (H): notio, ni faUor, indicat hanc glossam cum verbo diaavt esse cognatam; /^ enim = jr in Dorica dialecto saepe occurrit; at t pro (V — ai'&vaavi (atyvaati (H) lapsui calami est imputandum): aiitvy.Ttjn A. P. Opp., ai&vyi^a Pol. Plut, attamen haud scio an haec substantiva receiitiora ex verbi analogia formata sint. — movaavt trag.: a-o>t;x-rrjo A. P. IV, 91. — y.onaaatt' onxnrat (H), fortasse in y.onddaati emendandum est ut sit derivatum a y.ondal \ay.og), cf. y.onday.-ilvi. — )Jaav)utv' tdavtutv (H), cuius rad. h/. esse opinatur Ciirt Et^ 456. — IvaatTat '^jw.ivtTai (K)\ Ivaaa tinfra). — uvTTV)Ttvvt Ar. Vesp. 63, //rrrojrdc Ar. Eq. 771, uva- av)TtvuaTa' dnTvuaTa (H), iivaav)TOTnii-inv ' aKtTniiiavov (H), quae cum verbo udaavt eiusdem stirpis fia/. esse notio docet; offuscata enim a vocali uay in uoy. et iny abiit; stirpis species uoy. retenta esse videtur in Cyprica Hesychii gl.: uoTV)roq>a- yia' d^vaia Ttg tv ^alaalvi T)]g Kvnnov Ttlovutvt^, quod ordo vocabulorum uottv)- Tocpayia scribendum esse suadct. — ndaav), niaav) (H. tniniaativ tntndaativ): de radice huius verbi nihil adhuc certi prolatum est; foi-tasse cum Lat. span/o cognata et ex *{a)ndnxiv), *ndnaav), ndaav) nata est, v. Curt Et 275. — Totiyonva- a-riv atltiv (H): roi&onvy.-Tnta (H). — tv T{)6aata&ai' tntaTntcftad^ai. ILaftot (H); Curt. Et. 462 Latino v. torqu-eo collato T{)6aav) ex Vook/c/ factum esse suspicatur. 2) aa ex // adsimulatae esse videntur in rerbis: uvadTTouat Att. : tivaay- ()dc (H), sed fortasse adi, *uvaay.og statuendum est — vdaav) fut vd^v); Curtius V. I, 315 dubitat quae consona gutturalis in hac radice insit Vanicek cum vdy.-Tiig c- Lat naeea i. e. fullo prorsus alius notionis voce confei-t; equidem ausim stirpem vax statuere, quam iegis in glossa Hesvchiana: vty/vTov ' nolv., vide infra sub v. vaTTantov. — T6aattg Pind. P. III, 27. V, 48. X. 33 ^X.tntToaat ib. IV, 26; Cuitiii- y. II, 289 ad rad. rox vel Toy reducit et cum iv'x-tlv verbo comparat. — Tvaati ' iy.tTtvti (H); Curt. V. I, 313 a rad. rt)/ {rv/i-tlv) derivanduni putat, sed notio non bene quadrat. 3) aa ex y.i vel // a/kieqmtae esse videnfur in verbis: dlvaattv Tntutiv (H), stirpem iii /. \v\ •/ exisse indicant tragicorum fut. et aor. dlvlv), rjkv^a verbi incoha- tivi dlvaxv). quod ex a/.rx-axw factum esse Curtius V. I, 276 autumat — nliaav), 17^_ -oaai; stirpem vel in x vel in x desisse docet Curtius V. I, 213. — tv) iaav) Alex schoL: tTvUxd^)] Theocr. XXIII, 54; radix est Tvhyi vel Tvhy, nisi potius ex ana- logia origmem hoc verbum duxisse statuere malis. 4) aa ex ^/ factae esse videtdur in verbo denoinmativo : aoTTMvtlaai' n] nTtftvrj Tvyat, quod a subst fi6fhv)v (saltatio Laconum lasciva) prodisse contenderim. c) Verha ex analogia nata. 1) Saepenumero verba, quae primitus in stirpis exitu mediam / exliibebant atque vulgo in -uo terminantur, ab analogia numerosorum quae in -aav) cadunt ver- borum ducebantur. Ad quam analogiam adliibendam multum valebat, quod ab his perinde atque a stirpibus, quae ab initio in x vel / exibant, futura et aoristi act m -|(o, -1« formabantur (d^v) t(j(>tj^a), quam ob rem a loquentibus eorum stirpes facile confundebantur. *) Paene omnia eiusmodi praesentia Alexandrina demum Ro- manaque aetate a])parent; sunt vero haec: alviaaouat (rr): aiviSouat ^ 484. — a()a6aaw (rr) lon. Att rec: dntwUo, cf. aQuny)}. — doavj Et M.," y.aTdoavj App. Artem. :«;-?'/'/// taya. — yQvoavtv xoJnog Eust, quod est particip. verbi yovaav): y(^)v:v) fut ytjv^io et Lat. croc-ire ,kriichzen^ — d-vjiiiaott (H); subst. &vjuLy^, ihouiyyog ab Herodoto saepius usurpatum stirpem thoui{y)y indicat ; part. aor. pass. ihofuxiytig (Anacr. 21,10) ad hanc quaestionem nullam potest afferre lucenr voces lonibus taiitummodo videntur fuisse usitatae. — /.andoav): ).(mdiv) dlandlv), fut /.and^v). — laTdaov) et ).aTvoov) (H): /MTaytio, /MTa^, ayoQ. — XvTTeiv^Fol] IV, 185: ).v:io Ar. Ach. 690, ct ).vy^ Uvyy) )^vyydvouai. — 7i')]oo(o Str., al.: m]y- vv^tt, ntntja. — nTtQvaoouat Luc, Ael., al.: nTeitvyi^o), nTtitv^, vyoc; ad eandem stirpem spectat Hes. gl.: dnTaitvaoeTai' ntTtTai, cf. dnTt()0Q' ai^fvidioc. ia6nTtQ0Q (H), quae vox alpha prothetico vel, ut Clemm, Stud. VIII, 82 sqq. vult, alpha pri- vativo et intra stirpem a vocali pro e (cf. Doric. /a(>dc sim.) exornata est. — ntiooio Str. Theocr. Hipp.: ())'iyvviii, t()(v)ya. ~ OTaldaavj Eur. Lycophr., al.: OTa/Ai^v). a(pdaav) Tarent, O(pdTTV) Boeot, Attici inde a Platone; vetustior fonna est o^pd^v) a rad. o(pay. — ov(jiTT(o aetatis Eomanae; vulgo avQiiv) cf. ovQtyl — qjovool), quod est (fjQvyv) forma nmlto inferius. ^ ' 2) Terminationes -aoov), -loovt (rara), -voov), -v)oov) cum magis magis- que diligi coepta essent verborum nomiimmque stirpibus ad verba denomi- nativa, quihus plermnque certa quaedam significatio inest, facienda annectebantur neque est cur Curtio, qui in Verbo I, 368 pleraque haec verba a nominibus in -axo vel .v)To, quae vulgo non exstaut, desinentibus deducta esse censet, assentiamur. Haec analogiae ratio agnoscenda est in verbis, quae cadunt: a) in -aoov): «(/^«(Taw Hdt III, 69 et d(paoodv): d(pt], dnrv). — d\>oado- ativ (H), voeali in v offuscata d\)vadaoet (H) et aucta d\)v)aiaoovoa' Totxovaa (H), quae aeque atque d()oadv) (Hes. fr. 221,2 dijoudaoxe) Yel dmoudv) (H. Ww//« • Titexet) a stirpe dnaa, dnoii Scr. dra^n (Curt Et 214) derivata sunt — thldoov) *) Contrarius analogiae iisns conspicitur in recentissima Graeca lingua, in qua dum nomiua adhue temiinationem -aaa obtinent verba, quae antiquitus in -aoo, cadebant, tenui a spirante in z mediam debilitatii^cum verbis in -^w tenninatis commixta sunt, ut nostrae aetatis Graeci ulka;,o pro ulkuaob), xaQa^io pro ^«(««aaw pronuntient 18 19 1^1 Gal., al. med. pro vulg. d-Xaw, quod ab Homerico aor. S-Xaane M 384 ductum est, Curtius V. I, 314,34 vero nulla causa ex st &XaO' adsimulatioue consonarum c;/ = nrs ortum esse putat — b^vooo^ai (H), quod pro ^rw similem in moduni a rad. 3-vq derivatum est — y.laddona) Emp. : yXaddo)^ -ow, -eviD. — xaudooeiv' y.nadaivHv et xaudootvai (quod pro y.audooviai tradito scribere non dubito)* nTenvooeiai (H). — xKvddrTouai Diog. L. Y, 66: ykvdd':^ouai. — }.av(ft^dooo} (H): lavipd^dLM^ sed origo non liquet — nXardooo) (Gr.) quod aeque ac TiXarayrj et jiXarayto) ex nXdrrj descendere videtur. — nab^dooo)'. vulgo na&-aivo). — otXdooouai Nic. et otXayto) (serot), quae sunt ad vetustius praesens otXdo) referenda. — ravraXdo- oerai ddxnva' ord^lti ddxnva (H), fortasse a n. pr. TayraXog derivatum, cf. ravra- Xittxai Ar.fr. 711 et ravraXo)thig Soph. Ant 134. — ritf^dooo) Et M., vulgo rit^a- otvo) ab adi. rid-aooc; in Hes. gl. dritYaooov dvr]utnov geminata errori scribae tiibuenda videtur esse. — vnvdooo) (H) pariter atque vnvo')Ooot per analogiam ex vnvog iliixit — (pniudootrai Theocr. V, 141: (p{)iudo). — waXdrro) Lvcophr. 139, ex ijfdXXo) amplificatum. ii) in -looo)'. t(pt()niooo)v (H), quod est posterioris aetatis pariter atque trftihjTiOOo), t(ftdna'^o), -i'lo), -ido)'^ formata sunt ex subst t(ptdna vel adi. t(ptdnoQ', M. Schmidtii emendatione t(ftdni\ooo)v ordini vocabulorum repugnante non est opus. . — xvniooo), sicut xVno) ot xvnto) a rad. xvn (Curt Va. 158), ad similitudinem huius praesentis Aelianus nat. an. ir),-20 subst xviuliQ finxit; huc deniqu»' reforas Hesjch. nomina y.vnimXog et xvnirroi. — iiaraiooti (H) ex adi. udraiog siniiliter ac fiaraiSo) et uaraidSo) prodiit — (paXiootrai (H), ex adi. (fuX-og vel (pdXiog deductum. ;■) in -vnoo)'. d(pvooo) (ep. poet) ex rad. an, d(p, cf. a(pdooo). — i^Xa^vo- otiv iiXdnrt.o'Jai (H). — dar vo o et v Xa(fvootiv' tOKHtiv (R), vad. dar ui dartouai. — dia^ivootr diaxauvooti (R\ utrumque verbum ex analogia est genitum; ad, prius conf. (iv'^o), fivvto), rivoi: rad. est fiv, v. Curt. V. I, 261. 317. — tiXvooo): tiXvti). — xanvooo) (H): xanvo) — xandaiivoot' xardnit (H) — radix? — Xaji(^vooo) (H), sicut Xa(Sntvouai, descendit ab adi. Xdii^jog. — oxandauvooo) Eur. Xen., cuius verbi altera pars -uvooo) ex uvo) est amplificata, neque vocabula oxaQ- dauvx-ri\g Arist et oxandaiivxrto) Luc. ab isto verbo demum ficta ad stirpem guttu- ralem probandam affeiTe licet — (faXvootrai (H), fallit, rad. (o)(faX, Curt. Et. 375. — (fXrjVvooo) Dor. (fXavvooo)'. (fXr\vo), (fXrjvvo). — yavvoon (H), quod fluxit ex '/(cvvtiv ab /doxo) (/aivo)) deducto. ()) in -0)000). Etiamsi quod Curtius in Symb. phiL Bonn. T, 281 verba in -0)000) cadentia id quod usum attinet cum verbis Latinis in -utio terminatis, velut halbutio, caemtio comparet, valde mihi arridet, tamen omnibns illis verbis Graecis nomina in- -o)rog exeuntia subesse persuadere mihi non potui, sed runi ejusmodi verbis certa notio (v. Lobeck Rhem. 248) indita sit, partim ex vetustiorum verborum dyvo)00o), rv(fXo')Ooo), vnvo')Ooo), vto')00o), de quibus supra egimus, analogia proiluxisse pro certo affirniem neque ad probandam aliquam stirpem in -x desinentem substan- tiva I vel ;' litteris subornata 6vtino)^ig Plato, ovtuHoyuog Arist, al, quippe quae sint ex illis verbis deducta, quicquam valere praeceptori meo dilectissimo G. Curtio (V. I, 369) libentissinu^ credani. Ad analogiae igitur vim sunt revocanda verba: dXtojooo) (H): dXtog. — duiiXvolooo) PI. Luc. — dufiXo^ooo) Nic. th. 33. — dxQ0)OOtL' a/.noarai (H). — ixrtQOjOOo) (serot): ixrt(Joouai. — xaQdiojooiu Arist — Xiuo)Ooo), Plut Luc: Xiuog. — Xoifiojooio (^serot): Xoijuog. — 6v£iq(6oo(o.^ PL: oveiQog. — vyQojooo), Aesch. Ag. 1329: vyQaivoj, vyQ6g, — At in Hesjchii glL ^Qojooti in d-Qcooxei et td-Qcoooev in t&Qcooxtv emendandum esse videtur.*) IL Nomiiia quorum geminatae oo ex xi, ri, ^/ sunt adsimulatae. a) Certa exempla. 1) oo ex xi sunt natm in nmiinihus: avaooa ex *dvaxia (cf. Avaxeg) vel ^dvaxria; Ql. 122^ Ev()vpdvaooa ; Eoehl inscr. Gr. ant nr. 381 Etumvoooa (lon.) pro Enuojvaooa, Idvaooa. — yXvoocov Ar. Xen. gramm. ex yXvxuov. — i]Ooojv, lon. tooo)v: r\x-iora; ad eandem stirpem r]x revocandum est riooa "eiusque der. t)fj- odouai, lon. tootouat al. — xoXooo6g et der.: xoXox-dvoQ, Lat grae-ilis, Curt Et 152; huc pertinet xoXaooia (H). ~ Xovooov, Theophr.: "ila.^f.oc, E. Xvx Curt Et 160. — udootov: fidx-KHog (Dor.), ^mxQ^g; liinc iterum derivavit Dius Stob. fl. II, 497: uaoo6rcnov, cf. epic. tnaooiktnov. — fiarrv)], fiarrxn^g, comici ap. Att' ,Eagout, ex rad. uax (udooo)) suffixo -vo ortum. — 6ooa (ep. poet.): vox (voc) ; derivata sunt oooevouai (rr) Arist 6oot6n'&at (H) oootia Lex. 6oor)lat ' tnidtJ^ai (H) — doot. ex oxit, pL ooowv 6oot(ov, verb. deriv. part. dnoooovv ' d(foQ(ov (R): oxxov, SLiv. ok-o, oci. — ndooaXog (rr Ar. Yesp. 129), Lac. ndooaXtQ^' 0(pr]vtQ (H), ndooaxog (H), naoodxtov Ar. Ach. 763, ndooaQog {qoL naood(uoQ) ' oravQ^Q (H), ex rad. nax, vulgo nay (cf. nrjy-vviii) suffixis -/«(>o'et /a^.o formata.' — niooa et der.: pix (pic) „Pcch'\ — nvooa/og (H) Knebel: nvx-v6Q, nvxiv^c; rad. nvx ex nax offuscatam esse docet Sonne KZ. X, 130, quare cum ndooaXoQ voce componen- dam eam duco. — d/arroc (H) et v. denom. diarrdor PL Soph. 226 B.," Theophr. eiusque deriv. didtTrrjotg Plut m. 693 E; voces (V/«r7.oc et dtarrato proprie sunt Atticae nec forma on subornata diaoo('m) exstat nisi in lexicis nostris (v. Steph. Thes. s. v.). Eeicienda est Ascolii Stud. crit 341 explanatio verbi dtarrdo), qui ex ()taoodo) (odo) - o)]iho cribro) eam compositam esse speciosius quam verius profitetur: etenim prhnum jingua Attica nusquam oo in commissura vocum compositarum retinuit, deinde odio ex ojdo) natum esse Fick I, 799 quidem contendit, sed num in fronte vocuni unquam oi in aa mutatae sint, non constat (v. G. Meyer § 222), quin etiam omuino oi in oo transisse negandum est (G. Mejer § 269); tum Hes. glossa diarrog • ro x6oxivov. 7j aXtv(j6rr]0ig verbum diarrdo) ex diarrog deductum esse docet; diarxog enim ex eadem prodiit stirpe ex qua dmrrw i. e. dtaiooo) vel simplex dtoooj, iu quo verbo ipso saepius iota subscriptum omittitur (v. Steph. Thes. s. v.) ob eamque rem haud scio an rectius scribamus dictrrog, dtctrrdo), dickrriotg. — Substantivorum gentiliciorum femijiina in -looa cadentia ex -txia facta esse docuit Misteli KZ. 19, 116; sunt enim eQ)]iooa vel Onaooa (rr): 0(m|,- KiXtooa: KlXi^; 4^oiviooal ato- vLOoa 2409 alia. 2) (70 fx yi sunt oriae in nomlnibus: aavaaog ' x/jroc. Aaxov^s: (H): auvyrjy duvy-uog. — doaov lon. ep. ex dyyiov^ dyyi; huc referas «fTfjoreooc, adv. aoaortoM, epico-aeol. tTiaaavreooc, superl. aooiara Aesch. fr. 64, adv. doaoTdno A. P. — ftodooov (ep.): ;ioayio)v; (](j6ooovog ' ijoayvTtnov (Hj Curt. Et. 660 et Ahr. II, 504 Aeolibus tribuunt. — ykojooa et der.: yAaiJ, ylvjxeg Ascoli Stud. crit. 335. — diooog (tt) et der.: diya, diycijg. — tldooiov et der. veluti tXaTTovdxig, //.aTTovtvj: tKay-vQ. — D-dlaooa^ ex rad. Tauay, v. Curt. Et. 655; huc spectat n. pr. Lacon. (■Jaltooiojv Eoelil inscr. 67. — i^daaonr. ray-vg, Tdy-iOTog. — ^(yiooa (tt) et iyoiaoog A. P.: Toiyia^g) TOiyig. — vaTraotov ' noi.vooovv (Sopli. fr. 249) ex rad. vay^ cf. verb. vriy-o) et Hes. gl. vijvTov quam Yanicek Etym. AYortb. 262 ex vt] et yvTog conflatam esse falso autumat; eandem ad radicem vay pertinent Hes. glossae: v}]ttov ' nXiiQtg. ueOTov^ ex vdyiov vel vriyinv factum; itaque vaTTaotov suffixo -aoto (vulgo aoio) ex vaTTov (vi]ttov) mihi videtur esse derivatum. — Tidooojv: compar. ?iA\. iiay-vg. — rniooog (tt) et der. ToiTTvg, Toiooayi] sim. : Toiya, Toiycog. — Ti)vaa6v (H): Tovy-o), -ivog, Tovy-og. — jp)]ooa: vry-o); -n6g. — wiTTia' y'0)iiia. ATTixoi (H), quod descendit a yU^ (v/)- 3) oa cx Ti simt natcie in nonmiibus: dooa ex dria et daoa {aTTa) ex «r/«. — Atooa CI. 2566 femina quaedam: AtT-ijg. — ihijoaa (rrj: fem. subst. ihjg (i^tjT). — lo(fo)ooa (H) ex [o(fO)VTijx: Io(fo)v, -oivTog. — xijtiao ojv (^tt), lon. Dor. y.oiooo)v, ex y.miTUDv, v. Curt. Et. 669. — Koiioaa trag.: K(n]TEg. — Mdyrtjooa Thpocr. Cal].: MdyvtiT-tg. — utliooa (tt) et der.: iitli (iitliT). — vt]aoa (rr), Dor. et Boeot. vetust. (Ar. Ach. 875) vaaoa, dem. v)]aod(nov: anas, anatis. — 7iivr]Oaa Script. eccl Tiivrig (7Ttvt]T). — ntQiao6g (tt) et der.: ntiuT-ia ' Maxt- (hvixi] totni] (H) ct ITtijiTiog, nomen mensis Macedonici. — wvtt6v ' nrvtlov (H): ivvTTti. — In femininis adiectivorum derivativorum in -tig, -toaa, -tv cadentium, quae in liiigua epica et poetica praecipue epithetorum ornantium vicibus funguntur, terminationem -tooa ex -ft{v)Tia natam esse iam diu constat. Exempli gratia afferam dylvtooa, t]vtu6tooa, ou(faX6tooa, xpitooa lon., o)xitooa. Quibus in femininis non numquam vocales o et t contractas esse hae voces doceant: litf-ovooa, ^tivovaaai^ oivovaoai^ Oivovaoai insularum lonicarum quinque, 'Ocpiovooa ' t] P6do<\ Alyovaoa (sc. vi]aog), non procul a litore Siciliae occidenti sita cf. Caprera, Kioaovooa et Kioaotaaa Plut. Lvs. 28: amat. nan-. 1, fons in Boeotia prope Thebas situs, Fov- vovaoa et Fov^toaa, ^y.oTovooa praeter ^xoT^toaa (Paus.) et ^xoTovoa (nummi) Thessaliae urbes. In dialeeto Attica praeterea ex noto illo usu oa in tt mutatas offerunt oivovTra Ar. Pl. 1121, uthrovTTa, MvQoivovTTa CI. 403, nuogojnovTTa Poll. Denique duplicem in simplicem reductam habes consonam in t. Svllii Pamphv- lico Tiud.^^toa Bezz. B. V, 326 vs. 6, nisi potius geminatam, ut in tt. Corcvr. otovo- seaav Eoehl inscr. nr. 343 vel Locr. Opunt. n(^)doo)v Cau. d. 93,4, simpliciter exara- tam arbitrari malis. — Porro eadem ratio statuenda est in femininis participiorum et adiectivoruni Doricae dialecti in -aooa exeuntibus: part. v. subst. taooa ex *iaTia et ioaa ex *iTia, a quo descendit subst. toaia ' ovoia, v. G. Meyer § 18. Eodem spectant etiam Hesychii glossae nd(^)tooa • nauovoa, aixaooa ' dxovoa (ex *drtxa(v)Tm), xvtooa • xvovoa (ex *xvtTia), itooa ' lovoa (ex *teTia), Atticum Persephonae nomen ^«^^" '^ ^^^^^- ^W^ccaaa, fornax (Brugm. Morph. 4) oo ex ^i sunt gemtae in nmnimbus: fii]oaa ex /?/y6^m; E. /9«.^ Curt Et 389; eo referas i^aaoog, ftaooaiag, maacov (H); Biioaa B osi Locrensium urbs et Atticae pagus Bdaoat Paus. Yin, 30,4, Al-cadiae municipium.' - J" lon iiv.f^og n 80 ;^ denvata sunt afivaoog (dfiv^og aetat. post.), ftiaoaloi • ft6iu'oi (R) ivooaltvio^VTTog ' yvv. aidoiov (H), Clemm. Stud. VIII, 70. - xi.oo6,\tt) Ji yunog:h^t Imkra, Ascob Stud. crit. 332, derivata siuit multa, velut xiaaifilv xir- icdog (H) nom. pr. decurtata Kiaaog A"/oo/yc. *) t '^ xir et ooo) b) Exempla non satiscerta. 1) oaex XI factae, vide^Uur in nmiinihus: doaat]Tt]o (ep. poet.), ioaar]Tt]o ^lTt](j {ti) a rad aax ex «.oo;;./,,.r;;o ortum esse autumat Curtius Et 454'- .^usdem stirpis est aoaoioj (Mosch. IV, 110 dooo)]oai). - ^Vr/oo«/, iniooa' tniaaog (H), quae ex inixiog prodisse putat Curtius Et. 209 — xdooa et der {nu7ia'"' 'T '\ ''"'^''' ^«^^«^^'1>«^^ -«; vocem xdooa Schmidtium in Kz' VIll, 61,) lure ad rad. {o)xay, oxax (salio) rettulisse probat Shavicum ../r//.w/// salire' J^aso \anicek 149 ex xaoia natam esse opinatur. - yJaoa ex rad. yiy y(yya gallina; denv. xiooatiiioj.- x()ooo6g Clem. Al., PoU., limbria, xqoooojto, Lvc • eollatis similis notionis vocibus x()6x),, xooxig, -6g ex *..>o./oc factum esse opineris' neque tamen altera ex parte radix /r/r/ flectere a voce abhorret. - ;./H.ooic -iov urna; a rad. /r./.- ex ^xnioxio derivat Vanicek. _ ;i,;ooa, ex */..;./; ortum e se censet Fick Am. sub rad. mlc colLato Gothico v. in-raal.f^an; ex U^oia^ id quod statuit Ascoli, adsimuhitum esse nequit; huc referas dlvooo,^ pUmtae genu;, et denom • Kvaoaoj, Ivooaivo). - liooov ' ilaoaov (H), quem comparativum Curtius Et 373 spectans ad adi. oUyog et Hes. gll. U^ov • ilaTTov et iLe, ' adTTove, ,^t 1 . deducit; eandem ad stirpem pertinet lioaoi^ • deouivovgXYL). - uiraooai I ^>n' et Ta uiTaaoali. Merc. 125, ex utTdxia(i) facta esse arbitratur Curtius Et '^"^09 — vtoooog (rr) et e vocali eiecta voaa6g ex adiectivo vioQ, novus, suffixis -ox-io aucto iormatum esse autumem atque cum Lat. novkius et Shav. uovalc comparem- denvata exstant plunma. - vioaa Bion XV, 31, ex wx.a a rad. vvx, Curt Et' odO. — (faooa ex (paxia vel (payia natum esse mihi persuasit Ebel KZ XIV 45 Bpitr rf\;!;!'',;'J:r*'^.''^^^^ l^vrTog (H), quod Bezzenberge; Beiti. II 266 allato Theodisco qmt, ex *;'^or/oc concrevisse docet; huc quoque spectat quae htteram u jjo ^3 in fronte fert glossa ^a^^rroc • iv(v)e6g xal to yvvaiitjJv [iliov] ~ Eniaooa ' Jti^tiTQog inojvv^wv (H) fortasse ex in-ia(v)Tia i. e. iniovaa, ut sit dea agn culturam ambiens, nisi quis glossam in =£.T/a(m)oo«, ut sit dea (tenae) im- perans, emendare et cum masculino £71/«^«,^ (tit.) conferre mavolt. — Oeouol()oooa ex eti)U(,)doi)')Tia, si comparas masc. OJeQuo^dcjv, -o.roc - x(Qiooog iuxta xioo6g ramex ex xiQjiog: xiQOTog, pulsus et Lat. cart-ilmjo. — xQ^ooai (ep. Jon.) -radus ^T(>o>.C>ooo«/ et 7r(>o>ic>oooo. (H), quod nomen fortasse ex rad. Icart, secare orid-' nem ducit. Aliter explicat Lobeck Path. El. I, 500. - ;./oooc, Uoad, ep., Mt, levis; yliTTog (H) et ykcTTov (Eust), ex yUviog Curtio Et 369 auctore; Vanicek, '"•s^iaafrsssr. m !♦ 22 qui yhivog ex yliaTog adsimulatiim esse opinatur, haud dubie errat A Xiaoog haadg derivatam esse censeam vocem Laconicam liaadviog, qua Ar. Ljs. 1171 pro dyad^og utitur, siquidem notiones quodam modo consociari possunt. Viri docti etiam nomina Creticae urbis Vuoay]v, Aioariv, Blioariv ad stirpem adi. liooog revocant. — Ma(>- nr]Ooa, I 557, fortasse ex MdonriTia, cf. niviqooa ^tjooa. — xpvTTa • nQoxvua; ilfVTTov nTveXov; ^pvTTanov* ocpaxiov (H), quas voces verbo ijjvtto) (H) cognatas a st. i/'i'r vel nvT (cf. nvT-iuo) deduxerim. 3) 00 ex d-i natae ridentur in suhstantivo yJaaa, Lac. y.HOoa (H), quod Fick, Bezz. B. I, 173 ex */aa-ia, *xa^/« ortum esse contendit et cum Lituan. geidiu cupio facete confert. B. De o geminata ex vo adsimulatione regressiva facta. In lioc adsimulandi usu, qui vulgo in compositorum commissura apparet, dialecti Graecae congruunt, etiamsi non numquam adsimulationem neglectam esse exempla a G. Mejero § 274 allata docent. In titulis vero etiam vocabulorum iii V exeuntium consona sequentis vocabuli consonae a adsimulatur. a) Exempla certa. 1) universae Ungum: avaorjuaiviOy ovoot^na), avaaoh] (H), ovooinov; simplex modo scribitur, si altera compositi pars a duabus consonis incipit: ovoy.idi^oi, avOT{)t(f(ij. Praeterea ndooocf og Pl., naooth]vog Ar., naoovod PolL, naoov()0}g ' navoixi (H); — 2) diakcti cpicae: nahoovTog, -rtw; naoavdi}] praeter navovdij]\ — 3) titulo7imi a) Atticorum in praep. iv: io ^diw) CIA. I, 188,35, to oavidi 38 c, 7, ia ^riuaxi(^o)v 274,15, io ^Eiyyo) 446,52, ia artjXr^ 103,2, ia :^ididvL II, 86,31 ; atquevel attenuatum ioT}]lri I, 45,16. 61,7. 64 b, 2. ^) lonicorum: rioo ovundvTiov Cau. d. 131,41, naoovdidoavrog CI. 3524,5. b) Exempla non satis certa. G. Mejer § 497 Ostboffio duce v. viooouai, quod ex *vioiouai (Curt. Et. 315) factum esse nequit, ad vivawuat pariterque § 513 nTiooio ad nTivono (cf. pin- sere)^ denique nioaov, vulgo nfoov ad *nivOiov vel *nivaov (cf. pisum) reducit. *) — Pro oppidi Cretensium nomine Iloiavoog Harduinum in nunimis Ui^iaaoog legisse tradit Hoeck I, 413. De -/ geminata. A. In verbis in -llo) exeuntibus. Eorum verborum, quorum praesens in AIm cadit, duo distinguas genera: alterum primitivorum, alterum denominativorum ; in illis stirps desinit in liquidaiu X, horum maxima pars a nominum vel substantivorum, ut ayytlog, vel adiectivoruiiK ut noixilog, stirpibus in l Ktteram terminatis deducta est. Praesens suffixo -jo (-jg) = Scr. ya formatur, qua ex re j spirante ad l consonam adsimulata II nascuntur. Exempla buius geminationis omnibus in dialectis valentis cum Curtius in Yerbo I, _2^ 300 sqq. et 366 sq. attulerit, proposito nostro sufficiet illa omnia non nuUis aucta nic breviter enumerare. /TT^ . '^/'''^/''T^!!^: «^^^r«^^ «J'"^^^ et derr. a^a^^oc «^^^^^^^ TaQavTtvo, (H) acohw, ftallo) (ialhCo), ^dalho, (miloj ftdvllw (H), daiddhio, d«Uw (H) dev- A ''.ff ^'^''''^^^•'" (^^^^Plicatione omissa, si scripturae fides est habenda, in Bekk Ann. 414 an-alhig ' dnonifimig*), xilloi, xi^dhAo (t. lon. in Eoehl. inscr. p 13619) utllco (in Attica dialecto h stirpi inhaerentes in alia etiam transierunt tempJra • a.U-r^o;^^atU->;a«), uoiuvDm), uvhco (uvXlaivu)), oxvllco ' Sxlduo (H), utraque vox spectat ad eandem radicem atque yld-co, cf. 6-xihco et xilho), nd}lco. oxdhco, oyMXc^ Za^'- f ''''- ^^^/«>;^'^. rihco (poet. pro rdico, inf. Cret. rihev, Eoehl. inscr. p! IJb), Tiao), xpaKho; Lacon. cpovhoj pro ^vh.oi, quod in Hes. gl. ciovn6utvoi (codicis scr. cfvlloutvoi litterarum ordini repugnat) • r^;j.o>6^o/. Jo)oitlg Ahrens ' reposuit **) • Arcad cmt. et dilho ^Jdlho [igmh) tit. Teg., mhcv^K); Hes. ^SiuL = uih hiv, cf. Eoscher, Stud. HI, 135 sq. IL Verba denominativa: dyyiUco: dyyeloQ, dyxvXho&aL (H): dyxvioQ acxalXo): arxalog, aluvUo): aiuvlog, ai6Xloj: al6log, dTaa&dllui: drdothaXoQ aTaXlco: araXog, xaunvXXco: xaunvXog, xojriXXco: xo)TiXoQ, uaddXXco (H)" ua- daXog quRe^est forma dialectica pro //«().«ooc ***), oyxvXXouat (H): 6yxvXoc\m utOTvXXco: fiiOTvXog (cf. Dor. unvXog Theocr., Hes.) ex ^iuttvXoq attenuatum), vavTi)- i''iT''\'"'^''^'''oo.''^'^^^''* '''^'^•^^'' natndXXoj: nainaXog, notxiXloj: notxiXoQ, oxeo- [ioUoj Ar Jiq 821: oxio(SoXog, OTQoyyvXoj: OTQoyyvXoQ, otojuvXXoj: OTujukloQ ' ///. Verba ex ambgia fornmta: Sunt praeterea denominativa quaedam' ad (luae nomina in -Xog termmata afferri non possunt; Curtius V. I, 367 ea nomina ad nos noii pervenisse arbitratur; sed etiamsi id non negem, tamen ad oninia iUa verba tormanda eiusmodi nominibus non opus fuisse, sed ea ad speciem istorum denomi- nativorum in -aXXco et -vXXoj desinentium facillime formari potuisse contenderim T:l\ 'Too^ • ^^^^'^■^•^^' «^^^«'^^^ (cf. drdXXoj), t^c^)vXXo) i/^Qvv dndv) Ar. Eq.' 1120. 1380, m quo certissmie analogiae ratio est agnoscenda, dtouvXXo) (deoavXXer aiuonoTeJ, ixnaiet et deQxvXXetv ■ aiuonoTelv, dXXot decnivXXeiv dta tov u Ees) quod pertmet ad subst. dioua, i^anarvXXo) Ar. Ach. 657, et r)(ivXXtdoj Ar. Ean. 516Verba demmutiva ab Aristophane ex more comicorum ab i^anardoj et vMoj consulto ficta iv- daXXouat V; 460, praeterea Hes. iddXXouat et elddXXouat (cf. adi. eiddhuog), xvaddX) oj quod descendit a xvaco, bQxiXXouai. velut exstaret adi. *6qxiXoq praeter 6oxt-x6Q, 6cpiXXc^ augeo: L^t. opid-entus, 6cpiXXco verro, oanvXXoj Ehint, cui radicem svap siibesse suspicatur Eick Wth 416, cptdXXoj Ar., ti^a^dXXoj Alex. et ymr^aXxfico Eust quae sunt verbi i//«w frequentativa, cf. adi. ya^-vQ^Q Ar., yjod^dXXoj (H): xfj^t^og (K) IV. Exempla duhia. Non liquet, qua ex radice fluxerint ^aec verba ab Kesvchio tradita vaidaaetv ' vijOTevetv, oxau(idXXet ' dxrfii , . ., quod fortasse ad adi nxauftog, curvus, pertmet, co^idJleTo ' dico&eiTo, cHyvXXovro, oj&vXXero. — Utrum m aoristo ^Qv/Mxthi (praeter d-QvXix^) ¥^ 396 verbi, quod a d-Qvnroj vel i^oavoj ampli- hcatione natum esse videtur, XX geminatae recte se habeant necne, diiudicare non ausim *) In Iliadis A' 493 Leskien et Osthoff uij&iaxov legunt pro uij&eaaoy^ quam formam iaiu omiptam imitatos ar,&iaaovau ApoU. Rhod. I, 1171 et utj&iaaoyxig Nic. Alex. 378 finxisse matiire com persuadet G. Meyer § 513 ^ ) Hesychii gL ia-.aklovjc M^novaiy, quam M. Schmidt Boeoticae dialecto tribuit, cum in hac .c;.«aov^. esse deberet, ex Arcadum vel Cypriorum dialecto susceptam esse putem. ) S.mihter Hesychii gU. dUcpvX^. • durdh et dcacpvXXe • duTef..y in dU^ovXXe corrigendae sunt. j l^ro ^adaXXcn Hesychius exhibet «5«,u«AAa, (dafidXXoytec ' daQddTitorTfc), nisi forte lapsus caianu statuendus est. '-^ ^ W\ 24 Hesychms infin. aor. I. act. TiLijlai ofFert, quem M. Sclimidt in mijvai mutavit, sed cum ad adi. nlalog Hipp., pinguis, respicis, nirilai a v. denominativo TnctUxo deri- vatum esse veri simillimum putes. B. In nominibus -XI- exhibentibus. Ad nominum stirpes in liquidam l cadentes cum ^o suffixum accedebat, ?./• consonae semper, cum suffixa /o et vo adiungebantur, h et Iv consonae plerumque adsimulatione progressiva inter se adaequabantur, dialectique Graecae cum in bac adsimulatione adliibenda tum in geminata, quae tali modo nascebatur, retinenda paucis- simis exceptis vocibus omnes consentiunt. Atque nominibus huc spectantibus, quae modo referemus, nonnulla verba, quorum geminatae /./. ex Iv factae sunt aut factae videntur, statim iuiungamus. I. Certa exempla. a) )1 ex If adsimulatae sunt in noTninibus: xi'?J.o'c et deriv., velut y.vh- 'haivd) y.vfl6rr]Q y.v/li^ Kvlhjvr] et n. pr. decui-t. ICvXlog Kvllag: y.v/log ex y.vlj^og ortuiii esse voces Latinae curvus, mnvor et Slavica kriryj luculenter testantur. — ntll-a, -ri, -ac, -/c, mulctra etc, ex *Titha, *mhi a rad. ntX implere: Lat. pelvis; huc spectant Hes. gll. neUMVTijoa ' auoh/ta et m)l)]Tr]() ' duoh/tvg (cod. -yog), quaruui alteram Athenaeus 495 E Thessalis Aeolibusque tribuit. — ntlXa, pellis, cutis : Lat. puhu-rmr et Lituan. j^Urt; huic voci subiungam cognatas nthvroov Aesch., nthkil ' y.ndvog (H) = nrjlr]'^ Hom., dubitantius iStlhi) ' rovffaha. Ady.uivtg (H), quae fortasse a st. ftXs ex jtt.fig (cf. Theodisc. varjan) deducenda est. — ntlXog et at- tenuata geminata mlog Soph. fr. r22D(|Uod respiciens ad Palaeoslov. /;/f/r?/, albus, et Lituan. palvas^ fla\^is, ex ntlj^og factum esse credam eanique ipsam ob causam, quod formae quae praeterea in lingua Graeca reperiuntur mliog {nohog) et nihogy quae est Hesychio auctore Cyprica, litteras i et v integras servaverujit. Ad ean- dem stirpem revocaverim Hesycliii glossas mh.dg ' ntlr^og. nQtopvTr]g; m'tlaiyj)ov 7] mXKav/yov ' nvQoov et nomina propria decui-tata ITthi^g, Uthjxog, nthKr]v. — ntX- 'kia ' anih^oi (H) et anthKr]^ {ontllr]^i ' ontkt^oig H); ex rad. ont'K, oniX suffixo fo factum est *omh6g, sed antiquo iam tempore sigmate initiali abiecto et produc- tione vicaria adsumpta vox abiit in nr]'K6g formam, quain Homerus et Dorienses usurpant; ex '^ont'h.6g descendit ontlhr]^ et demin. jnlhov^ conferas ontKtd^og et nthbog ex *onth&og et Latiu. palus ex *palvos. — ox6'hKtg et oy6).}.vg Lex., capilli quodammodo recisi: cum ox6'Khg forma ex VxoA^/c orta Latiiuini calvt-tium et cum rTxd>.>.i'c ex *ox6l.'vg nata Graec. oxo'Kv-nTU) et Lat. calrus procul dubio recte comparaveris. — /f/.?.wi' * ix^vg noi6g (H) praeter x^^Xiov, quam vocem cum /t^i-c et /tXiovr] cognatam esse apparet et propterea ex *xt'Kv-o)v, */el^-(ov coaluisse concludo. — Xo'///Mdtg (comici, cf. Meineke Com. fr. IV, 74) praeter /o/.«()Vc ex *xo'kj^ddtg, quacuni voce Lat. hani-spex comparat G. Meyer § 290. — A radice reduplicata j^t-Ao vel /■f/.^[67.] (cf. Lat volv-ere\ in qua inest notio flectendi, volvendi, derivantur haec voca- biila: 1) i)la)^ volvo, quod primo occuiTit in Soph. Ant. 340 ih.outvarv d{)6rQa)v: Gotli. valvjan; huc pertinent Hes. glossae: d(Sthet ' OT()t(pti (Lacon. vel Cret), dt)lo)v (cod. de)lo)v) ' OT()t(po)v, r]i)lovTo ' tOTi)dlSiLov, i])lovTOy quae pro .f exhibent a fur- tivum, quale vocibus deiQo) dtd^Xov diooo) aliis est praefixum. — 2) iXXdg N 572, restis, ex fe'Kfdg; derivat. tXX-tdav6g 2! 553. — 3) tXXojrig = .'^tX^ojrig, quam Athenaeus 25 (678 tX).(OTida (pr]ol tov tx !iiv()()ivr]g nXtx6utvov OTt(pavov) et Hesychius {EvQomrg OTt(pavog n'Ktx6utvog, nr^/drv tlxooi) coronam fuisse et in Creta, cum dies Vestus Europae ageretur, portatam esse narrant. Qua de causa illa solemnia nominabantur EXXwTia. Quod Bergk ad Pind. 01. XIH, 56 t)lo)Tig ex tv ^.wro) factum esse putat, non probo, cum Athenaeus non de corona ex loto, sed ex myrrha flexa verba faciat! — 4) Ex primario *M^-og prodierunt a) iXXog Poll. oculus, ft) iXX6g ' OT()t(SX6g (H), a quo descendunt aa;1/c • orQt[iX)'] (H), W.tvg, pater Apollonii Ehodii,' tniXXog' naijdoroafhg {}{), tnihhlo), rhkojnroj, -nto), -niCo), iUlXiai ' tvy.ivr^Toi, y) tXX6g i. q. t).i^ flexus, curvus, quod ipsum ab i'h.6g deductum esse et initio geminata exstruc- tum fuisse Hes. gll. ytXXixr^ • th^ et t'U.iLo)v ' Ti)lo)v indicajit: nam notio vellendi non adeo nhliorret a primaria flectendi, ut yth.ai ' rlXai (H), ex .f^tKoai factum, licet Meister Gr. D. 105 n. neget, cum hac stirpe nequeat conferri. d) Ad idem adiectivum ih.^g denique revocandum est compositum ckXov^ fem. tXXonig (H) plur. iXXo- ntg, quem pluralem E'hkomg proprie usurpatum principalem plenamque fuisse forniam ethnici 'E).Xr]v hypocoristicorum more pronuntiati et similem in modum hypocoristica "FA'Kog ex tAAoi// et E'KXdg ex Ellonia decurtata esse Fick in Curt Stud. A7II, 30 r sq. probare studuit. b) 'll ex 'U adsimulatae smit in nomimbus: dXXog^ quod ex «a/oc natum esse iam Latinum alius monstrat: plurima eius exstant derivata et composita, qualia sunt a'hKd,j/l'Kay)], utTa)ldo), mtjiah.og; in diaiecto Cyprica sola, quae al'Kog (v. G. Mever p. 107) exhibet, /./. in / reductae et productione vicaria compensatae sunt duiila et (oiu/./.a, ludus quidam, Eup. ap. Poll. IX, 103 ex *duuia sunt orta; his adiungam tria nomina dua/.'/.a, diy.tl/.a. udy.th/M, quorum priores formae suffixo -A?y^ fictae «-//«-Ar (R. ua). dixt-/.}], uay-t-K)] suffixo /a amplificatae sunt: ''') ct Oehler de ,simp]icibus consonis' ]>. 62. — tidtlXa: (i()tT/M. — d^dX/.og: '&a'/./.(o, et deriv. multa, uti 6^«;./.oc, (')a/l(o, roi&a/liai (H). — XdXlai Theocr. 22, silices quos aqua alluit: /cf'/./oc susur- rans. — //«/./.oi^ ua'/l6-rtoov Stob. flor. III, 95,10: Lat metiiis. — ^itX'/.ai tit et utXXdy.iov Scr. eccL i. q. utJoa^, uti(jdxiov atque h. ad unum reductis fiiXa'^ ' at'/lal (H): Scr. marja/Ms^ homunculus, Curt Et 594. — atXXtfiiog: fitlXo). — fiv/lov labrum et iiv'hK6g ' yaiinv/.og (H) eorumque derivata, ut Mv'h/.iag fivX- 'Kaivor: iivhho) et fioifivllo); ex eadem radice fiv/. profecta sunt vocabula Sicuia: fiv/l6g cunnuset wr/Aa^ scortum et fortasse fiv/log piscis cuiusdam species. — of- (ptX'/,a (cod. ov(ptlX(x), quod est Lacon. pro d^ftXroov, 6(pt/la Scliol. Lyc: 6(pt)lo) verro. — ndXXa, na'/.Xi:ofiai, ty/toina/loi: nd/./.o). — :^tl'/.oi Pind. etEX/.oi Str., sacerdotes Jovis Dodonaei: Salii, sacerdotes Martis Roniani. ~ oyt'/.'A6g ' ditOTQafi- fitvog (H) i. e. varus : o/.tlig, oy.tli-lo). — :^zi'/./.«, monstrum quod naves dilacerat: oy.v/l(o et Lat spotium, ad eandem radicem oy.v/. ponas Hes. gll. oy.v/.Xog, xv'///.a (vox EJea pro oy.ila^), ox^XXog ' o oxv'/m'§ rov 'Ktovrog. — OTt'K/.dvdoa (H): ort/lor. — i/'i'/.;.cf , wv'/log et deriv.: h^X. putex (pidic), E. spal Vanicek 1181. — (i()v'/.Xixa, (iijv/.- ////(hVf/ al. De quorum formatione paullo uberius mihi est disserendum.' A radice (i(jv (ct (i(jv£i, ' dva(r/.v':ti) amplificatis liQvad et (3qv/. stirpibus derivabantur verba (SQyd:o) (H. i-iQvdLtiv ' yavQidv. ydtodai) et *(^(QvAho perinde atque a radice fiv verba fum, fivdo), fivho) et ab adiectivi fiad6g stirpe formajitur fiaddo), uadiLo), iiadd'h/.o). A V. (^ovd::o) deductum est (^Qvahi^o) (H), ex quo subst (^iQva'hxTat Stes. 79. Ibvc. *) De ceteris substantivis in -(d).oc, fUoc, -lUog, -v).).og teminatis quippe qiiae sint denii- nutiva aliamque dueant originem in tertia liuius quaestionis parte disi^utabitur. 26 27 * i'l ?i 52 descendit; ex *iii)v/.hjj autem sufiixo -i/o, quod cuiu alioquin occurrit, tum Boeo- ticae dialecto acceptum erat (cf. nvnit-Lxi], Moq-ixoi:, onral-ixog) manavit subst. ti()vlk'ixcti (Hes. cod. falso /^r/A//oft), vide s. y. (iov/Mxiddsi: ^(^vXXixag xakovot AaYAnvfi;, Pariter emendandae sunt Hes. glossae iJv/Mxijg in ,/^or/,///i^c vel /?oi'/J.//«c, ivlli/J^^V in iiijvX/Axidi-^: deinde a subst. ii{)v/.'Aixa profectum est v. denoni. i-invUA/Jiidiri' , quod ad gl. ^ijvuA/iddH spectans pro cod. ^iov/./A/iSeiv posuerim. Ex v. ftnv/JA/ilu) denique li{)v///Axinrai (H) substantivum fluxit. — y.d'/.'/.og subst. et xr//,/.dc adi. (cf. Alcm. 05 y.a'///.d = xa'/.o)g et Hes. y.a'/./.ov • y.a'/.6v)^ comp. xa'/.'A-io)v^ superl. xa/./.-iaiog atque xa'/.'/.i- in compositis: Scr. kaljas iucundus; vulgo adiectivi forma yAU.og legitur, sed in Homeri carminibus pro x«/.dw, quippe quao forma a codicibus tradita non sit lonica, geiminam y.a'/.'/.6g restituendam esse G. Meyer p. 66 suo iure contendisse milii videtur. Derivata et composita horum nomiiiiim exstant permulta omniaque exhibent /. geminatum. — A radice xir/. debilitata xi/. suflixo /o (cf. xi-u.c)) ficta sunt haec nomina: 1) x t '/.'/. 6 g (Hes. xt'/./.6v ' aT(ji^(i'/.ov. A/.dyiov) et v. denom. y.t'/.'/.6o) (H): xt'/.t-6g ex /fr/./dc, uti y.rV(-6g ex xivwg, Scr. (/Cm-ja-s. 2) x i '/.'/. og asinus, xi '/.'/. a asina, i. e. aninial quod caudam iactat, cuius est comp'. xu./.axrtio (H); voces videntur esse Doricae. 3) xil'/.ov(^)og motaciJla atque n. pr. et app. Ki/./.a. 4) iyxi/./.nv ' oiu^dv (H^ ty- xi'/./.a(pov ' ov(jd (H), ex tv-xi '/.'/.- afpo-v, cf. X(j6r-a(f)0-g. 5) xi '/.'/. iiag (Hes. xi'/.'/.iiavri-g' T(jani-Lo)v lidaiig xai vi:ottiuara). 6) Ex eadeni stirpe xe/. dubito num deducam Hesvchiana xt/./.dg * uov6(pt)'a'/.iingy xi'/.'/.aua()iOiv ' xarU./.iDTiTeiv, xi/./.i^ ' ^iovg ro ev xMuxg k/o)v ()uaT(muut'vov. — Ex radice xa/ et a vocali ofFuscata xv/. (Vmiu!. 1089) suftixo 10 formata sunt vocabula: rd xdllaia (xd'/.'/.ta, xd/./.i]) Ar. Eq. 497 palea, xa(jd-xa'/.'/.ov eiusque demin. xa(my.d'/./.-iov A. P. cucullus, y.v'/.'/.a [ro/'s] * roig o(pi)-a'/.- /Wc.', xv'/.'/.aiioi ' vnoWia, xv'/.'/.ia ' vziotria ut'/.ava (deminutivum vocis xv'/.'/.a); ge- minata est reducta in xv'/.a (H) priorque syllaba coiTcpta in xv'/.a, y.v).-dg, -ig\ quod ad vocum formam attinet, conferas : xa/.id, xa'/.i6g casa et Lat. cilium in suppnAlium. -- iiovoai'/.'/.)^ ' tv raJg vdai '/.aujinog daTtio (H) i. e. stella, quae sola fulget inter Hyades; est igitur composituni ex iwvog et *ai/.'/.t] vocabulis; />//./,/; autem ex rad. as/i. (cf. ai^'/.ag, fnlgor) suffixo /« {*at'/.ia, ai/./.t^ ortum esse voces Graeca ^tiij-iog et Sanscrita surjas ( *srarjas) ex eadem radice genitae affatim videntur docere. Haud scio an adeandem hanc radicem ponam nomina propria: ^t'/.'/.d(jTiog ^t/./.aaia ^t'/.- /irjfig J^t/./.iiiddrjg. — A radice bhal (Vanicek 622) vel spal (Grassmann KZ. XVI, 181) descendunt haec nomina, quae multa ducunt derivata atque composita: (pv/.- /.ov, (pv '/.'/. ig: f ol ium ; (pal'/.6g et n. pr. fb 6 '/.'/. ig ; (p t '/. '/. 6 g (Pi nd. Aesch.), suber et verb. denom. (fc'/.'/.tvo) {(pe'/./.tvov ' i:iiji'/.t'ov i. e. suberis instar supernatans); deinde aspirata (p cum it permutata: ihv'/.'/.a ' (pv/./.a (H), quod M. Schmidt Helbigio pro- bante Cretensibus vindicat, '&a'/.'/.ig' ud(jai:iiiog uax(j6g, '&v'K'/.ig {d'v'/.ig) ' itv/.a-xog (H), av'/.'/.i(j (H), quod est Laconicum pro &v'/.lig, nom. pr. (-Jv/./.Tvog iuxta (-Jv'/.o)v; j/;i''/.Aoc ' To TTa/v. To avvtxov et demin. \vv'k'/.iov ' n6a xra (H). — A radice a(pa'/., ipa'/. (Curt. Et. 688) derivantur haec nomina: vit'/.'/.6g Ar. et we/.'Kiua&at: v'd'/.'/.o), a(fd'/.'/.o)', at'/.'K6g Ar. et aF'K'Ki'^ta&ai (H), at'/.'/.tf/o(jtl (H); ai'K'K6g, aiK/.oi et deriv. ai'/.'/.6o), ai/./.aivo), ^i/.Ktvg et comp. dvdai/./.og, quod unum praeterea simplex /. praebet. c) KK ex 'kv adsimulatae siint in rocibus: (itKKtiTei tit. Lar. Loll. vs. 20 = (iov^KtjTai, quo ex coniunctivo Thessalos huius verbi formam jiK/.ouai aeque atque Aeoles (i6'/J.ouai (Meister p. 143) et Boeotos productionem vicariam praeferentes [iti'/.onai usurpasse discimus ; (ii/.Kouai ex *(it'Kvouai ortum esse intelleges, si Scr. rrnmii, volo, comparabis (Meyer § 73). Alii de (ii^houai, [i6Kia (Aeol. (i6'K'Ka) codta- bant spectantes ad Slav. rolja et Lituan. rel-yju, volo. — ikX6Q et a/dc (cf. mo- ;^ v"-"' r-v -^^ -— • ^-.' *.x u,uo yyaiii^. oc7u; t?A ^FaKvoc proaisse testi- monio sunt Scr. uma lana, Slav. rluna^ Lituan. rUna. A ua'K'/.6Q quoque descendere statuam ua/.'Kv^ [udu/.vxeg ' TQi/eg H) et d/.Kii — d'u.ix(f. (CalL fr. US^) ' /'Kauvda xara (■hrra/.ovg. Oi iduorai yd/.Kixa (paai TavTtiv Suid. — media y pro spirante ^ pervulgato illo usu posita; huc denique, si Eoscher, Stud. III, 138 recte iudicat nomen pr. Bt/.'/.i(jo(fovrt^g, alias Me'/.'Ke(jo(p6vTt]g eiusque hvpocoristica Bt'/.'Kt:ooQ et hi^K/.o)v (Lrc.) addenda sunt. — A radice val, Gr. FtK (compellere concludere)' vel .'•//. sullixis va, vo, ve facta esse censentur haec vocabula: 1) ex .rt/.-va: iKKa (Hes i"/.kai ' rAx^tig. avar^mpai. deauoi. ayi-kai) quod Doricum idque Creticum esse indicare niihi videtur Hes. gl. aij/j/./.dv ' aoxi7rouie)'a, K^jiJTeQ i. e. dfjx-i/.kdv. vul^o altera Jiquida amissa occurrit i^/y, ikai, tckti (Hdt. I, 73. 202); derivata sunt ikkkei • dea- uevei (H), ye/./.i^ai ' avvei'Kt]aai (H), quod Meister Gr. D. p. 105 Aeolicum esse putat Denique non est dubium qum voces Laconicae d^r-e/./.ai ' at]xoi. ixx/AaiaA (H) et verb. denom an-e).kd;o) ' exxkt:aid:a) Plut. Lyc. 6 eiusque deriv. aTiekkaxtQ ' itniuv -- 1 - - Q^-.^..v^x.. ^yi,/v,,.r.iA,kc^ ic^^iujy Auit^iui^ui iiL ajit/./.axtg corri2:en- dam esse mihi persuasi. 2) ex VcX/^w ortum est akio Aeol. et e}:kko): Hes eiTKv' tii^^^j- Aescli. fr. 24 eikk6iievov (Curt. V. I, 256); vulgo autem geminata in simplicem abiit productione vicaria vel ascita eiko) vel neglecta eho • x^utxo) (H)- cuin dn- tkKo) Herodiajius dicat Aeolicum, glossas quoque Hesvchii amkktiv ye/.Ki^m meiv t/./.oueva i'/.'/.da(n Aeolibus ascribam. 3) ex fe'/.veo) factum est el/.keio et de'//^a) quod Hesychius tradit iu glossa ni fa]]or Dorica ex dialecto suscepta dekkel • (pi/ti xo/.axevei i. e. Jateri alicuius se admovet. 4) ex ^ek-veQ prodiit epic. adi. de'/.).m: vel (ioK/.)^g eiusque derivata /^oaA/Iw do'/.'u^d6v: vocalis « in fronte posita, quam Cuilius Lt. a40 particulam a una esse suspicatur, haud scio an sit d furtivum, quod non numquam f spiranti praemissum exstare supra sub v. d(ie'/.'/.u) docuimus — oKKviu ^*6kvvfii, ex quo yerbo fluxerunt formae posterioris aetatis analogicae 6'/.- Kvio et o'/.'Kv(jo) m Hes. an6'K'/.vc)e ' (p6ve:ve eig dm6/.eiav, nisi id quod malim dn6'/'/voe 111 ano'/:Kve emendaiidum est, cf. olkve Archil. 27 et Curt. V. II, 39. — io'//6l' Tijv Tov (i(ja/Jovog xauntiv (H): aY/.-i^-vt] et Lat. nlna. II E x e m p 1 a n o n s a t i s c e r t a. a) Kk cx KF o)icw csse ridentur in nmnmihus: auakk^Q (H) pro vulo- dua/6Q ex aiiakd^g eiusque v. denom. diia'/.'/.6o) ' diicadvvo) (H), quorum consonam gemil natam recte se habere Latinum nwilis, quod Bopp in Gloss. ex molduis coaluisse docet, testari videtur. — re'/.'Ko)Ttg, quod pro vulg. Ei/.ioreQ in Epilyci fi^ 2 prae- betur, sive a radice fe'/.f {f,kv) sive a subst. ilog (V^'aoc) originem ducit, ex *M'Kfo)- reg ortum esse coufidenter contendere ausim atque si rectius originem ex subst. i"KoQ statuerim, id ipsum ex VfA^oc, ^iuoQ reducta geminata natum esse arbitrer ut optime cum Lat. raliis ex *va]vis quadret. Contra E]eum M/aq, vu]g. Hkig productionem vicariam assumpsit. — tkkaS^i Sim. C.49, t/lare Call. 120 pro vulg. /a/;^/, quas formas si a Curtio lure Lat. salve comparatur, id quod Meister 143 addubitat, ex *ae/.fa^i, 28 29 s*« ii '! .1 i ^otKj^ait factas esse censendum est. — 7r«A/.«x»j Hom., pellex, 7r«AAaxoc Lex., puer dilectus, 7r«AAa|, -r^l Lex., pellex, iuvenis, multaque derivata; liaec vocabula diversas explicationes sunt passa, v. Vani5. 527; Bezz. B. I, 296; Lottner KZ. VII, 165; niilii ([uidem maxime omnium arridet Bezzenbergeri sententia in Beitr. VI, 237 prolata, qui cum eis Slavic. 6bveku homo et Lettic. kUvekelis homunculus comparat. — nallixict{i' muudviov Ti naod yldxoai (H) a *7id/.hj (vulgo Tidhi palea) suffixo -i/jo ( jTa'/,- '/.(/Jag) formatum esse existimo; vocem ndhj autem ex *jia'/.jrj, *nd'KK)] genitam esse Joii. Schmidt Zur Gesch. d. indogerm. Vocal. IT, 5 substantivo Palaeoslov. pWva (palea palva) collato ostendit. b) A/. ex A/ natm esse videntur in nominibus: dia(fov'/.'/.ai (pro diaqv/J.ai (juod litterarum ordini repugnat) * diaxonai. dia/.oyai (H), quod ^I. Schmidt verbo (f>ov'/j.aj comparato Laconicum esse censet. — xa'/.'/.aiiic Eup. fr. 166, chorea Dianae sacra, ex rad. y.a'/. {Ynmc. 122): xt/./.ot, xt/.tvtf-oQ, y.o'/.tlv ' t'/,thh' (H). — x/;«aa/;c latro, y.i^a'///.-tvv) inscr., hitrocinari, R. skal redupl. kiskal, y.i^(U; yi^d/./.i ^g collata Hes. gl yj^a/.-ia • ndaa y.ay.ort/via ex *y.ild'/.n]z natum esse arbitreris. — yo/./.a fortasse ex *y.6'/.iu ductum, cf. Slav. klej: derivata sunt : y.o'/.'/.do) y.o'/.'/.oii' (Hes. y.o'/.- '/.antc), quocum vel notione J*ilock' congruit Shiv. klin(u), composita: li]aoy.6'/.'/.a (H), aany.oy.o/la (H). — utKU/Kov metallum atque derivata multa: fjtra/./.ao), -tvo), -ixoq aL et fortasse iiera'/.'/.e7c ' to)v avau)\yo)v Tivtg (H); utTa'/.'/.ov Curtius (Et. 540) Kvicalam secutus, cum v. i-d'/Mo, ut sit eius notio principalis ,,das Nachsuchen, der Stollen" cognatum esse putat; sed equidem eorum qui vocem alienigenam esse cen- sent opinioni accedam. — - art/.la * uw(a)a« (H), art'/,/.a;, otoI/]. — Tt '/.'/. ig ' Td^ic. ut()0Q: Ttl/.o), it/.og. — (p d '/.'/. a, (pd).'/.aiva ' )] tv ti] y.t(pa'/.ij tf-(^)i^ (H) et (jd'/.'/.)]' )l ntToiitv)] wv/i] tinearum species: f/;«Af-OL.', candidus, v. Curt. Et. 298. c) A/. ex '/Lv adsimulafae esse ridfntur in vocaljulis: ritVkdotTai ' )J/.io)iy)]atTai (H); Baunaek Stud. X, 81 ex (St/.vdotTai ortum esse iure, ut opinor, contendit. — t'/.'Aow et t'/.'/.onog, Ath. TV. i:]6a: ^Tl, 282d; Nic. th. 490 pisciuni species; Fick, Stud. TX, 172 ex t'Kv-o)v deducenda putat: huc praeterea rettulerini adi. t'/.'/.6Q Soph. ap. Ath., quod est pisciuni epitheton atque vulgo haud scio an falso voce ,mutus vel celer' explanatur. — xV-or/.Aoc, '&ov'/.'/.i':o) Hom., Hes., iy()v'K'/.to) (H) pro vulg. ,'^ot'AOw, '&(w'/.i.iot &(n'/.to); equidem uti ti'/.'/.to) ex .rt/.vto)^ ita ttov'/.'/.to) ex ti(w'/.vt'o) prodisse censuerim atque substantivo t^or/./.Ow^ formani principaleni *,*^(n'A-j/oc tribuam : attamen si Curtius Et. 257 iure radicem dhrai} statuit, ^(>t'/./.oc ex &(jvi^-'/.og (cf. u6x-'Aog) natum atque ab hoc substantivo verb. th)v'/.'/.to) derivatum esse arbitrari licet. — n o '/.'/. 6 g (ep. lon.), no '/.'/.)] (vuJg.), n o '/.'/. 6 v (ep. lon.), no'/.'/.dy.iQ, no '/.'/. a/ov etc, ([uas formas si ad no'/.vQ respiciemus, ex ttoa.^^o originem traxisse statuemus, quam ad opinionem fulciendani et Scr. jjurus (ex *parvas) afferri possit, sed no'K'K6g cuni aliarum Europaeamm linguarum vocibus idem significantibus, qualia sunt Lat. plenus, Lituan. pdnas, Slav. pliinu Sorab. polmj si comparaveris, F. Froehdei (Bezz. B. III, 298) sententiae qui tto/.aoc ex *no'/.v6Q genitum esse censet, confidentius adstipula- beris. Huc denique peilinet Hesycliii glossa: nt'/.'/.)]6v ' OTt^fov i. e. compleas. C. De /./. geminatis ex v'/. adsimulatione regressiva natis. (Imnium dialectorum niore v'/. littorae in 11 regi'essiva coalescunt adsimu- hatione eaeque maxime in vocibus cum avv et tv praepositionibus compositis. Qui (juideni usus in libris manu scriptis non fere neglegitur, in titulis saepius (.'tvmo- logica scribendi ratio {v'/.) servata est, quae iiiTiil [)rubat de pronuntiatu. Xihilo tamen setius in eisdem non numquam porro proceditur, quippe qui vel exeuntem vocis litterani v proximae vocis ineuntis litterae a adsimulatam offerant. Exempla suf- ficient haec: t'K'/.tino) t'A'/.dunio ovl'ktyo) ov'/.'Ka(i)]., sed tv'/.tinovT8g CIA. II, 465,9. — Praeterea na'Ki'/.'/.oytw, nd'/.ltvxog poet. ex ndv-'/.tvxog oitum. — Deinde exempla ad- simulationis inter duas voces adhibitae haec: t/. Aivdo) CIA. I, 237,18. 262,14; roA '/.oyov 32 a, 28; rw/ '/.oyiOT0)v 32 a, 9. — Denic^ue voces t'/.'/.6ftiov inaures ex tv- '/.61S10V et Q.Xo^og siliquis instructus ex tv-'/.oft6g, cuius est demiii. t'/.'/.6(Sia Th., factae. Quod est in titulo Cretico recentiore CI. 3074,16 t/.tino)v., in eo Boeckh collato tituli 71,l() tKltinojv licjuidam /. duplicandam censet. De P geminata. 1. In augmentatione, reduplicatione, vocibus compositis. Quaecumque in fronte o littera ornata sunt vocabula spirantem j^ vel a prin- cipalem abiecerunt; cuius rei exempla collegit G. Meyer § 163 sq. Quae doctrina ea confirmatur re quod in omnibus Graecae linguae dialectis cum verba in indica- tivis temporum historicorum augmentantur vel in perfectis reduplicantur et in com- missura cum voces componuntur, o consona geminatur. Qui usus cuni sit percog- nitus pauca exempla apponere satis erit. 1. (><> ex .«^0 natas exhibent a) in augmentatione tuumTov t()()dy}]v t()[)r]^a (cf. t.F(^)]^a in t. Cvpric. Bezz. B. YI, 152); b) in reduplicatione iaaorya t()(^)i(ftiv i()a}]yuar^ c) in vocum commissura «o(>;yroc dia(){))]d}^v ntToooaKpi^g. 2. ()(> ex <7(> ortas ostendunt a) in augmentatione iooti i()()V}]v i()ud(p}]v'^ b) in reduplicatione tofjauuai i()(jo')ur]v; c) in vocum commissura did(){)auua (ia- i^v(j{)oog n'/.aTV(()ovyyog oii6o()ooa (H), (juod est Laconicum pro 0116000 t^a {ct Tlieocr. epigr. 3,5). 3. Analogia ductae sunt si verae sunt Hesvchii dossae y.aTaa()dootiv et /.aTaooa^ai utpote quae sint ex y.ard et ()daaa) compositae; (jdooo) autem a vocali ineunte abiecta ex d(maao) factum esse docet G. Mever § 164; sed tamen etiam y.aTarfdaotn' legitur apud Hesvchium. 4. Apud Homerum in thesi (> litterae geminatio plerumque est omissa, ut tQt^a f 453 or/.iu^)6o) E 598 d(jry.rov T^ 150 nQoijtovri E 598 poneretur; omnia exemphi Homerica huc spectantia congessit Knos in libri qui ,de digammo Homerico^ inscribitur pagina 240. Quam licentiam epicam et alii poetae et ipsi solutae orationis scriptores Alexandrinae Romanaeque aetatis sibi imitandam esse putabant; ex quibus afferam /nva6uanig ^^vQtnijg Pind. /Qvoon6)ig Eur. 6'^v(^)vy/og Epich. ntTo^ovTog Orpli. o^v^y^divov Ath. n{)6ntvoig Schol. Mc. moiaoy/ciUi) Schol. Ar. Et in titulis ipsis interdum hunc usum offendis, ut no'/.voi]via., Cretae oppidum, saepius pro ITo'/.vq- ()r]Via, io6i)onov CI. 2059,18, (ji'/.oQo')uaiog Plut. al., quo(l magis in usu fuisse vide- tur quani (fi'/.oQQO)uaiog^ no/.vQuog Keil Syll. inscr. Boeot. ]). 151 in epigrammate, quod etiam a Pausania ap. Eust. ad Od. l 538 p. 1698 laudatur. II. In commissura vocum '>U> ex VQ oriuntur. Cum in vocum commissura v et (> litterae concurrerent vulgo adsimula- bantur; quae adsimulatio regressiva quamquam in epica iam conspicitur lingua tamen interdum in dialectis, sicuti in Attica, litteris non perscripta est, sed valuit |i 30 «tymologica scribendi ratio, cuni alioquin etiam porro progi-essa vel inter duas voces exhibeatur. Inferiore vero Graecae linguae aetate illae consonae semper adaequa- bantur. Exenipla plurima suppeditant vocabula cum avv praepositione et ndv adiec- tivo composita, e quibus affero avQi^anro) frrooi^yvi.in, 7ia(>(n]Gia na^oiioidLtod-ai, to Podot CIA. I, 262,17. 263a,l5. — Dein adsimulatio conspicitur in linguae epicae- poeticae vocabulis quae cum ndkiv dyav utKav vocibus sunt composita, uti naU[){)oo^ naUooonoQ dydoooog u¥ldi}oivnQ\ dyaoodnret (H) vocabulum est dubiae fideiVvix sanum. — Memoratu denique dignum videtur tv praepositionem inde ab Alexandrinis demum grammaticis ad consonam o adsimulari (tooinra) i^oodnroj ioov^nog) nec vero m scriptorum Atticorum et lonicorum libris imnuitaii: Vi/o«.Tr('> Hdt. Eur. tv- or/6o) Ar; qui litterarum usus titulis non notus (cf. supra ti)^P6dot) haud scio an eo consilio servetur rie quis de origine vocum dubitet. De M geminata. Permuita mediae // geminatae exemphi omjiia fere ad uuam eandemque ad- simulandi rationem, ad regressivam adsimulatiouem reducere licet. Progressiva ad- simulatio sola cernitur in aoristis sigmaticis uti tvtuuaro, quorum geniinatas Aeo- lica dialectus et Thessalica ut videtur unae retinuerunt, ceterae productione vicaria compensabant. Atquo ///, regressiva adsimuhitione factae omnibusque dialectis com- munes reperiuntur 1) in stirpium quae in consonas habiales cadunt perfectis et pjusquamj^er- fectis passivi et in eis formis. quibus adduntur suffixa -uai, -ur^v, -utt^a, -fuvoQ. 2) in substantivis verbalil)us quae ab eisdem stirpibus inVlabiales desinen- tibus 'Ua(v)r et -uo suffixis formata sunt. 3) in vocibus compositis cum in commissura v et //, litterae concurrunt, iu primis in eis quae cum auv et tv praepositionibus componuntur. 4) in singulis quibusdam perfectis passivi et substantivis verbalibus stiri)ium in -V litteram terminatarum. I. lii perfectis et plusquamperfectis passivi. Hic usus cum sit pervulgatus, ex magna exemplorum copia sino-uhi me promere satis habeatur: UUiuuai UUiuut^&a tUUluui^v atUiuut^a UltiuutvoQ ex UUin-uai ''*UUiii-uai — W/.auuai Hdt. UXriuuai Aesch. Eur. tihiuuai ex Uh'(i-uai — ytyoauuai ex *ytyoa(p-uai **ytyi>an-uai ***ytyoai-i-fiai. II. In substantivis verbalibus. a) suffiio ncutraU -ua{v)r fonnatis. Triginta quinque eius generis substan- tiva traduntur atque plurima derivata et composita. ^^eque vero hac in adsimu- landi ratione dialectus Lesbiorum Aeolica cum aUis facit, in qua adsimulationem progressivam locum habuisse substantiva dnna pro 6uua ex *6n-fia, dhnna ex *dUff.ua*dUn-ua, yo6nna ex *yodcp-fia *y o6n- ii a iacta, quae perhibent grammatici te- staiitur. Sunt vero omissis derivatis etcompositis haec: dUiuua duua dn6-axmjuaAe^ch h: 18 ^afiiia ir/Miuia { (ild^hi) [SWiiiia ykviiiia yodiiiia d\nuua (II) tyxo/.auua LXX tyxovfifia tx&Uiiiia GaL ^otuua ^ovfiua xd/.vufia xUfiiia x6fi,ua Uliiua Uuua "*^' ^''""^^ «/^'^^^ '^^",''« (cf. ntnro)) oafiua oiufia vel oifiua ovfiua axauua vel rojfifia rviiua ;^oH///a (ex /.rifiua Gxtuiia axwiiua artuua arotfifia orvuiia roiiiiia 31 *Xi>tfin-fia *Xi>tfifi-fia, cf. verborum x«//jr-rw et tt^/att-w perff. pass. xtxafitiai et nintuuai; contra vv. /^>///7rrw fmixpofiai iitfi^iofiai carent perfecti forma passivi). Ad iiorum substantivorum speciem Galenus e verbo /io^^ao finxit (>o///x« pro vulg. o6wraa- ideni ille scriptor in part. verb. (>o;T-ro'c illam decurtatam usurpavit stirpem' '' ' b) suffixis 'fio -fia -fiov formaMs. Talium nominum quorum nuUum per- hibetur in carminibus Homericis collegi haec exempla: ytjafuiq Pind. Eur. tyxaUii- fi6g Arist. itUfuwg LXX. xofuwg Aesch. et deriv. xouii-aoi.vo) (H) axtuiwg Suid. T()ifuiog Attici et avvrouifwg LXX rvfifi}] Suid. Ex radice roup suffixo -uov descendit — th}ififio)v, quae vox in noniuiUis epithetis oriiantibus linguae poeticae cernitur his: liovth>iufi(ov Ae^. (iioOi,tfiuo)v Ar. Orph. danido-, ntUio- vdaro-, (piXo-O-otuuiov Alex. Denique huc afferam: ^i^ivfifjarig Antiph. com. fr. V, 4 p. 101. Luc.^Lex. 6 et ivihjvfuiarig Anaxandr. com. ap. Ath. p. 131 D, quarum vocum ad speciem Hes. gl. th>vfiarig ' ti icp' vfio)v ivth(^)vuarig est emendanda. Vix dubium est quin th)iuu6g et iviioumarig, quas et ipsas glossas Hesychius tradit, falsa serae aetatis ])ronun- tiatione ortae smt ex thwfifwg et ivthwfuiarig. Ceterum th>i'fjo) verbi testem Lobeck technol. p. 32 affert Michaelem Ephesium ad Aristot. memoi-. ]). 13(J A. IIL In vocum compositarum commissura. a) Copiosa exempla quae praestant voces cum iv et avv compositae uti iuutvo) avfifiayja cum sint notissima nisi insignia quaedam non afferam avrtuudaaalha ex avr-tv-udaaattai Eur. fr. 614 tfiuorog Hipp. ififianio)i: ' laxiiog (H) '' ivuanio>g cf. Y. fianitiv (A^anic. 719) ififidaai (H) tfifiari^iov (H)" ififuiUldag (aiyag) Calf. Ap. ol i. e. iv fn'ilaig vtfwfiivag; ifuwviai ' avvth]xai (derivatum ab ififwvog: ty- fiivo))^ ifuiaviag tit. Drer. 78. b) In vocabulis maxima ex parte poeticis quae cum nav ndUv nh'iv voculis componuntur: ndiuiaxao ndfuiayjig vel nafuidyog nafuityi^^Q nafuiilaQ nduutroog ITaiifiiviig CIA. 1,1329 eiusque hvpocor. Haf ifio)v Eom., nafifuiorou) — naUfiiu^^^^^ Aesch. Ag. 204 naUfuiayioj lo. Lyd. — nhjfifitU]g et der.,' quae in soluta quoque oratione saepius occurrunt. c) In titulis etsi etymologicae scribendi rationis exempla uti ovvfiayia ivfiavr]g haud rara sunt, tamen haec adsimulationis consuetudo inter duas quoque voces con- s])icitur eaque in dialectis 1) Elea ifi MiUirov 01. 4. 2) Delphica uiu uoi CL 1688,36. 3) Cretica fiifi fi)'] Eoehl nr. 477. 4) Boeotica rdu uavrtiiav Orch. 13,2 rdfi Mioadojv Thesp. 24. 5) Thessalica rdfi fitv, rdfi fid t. Lar. Loll. vs. 22, sed rdv fiiv vs. 44 et avvfitwdvrovv vs. 14. 6) lonica /y//, utv Eoehl ]). 137. 7) Attica ifi MtUri] CIA. I, 324a,l0 (cf. ifi MvriUiva t. MytiL I) idu fitj 25. 31, vel m tituh metrici (1198) caesura: vix}]v tvn6ktfiofi iivi]fi t/.aijov aiptrtijov, abusu bis est positum in titulo metrico 1326 iidfi fityaijoiQ^ qua in re consuetudo epica (cf. G. Meyer § 288) exemplo fuit. — In metrici tituli Arcadici (Eoehl inscr. 95) t Mavriviai i. e. iv Mavrivta non solum geminata attenuata, sed etiam syllaba est correpta. W. In perfectis et plusquamperfectis pass. et substantivis verbalibus verborum quae in -vvo> et -aivio cadunt. In formandis perfectis pass. verborum denominativorum iii -vvco (v-vo>) de- smentium Graeca lingua fluctuabat; vel elidebatur v ante // neglecta productione, qui usus primarius videtur fuisse, si ad aequalia verborum primitivorum perfecta il ii 32 33 ut xtxoiuai Ttiduai xtxhyai spectamus, vel liaec verba, si ad rfivauai alia respicis, in analogiam eorum quae exeunt in -i*ai transibant (cf. Curt. Y. II, 222), vel v nasalis primitus ad praesentis modo stirpem pertinens cum falso verbali stirpi in- haerere putaretur u labiali secutae adsimulabatur, quo in usu qui sit fere recentior haud scio an maximi momenti fuerint perfecta numero abundantia veluti ytyoauuai Itktiuuai; exhibent autem eius generis perfecta analogiae rationi tribuenda: primuni Homerus riayvfuitvo^ ^ 180, alterum Attici viBi^uuai Lvs. IV, 8. Aeschin. I, 43, alia scriptores Romanae aetatis Tt&ijXvuuai Cl. Al. 26G TtToaxvuuai schol. in Apoll. III, 276 rjOTVuutvog ' riOTVutvoi: (H), tax/,r-niuiuat Sext. Emp. Eadem inconstantia eademque ratio conspicitur in perfectis pass. verborum in 'aivuf cadentium, quorum pleraque sunt denominativa atque ad inferiorem pertinent linguae aetatem, neque tamen omittendum est, quod perfecta veluti ntcfaauai (Sol. Soph. Pl.) quae similitudini verborum in- -l'w se applicuerant, multo frequentiora sunt multoque prius in litteris occurrunt. Primum huius adsimulationis exempkun legitur in Aristotelis scriptis utiivioaiiuai (h. a. 9,2), deinde t^aiiuai Theophr. Diod. (sed t^aaiiai iam Hippocrates) y.ty.aiXaiiuai Et. M. tooaiiiitva (oaivo)) Ath. iitiiiaii- iiai (lualvot) Dio C, t'^i'ioaiiiiai Thcophr. alii iitiidoauiiai Plut, Cl. Al. — Mirum in modum vel part. perf. pass. dmxTauutvog Apocr. 1. Macc. 5,51 ad hanc analogiam seductum est. Simil itudinem horum peifectorum secuta sunt substantiva verbalia quae omnia sunt recentioris aetatis: y.aTaiayvuuo^ Clem. Al. iidxovuiia iuaxovvo)) LXX 7i).dTVUua (^jrkaTVvo)) liCX. ^diiiia * ^daiia (H). De N geminata. I. In hvpocoristicis, quae in -rwa, -vvvog, -ivva terminantur. Suffixis quae modo commemoravi non ita multa nominum propriorum et pauca appeUativorum hvpocoristica formantur neque tamen Curfius Et. 637 recte iudicat, qui ea Aeolicae solius dialecti propria fuisse contendit ; nam neque a Boeotica neque ab Attica neque a Dorica prorsus fuisse aliena exempla afferenda demonstrabunt; sed geminatam adsimulatione ex vv-ia {uv-ioS) iv-ia (iV-/oc) factam esse Curtius suo iure docuit et exemplis dtaTToiva (ex dtOTio-via) TioTvia aliis allatis optime probavit, quare dubito, num quis Fickio (Griech. Personennameji ]). XXXV sq.) qui suffixa, -vvoQ {vva), -ivoQ (iva) primaria habenda, -vvvog {vvva)y -*ivvog (ivva) autem robustiore tantum nasalis sono pronuntiata eamque ob rem duplici v littera scripta esse censet, assentiatur. Immo vero et ipsum suffixum -Ivog ex -ivvag geminata omissa productionis auxilio oitum esse contendam, etsi nullum nomen proprium quod illam primariam speciem servaverit, indagare mihi contigit. Ceterum conferas quae de hac re disputa- vit Brugman (Morph. Hnt. II, 201 sq.) qui -ivva ex analogia -vvva suffixi pro- genitum esse censet; quod cum sit verum -vvvog terminatio sine dubio ex analogia originem duxit. More nominum hvpocoristicorum, quae deminutiva diversissimis suffixis formata offeiTe solent, -vwa et -iwa in -vvvig, -ivvig, -ivviov amplificata sunt. Exemphi autem apponam haec, e quibus terminantur a) in -vvva (-vwig): JixTvwa Dianae cognomen apud Cretes praeter Jixrvvt], ' Eoxvwa (Boeot), Kixwva et Kixvva pagus Atticus cf. Kixvvv)]g Ar. Nub. 210, Kvvva et Kvva Ar. Kvwig tit Kvwavi^ Ath. JJvvva • i] 'Hoa (H). b) in -vwog\ Aayvvvog Agamemnonis deliciae, secunduni quas Venus Aqoodiri^ 'AQyvvvig teste Athenaeo p. 603 D nominabatur, Kvvvog (St. B.) Coei frater, et deriv. Kvwidai iuxta Kvvidai, vetus Atheniensium gens. c) in -ivva i-ivvig): Biaxiwa Paus. [qI BiQxtvvaVlvA.) BiTivva X.V. rivxiwa MtHQiwa Aeol. Kooiwa Boeot Avxiwa tit Mthvva A. P. tit MtliTiwa tit IltlivvaKYT. et ITt/.iwaJov (Pind.) Phthiotidis oppidum pro alf) Ltwviu Alex. Aphr., quod cum sit serotinum fortasse a Cto) verbo ex analogia est fictum. — Substantivorum neutralium stirpes in -ag insunt in his quattuor verbis denominativis quorum primis Plato utitur: xtodwviii Pl. xotudwvui PJ. ntTdvvviu Arist axcddvvviu Xen. b) Cetera omnia verba in -wviu ad horum quae modo apposui speciem formata sunt atque Alexandrina et Eomana demum actate usu venerunt et complura denuo per anaiogiam in coniugationem thematicam quae dicitur redierunt. Ad speciem igitur verborum tvvviii et afltwvai applicata sunt: xoQtwviu LXX, Themist aTootwvfu schol. Theocr. VII, 59, ad speciem autem verbi uowviu: qo)vvviu qoivvvo) (E. qo), Curt Et. 355) arQonnwiu aTQiDwvo) aiovvvo) pro ao)Lo) tq(ov)'vo) pro TiTQOjaxo) /wj- vviit et yiowvo) pro yoo), xQiowviit yQiowvo) pro yQioCo). — Formas verborum xatHv- vvfiai Hippocr. (saepius, varia lectio xad-iyvvfiat) ])ro vulg. xaS^iuo et XTtiwvui pro xTtivo) Curtius V. I, 160 et 165 eadem analogiae ratioue explanandas esse arbitratur, id quod addubitat G. Mever § 490. Ex Hesvchio huc pertinent glossae ivwtv ' txaS- tCtro et ni fallor ytvvov ' KvnQioi xai laiSi xai y.dt)i'Ct, etsi usus vicarius litterae y pro a, quae iam dudum obsoloverat, admodum singularis est c) Etiam mirabiliores formationes conspicimus hisce in verbis quae in litteris aetate inferioribus occurrunt: ihwvo) Plut. Xum. 14. Theocr. X, 51 Arr. ab ihv-vo), Tivvvo) Plut. Brut. 33 Themist LXX ab riv-io, inino)iidvvvfu Hero spirit ab inino)- iidLO) Arist. xaraxtvTdwvfiL Luc. Philop. 4 ab xaraxtvTto) deducta; sed scripturam riwvfiaL pro rivvfiaL (et tlwvo) pro tlvvo)) Cui^tius V. I, 141 et ihvvvtiv pro ihvvtiv Ernesti ad CalL Cer. 48 et Koenig ad Greg. Cor. 502 reiciunt, quorum sen- tentiae libenter astipuleris, si respexeris falsam scripturam in Hesvchii glossis daiv- r7'i'7o (H 477) daiwvatyaL {E 805) daiwvvTai (>; 203). De A geminata. Vocabula, in quibus consonae explosivae geminabantur, cum sint multo ra- riora quam quae continuarum geminationem offerunt tum etiam rariora ea sunt quae explosivarum geminationem usque ad recentiora retinuerunt tempora. Ut omittain geminatas de quibus iam supra egi tt pro aa Boeotico et Attico more positas, Innog notissimo vocabulo quod ex *iy.fog, *inrog ortum esse satis constat excepto non repe- riuntur, quas ad adsimulationem reducas explosivae geminatae atque servatae, nisi xx 5 i if- f '! 34 quae cunctae ex x^- coaluerunt, cum praeter cetera suffixum nominale /o (m. so-c /a-q f. Mj"^]) n. ^o-v, cf. Curt. Et. 495. 554) ad stirpem in -x desinentem aggluti- naretur vel ipsa stirps iam caderet in ^; quae spirans ^ aut in vocalem v soluta aut cum X in XX adsimulata est. Geminatae non videntur esse reductae. Apponere liceat haec: LExemplacerta. a) Yulgaria: xaxxdf^rj com., al., caccabus, demin. xaxxdftiov Eub. ap. Ath. IV, 169 sq^, xaxxa(^og (dyytJov Lex.) ; suffixo -a;io (cf. xdvvaftog xov-alh^Ex-dfi^i, Curt. Et. 459) a stirpe xcr/.c (y.axv) formatum est *xdxjajioi: xdxxafiog, cf. Lat mqu-o (vai-lum cum-ma, quam ob causam dubito, num de Lagarde vocem esse Semiticam recte statuerit. — /.«xxoc eaverna, a rad. Kax (Vanip. 823) suffixo fo fietum: Lat. lam-na lacu-s; derivata Kaxxuut Suid. /.«xxwd^^c Geop.; cognata vox ;i.ax-oc, pannus, suffixo -oc tantum est formata. — Atxxov Atticae pagus, ut opinor ex eadem lax radice originem traxit, cum idem significet atque Idxxo^ i. e. vallem; cf. hx-dvh catina, alveus. b) Epicum: ntuxxov N 612 et v. denom. mhxxdot (jif-u'xxrjm e 244), a rad. rrcifx (Curt. Et. 163) in mhxv (cf. jrfc;.^xi'-c) amplificata: vulgare verbum deuom. mhxdv) Ar. Th. descendit a mux-o^ substantivo. c) Italiot^arum Doriensium: ixxo^ pro vulg. 'innoQ dixerunt Tarentini et Epidaurii, Et. M. 474,12, cf. Scr. aQvas et Lat. equos; huc spectat ii. pr. decurtatum 7xxoc. d) Hesychiana: yUyxxa^' ylvxvrrig i. e. *yh'xj^a, cf. yktvx-i^ Schol. Nic. "- ylvxy-Ti]i:, — ylvxxov ' ykvxi\ ex y/.vxv-6v. *y).vxs-6v. — Glossam quae ;7.rxx« vocem sequitur aperte corruptam fkvxxtlv ' t6 ydla xai Ttjv '/oh\v in ykvxxovv i. e. yh^xxotv emendaverim, ut sit adi. derivatuni a ;'/-i'xxoc; quod ad contractionem conferas oivovaaat iithvovTTa. — Itxxti •//.«/!/« et k^xxr^ ' x>.c(uvg; cf. hlxxog, quod et ipsum ab Ar- riano peripl. 4. pro veste vel pallio usurpatur. Alio suffixo ra formatae sunt glossae hxTTi et dtXTTi ' /}.aiva. n. Exempla non satis certa. a) Yulgaria: xdxxr^ et xaxxdo), nisi essent onomatopoietica, ex *xaxft], *xaxf-dvt explicare liceret. — b) Dorico-Aeolicum: a/xxoc pro a/xodc locuti sunt Dorienses (Ahr. II, 104) Boeoti (Ar. Ach. 909) Thessali. Yulgo putant ("v. Meister p. 266) hac in voce xx ex xo adsinuilatas esse; qui adsinmlationis usus cum sit prorsus singu- iaris, a G. Meyero (gramm. p. 240) iure addubitatur; Yani(5ek 1200 rectam niihi videtur proposuisse explicationem ///xxo'c ex ///x.^o'c ortum contendens. Quam eius sententiam adminiculum quoddam accipere mihi persuasi vocibus: uixv-g granim. pro iiix()6q, luxv-^ivov t6 uixoov (H), Mixv^og Hdt. al. Ex n/ xxdc fluxerunt: dpmiii. uixx-v),og Mosch. L 13 et verb. iiixxilouai (uixxt':6utvoi vel \)otms ur/.xfMutvor a Lacedaemoniis pueruli trium annorum appellabantur), denique multa nomina propria decurtata, qualia sunt M/xxoc, -o)v, -akog, Mixx-ot, -io)v, -ahotv, -ivag, Boeoticum :V//xxa Thessalicum Mixx-iKog, -vKtiog; his in hypocoristicis xx interduni in x atte- nuabantur: Mix-iva^ Boeot. Thess. Mix-o).og Boeot. Mix-vh.tiog Thess. c) Eleum: Toixxog' onviiydoiov xa) ^aniKtvg (Zaunkonig) • fTid 'Hltioiv \R) ex *r()/Woc; sed fortassp vox est onomatopoietica, in cuius generis vocabulis alias regnare linguae leges in tertia huius quaestionis parte exponetur. d) Macedonica: doixxai ' o^jvta Tioid (H), cf. rnixxog, v. YaniC. 1153. — ITtndixxag ex Ihndix-.-aQ a st. jis^,) di (mndi^), cf. Fick KZ. XXII, 232. e) Hesychiana: xixxi).6vdiQ • Tiaidoc dq>6dlvu 35 et xixxidai * iuvdo)vg . , . (cf. iiivS-bivtg) cum xdxxri conferenda sunt. — x«raxdx- xac ri xaxaxixxag ' xaTdnlaaaa radici xaxj^- coqu- (coquo) tribuerim. — x/x- •xa^og PolL, nummus exiguus, et deriv. xixxd^-ivov (cod. xixxaftiv . .) • tldxiaTov ' ovd^v YaniCek 103 fortasse recte cum Zend. ka^va, parvus, contulit. — dxxov '6w^alu6v • oxxog ex 6x-^og derivarim, cum ex *6xiog fieri oaaog (cf. 6aat) necesse sit^ dubi- tantius hic apponam oxxa/^og, annulus, armilla; aliter Eick, Bezz. B. YI, 214 censet mihi non persuadens. — dxxiCeTai, quod nisi falsae scripturae debetur, ex dxj^- iUTai factum esse censendum et cum Lat. aeu-s comparandum est. Quoniam propter angustos programmatis fines totam dissertationem meam exhibere non potui, primum in animo erat hic consistere. Sed ut folii vacuum fxpleam has denique voces liceat addere, quarum gemiiiatae aa ex r/, s-i, x/, /i adsimiilatione factae quibusdam in dialectis ad simplices abierunt. Quae quidem voces maiore ex parte sunt dubiae originis vel ad nomina referun- tiu- propria earumque geminatae diutius fere non sunt retentae nisi in epica, Aeolica Ihessahca Doridisque singulis dialectis. ' L Certa autem sunt exempla a) aa ex ti factarum: vtfjtaado) et vtutadoj Hom., quod est v. denom substantiyi ^fc//,r/c (vulgo vtfj.taig\ cf. vavTido). — da/roc, rdaaoc, 6n6aaog et oaog, Toaog, onoaog eorumque derivata, ex *6Tiog, *rdr/oc, *o7rdr/oc. Servatarum geminatarum exempla collegi «) Homerica atque epica: dWoc, ^o.-rdwoc, rd/Tfjoc, -dt, TMaaovTog, oaaaxi, Toaadxi, oaadTiog. (i) Sicula: ToaaomoQ Epich. 82 6aaog hpich. /8. 96 oaai/og Theocr. lY, 55 Toaat^voQ Theocr. I, 54. III, 51. -) Creti- cum: oaaoc tit. Drer. 118. d) Elea: 6aaa t. 01. 4; in tit. 01. 224 in quo constan- ter consona simplex pro geminata est exsculpta 6aaoi pro 6aoi legendum est. Thes- sahca: 6aaanti) tit. Lar. Loll. vs. 19 6aaovv vs. 41. ^ Boeotica: oTidrro/, nnoTTa. — nooaao) (epic), vuJgo ni)6ao) ex nQ^Tuo. h) aa ex .7/ ortarum: ^taaog praeter'/ifc'aoc.- Lat. medius, Scr. madhvas; derivata aiferam: utaai^yvg, -v, utaaaTog, -log ep., JMtaadva Lacon., utaaonal e. uiaaafta tit. Cret, Mtaaifii; (Str., Hes.), Thessaliae fons; at/7m-i^>oc, -o/(H. ex emend. Alirensii II. Add. o55), Mtaadnioi, incolae et Italiae inferioris et Locridis Mtaaa- niov 6()og, montes in Boeotia et Thracia siti. M£a(7a//,^o/«)/o/ CL 2053 c. — 6niaao) adv. epic. praeter 6niao) ex *d:T/^/o: 6niaTaTog - *6nit^-TaTog- dmi^t 6mad^t. IL Incerta exempla habentur a) aa ex r/ adsimulatarum: [AlixaQvaaa^Q, -)iaa6g (lon.) et -vda6g: KaQvaaiov, quae nomina propria fortasse suffixo tio aao vel aio) formata sunt. — nvaaog et i^)va6g, ex rad. a^v; si scriptura est vera, ex oi^r/dc vocabulum deduxe- fim; derivata Qvaaaivo), (tvaaahvg usurpantur a scriptoribus Alexandrinis. — ^t;- naxoaaai et -o(7«/ Dorica pro vulg. :^vi)dxovaai ex *^i;(>axovr/a/ orta videntur. — (fvaoa, (pvaarj, (pvaaalig praeter vulg. (fwaa etc. Oehler p. 18 respiciens ad ^l ^ k^ii 36 (pvaido) - (pvrido) ex ^cfDria etc. facta esse censet; sed sunt homines docti, qui ge- minatam in dubium vocent. b) ao ex ^t adaequatarum: xviaoa et xvioa ex *xvi&ia factum esse contendit Mistelli, KZ. 17,172. 19,117. — odQiaaa (H) et odoiaa (vulg.), Macedo- num hasta, a viro docto Ascolio, KZ. 17,408 cum Gotb. svaird etc. comparatum a *ardoiiha deducitur. c) aa ex x/ genitarum: vrjooog pro usitato vrjoog Curtius Et. 320 ex *vr^'y,io-g coaluisse docet. Sed cum nusquam in titulis antiquioribus ipsaque iii Graecia repertis, sed in exteris modo et ad Eomanam aetatem pertinentibus (j/?]r7- aoQ CI. 3311 noo/.ovvrfioog 3268 Xtooovt^ooog 2059 itemque saepius in jiummis (cf. Mionnet) Chersonesi Taurieae) vr]ooog oxaratum sit, facere nequeo, quin in hac re lapsum lapicidarum aut abusum pronuntiantium agnoscam. — Odvaaevg et Vdvotvg, Aeol. Yuooirvg; Eust. ad H. 289,34 et CI. 7697 Olvooivg. Forma Dorica OUir^g et Cretica OvU^r^g consonam indicant gutturalem in stirpis exitu, quani ob rem' cum Eoschero, Stud. IV, 196 stirpem *6dvx et verb. *6dvoooi (cf. Hes. ()«/-(5i';o- OFOi^ai et Lat. dm-ere) statuere licet, praesertim cum quominus a st. 6dvQ aoristi vjdvo- rT«/i;^i', oderam (v. Ascoli, stud. 343 n.) derivetur, id obstet, quod ex oi non possint oo fieri. — ITnaaooffjdyog, noaaaalog Batrach. 234. 237. 254, nomina propria ranarum mcose Ibrmata, quorum prior pars est nodoov, quae ex *7iodooor, ""TCQdyjoi' a subst. *7iQayM Lat. porm prodisse videtur, cf. OsthofF, Morph. Unt. II, 50.' d) oa ex /i natarum: Nvooa et Nvoa, nomen nymphae, Bacchi nuti-icis, atque Nvooiov • oQog Jiovvoov, si respicis ad Nv/jia Theocr. XIII, 42, a rad. ovv/ orta videntur, cf. Ahr. Phil. 23,210. Sed cum iam eas spatii angustias, quibus programmata fere continentur, ita sim egressus, ut quaestionem meam hoc quidem loco absolvere nequeam, consistendum est et videndum, an alia obLata occasione foras dare possim alteram huius partis particulam, qua de geminatione, quae universae Graecae linguae olim com- munis cum postea plerumque attenuaretur in singularum dialectoruni singulis modo vocabulis diutius permansit, itemque tertiam eiusdem partis particukm, qua de geminatione, quae Graeca lingua iam scissa singulis demum in dialectis conspicitur, exponere constitueram, denique tertiam totius dissertationis partem, quae de geminatis acutiore tantum consonarum sim- plicium pronuntiatu ortis ageret. Grjmnasium zu Bautzen. Ber icht iiber das Schiiljahr von Osteni 1882 bis Osterii 1883. I. Personalverzelehnis. 1) Gymiiasialkoiiimission. Konrad Ediiard Lohr, Biirgermeister, Vorsitzender. Karl Georg Heerklotz, Stadtrat, Stellvertreter. Gustay Kiilin, Pastor Primariiis. Maximilian Karl Coustantin, Stadtrat uud Reclitsauwalt. Der Kektor. 2) LelirerlfoIIegium. Professor Dr. Otto Kreussler, Kektor. Professor Dr. Gustav Moritz Kloss, Kourektor. Friedrich Keiuhold Schaarschmidt, Kantor, Professor Dr. Karl Friedrich Keinliold Schottiu, Professor Georg Otto Kauig, Dr. Julius Adolf Bernhard, Dr. Friedrich Pieiuhold Dressler, Dr. Johaunes 'Eimo Helbior, Frauz Wilhelm Georg Ohler, Dr. Simon Issleib, Dr. Ernst Heinrich Haupt, Dr. Ernst Richard Schulze, Dr. Ernst Mucke, Friedricli AVilhelm Canitz, Friedrich Hermaun Hohle, provisorischer Oberlehrer. Ernst Woldemar Buchheim, Hilfslehrer. Friedrich Julius Lauschke, Zeichenlehrer. Johannes Wehlc. Lehrer der weudischen Sprache. \ Oberlehrer. / 1883. Progr. Nr. 483. 3) Schiiloreoefiis. Dio mit * bezeicliDcten Schuler sind im Lanfe des Schuljahres abgegangen. No. 0. N a 111 e Geburtsort Geburtstag Stand des Vaters 1 Oberprima. 1 Kiiit Schmidt 1 Bautzen 2. Dczeniber 1863 Seminaroberlehrer 2 Aiigiist Thoiiig j Neukirch a. H. 12. Marz 1862 Weber :^ Otto Taubrioh BisehofswenUi 27. Juli 1863 Backennoistor 4 Hans von Koppenfols 1 Borna 2.->. Juni 1862 ' Priisident i") ; Enist Huth Radeberp: 14. April 1863 Apotheker G Paul Rade Guttau 20. November 1861 Pfarrer 1 7 Johannes Poissel BischofswoRla 5. Marz 1861 : Privatioi- 8 i Paul Jontsch i Pohla b. Biscliofswoida 2. November 1861 ' PfaiTor 9 I Paul Diotzel Oschatz 10. .lanuar 1863 • Oberamtsrichtor f 10 Willv Zininif^itnann Burdiaminor 6. November 1863 Fabrikbositzer 11 Johnnnov; Wohlo 1 j Seidau 1. September 1863 ' T^ehror 12 j Waltor Wotzko Bautzeu 20. Dozombor 1860 TMarror em. ' 13 Johannes Kulm Unterprima. Stol}>en , 24. Septoml>er 1861 l 1 I*astor Primaiius i 1 14 Folix Neubnor Bautzen ' 28. April 18G4 : Oberlehror f 15 Friethicli Doerne 1 desgl. . 13. Juni 1805 Prokurist 16 Max Schono T.ita i 15. MJirz 1861 ; Weber 20 Karl Sickoi-t 1 Tliyst a. d. Spr. i 5. Oktober 1862 i Biickormeistor 21 Oskar Mullor Bautzen i 28. Septomber 1865 Ratsuhnnacher 22 Anio Bottner Pulsnitz 2. August 1863 Kaufniann 23 Max Hai-twii^ Pirna j 30. Marz 1864 R(X'lit.saiuvalt f 24 Cliristoph V. Biodormann (trimma ! 17. Oktobor 1862 Gonoi-alniajor a. D. 25 Johannes Goltzsch Kunigswartha 4. Mai 1864 Plan-er 26 Bruno Dunsch Tjobau 27. Juni 1863 ' Kaufmann 27 Wilibakl SchiMo 1 Bautzen 5. Januar 1863 Entomolog- 28 Alwin Eberhard Oslin^ b. Kamenz * 8. April 1863 Baumeistor 29 Oskar Friedrich Stollbei"g i 20. .Tuli 1861 ' Kaufmann Obersecunda. • • 1 1 30 Joliaiinos Un<ril l^^Gb I)r. tli. und Kirchonrat 38 Fritz Mahling Borlin 1 6. Juni 1863 Kirchs<,'hullohrer 39 Georg von Kopixjnfels 2 Zwickau 12. Februar 1866 T'rasident 40 Ernst Schramm Diohmon 4. August 1864 Nahrungsl>ositzer 41 Paul Bartusch Hormsdorf a. d. Spr. 1. April 1803 Kirchsclinllehrer 42 PaMl Schutze Ottenhain i 15. Miii-z 1804 I^^hror 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 I 53 I 54 55 56 ' ;)/ 59 : 60 ! 61 62 63 64 65 60 67 68 I 69 ' 70 I 71 ■ 72 73 Name Oeburtsort f*ehiirtstag' Stand dos Yaters Gottfried Klose 1 Albert Schmalz Johannes Ludwig I Otto Jnrk 1 Gorhard I'lanitz Aloxandoi- Wiodemann : Erwiu Fritzsche 1 Arthur Behr Untersecunda. Otto Frenzol 1 Siegnuind Klomm Hans Horuan 1 Felix Atonstiidt Gustav Manii 1 LudAvii;' \\^"istnor Ernst Stubner Krwin Born Oswald Ivramor Max Simmank Kurt Hojmer Ernst llilbrig- Herinann Thomass 1 Martin Doorne 2 Bornhard Jurk 2 Hichard Osswald Karl Thomas 2 Richard Schiittig- Hugo Dorftbl Oskar Oser Philip]) Brugg-or Fod(»r V. Mullor Matthaus Handrick i Obertertla. 74 Bruno Mocker 75 Richard Carl 2 76 Hermann Wiirfel 77 Roiniiold Wlochatz 78 . Paul Sachsse 79 Rudolf Richtor 2 80 Martin Scheumann 81 Ernst Mann 2 82 Rudolf Wagnor 1 83 Folix Naumanii 84 Georg Biebmch 1 85 Richard Truol 86 ; Kichard Pliigge 87 : Paul Grabner 1 88 ; Richard Neumann 89 Max Ritthuusen 1 Strachwitz b. Breslau Bischdorf • Reichenbach i. V. Klitten b. Nieskv Colm b. Oschatz Banith Wilschdorf b. Stolpen Fi-ankenborg- Bautzen desgl. Gross-Sarchen Schirgiswalde Woifa Kamonz Bischofsworda Rotha I Kunnorsdorf b. Bornstadt ■ Bautzen I desgl. I Neschwitz ; Steinichtwolmsdorf i Bautzen Lohsa Bautzen Steinichtwohnsdorf Harthau b. Bischofswerda Chemnitz Neusalza Wiesloch in Baden Coblenz a. Rh. j Jahmen i. d. O.-L. i 6. Dezember 1865 13. Marz 1863 1. April 1866 14. Februar 1804 4. August 1803 30. April 1806 14. Febniar 1862 2. August 1863 Wirtschaftsdii-ektor f Rittergutsbesitzer f Postdirektor KirchschuUehrer Pfan^ei'- f Oberforstor Kaufmann Kaufmann 31. Dezembor 1865 21. Novembor 1864 19. Mai 1802 10. August 1800 12. August 1804 August 1805 April 1800 Oktobor 1807 Dezomber 1802 Dezembor 1800 August 1860 August 1SG5 November 1800 Oktobor 1807 Januar 1800 ^lai 1800 Dezombor 1803 i Oktober 1804 Mai 1805 \ 7. Oktober 1805 28. Mai 1805 0. Januar 1807 5. April 1804 25 31, 10. 29. 14. 30. 4. 10. 23. 7. 27. 8. 23. Kamenz Bautzen Gaussig Eisleben Malschwitz Radeburg Bautzen Weifa Schmole Kamenz desgl. Bautzen Neustadt b. Magdel)urg Leipzig Bautzen Schi-eibersdorf b. Lauban j Seniinaroberlehrer I Stadti-at und Kaufmann ! Pfarror ! Apotheker f Leinwandfabrikant Dr. mod. Loinwandfabrikant f Amtsgorichtsschroiber Schuhmaoher j Bii)>go]-sch ullehrer I^r. med. Lehrer Fabrikbesitzer Prokurist Kirchschidlohrer Stadtrat Schnoitloi' Biorbrauei' f Brd . - Yersich .- Inspektor Biichhiindler Diroktor Rittoi-gutsbesitzer f Gartnor 15. Oktobor 1800 16. Januar 1868 9. Januar 1866 2. Mai 1800 27. Juni 1800 25. April 1800 6. November 1866 12. September 1866 10. Dezembor 1804 22. Novomber 1800 19. Miirz 1807 26. August 1868 1. Januar 1807 9. September 1866 21. Dezomber 1806 30. Miirz 1800 Tuchmacher Pastor Secundarius Fleischermeister Burgerschuldirektor Oberforster Dr. med. Kanzleioxpedient Leinwandfabrikant Gutsbositzer Kaufmann R(H'htsanwalt f Tuchniacher f Biirgersehullehrer Wasserbauinspektoi- Schuhmachenneister Rittergutspachter f 1* jio, N a TTi f^ Gehirrtsort tteburtstag »staud des Vaters 90 Emst Klose 2 | j Strachwitz b. BresLiu ; 15. Jidi 1867 Wirtschaftsdirektor t 1)1 Kurt Kayser Bautzen 25. Juli 18G7 Amtsgerichtsregisti-ator 92 Otto Zschocke desgl. 18. Juli 1867 Backermeister f 93 Alfred Bohme 1 Sebnitz 18. Januar 1865 Buchdnickereibesitzer 94 Franz Schikle 2 Untertertia. Bautzen 19. Juli 1868 Eutomolog 1 t 1 1 95 Gustav Bohme 2 Wehrsdorf 2. SeptemV»er 1867 Grundstilcksbesitzer 96 Benno von Polenz Cunewalde 31. Mai 1867 Kanunerherr 97 Paul Walter Bautzen 20. Angust 1868 Tischlenneister 98 Auffiist Schulzo 2 Neida b. Lohsa 20. Sei)tember 1865 ; Gutsbesitzer 99 Arthur Lehmann 1 Gr.-Rohrsdorfb. Pulsuitz 31.Jidi 1860 i Hilfsarbeiter 100 Bemhard vonSussmilch- Hornisj 1 1 Dresden i ! 6. September 1867 ' Obei-st 101 Otto Jiiniclieu Rotha 26. Juii 1807 i Amtsgerichtskontrolleur 102 Johann Noack ■> Nebelschiitz 10. Mai 1866 Lehrer 103 Einst Peisel i Bischofswerda 2. Juli 1868 ■ Fiirbereibesitzer 104 Georf]^ Bhischick • Konigswai-tha 2. Januar 1867 Pi-aktischer Arzt 105 Johannes Wiillnitz 1 Ebersbacli 4. Dezember 18G7 Amtsgerichtsregistr. f 106 Paul Snottke Litten 26. Miirz 1807 | Lehngutsbesitzer 107 Richard Diirl^eck Bautzen 28. Juni 1809 Burgerschullehrer 108 Emst von Zenker 1 Klein-Drebnitz 9. August 1800 Rittergutsbesitzer 109 Paul Unger 2 Halbau 22. Dezember 18G5, Lehrer 110 Johanups Aumann Schonfekl b. Bunzlau 3. August 1806 ! Superintencient 111 Joliannes Mrosack 1 Gross-Radiscli 12. Oktober 1868 PfaiTcr 112 Robert Stoss 1 Maltitz 25. Juni 1868 Rittergutspachter 113 i Frieclrich Klein Hoyei-swerda 11. Novpmber 1866! Seifensieder 114 Prinz Reuas Jankendorf 10. Dezember 1868 i Fiii-st Reuss 115 Georj? Ricliter 3 Kittlitz 11. Novembei- 1867 Rittergutsbesitzer 116 ; Karl von Sussmileh- i Dresden 15. Juni 1809 Oberst ! Homiir 2 1 117 Roderich vou Proscli 1 Kl.-Walters(h)rfb.Freib. 13. Mai 18G0 Rittergutsbesitzer 118 ! Williain Rumpelt j Radeberg- 1 20. Mai 1809 Burgermeister *119 i Johannes Jeheber Soiii b. Meissen ! 9. Mai 1866 Pfarrer f 120 WilibaM Wiessner Schonbach 1). Sebnitz : 21. Juni 1865 Lehrer 121 1 Julius Gopel 1 AVeidlitz 27. Mai 1868 Rittergutspachter 122 Joliannes [^ukas Preititz j 17. November 1864 | Miildenbesitzer 123 Anton Hockner Hilgersvorwerk b.Freib. 1 19. Juli 1867 Rittergutsbesitzer 124 1 Clemens Paulig Wend isch- We llm itz 14. Mai 1866 Kantor 125 ! Frieih-ich AViLl 1 Dresden 22. August 1868 1 Dr. u. Bez.-Schulinsp. 126 1 Johannes Lauschke Bautzen j 17. Mai 1868 Zeichenlehrer * 1 27 ^ Wemer von Heynitz Weiclia 3. Oktober 1860 Rittergutsbesitzer Quarta. 1 128 Otto Siebenliuner Bautzen 1 23. Juli 1868 Lohgerber 129 Kui-t Schultze 3 desgl. ! 5. Oktober 1868 Glaser f 130 Jaromir Bergan 2 Gross-Sarchen 17. Mai 1865 Pfan-er 131 Oswakl Kieschnick Bnutzen 24. Juli 1866 Okonom 132 Gustav Tliomas 3 Steinichtwolmsdod* 1. September 1867 Loi n wandhiindler 133 Kurt Ritthausen 2 Schreibersdorf b. Lauban i 8. April 1870 Rittergutspachter j 134 >[ax Frenzel 2 Hai-thau b. Bischofswerdj ^ 24. Septeml)er 1867 KirchscliuUehrer No. Name Oeburtsort Oeburtstag Stand des Vaters 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 14G 147 148 149 150 151 152 153 154 155 150 157 158 159 160 161 162 163 104 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 I Ernst Burghausen i Hennann Bohmer ; Alban Albanus I Gustav Augst i Max Ruclmer Martin ^lartsclike 1 ! Oswald Fritzsche 2 i Albert von HofTmann- I AVntfenstein i August Dube j Karl Richter 4 I Paul Auster i Paul Doring I Hoi'st Rittliausen 3 j AVilliebii [^aumhiickel l Rieliard Wagner 2 1 Ernst Rr)nier I Erich AViodonianii 2 j Leopokl Wengler I Gerliard Mrosack 2 Rudolf Bi-uckner Johannes Richter 5 Reiiiliokl Tliierfelder Paul Katzer Kai-l Lorenz 1 Paul Pfannenstiel Otto WiiUnitz 2 Bruno Deckart Arno Kilian Fi-anz Holzer 1 Hans Wenzel Konrad Heerklotz 1 Martin Immisch Hans Kuring Quinta A. Edwin liindner Hermann Domseh AVillielm Naumann ^lax von Koppenfels 3 Karl Scliwedler j Tlieodor Freudenberg | Georg Liittich Julius Bohme 3 Emil AVagner 3 Giistav Siiring Karl von Zenker 2 Paul Zaclimann Arno Griilile Paul Kirchner Geikard Bemniann Lobaii Langw^olmsdorf Possendorf Steinichtwolmsdorf Weissenberg desgl. Neustadt b. Stolpen Hermsdorf b. Dresden Gross-Saul>ernitz Sohland a. d. Spr. Dobeln Gever A^llsdi-utt' Wend.-Sohland a. d. Spr. Ebersbach Barmen Baruth Eibenstock Gross-Radisch Lobau Bautzen ^leissen S])ittwitz Bautzen Neudorf b. Guttau Chemnitz Dittmannsdorfi.Oberschl. Weissenberg Bautzen Lohsa Bautzen Goda Nocliten Gross-Rohrsdorf Freiberg Neustadt b. Stolpen Zwickaii Bautzen Schonborn b. Bischofsw, Wai-tha b. Guttau Zobten Weifa Sohland a. d. Spr. Spittwitz Bautzen Oschatz Gross-Dehsa ^larienberg 10. Dezember 1868! 11. Dezeinber 1869 | 26. Janiiar 1868 ; 5. November 1866 ' 7. September 1867 1 27. Jimi 1800 i 20. Februar 1807 ' 30. September 1870 ; 4. Januar 1869 3. Februar 1868 22. November 1868 23. Febniar 1869 8. Oktober 1809 10. Dezember 1808 9. Dezember 18G8 4. Miii-z 1870 7. Februar 1868 13. Juni 1868 2G. Aprd 1870 2. Juli 1809 12. August 18G9 13. Mai 1809 12. Soptemlier 1809 21. Mai 1809 10. November 1867 21. Dezember 1809 25. April 1870 13. Juli 1809 21. Januar 1870 1. Oklober 18G9 12. Juli 1869 2.5. Juli 18G9 4. September 1808 3. Jiini 1807 14. Februar 1871 10. August 1870 16. Mai 1870 21. Januar 1870 20. 31iirz 1869 27. Juni 18G9 29. August 1809 14. Aiigust 1808 15. Februar 1871 30. Dezember 18G8 4. Dezember 1870 3. Jidi 1869 22. Mai 1870 31. Mai 1809 Kupferschmiedemeister Gutsbesitzer Kaufmann y Gutsbesitzer Steuereinnehmer f ' Pfarrer Rentier : Rittmeister a. D. Hilusler Weber Landgerichtsrat Di-. med. Kauiinann Gutsbesitzer Amtsrichter KauJinann Oberforster Dr. med. u. Bezirksarzt Pfarrer Apotlieker y Prokurist Dr. nied. u. Direktor Lehngnitsbesitzer Fabrikbesitzer Rittergutsbesitzer Brandkassenvers.-Ass. Lehrer Baumeister Kaufmann Obertorster Stadtrat Pfarrer Pfari'er Restaurateur Fabi'ikdirektor Rechtsanwalt Priisident Obei7)ostsekretiir Gutsbesitzer Rittergutspachter Ober]>ostassistent Leinwandhiindler Kirchschullehrer Rittergiitsbesitzer Zahlmeister Gerichtsschreiber Rittergutspachter PfaiTcr 4i 6 No. Na m e Geburtsort Geburtstag Stand d<'s Vaters 183 184 185 186 187- 188 1s9 190 191 1 192 i 193 191 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 Viktor Stiinii Klemens Bliische 2 Friedrich Wendt Otto Freiesleben Otto Ritthausen 4 Georg Ricliter Emil Miersch Theodor Mailini 1 Ai-tlinr Franz Quinta B. Johannes Schunfeld Arno Kretschmar Martin Domaschke Arthiir Kern Croorg Falz Richard Fr<\v ]\rax Hesse Kiu-t Bergau 3 Ernst Domau (lustav Zosel Thoodor WUd 2 Georg Blasche 1 Louis Bewilogua Alfred von Prosch 2 Hermann Geipel Johamies Riedrich AVdliam Schulze 4 Johannes AVehle 2 Theodor Richter 7 Kuil Gi-abner 2 Karl Mai-tini 2 Mai-tin lieiclmer Hermann Stoss 2 Gotthoid Lehmann 2 Sexta. Emil Doerne 3 Hans HofTuiann Enist llerruiann Rudolf Goi^el 2 Herraann Paul Arthur Sickeit 2 Alfred Pelz August Sende Fritz von Keller Felix Fabian Knrt Marckel Felix Barucli Hermann Alberti 2 Friedrich Preu Dobeln 6. Angnst 1869 i Handelsschiddirektor Riutzen 1. Februar 1870 | Fleischermsti-. nndOkon. Iserlohn 6. August 1870 1 TelegTaphensekretiir Heri-nhut 10. Marz 1808 Rechtsanwalt Wilsdruff 14. Aprd 1871 Kaufmann Dresden 22. November 1870 i Vennessungsingeuieur Plieskowitz 14. Oktober 1869 | Gartennahrungsbesitzer Sohland a. R. 20. November 1868 ; Rittergutsbesitzer Bautzen 1. August 1871 ; Hauptmann Dresden t 4. Septend)er 1806 Henkelfalaikant Altstadt b. Stolpen 21. Dezember 1809 i Kirchschullehrer Trauschwitz 27. Juni 1870 , Plarrer Steinichtwolmsdorf \ 1. Aprd 1869 | KirchsehuIIehrer Lohsa 13. Mrirz 1870 ! Rentmeister Voitersreuth 17. September 1870; OberkontroIIeur f Bautzen 3. Oktober 1869 ; BurgerschuIIehrer Gross-Sarchen 22. Jidi 1867 j Pfarrer Klein-Welka 20. Aprd 1867 Grundstiicksbesitzoi- Steinichtwolmsdorf 1 10. Dezember 1868 Giirtner Dresden 25. Oktober 1870 Dr. u. Bezirksschulinsp. Bautzen 27. Febrnar 1868 j Fleischermstr. undOkon. Elsti-a 21. Miirz 1869 ; Stadtrat Kl.-Waltersdorfb.Freib. 19. November 1868 Rittergutsbesitzer Bautzen 3. Jidi 1870 Fabrikbesitzer Reichenbach i. V. 28. September 1870 Stadthauptkassierer Ci-ossen b. Erlau 9. Januai- 1870 Pfan-er Seidau 14. April 1870 Lehrer Seifliennersdoif 27. Mai 1870 rundstiicksbesitzer Leipzig 29. Miirz 1871 AVasserl)auinspektor SohIanesitzer Weidlitz 30. November 1871 1 Rittergutspachter Gross-Schonau 15. Februar 1870 j Brauereibesitzer f Uhyst a. d. Spr. 3. Febniar 1870 Biickenneister Konigswartha 16. Apnl 1872 Amtsgerichtsprotokollt Malschwitz 14. Miirz 1809 Gutsbesitzer Dresden 1. Dezember 1871 Oberstlieutenant Gross-Schouau 12. Miir/. 1871 Fabrikltesitzer Bautzon 22. November 1870 1 Hutfabrikant 1 desgl. 7. September 1871 Kleideriiiiudler Radeberg 15. Jamiar 1872 Stadtrat u. Fabrikdir. Bautzen 18. August 1871 1 Kaufmann No. 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 : 249 : 250 i 251 I 252 ' 253 I 254 ! 255 I Name Gebnrtsort Geburtstag Stand des Vaters Georg Creydt Georg Holzer 2 Martin Wagner 4 Hans Lelunann 3 Georg Lelmiann 4 Edgar ^Martini 3 Kui-t Biebrach 2 Otto Neuscliafer Karl Heerklotz 2 Alexander Hedenus Joliannes Adam Willy Dietzo 2 Friedricli Beckei' Wilhelm Canitz 1 Ernst Mietsch Paul Canitz 2 Ricluii-d Ackermann Horst Kupfer Hermaiui Schwetasch Johannes Graser Johaun Beyei* Geoi'g Mai-tschke 2 Hugo Loi-enz 2 Otto Schleinitz Woldemar Ridd Adalbert Kordiua Sdier Bautzen Grossenhain Hoyerswerda desgl. Soldand a. R. Lelindorf Plauen b. Dresden Bautzen Nedaschiitz Bautzen Milkel Lelindorf Bautzen Giintliersdorf Bautzeu Biiesing Ebersbach Gi'oss-Pai-twitz Brosa Malscliwitz AVeissenberg Bautzeii Leipzig Bautzen :\lilkel 11. Oktober 1870 12. Juni 1872 ! 22. Februar 1870 19. September 1871 i 19. September 1871 26. Mai 1871 22. ()ktober 1871 14. Februar 1870 30. April 1872 26. Miirz 1871 14. Januar 1871 29. Januar 1871 17. Juli 1870 15. Juli 1870 2. Juni 1868 30. Juli 1871 28. Febniar 187i) 13. Apri] 1871 17. Februar 1871 12. Miirz 1870 2. November 1808 20. Miirz 1871 17. Miiiz 1873 17. Januar 1871 11. November 1870 30. Juli 1872 Privatier f Kaufmami Lelirer Amtssekretili' Amtssekretiir ' Rittergutsbesitzer Rittergutsbesitzer Hauptlehroi- am Taub- Rtummen-lnstitut Stiidtrat Rittergutsl)esitzer Seifenfabrikant Kammerdiener Rittergutsbesitzer Gy mnasia 1 oberlelu^er Giirtner G\' m na sia loberl ehrer Miildenbesitzer A])otlieker f Neuhofsbesitzer Rittergutspacliter Gutsbesitzer f Pfarrei' Fabrikbesitzer Semiiiarol)erle]ii*er Bucliliilndler Pfarrer II. Ubersleht des von Ostern 1882 bls Ostern 1883 ertellten Unterrlehts. A) Sprachen und Wissenschaften. Ober-Prima. Klassenlehrer Rektor Professor Dr. Kreusslcr. 1. Eeligion. 3 St. im S., 2 St. iin W.: die christliche Glaubens- und Sittenlehre fioi nach }Vtn's Lehrbucli der Religion; Repetition der Einleitungswissenschaft in das N. T.. der Kirchengescliichte und Symbohk, 2 St, Kanig: im S. kombiniert mit IB: Erklilnmg der Sonntagsperikopen des II. Jahrgangs 1 St, Kreussler. 2. Deutsche Sprache. 3 St. ; Litteraturgeschichte von der ritterlichen Lyrik bis zum Tode Goethes- treio Vortriige (2(5) mit Diskussion fiber dieselben und Ubung im ProtokoUieren ; KoiTektur der deutschen Aufsatze (1. Wodurch tritt Scliillers Wallonstein unseren Herzen menschlich niiher? 2. Alt-Frankfurt. nach Goethe's Diclitung und Wahrheit. 3. Yerbunden sind auch die Scliwachen miichtig. Certotions- arbeit liir das Platz"sclie Stipendium. 4. Warum ist Christus mehr als blosser Menscli? 5. Wodiiicl) wurde die Reformation des 16. Jahrh. vorbereitet? 6. Wozu ermuntert den sittlich religioseu Mensclion der Spnich „man lebt nur einmal"?). Goethe's Tasso und Faust intei-pretiert ; Goethe's Dichtung und Walirlieit als Privatlektiire, Kanig. 3. Lateinische Sprache. 9 St. im S.. 8 St. im W.; Cic. or. pro Plancio, im S. ; Tacit ann. L H. 1-26, irn W.: Korrektur der Abhandlungen (1. Justus ac tenax propositi yir qualis describatur ab Horatio, qualis esse debeat. 2. Quam vei-e nulli patientius roprehendi dicantur (Plin. ep. 7, 2«), 1), quara qui maxime laudari 8 9 inereantiir. 3. Non panim eognosse. sed in pariim eognito stulte et diu pei-severasse. turpe esse fCie. inv. 2, 3, 9). 4. Quo modo factum sit, ut senno et mores Graecorum per maguam orbis pai-tem di^iil- garentiu-. Certationsarbeit fiir das Siebelis-Stipendium. 5. Cui placeas, inquire (Ov. met. 1, 512). Cer- tationsai-beit fur das Platz'sche Stipendium. 6. Quam vere dixerit Cicero (rep. 2, 22, 39), curandum esse, ne plurimnm valeant plurimi), der Extemporalia (4) und der Gedichte (1. Arbonim colloquiiun. 2. Ambulatio aestiva. 3. Yalete, Camenae), imS.6, im W. 5St., Kreussler; Horat. odd. III. IV. sat. I, 1. 4. G. 7. 9. n, 1. 2. G. 8. epist. 1— S. 10. 11. 13—18. Ausserdem Repetition und Recitation ausgewiihlter Oden. zus. 3St.. Bernhard. 4. Griechische Sprache. Im S. 6, im W. 7St.; Sophoklis Oed. R., un S.; Plat. apologia, ini W. ; Korrektur der giiechischen Pensa (2), Extemporaiia (11) und Emendatiora (4); Repetition in Syntax und Fonnenlehre, zus. im S. 4, im W. 5 St., Kreussler; Uemosth. or. Cherson., ausgewiihlte Stilcke aus or. de coron., im S.; Sophoklis Electra, im AV., 2 St, Bernhard. 5. Hebraische Sprache. 2St.; Lektiire von Genes. 1—18 und ausgewahlten Psalmen; SjTitax; rbei^setzmigsiibuiigen aus dem Deutsehen iiis Hebriiische. Punktierubungen ; Konektur der Pensa, Kanig. G. Franzosische Sprache. 2 St.; Lektiire: Moliere, le malade imaginaire, lY'Cole des femmes, le bourgeois gtiitilhomme; Korrektur der freien Arbeiten und Impromptus, Schottin. 7. Geschichte. 3St.: Gescliichte der neuesten Zeit von 1789—1871; Repetition der romischeu Geschichte mit l)esonderor Beriicksichtigimg der Staatsaltei-tiimer, Issleib. s. Mathematik. 4 St. : kubische Gleichungen ; Schluss der Stereometrie ; sphili-ische Trigono- metrie: Kegelschnitte, Kloss. 9. Physik. 2 St. ; Lehre vom Gleicligewicht und der Bewegimg der festen, fliissigen und luft- fijrmigen KOi-pcT mit besonderer Beriicksichtigung der Bewegimg der Himmelskorper. Kloss. rnter-Piima. Klassenlehrer l)r. Beruhard. 1. Religion. 3 St. im S.. 2 St. im W.: Gescliichte der Refonnation; Brief Pauli an die Romer capp. 3— 8 im Urtext gelesen und interpretiert; Einfiihrung in die symbolischen Schrifton und Lektiire der Confessio Augustana; monatlich ein Hauptstiick des Katecliismus eingehend besprochen, Kanig; im S. kombiniert mit lA: Erklilrung der Sonntagsperikopen des 11. Jahrgangs, 1 St, Kreussler. 2. Deutsche Sprache. 3 St.: Littei-jiturgeschiclite bis auf Opitz; Schiller's Braut von ^lessina und AVallenstein gelesen und interpretiei-t : Goethe's Egmout als Privatlekture; freie Vortriige (30) mit t''bung im Protokollieren, Yortrag memoriei-ter Stiicke aus Dichtern ; Konektur der deutschen Aufsiltze (1. Die Poesie der (iebii-gswelt, von Einigen iu gebundener Rede bearbeitet. 2. Bete und arbeite. 3. AVo- diu-ch gewinnt Kriemhild unser immer wachsendes Intei-esse? 4. Schuld und Strafe des Volkes Israel. 5. f ber deii Wankelmut der Menge. G. Woraus erkliiit sich Wallensteins verhiingnisvolles SchwankenV 7. Examenabliandlungt. Kanig. 3. Lateinische Sprache. 9 St. im S., 8 St. im \V.; Liv. XXIV, 43—49. XXV. 1-12. 23—41, im S.: Cic. pro Sest. im AV.; Kt>rrektur der Abhandlungen (1. Romani an Carthaginienses bellorum Pimicorum auctores? 2. Rectene praeceperit Horatius iUud: (luid sit futunun cras, fuge quaerere? 3. Romanos in rebus gerendis plus fortunae debuisse tiuam \4rtuti. Certationsarbeit fiir das Platz'sche Stipendium. 4. Quomodo factum sit, ut sermo et mores Graeconnn per magnam orbis partem di\idgarentur. Certa- tionsarbeit fiir das Siebehs-Stipendium. 5. De Philippi Macodonum regis dicto: Sm-ge, rex, et te hominem essememento. G. Quibus causis permotus Cicero in exsilium iverit. 7. Examenabhandlung). einerElegip: Andromaches «luerelae, der Pensa und Extemporalia (zus. 23), im S. 7, im W. G St. liieriiber Leitung der Privatlektiire (Cic. pro Rosc. Am. und ausgewiihlte Episteln nach Siipfle, Bernhard; Horat. ausgewilldte Oden des I. IL und III. B.. 2 St, Kreussler. 4. Griecbische Sprache. G St im S., 7 St im W. ; Lyciu-g. c. Leocrat im S. : Demosth. or. Olyntli. I. II. 111. im AV.: Konektm- der Pensa mid Extemporalia (zus. 27), im S. 4 St, im W. 5 St Hieriiber Leitung der PrivatlektiUe (II. XII-XIV. XIX. XXI-XXIV), Bernhard; Hias XY-XVm, im S.; Eur. Iph. T., im W., 2 St, Dressler. D. Hebraische Sprache. 2 St; die Lehre vom Nomen, Zahlwort imd den Partikeln mit Cber- setzungsiibung^'ii aiis dem Deutschen ins Hebriiische und umgekehrt: Sefter zusammenhiingende Leso- stiicke 1— XXIH: Korroktur dor Pensa, Kanig. (J. Franzosische Sprache. 2St: Lektiire: Moliere, lesfemmessavantes, troisproverbesdramatiques: Leclerq, les interpr/tations, ie mendiant: Alfrevl de Musset, il faiit qu'une porte soit ouverte ou fermee; Scribe, la camaraderie; Balzac, Mercadet; Konektm- der fi-eien Arbeiten und Impromptus, Schottin. 7. Geschichte. 3 St; Gescliichte des 17. und 18. Jahrhimderts; Repetition der griechischen Ge- sclnchte und der Geogi-aphie von Europa, Issleib. 8. Mathematik. 4 St; Rentenrechnung; hohere arithmetische Reihen; reciproke und diophan- tjsche Gleichungen: Aufgaben aus der ebenen und spharischen Trigonometrie; Stereometrie, Kloss. 9. Physik. 2 St; die Gesetze der gradlinigen Fortpflanzimg, der Spiegelung und Brechimg des Lichtes; Mechanik, Kloss. Ober-Sekunda. Klassenlehrer Professor Dr. Schottin. 1. Religion. 2St: Kircliengeschichte von Anfang bis 1.530; monathch ein Hauptstiick des Ka- techismus euigehend besprochen. Kanig. 2. Dentsche Sprache. 2 St: Lekture: Gotz von Berlichingen : Rhetorik, Disputationslelu-e- Litteraturgesehichte von den iiltesten Zeiten bis zur Mitte des 13. Jahrh.; Besprechung SchiUerscher haUaden, freie Vortriige. Kon-ektur der Aufsiitze (1. Yiel Wissen macht Kopfweli. 2. Ex parvis saepe magna renun momenta pendent. 3. Charaktenstik des Waehtmeisters in Lessings Minna von Barnhelm. 4. Divide et impera. 5. Die Verdienste der Ahnen. ein Schutz und eine Gefahr fiir die Enkel. G Die label von Goethe's Gotz von Berlicliingen. 7. Examenabhandlung), 2 St, Helbig. 3. Lateinische Sprache. 9 St. im S., 8 St. im AV.: SaUust CatU. und bell. Jug., Cie. orr pro :Marcello und pro SuUa. im S. 5 St., im W. 4 St; Korrektur der Scripta, ExtemporaUa und Abhandlungen. zus. 18 (Themati: 1. Luxuria et libidine civium plerasque civitates perisse. 2. Xum SaUustius in eo libro, qui est de conjuratione CatiUnaria, conscribendo alienusfuerit ab ira et studio. 3. Quid sibi velit Ciceronis illud: cedant anna togao. 4. Agoratus causani dicens apud judices. 5. De Ciceronis laudibus et vitus. G. Examenabhandhmg), 2 St.; Yerg. Aen. I-IY, ausgewahlte Stiicke aus den Georgica, 2 St im S. Helbicr. im AV. Mirsch. 4. Griechische Sprache. 6 St im S., 7imW.: Lysias. orr. c. Eratosth. und Agorat, apologia, imS.- Herodot L 1-125; Korrektur der Scripta und Extemporalia (zus. 20) ; Lehre von dem Aitikel, den Casibus dem Pronomen. den abhiingigen Siitzen. im S. 3 St., im W.4. Schottin. Ilias I-YII, 2 St, Bernhard Pnvatmi wurde unter KontroUe des Klassenlehrers gelesen Odyss. I— IH. YI— X XA"— XXUI Hias Vm. IX; memorieit. II. L 1—180. lY, 1—100. 5. Hebraische Sprache. 2St.; Lehre vom A^erbum im Anschluss an SefFers Grammatik- miind- hche und schriftUehe rhnngen, erst Schonherr, spiiter Hohle. G._Fran2dsische Sprache. 2 St; Lektih-e: Michelet, Etudes de natm-e p. 1-120: Syntax nacli Plotz Le<;. 51— 7G: Korrektur der Themes und Impromptus, Schottin. 7. Geschichte und Geographie. 3 St; Geschichte des Mittelalters : Zeitalter der Reformation- Hepetition der Geographie Deutschlands, Issleib. ^ 8. Mathematik. 4 St; Lehre von den Logaritlunen; quadratische Gleiclnmgen mit einer mid zwei unbekaimten Grossen: Repetition der Planimetrie: Goniometrie und Trigonometiie, Kloss. 9. Physik. 2 St.; AUgemeine Eigenschaften der Korper, Magnetismus, Elektricitat • Wiirme- I<']u-e begonnen. Ohler. Unter-Sekunda. Klassenlebrer Dr. Dressler. 1. EeUgion. 2St.; Einleitung in das Neue Testament; Erkliirung der Apostelgescliichte; Repe- tition der Hauptstucke, Kanig. 2. Deutsche Sprache. 2 St.; Schillers Wilhelm Tell imd die Braut von Messina gelesen und ein- gehen.l erkliin; Besprec-hung der Aufsiitze (8) und der sprachUchen A^erstosse: Deklamieriibungen, be- sonders Goethescher und SchUlerscher Balladen unter eingehendor Besprechung des Gedichtes, des Lebens- laufes des Dichters und soiner Bedeutung in der deutschen Litteratur, erst Schonherr, spiiter Hohle 3. Lateinische Sprache. 10 St; Cicer. orr. CatU. II-IY.. pro Archia. pro lege ManUia; Konektur der Scnpta. ExtemporaUa, metrischen Arbeiten und einer kleinen freien Arbeit (zus. .32); Syntax teils systematisch nach .Seyffen. teUs im Anschluss an cUe Lektiire imd Korrektur, 8 St, Dressler- Ovid Past I u. n nachPeters AuswahJ, imS., Haupt: Trist I, 1-3. .5-7. 9. 11. IH, 3, im W., Schulze, 2 St 4. Gnechische Sprache. Im S. G, im W. 7 St ; Xen. Anab. H, 4-6. IIL lY, 1-5; Odyss. VI-IX- Konektur rler Scnpta und ExtemporaUa (zus. a3); Repetition aus der Formen- und Kasuslehre; das Wichtigste aus clerLehre vomYerbum und von den Satzformen nach Cmtius; Leitung der Privatlektiire nnd der kursorischen Lektiire in der Schule (Odyss.XV-XYIID; Memorieren vonOdyss.YI, Dressler. 10 5. Franzosische Sprache. 2 St.; Grammatik nath Plotz Lec. 39—58; monatlich je ein Thome iind ein Impromptii: Lektiire aus Choix de nouvelles du XIX. siecle par Goebei in Verbindung niit fran- zosischer Konversation, erst Schonherr, spiiter Hohle. G. Geschichte und Geographie. 3St.: von der Schlacht bei Actium bis zum Tode des Kaisers Heinrich II., 2St.: mathematisehe und physikalische Geographie, 1 St., Issleib. 7. Mathematik. 4 St.; Repetition und Ergiinzung des Pensums der Obertertia: Potenzen und Wurzeln; linoare Gleichungen mit einer und mehreren L^nbekannten; Ausmessung der geradlinigen Figiu-en, Ahnlichkoit der Figuren; harmonische Teilung, Kloss. S. Naturknnde. 2 St. im S., Mineralogie; Physik, 1 St. im W., allgemeine Eigenschaften der Korper; ?»Iagnetismus, Uhler. Ober-Tertia. Klassenlehrer Dr. Helbig. L Eeligion. 2 St.; Lektilre und Erklarung des ersten Biiches Mosis; Gescliiclite Israels ujid eingehende Besprechung der Richterzeit und der Zeit Samuels; Repetition der Hauptstficke, Kanig. 2. Deutsche Sprache. 2St.: Kon-ektur der Autsiitze (12), Dispoiiieriibungeii: Besprechung aus- gewillilter Gedichte und prosaischer Stilcke aus Masius' Lesebuch II; fbungen im Deklamieren, Issleib. 8. Lateinische Sprache. OSt: Cic. Liiel. und or. Catil. I; fbersicht der gesamten Syntax nach Seyiiert in Verbindung mit Memorieren von Mustersiitzen: Korrektur der Scripta und Extemporalia (zus. .35), metrisehe fbungen: Leitung der Privatlektilre und der kursorischen Lektiire in der Scliule (Caes. b. Gall. V, .38 bis Ende, I. II, 1-10); Memorieren von Cic. Lael. §{? 1-12, 7 St., Helbig; Ovid. metam. nach Siebelis' Auswald IG— 24: auswendig gelernt wunle 18 und 21, 2 St, Buchheim. 4. Griechische Sprache. Im S. G, im W. 7 St; Xen. Anab. I. II, 1—3; Wiederholung und Ver- vollstiindigung der Formenlehre, Lelire voin Artikel, von den Kasus und den Praepositionen, von oi' und Mr); Koi-rektur der Scripta, Extoraporalia und Formenextemporalia (zus. 35), Ilelbig. 5. Franzosische Sprache. 2 St: Grammatik nach PliJtz Ley. 23— .38; monatlich je ein Tlir-me und ein Impromptu oder Dict.'-; Lektiire aus Vinets Clirestomathie; l"l)ung im franzijsischen Sprechen, erst SchiJnlierr, spiiter Hi*)hle. G. Geschichte. 2St; rimiische Geschichte l)is 47G n. Chr., Issleib. 7. Geographie. 2St: Europa, speciell Deutschland, Issleib. 8. Mathematik. 4 St.: Wurzelausziehen : Gleichungcn ersten Grades mit einer Unbekaunten : von den Vierecken, dem Kreis, der Gleichheit. Verwandlung, Teilung dor Figuren, Oliler. 9. Naturkunde. im S. 2, ini W. 1 St: Mineralogie, Ohler. rnter-Tertia. Klassenlelirer Dr. Schulze. 1. Eeligion. 2St: Wiederholimg der ersten drei Hauptstiicke: erweitei-tc Besprechung der Sa- kramente: die Offenbarungsarten Gottes: die Hauptreligionen in der Welt; die clnistliche Religion; Geschichte der Bibel und ihrer f bei-setzungen : AViederhoIung der Gleiclmisse und der Wunder: Memo- rieren der Ilauptstueke und einer Anzahl Lieder, erst Schiniherr, spilter IliUile. 2. Dentsche Sprache. 2 St.: Lesen und Erkliiren prosiuscher und besonders poetischer Stficke aus Masius' Lesebuch 11 mit Beriicksiclitigung des Versmasses und der allgenieinen metrischen Gesetze nebst biographischen Mitteilimgen iiber die Dichter der gelesenen Gedichte; t^bimgen im Deklamieren und im freien Vortrag der gelesenen prosaischen Stiicke; Vorbesprechung und Kon-ektur der deutschen Aufsiitze; im S.. Mucke: im W., Schulze. 3. Lateinische Sprache. Im S. 10, im W. St.; Caes. b. Gall. II. III, 1— IG; Reti'Oversionen des Gelesenen: Grammatik nacli Sejifert: Syntaxis convenientiae. Kasuslehre nebst Anhang, das Wichtigste aus der Lehre von den Tempora und ^Modi, zumeist repetendo; Repetition der Formenlehre: miiudliches fbersetzen aus Meirings fbungsbuch fiir Tertia; Korrektur der Scripta und Extemporalia ; Leitung der Privatlektfirc und der kiu^orischen Lekture in der Schule (Caes. b. Gall. I. III, 17— 29); Memorieren von Caes. b. Gall. IL 1—3. 5. 12. 13. 21—24. 29—32. im S. .5, im W. 4 St, Schulze: f bersetzung ausgewiihlter Stficke aus Franke's Chrestomatliie : l"'bungen in der Versifikation mit Repetition und eingehender Be- handlung der Verslehre; Memorieren und Repetieren ausgewahlter Distichen aus der Chrestomattiie, 2St, Mucke. 4. Griecliische Sprache. Im S. 6, im W. 7St; Lektflre aus Halnis Lesebuch; Grammatik: Repe- tition und Weiterfiihrung der Formenlehre bis zu den Verbis auf u incl. nebst den ni3tigsten unregel- 11 6. Geschichte. 2St.: altorientaUsche und griechische Geschichte, IsslTil /. Geographie. 2St.: die aussereuropiiischen Erdteile, Issleih stabenreclLn":. ^''^ ^-"^"'ehre: Kongruen. der Dreiocke: die vier Species der Buch- leitung in <.ie mie'0hle?^''""" ""' "'■^^'^"^™"^ "^ ^^"^'-^ ™" ^exta und Quinta: Ein- Quarta. Klasseulehrer Kantor Schaarschmidt Hamilcar. Hannibal, Miltiiides Tliemistokle^ Ari«t,-,l»c P,L n ^^^ ^' -• '^' ^'°"' ^™»'*^™'- Seyrtert: Formenlel re, Repeti tion u" S;,™^^^ f ""°"i J''''''"^'''-- «■■ammatik nacli ^- -temoueicu vouAokabeln. Wektur der vorgesclu-ietenen Seripta und Extemporalia, 8, bez. 7 St, 2* il r ■1 \ 12 13 in VA Haupt, in YB Buchheim; aus Meiiings Ubungsbuch, Ubungen im Gebrauch des Acc. c. inf der Abl. abs. und des Partic. conjunct, lateinisch-deutsch imd umgedreht, anschliessend an die Lesestucke 217-236 und 237-291, 2 St, in YA Schaarschmidt, in VB Buchheim. 4. Pranzosische Sprache. 3St: Plutz Elementargrammatik Lec- 1-60; Memorieren der \okabeln imd einzelner franzosischer Satze, wochentlich Scripta, Extemporalien und Diktate abwechselnd, in VA Mucke, in VB Buchheim. , r Ar • -r r 5. Geschichte. 2 St. ; Bilder aus der deutschen Geschichte von Armmms bis aut Maximihan 1. in VA Haupt, in VB Xirsch. 6. Geographie. 2St.; Einfuhnmg in die geographischen Vorbegriffe und Besprechung der vier aussereuropiii-^'hpn Erdteile, in VA Mucke, in VB Mirsch. 7. Rechnen. Je 3 St in VA und VB; die vier Species mit gemeinen und mit Decimalbruchen ; wochentUch 1 St Kopfreclmen; fbungsbeispiele von Stunde zu Stunde, Extemporalien ; monatlieii eine grOssere Arbeit Canitz. ,..,.,• t^- i 8. Naturkunde. 2St.: Botanik im S., Naturgeschichte der VogeL Reptilien. Amphibien. tische im W., Ohler. Sexta. Kkssenlehrer Dr. Mucke. 1. Eehgion. 3 St.: biblische Geschichte des A. Testaments; Erldiirung des ersten Hauptstuckes; Memorieren von Spriichen. Kirchenliedern, Psalmen und des ersten Hauptstiickes, Canitz. 2. Deutsche Sprache. 4St; Lektiire und Besprechung ausgewiihiter prosaischer und poetischer Stucke aus Masius' Lesebuch I: Lese- und Deklamieriibungen ; Einiibimg der orthographischen und Interpunktions-Regeln nach dem Regelbuch der neuen deutschen Rechtschreibung nebst den Hauptsachen aus der Wortbildungs-Satzlehre ; Korrektur der wochentlichen Aufsiitze und Diktate, 3 St., Mucke: die Wortklassen und Flexionslehre mit entsprechenden Leseiibungen, 1 St., Kreussler. 3. Lateinische Sprache. Im S. 10, im \V. 9St.; Einiibung der regelmiissigen Formenlehre nach Seyfferts Gramuiatik und Meirings I^ungsbTu-h I. welches zum gi-ossten Teil teils mundlich teils sclirift- Hch durchiibersetzt wurde; memoriert wurden die im Meiring enthaltenen Vokaljehi sowie Mustersiitze und einige kleine Fabeln aus dem Anhang; KoiTektm: der wochentlich abwechselnden Scripta un. Geographie. 2St.: geographische allgemeine Vorbegiiffe; Sachsen, Paliistma; l bungen un Kartenzeichnen, J3 u c h h e i m. 6. Eechnen. 3St; die vier Species in unbenannten und benannten Zahlen: Teilbarkeit uml Zerlegimg der Zahlen in Faktoren; Zeitrechmmg ; Regel de tri durch Zurilckfiihrung auf die Einheit: Ubungsbeispiele von Stunde zu Stunde, Extemporahen, monatlich eine gi'ossere Arbeit, Canitz. 7. Naturkunde. 2St.: Einzelbesclireibungen aus dem Pflanzenreich im S., aus dem Tierreich im \V., Ohler. Wendischer Unterricht. 3 St. — A. Wendlscher Verein, 1 St.; Besprechung und Korrektur der gelieferten Aufsiitze und schriftlichen Ubersetzungen, sowie der Diktate; im Ansciiluss daran gram- luatische Besprechungen aus Formenlehre und Syntax; freie Vortriige und Deklamationen; Lektiiro von ausgewiihlten prosaischen Stiicken aus M. Honiiks Citanka und von Gedichten aus Fiedlers Sp^wnik. Mucke. — B. Wendischer Kursns, 2 St: L Ober-Abteilung; 1) Die dem AVendischen eigentum- lichen Formen in der Deklination und Konjugation; die verschiedenen Arten das Adjektivum zu steigem. 2) Ubersetzimgen : a) Stticke aus der Profangeschichte, aus der Apostelgeschichte VI, 8 fgg.. Psalm 1. 23. 90, aus dem Deutschen ins Wendische; b) Kirchenlieder aus dem Deutschen ins Wendische und umgekehrt in imgebundene Form iibertragen, mit steter Bezugnahme auf die kircliliche Sprache der Wenden; im Anschluss daran: iiber wendischen Rhythmus und Reim. 3) Konversation. — II. Unter- Abteilung: 1) Lesen und Schreiben mit Orthographie; Vergleichung der alten Rechtschreibung mit der neuen; Wortergruppen mit g, 6, y— z, z, c, c, C, s, s, k, kh, 1, 1. 2) Grammatik; Bildung von Substantiven mit ik, ak, et af und dlo: Demiiuitiva auf ik und ka; die regelmassigen pekliiiationen: Konjugation des Hilfszeitwortes byc; der Dual in der Deklination und Konjugation. 3) l'bersetzen aus dem Deutschen; a) Siitze, aus denen die Schemata fiir die Deklinationen aufgestellet werden; b) die AVeihnachtsgeschichte nach dem Ausdi-ucke der Bibel; c) Konversation. Wehle. B) Kuiiste luid Fertigkeiteii. 1. Gesang, G St; allgemeine Gesangstunden in 4 Abteilungen, 4 St; ttbungen des Chores, 2 St, Schaarschmidt 2. Schreiben, je 1 St in VA imd VB, Schaarschmidt; 2 St in VI, Canitz. 3. Zeichnen, je 1 St in VA imd VB; 2 St in \^, und 2 St fiir die FreiwiUigen aus den iibrigen Klassen, Lauschke. 4. Tumen, der gesamte Coetus in G Abteihmgen mit 11 Stunden, Canitz. 5. Stenographie, 2 St in 2 Abteilungen. I. Abteilimg: Elementarkursus nach Albrechts Lehr- buch I n— 12»J. II. Abteilung: Beendigung des Elementarkursus nach Albrecht I §121—178; systema- tischer Uberblick; Satzkiirzungslehre nach Albref.'ht I § 179-2«» in Verbindung mit schnellschriftlichen Ubungen, Helbig. IIL Vermehrung der Lehrmlttel. An Gescheuken erhielt A. die Schulbibliothek: vom Konigl. Ministerium des Kultus und offentlichen Unterrichts: Keichs-Gesetzblatt 1882; Gesetz- und Verordnungsblatt fiir das Kunigreich Sachsen 1882 ; Zeitschrift des Konigl. sitclisischen statistischeu Bureaus, Fortsetzung; Staatshandbuch fiir das Konigreich Sacbsen 1882—83; — von der Oberlausitzer Gesellschaft dev Wisseuschaften zu Gorlitz: Neues Lausitzer Magazin, Bd. 57, 2. 58, 1; — von Herrn I)r. Paul Arras: die Koukalischen Beschliisse vom Jahre 1158 und ihre Durchfiilu-ung; — von Herrn Pastor Schoepff: Aurora ed. Schoepff et Neumann t. I— VIII; — vom Herrn^Verfasser Professor Dr. C^ust. Wauiek: Immanuel Pyra; — von der Ottoschen Buchhaudlung in Erfurt: Goethe-Bibliothek aus dem Nachlasse von Ad. Scholl; — vonHerrn Buchdruckereibesitzer Monse: Nachtrag zu den Schriftproben der Buchdruckerei von E. M. Monse inBautzen; — vom Rektor: Pr. Blass, iiber die Aussprache des Griechischen; A. Richter, die Abiturienten der Uealschuleu 1.0. und der Gymnasieu in Preussen vor dem Forum der Statistik; Heinr. Leo, Geschichte der italienischen Staaten I-V: Handbuch der Kirchen- und Schul-Statistik fiir das Konigreich Sachsen N. F. 12. Ausg.; Luthardt, allgem. ev.-luth. Kirchenzeitung 1882; — B. die Schiiler- bibliothek: vom Rektor: G. Plass, Geschichte des alten Griechenlands I— III; R. Paulig, Geschichte des siebeujahrigeu Krieges; Wegweiser durch die deutsche Jugendlitteratur, I Hft. Augekauft wurden A. fiir die Schulbibliothek: die Fortsetzuugen der schon bisher gehaltenen Zeitschriften (Sachsisches Kirchen- und Schulblatt; Zeitschrift fur kirchliche Wissen- schaft und kirchliches Leben; Theologisches Litteraturblatt; Philologus; Philologischer Anzeiger; Hermes; Rheinisches Museum fiir Philologie; Neue Jahrbiicher fiir Philologie und Padagogik;' Zeitschrift fiir das Gymnasialwesen ; Jahresbericht iiber die Fortschritte der classisclien Alter- thums-Wissenschaft; Philologische Rundschau; Jahrbuch iiber die Fortschritte der Mathematik und iiber die Fortschritte der Physik; von Sybels historische Zeitschrift; Neues Arcliiv fiir Sachsische Geschichte und Alterthumskunde ; Zeitschrift fiir wissenschaftliche Geographie); In- scriptiones graecae antiquissimae praeter Atticas in Attica repertae ed. Roehl; Choerili Samii quae supers. ed. Naekius; Orphica rec. God. Hermannus; Poetae lyrici rec. Bergk L II ed. 4; Scholia in Sophoclem ed. Elmsley et G. Dindorfius L II; Euripidis tragoediae et fragmenta ed. Matthiae I— X; Scholia graeca in Euripidis tragoedias ed. G. Diudor- tius I— IV; Aeschinis in Ctesiphontem oratio rec. Weidner; Heracliti Ephesii reliquiae rec. Bywater; Platonis civitas rec. Chr. Schneider I— III; Platonis opera ed. Schanz V, 2; lamblichi adhortatio ad philosophiam rec. Kiessling; lamblichi liber de mysteriis rec. Parthey; Synesius ed. Petavius; Proclus ed. Cousin I— VI; Cornuti theologiae graecae com- pendium ed. Lang; Musonius ed. Peerikamp; Marcus Antoninus ed. Gatakerus; Alexandri 14 Aphrodisiensis commentarii in libros metapliysicos Aristotelis rec. Bonitz; ejusdem de febribus libellus ed. Passow; Incerti autoris paraphrasis Aristotelis sophisticorum elenchorum ed. Spengel; Maximi Tyrii dissertationes ex rec. Davisii ed. Reiske I. II; Plutarchi vitae parallelae rec. Sintenis I— IV: Historici graeci minores ed. L. Dindorf I. II; Apollodori bibliotheca ed. Heyne; Pausaniae descriptio Graeciae ed. Schubert et Walz I— III; Erato- sthenica comp. Bernhardy; Archimedes ed. Heiberg III; Physici et medici graeci minores ed. Ideler I. II; Meletius ed. Ritschl; Heliodori Aethiopica ed. Koraes I. II; Astrampsychus ed. Hercher; Oracula Sibyllina ed. Alexandre ; Opuscula mytliologica. ethica et physica ed. Gale; Paroemiographi graeci ed. Leutsch et Schneidewin I. II; Opuscula Graecorum veterum sententiosa et moralia ed. Orelli I. II; Aristonici TTftil or,utio)v 'iliudoi ed. Friedlander; Nicanoris -JiKjt 'i/.iay.r,; ajiyfn,^ reliquiae ed. Friedlander: Hephaestionis Alexandrini enchiridion ed. Gaisford I. II; Georgii Choerobosci dictata in Theodosii canones necnon epiraerismi in psalmos ed. Gaisford I — III; Apollonii sophistae lex. Hom. rec. Bekker; Erotiani vocum Hippocraticarum conlectio ed. Kleiu; Phrynichi eclogae ed. Lobeck; Philoxeni alioruraque veterum authhorura (sic) glossaria ed. Vulcanius; Hesychii Milesii onomatologi quae supers. ed. Flachs; Stobaei eclogae physicae et ethicae ed. Heeren I. II; Arsenii violetum ed. Walz; Anecdota graeca ed. Villoison l. II; Anecdota graeca et graecolatina ed. Kose T. II; — Plauti comoediae rec. Ritschelius I, 5 u. II, 1 (Truculentus, Auluhiria); Catullus rec. Lachraann: Tibullus rec. Lachraann: Propertius rec. Lachraann; Ovidii Ibis ed. EUis; Calpurnii eclogae ed. Glaeser; Serenus Saraonicus ed. Ackerniann; Sedulius ed. Arevalus; Valerii Catonis carraina ed. Schopen; Poetae latini minores ed. Wernsdorf I — V; Catonis de agricultura liber, M. Terenti Varronis rerura rusti- caruni libri tres ex rec. Keilii I, 1; Cicero pro Plancio ed. AVunder; Asconius Pediauus rec. Kiessling et Scholl; Plinii naturalis historia rec. Detlefsen I — V; Celsi de medicina I. VIII ed. Dareraberg; Volusius Maecianus ed. Th. Monirasen; Salraasii Plinianae exercitationes in Solini Polyhistora I. II: Terentianus Maurus ex rec. Santenii ed. v. Lennep; Scriptores latini rei metricae ed. Gaisford; Aurelius Victor ed. Schroeter I. II; Historiae Ro- manae scriptores minores ed. Bipont.; Notitia dignitatura et administrationum in partibus orientis rec. Bocking: Lactantius ed. Biineraann; Corpus scriptorura eccle- siasticorum latinorum t. V (Orosius rec. Zangemeister); — G. Dindorfii annotationes ad Euripidem I. II; A. Nauck, Euripideische Studien l. II: Volkraann, Leben und Schriften des Plutarch von Chaeronea; Friedliinder. Vindiciae Nicanoreae: Jacobs, additaraenta animadver- sionum in Athenaei Deipnosoi>histas ; Meineke, exercitationes phiL)logicae in Athenaeura I. II; Leutsch, coraraentatio de Viokirii ab Arsenio corapositi codice archetypo part. I — IV; Mad- vigii emendationes Livianae; — Petschenig, die handschriftliche Ueberlieferung des Victor von Vita; Suringar, Historia critica scholiastarum latinorum I— III; Struve, Opuscula selecta I. II; Koechly, Opuscula philologica I; Cobet, Collectanea critica und Miscellanea critica; — Deutsche Dichter des XVI. Jahrhun'derts XVI. XVII (Burchard AVaklis, Esopus L II); Herders samtliche Werke, herausgeg. von Suphan, Bd. 17. 20; Grimras deutsches Worterbuch IV, 1. 2. 4. VI, 8. VII, 2; J. Grimra, Kleinere Schriften VI; Goedeke, Grundriss zur Ge- schichte der deutschen Dichtuug III. 7;— Duucker, Geschichte des Alterthuras V; Fried- liinder, Darstellungen aus der Sittengeschichte Roms I— III, Ausg. 5; Hartmann, der romische Kalender; G. Voigt, die Wiederbelcbung des classischen Alterthuras I. II; Monunienta Germaniae historica: Jordanes V. 1; Griin, Kulturgeschichte des XVII. Jahrhunderts I. II; — Types principaux des differentes races huraanes (Baer), 2. Serie; — Steiner, gesarara. Werke II; Gehler, physikalisches Worterbuch I— XI; Kopp, die Entwickelung der Chemie in 15 der neueren Zeit; — Zeller, die Philosophie der Griechen III, 2 und Register. — B. fiir die Schiilerbibliothek: a) (fur die Unterkiassen) Andersen: Ausgew. Marchen; Beckers Er- ziihlungen aus der alten Welt, herausgeg. von Masius; dieselben herausgeg. von Moltke 1—3; Stacke: Erzahlungen aus der griechischen, romischen, neuen und neuesten Geschichte ; Oster- wald: Parcival 1. 2; Engelhardt: Vaterlandskunde ; Buchner: Karl d. Gr., Gotz v. Berli- chingen, Karl Freih. v. Stein, York von Wartenburg, Gneisenau, Scharnhorst, Erzherzog Karl, Graf Moltke, Fiirst Bismarck. Kaiser Wilhelm, Albrecht Diirer, Friedricli Handel, Mozart,' Beethoven, Seume, Alex. v. Humboldt; Frommel: Aus der Farailienchronik eines geistlichen Herrn, Der Grinerle von Lindelbronn, Strassburg, In des Konigs Rock, Aus der Soramerfrische, lilatter von allerlei Baumen; Krummacher: Parabeln: Schatzkastlein fiir die Jugend aus Hebels samtliclien Erziihlungen ausgewiihlt vou Diehl; Grabner: Robinson Crusoe; — b) (fiir die Mittelklassen) Oppel: Das alte AVunderland der Pyramiden; Stoll: Die Gotter und Heroen des classischen Alterthuras. 1. 2; Bilder aus dera altgriechischen Leben; Roth: Griechische Ge- schichte; Wagner: Hellas 1. 2, Rom I. 2; Jager: Die punischen Kriege l-;3; Hottino-er- Der deutsch-franzosische Krieg; Arndt: Meine Wanderungen und Wandelungen mit dem Rekhs- freiherrn Fr. v. Stein; Hocker: Aus Moltke's Leben; Stein: iVIartin Luther und Graf Erbach, Katliarina von Bora, Aug. Herm. Francke, Der Salzgraf von Halle; Willkomra: Die AVunder des Mikroskops; — c) (fiir die Oberkiassen) : Weber, Einleitung in die Heiligen Schriften \lten und Neuen Testamentes; Zollmann: Bibel und Natur in der Harmonie ihrer Oftenbarungen ; Uhlhorn: Der Kampf des Christenthuras rait dem Heidenthum ; Thomas und Felix Platter,' zwei Lebensbilder von ihnen selbst entworfen; Jugenderinnerungen eines alten Mannes (W. voii Ktigelgen); Krieg: Grundriss der romischen Altertiiraer; Freytag: Die Ahnen 1—6, Bilder aus der deutschen Vergangenheit 1-4; Hiiussers Geschichte der franzosischen RevoIuti'ou hgg. von Oncken; Das Nibelungenlied und Gudrun. iil)ersetzt von Sirarock; Reuter: Hanne Niite; \ilmar: Geschichte der deutschen National - Literatur ; Stanley: Reise durch den dunkien AVeltteil bearb. v. Volz; Stanley: Wie ich Livingstone fand L 2; Helm: Kulturpflanzen und Hausthiere; Dahlmann: Geschichte der englischen Revolution. — Aus der Fliigel-Stiftun^'-. Kostlin: Luthers Leben. - C. fiir das physikalische Kabinett: Zwei Induktionsrollen und ehi* Buffsches Element. IV. Chronik. Der Beginn des in kurzem zu Ende gehenden Sclmljahres fiel diesmal auf den 17. April vor. J. und bald nach Beginn des neuen Kursus feierte das Gymnasium durch den herkomralicheu offentlichen Redeakt den Geburtstag unseres geliebten Konigs Albert. Auch diesmal war es pine Nachfeier, weldie dem auf einen Sonntag fallenden Festtag unmittelbar, am 24. April, folgte und friih 9 Uhr in der Aula des Gymnasiums in Gegenwart einer zahlreichen Festversammhmo- niit dera sechsstimmigen Chorgesang von Giacorao Gallo Adoraraus te eroftnet wurde. Die Festrede hielt der Oberlehrer Dr. Mucke uber das serbische Volksepos. In der Einleituncr begriindete der Redner die Wahl seines Theraa's dadurch, dass die serbischen Holdengesiinc^e als das emzige noch lebendige Volksepos in Europa , wie schon Jncob Grimra erkannt und" aus- gesprochen habe, vor allera geelgnet seien, Aufschluss zu geben iiber Entstehung, Verbreituncr und Fortptianzuug der epischen Volksgesiinge iiberhaupt wie des homerischen Epos insbesondere! Im ersten Teil seiner Rede handelte er mit bestandiger Beziehung auf die gleichen Verhiiltnisse bei Homers Ilias und Odyssee iiber den Ursprung der serbischen Volkslieder, die durch Charakter 16 17 und Geschichte des serbischen Volkes bedingt und erzeugt seien und in drei Perioden, eine altere, neuere und neueste zerfallen. Sodann sprach er von Entstehung, Verbreitung, Pflege und x\ufbewahrung dieser epischen Gesange durch blinde Volkssanger, Reisende und Haiducken, von ihrer Giltigkeit fiir das gesamte Volk, ihrer Ausdehnung iiber das serbische Sprachgebiet , von der verschiedenen schopferischen Kraft des Volksgenius je nach dem verscliiedenen Kulturzustaud der einzelnen Volksstamme, endlich von der auffiilligen Ahnlicbkeit und Gleichheit des serbi- schen und griechischen Volksepos im ganzen Charakter und Gefiige, ja sogar in Ausserlichkeiteii wie im Vortrag. Nach der Besprechung iiber Sammlungen und Umfong ging er auf den Inhalr der serbischen Heldenlieder ein, gruppierte sie in verschiedene Epenkreise und bezeiclinetr als die bedeutendsten aus der Periode des alteren Heldengesanges die l)eiden Cvklen vom Konigssohne Marko und vom Sturz des Serbenreiches oder das Kosovo-Epos. Durch eine ge- drangte Keproducierung desselben im zweiten Teile seines Vortrags und durcli Eiureilumg metrisc]! iibertragener Stiicke aus den einzelnen Gesangen suchte der Kedner ein Bild von dem Charakter des serbischen Heldenepos zu geben. Von den Thaten des serbischen Heldenkonigs Lazar fand er den Ubergang zur Erwahnung der Kuhmesthaten Sr. Majestiit. unseres allverehrten Konigs Albert, der sich durch dieselben ebenso wie durch seine gesamte hohe und walirhaft landes- viiterliche Wirksarakeit die hochste Verehrung und unverbriichliche Treue seines ganzen Saclisen- volkes gesichert habe. — Auf diese Kede folgten die Vortriige der beiden Oberprimauer August Thonig aus Neukirch a. H. und Kurt Schmidt aus Kautzen, ersterer in lateinischer Spraehc iiber das Thema: rerum civilium studium honestius esse quam bellicarura. der zweite in deutscliei- iiber das Thenia : die festeste Stiitze eines Staates ist die Keligiositiit seiner Biirger. Nach dera Gesang des Salvura fac regera vom Oberlehrer Kantor F. K. Schaarschmidt sprach Professor Kanig das Gebet. und mit dem von der Festversamnilung intonierten Schlussgesang Vernimra in deinen Hohen schloss der feierliche Akt. — Von dera gewohnten Abschluss der Festfeier durch einen Schiilerball musste diesmal abgesehen werden. Durch raannigfache Veriinderungen ira Bestand des LehrerkoIIegiunis, noch raehr dunl! wesentliche Modifikationen ira herkoraralichen Unterrichtsplan zeichnete sich das ablaufende Schuljahr vor anderen aus. Was das LehrerkoIIegiuni anlangt, so sei zuerst erwahnt, dass deni um unsere Anstalt treuverdienten stiindigen Unterlehrer Friedrich Wilhelm Canitz durcli Ver. vora 6. Marz 1882 die 13. Oberlehrerstelle iibertragen worden ist; derselbe trat vom 1. April an in dieselbe ein und wurde ara 18. Miirz fur dieselbe verpflichtet und ara 1. April in seine neue Stellung vor dera versararaelten Coetus eingewieseu. — Ara 27. Nov. verabschiedete sicli aus unserem Kreise ein nicht rainder treuverdienter KoIIege, der Oberlehrer Johannes Schon- herr, zweiter Lehrer der Keligion und der franzosischen Sprache, seit Ostern 1873 deni Lehrer- kollegiura angehorig. Er ubernahm, der Stimnie seines Herzens folgend, ein Pfarramt, in das ihn die Wahl des Patrons und der Gemeinde zu Haynitz bei Meissen berief. Ein dankbarer Nachruf sei ihm auch noch an dieser Stelle gewidmet. In seine Funktioneu trat sofort der voni Hohen Ministerio durch Ver. vom 26. Oktober uns zugewiesene Lehrer am Gelinekschen Institut in Dresden, Candidatus rev. rain. Hermann Hohle, und wurde als provisorischer Oberlehrer am 9. Dezember vor der Koniglichen Gyranasialkomraission verpflichtet, nachdera er bereits ani 1. Dezeraber vor versararaelteni Coetus vora Kektor in seine Stellung eingewiesen worden war. Eine eingreifendere , wenn auch nur ausserliche Veriinderung verursachte die Not- wendigkeit, die Klasse \' wegen Uberfiillung in zwei Parallelklassen zu trennen, doch so. dass sie zeitweise in einigen Lektionen noch ungetrennt bleiben raussten. Das Hohe Kultus- ministeriura gewahrte auf imser Ansuchen rait dankenswertester Bereitwilligkeit die dazu notigeii Mittel und steUte durch Ver. vom 6. April 1882 den bis dahin an der Landesschule Grimra^ arag.erenden Probelehrer Wolderaar Buchheira uns als einen tiichtigen Ge"^^^ Ib. Apnl an, zur ^erfugung.^ Derselbe wurde ara 17. Aprij rait Beginn des neuen Leh kursu^ "vSfl^^^^ ^"^"^^ '-'--- -' '- -• ^-^ ^^ ' p-^— r iSSr •pinP^ T.-^ T^T ''''''f'''^^^^^^^ des Unterrichts wahrend emes Teiles des Soraraerhalbjahres eine Anderung, Einer unserer KoIIegen namlich, Herr Ober- lehrer Dr. Helbig sah sich infolge einer lange verhaltenen und vergebens rait arztlichen Mitteln und Energie des Wrllens bekiirapften Krankheit doch endlich veranlasst, befreundeten Mal.r ■ n nachzugeben und das Hohe Ministeriura ura Erteilung eines raehrwochentlichen Urlaubs anzu- gehen, ura m strenger Zuriickgezogenheit die verlorenen Kriifte wiederzugewinnen. Derselbe mm\e ihra aufs WohlwoUendste sofort gewahrt (Ver. vora 28. Juni) und nachraals, da sich die Heilung nur langsara vollzog, bis auf die Michaelisferien ausgedehnt (Ver. vora 8 Juli)- der lundhche Aufenthalt und die starkende Bergluft Oberbayerns war von der erfreulichsten Wirkuno- und mit der friiheren Frische und Freudigkeit trat der Genesene rait Beginn des Winterseraesters in diegewohnte Thatigkeit wieder ein. Sehr erwiinscht war es uns indessen, dass ura diese Zei em friiherer Zogling unserer Anstalt, Dr. Gustav Paul Georg Mirsch, welcher nach bes andenera Exaraen pro. candidatura das Hohe Ministeriura ura Zulassung zur Erstehung seines Probejahres gebeten hatte, von Letzterera durch Ver. vom 3. Juni 1882 an das Bautzenrr Gyra- nasiura gewiesen wurde. Derselbe stellte sich ara 12. Juni dera Kektor zur Verfiigung und bat von da ab bis zura 6. Februar dieses Jahres rait unabliissigera Eifer und gutera Geschick sich als Lehrer und treuer Gehilfe unserer Anstalt niitzlich gemacht, so dass wir ihn noch vor Ablauf des vollen Jahres nur ungern scheiden sahen, als er, der Weisung des Hohen Mmisterii folgend, sich als provisorischer Hilfslehrer an das Konigliche Gvranasiura in Chemnitz begab. - Noch moge an dieser Stelle vorgreifend erwahnt werden, dass mit Schluss des o-egen- wartigen Schuljahres noch zwei andere KoIIegen aus unserem Kreise ausscheiden werden- der jungsten einer, Herr Wolderaar Buchheira, den das Hohe Ministeriura in Anerkennunc seiner wackeren Leistung als Probelehrer an der Landesschule Griraraa und als Hilfslehrer am Bautzener *) Beide Herren liaben uns iiber ihren Lebensgang Folgendes berichtet' T,- u I^^^" J^^.^^^i^^^ Hermann Hohle, geboren den 15. Miirz 184G zu Fmuendorf bei Geithain erhielt meme Yrbildmig auf dem Gj-mnasium zu St. Thomae in Leipzig. Nach bestandener Reifepriiiimg Ostern lb66 widmete ich mich auf der dortigen Universitiit dem StucUmn der Theologie und Pliilosophie Von Ostern 18v0 an, nach Ablegung des Examens pro candidatura, war ich bis Michaelis 187'^ als Haus- lelirer tliatig imd ging luerauf, einen langjiihrig gehegten AVunsch verwirklichend, nach dem Lande memer Selmsucht, nach Italien, wohin mich schon als Student eine liingere Reise gefiilirt liatte AViihrend emes Teiles memes emjiihiigen Aufenthaltes wirkte ich als Lehrer einer Familie in Florenz. Von dort Michaehs 18^3 nach Deutscliland zuriickgekehrt, wnrde ich Erzieher des einzigen Sohnes des Grafen zu Solms-Sonnenwalde in den Provinzen Westfalen und Posen. Von hier unterzog ich micli .Aliciiaeus 1874 dem Examen pro mimsterio in Dresden. Mit Beginn des Jalu^es 1877 siedelte ich fiir die Winter nach budtrankreich, fur die Sommer nach der fi-anzosischen Schweiz als Sprachlelu-er iiber. Die l'bergangs- zeiten Iriihhng und Herbst wurden durch weitere Reisen nach Italien u. s. w. ausgefiiUt. Seit Michaehs 1879 war ich als Lehrer mehrerer hoherer Lehi-anstalten in Dresden thiitig. Ich, Ernst Woldemar Buchheim, biii geboren am 18. Januar 1854 zu Steina bei Hartlia, wo- selbst mem A ater Vorwerksbesitzer war. Nachdem ich die Schule und die Selek-ta in Hartha besucht hatte, wm-de ich Ostern 1868 Schiiler der Thomasschule zu Leipzig, die ich Ostern 1876 mit dem Reife- zeugnis verliess. Sodann studierte ich in Tiibingen imd Leipzig Philologie, trat Ostern im als Probelehrer an der Konigl. Landes- und Fiirstenschule Grimma ein und blieb dort bis Ostem 1882, l)is nur Yon dem Hohen Ministerio meine jetzige Stellung iibertragen wm-de. ■*i«%a 18 19 Gymnasiiim ziim provisorischen Oberlehrer am Freiberger Gymnasiura befordert hat, und der seit 1874 uns angehorige jetzige 9. Oberlehrer und zweite Mathematicus , Herr Georg Ohler, der in gleicher Eigenschaft als 7. Oberlehrer an dasselbe Gymnasium berufen worden ist. (Ver. vom 23. Jan. 1883.) Er war uns allezeit ein treubewahrter Amtsgenosse, dessen Liebe und Eifer fur seinen amtlichen Beruf und seine Wissenschaft ebenso wie sein vertrauensvolles koUe- gialisches Wesen ihn bei uns auch nach seinem Scheiden in liebendem Andenken erhalten wird. ^\'ir wunschen beiden ein segensreiches Wirken an der Anstalt, der sie nach kurzem als Lehrer angehoren werden. Tiefer eingi-eifend in den Organismus der Gymnasien uuseres siichsischen Vaterlandes iiberhaupt war die Hohe Ver. vom 8. Juli 1882, Anderungen und Nachtrage zur Ausfiihrungs- verordnung vom 29. Jan. 1877 betreffend. Veranlasst wurde sie, abgesehen von anderen wichtigen Griinden, namentlich auch durch die vielfach, privatim und offentlich, kundgegebenen Klagen iiber geistige und korperliche Uberburdung der Zoglinge unserer hoheren Lehranstalten, ius- besondere der Gynmasien; und unzweifelhaft ist es, dass, so bestreitbar auch der Wert und so zweifelhaft auch die Berechtigung jener Klagen in nicht wenigen Fallen sein mochte, doch ein allgemeines Cbel vorlag, dem die Hohe Behorde nicht umhin konnte, ihre volle Aufmerksamkeit zu schenken und, so viel moglich, Abhilfe zu schaffen. Ihre auf diesen wichtigen Gegenstand gerichtete Fiirsorge sprach sich zuniichst in der durcli vielfache Veroftentlichungen dem Publikum bekannt gewordenen (ieneralverorduung vom 10. Marz 1882 aus, welche die allgemeinen Gesichts- punkte des Ministeriums darlegte und der Beherzigung und Ausfiihrung der Rektoren aufs Ein- dringlichste empfahl; ihren positiveren Ausdruck fand sie aber in der durch die Generalverord- nung vom 10. Mai 1882 angeordneten und auf den 8. Juni nach Dresden eiuberufenen Gym- nasialrektoren-Versammlung, in welcher an diesem und dem folgenden Tage sowohl iiber den beregten Gegenstand, als auch uber einige andere wichtige, das Gymnasialwesen betrettende Punkte unter der Leitung Sr. Exc. des Herrn Staatsministers von Gerber die eingehendsten Beratungen gepflogeu wurden, deren Kesultat teils in der allgemein veroffentlichten , oben ge- dachten Verordnung vom 8. Juli, teils in einer speciell an die Kektoren ergangenen General- verordnung von gleichem Datum (welche auf die von den Kektoren in Veranlassung der General- verordnung vom 2. Novbr. I88n gestellten Antrage teils annehmend, teils vermittelnd, teils ab- lehnend Bezug nimmt) enthalten sind. Hier mag es geniigen, nur das Wichtigste in Erwahnung zu bringen : die Zahl der wochentlichen Unterrichtsstunden ist beschrankt wordeu ; der Unterricht im Griechischen beginnt in der Untertertia uud die Aufnahme in diese Klasse ist von nun an nicht mehr an Vorkenntnisse im Ciriechischen gebunden; der Unterricht im Franzosischen, der. wie fruher schou, in Quinta beginnt, ist in Quarta von zwei auf fiinf Stunden gesteigert worden, und der in dieser Klasse des Griechischen wegen vordem unterbrochene naturgeschichtliche Unterricht ist mit zwei Stuuden eingereiht worden. Die Entlassung der vorjahrigen Maturi fimd Sonntag Judica, den 26. Miirz v. J., statt. Der Abiturient Georg Schwedler aus Zwickau erhielt bei dieser Gelegenheit das praemium Siebelisianum fiir die beste lateinische Arbeit iiber das Thema: de exemplorum vi ac potestate, mit Zugrundelegung der Worte bei Vellej. II, 3, 4. — Leider versetzte uns eine traurige Er- fahrung, die wir erst nach Drucklegung des vorjahrigen Progi-amms an einem Teile unserer den oberen Klassen angehorigen Schiiler machen mussten, in die schmerzliche Lage, einige der im erwahnten Progi-amm auf S. 19 verzeichneten Sittencensuren herabzusetzen (I^ erhielt Handrick, Schwedler, Marschner; II* Ludwig, Schultze, Clauss, Wengler, Siems; II Vierling und Seidemann) und den Schulball, wie schon oben bemerkt, in Wegfall kommen zu lassen. Die Konfirmation von 27 vom Prof. Kanig vorbereiteten Gymnasiasten vollzoff sich am Sonntag Latare, 19. Marz, nachdem dieselben tags zuvor von Herrn Pastor Primlrius Kuhi ITZilnM^^^^^ """ ™""' Abendmahlsfeier begingen Lehrer und Schfller am Am 1. Mai erfolgte vor dem in der Aula versammelten Coetus in Gegenwart der Lehrer Zf.r'1 ^TT : "''''''' ^i^ "^''''^^^-S der stipendia quondam Budissinorum an folg nde Schuler, den Oberpnmaner Kurt Schmidt aus Bautzen, die Untersekundaner Felix. Atenstadt aus Schirgiswalde , Gustav Maau aus Weifa, und den Obertertianer Bruno Mocker aus Kamenz; das stipendium Hartmannianum erhielt der Obertertianer Richard Carl aus Bautzen. - Bei der Michaelispriifung wurde die Heringsche Biicherpramie an den ( berprmianer August Thonig und am 1. Dezember das zum Andenken an den bei Brie sur Marne gefal lenen Oskar Hadank gestiftete stipendium Hadankianum an den Obersekundaner Iritz Mahling vergeben. Der 2. September, ein nach langen kalten Wind- und Regentagen im herriichsten Sonnen- glanze prangender Spatsommertag , fiihrte die Schiiler aller Klassen unter Leitung ihrer Lehrer und unterstiitzt durch die Giite der Generaldirektion der Konigl. Sachsischen Staatseisenbalmen welche Ermassigung der Fahrpreise bewilligt hatte, nach verschiedenen Richtungen ins Freie lunaus, m die Berge liinein, und am Abend begliickt und wohlbehalten wieder zuriick. Am Platzschen Gedachtnisakt, Sonntag den 5. Kovember naclimittags 3 Uhr feierten das Andenken an den Stifter des stipendium Platzianum folgende Schiiler durch Abhaltun- ihrer Reden vor den eingeladenen Giisten: die Oberprimaner August Thonig iiber das Thema^ cui placeas, mquire, und Otto Taubrich (deutsch) iiber den Spruch: verbunden sind auch die Schwachen miichtig, und der Unterprimaner Felix Neubner, die Frage beantwortend : num recte Horatius praeceperit illud, quid sit futurum cras, fuge quaerere. Am 14. Dezember beehrte Herr Geheimer Schulrat Prof. Dr. Ilberg unsere Anstalt mit seinem Besuche und wohnte dem Unterrichte in fast allen Klassen, besonders bei den iun^eren Lehrern, bei. ^* ^ Am 15. Februar 1883 konnte nach liingerer Vorbereitung die neubegriindete Schiiler- bibhothek eroffnet und mit Verleihung der oben (S. 15) verzeichneten Biinde begonnen werden Aus der ehemaligen Lesebibliothek fiir Schiiler war ihrer inneren und iiusseren Beschaffenlieit wegen nur em sehr kleiner Teil geeignet, in die neue Sammlung einverieibt zu werden: 14 Biicher m 17 Banden, die zum Teil umgebunden und ausgebessert werden mussten. Zur ersten Ein- richtung hatte das Hohe Ministerium (Ver. vom 13. Mai 1882) eine Dispositionssumme von 300 Mark bewilligt, wozu noch ein Zinsbetrag von 100 Mark aus der Dr. Fliigelschen Stiftung hmzukam. Die weiteren Mittel zur Erhaltung und Vermehrung dieser Bibliothek, soweit sie nicht durch Geschenke bereicheri wird, sollen inskiinftige durch Beitriige der Schiiler (10 Pf. auf den Kopf fiir jeden Monat mit Ausnahme des Juli und September) beschafft werden, womit bereits im Januar und Februar dieses Jahres ein Anfang gemacht worden ist. — Die Oberaufsicht und Leitung sowohl der Schiiler- als der Lehrerbibliothek ruht in der Hand des Oberlehrers Dr. Dressler den der Probekandidat Dr. Mirsch wiihrend der Zeit seines Wirkens an unserer Anstalt in schiitzbarer Weise und mit hingebendem Fleiss besonders dadurch unterstiitzt hat, dass er fiir einen erheblichen Teil der Sammlung von Schulprogrammen einen Zettelkatalog angefertigt hat. Hier sei noch eines Ereignisses gedacht, das uns mit seltener Freude erfiillte. Unter dem 18. Nov. vor. J. lief ein Schreiben des Hohen Ministerii ein, welches mitteilte, ,.dass die „am 30. August L J. in Dresden verstorbene Frau Christiane Auguste verw. Landgerichtsrat 3* >:^m 20 „Heino, geb. Kleinert. zu Begriindung einer Stipendienstiftung fiir Bautzener Gymnasiasten unter „dem Namen Heino-Stiftung sechstausend Mark testamentarisch ausgesetzt habe". Die darauf bezugliche Bestimmung im Testamente der edlen Frau moge, so weit sie hierher gehort, dem Wortlaute nach mitgeteilt werden: Eingedenk der dankbaren Gesinnungen, welche mein seliger Ehegatte lebenslang gegen das Gymnasium zu Bautzen hegte, wo auch er seine Bildung genossen und den Grund zu seiner spateren gliicklichen -Laufbahn gelegt hatte, bestimme ich dieser Schulanstalt zu Begriindung einer Stiftung unter dem Namen Heino-Stiftiins: ein Kapital von 6000 Mark. Diese Summe wurde durch Herrn Gerichtsrat Constantiu Glockner in Blasewitz d. d. 17. Februar 1. J. an den unterzeichneten Rektor giitigst eingesendet, und deren f^mpfang von Letzterem hoheren Orts sofort ziir Anzeige gebracht, von wo wir niiheren Anordnungen entgegenseheu. Ein inniger Dank sei der edlen Geberin und ihrem in frommer Gesinnung gleichen Gatten noch ins Grab nachgerufen. Mit gewohnter Aufmerksamkeit gegen die Schule, der er einst als Schiiler angehorte, hat uns Herr Rechtsanwalt G. A. Jacob uber den Heimgang friiherer Schiiler des Bautzener Gmnasiums Folgendes berichtet. Es verstarben ira Laufe des Schuljalires 1) am 31. Miirz 1882 Ottomar August Schluckwerder aus Lobau, Gerichtsamtsassessor a. D. und Kommissionsrat, seit 1877 Ritter des K. S. Albrechtsordens II. KL; er valedicierte 1831 und studierte in Leipzig; 2) am 12. Juni Johann Schmid; geb. in Grosspostwitz den 19. Jan. 1806 besuchte er von Mich. 1821 bis 1825 das hiesige Gymnasium bis Sekunda, von 1825 bis Ostern 1828 das Lyceum zu Kamenz, wo er sich imter dem Rektor Indinger zum Lehrerberufe ausbildete; 1828 wurde er Lehrer in Rachlau, begab sich aber 1834 auf die Universitat Leipzig, wo er, mit bitterer Not und Mangel kiimpfend, Theologie studierte; Ostern 1840 bestand er seine Kandidaten-. 1842 seine Wahltahigkeits-Prufung. war einige Zeit als Hauslehrer thiitig und privatisierte spater in Bautzen, wo er, selbst korperlich leidend, eine lange Reihe von Jahren im Dienste des Wortes (iottes sich gern und willig denen zur Verfiigung stellte, die ilin begelirten; 3) am l.Juli 1882 Arthur Gottfried Schmidt, Rechtsanwalt und Notar beim Aratsgericht Stollberg; gebiirtig aus Bautzeu, valedicierte er 1844 und studierte in Leipzig; 4) ani 19. Juli 1882 Johann Gott- lieb Rodig, geb. iii Ringenbain um 12. Juli 1807; er besuchtc bis 1829 das hiesige Gyra- nasium, studierte Theologie in Leipzig und wurde daselbst Lehrer an der Biirgerschule , spater Oberlehrer an der Prentzelschen Stiftsschule in Bautzen, woselbst er als Eraeritus starb; 5) im November 1882 Christian Moritz Naechster, geb. den 24. August 1841 in Guttau; er be- suohte das Gyranasiura vi»n 1854 bis 1861, wurde 1869 Pfarrvikar in Radeburg, 1870 Hilfs- geistlicher m Duhlen luul 1872 Pastor in Glashutte; 6) ini Septeraber Peter August Lippitsch, geb. in Lubachau den 28. Juni 1844, Gymnasiast von Jan. 1863 bis Mich. 1868; er studierte Theologie in Prag und starb als GeistUcher in Wittichenau; 7) am 25. November Friedrich Eduard Kupfer, Aratsgerichtsreferendar in Lobau; geb. in Bautzen ara 13. Nov. 1843 besuchte er das Gymnasium von 1855 bis 1864; 8) am 29. Nov. Ernst Gustav Herr- mann von Kyaw, Majoratsherr auf Hainewalde, geb. in Zittau den 6. April 1806; er valedi- cierte am hiesigen Gymnasium 1825 und studierte in Leipzig; 9) im Januar 1883 Wilhelm Clemens Marche, gebartig aus Bautzen; er war Gyranasiast daselbst von 1851 bis 1857 und starb als Dr. med. in Chemnitz; lu) am 11. Februar Julius Paul Richter, geb. in Welze bei Drebkau den 23. Sept. 1855; er besuchte das Gymnasiura von Ostern 1875 bis 1878 und studierte in Leipzig und Halle; heimgesucht von schweren k5rperlichen Leiden von der Schule an bis zum Absohluss seines akaderaischen Studiuras, starb er als Kandidat des Predigt- amtes am Herzschlag im elterlichen Hause zu Sedlitz bei Senftenberg; 11) am 25. Februar 21 Professor Dr. Max Oskar Oette; geb. in Lobau den 7. Jan. 1849 und von Ostern 1862 bis Mich. 1868 Schiiler des Gymnasiums studierte er in Leipzig Philologie und starb als Oberlehrer und Ordmarms der Sekunda am Christiansgymnasium zu Eisenberg, Von den im Laufe des Jahres eingegangenen Hohen Verordnungen sind ausser den be- reits angefiihrten noch folgende zu erwahnen: Verordnung vom 6. April 1882, welche fur Quinta die Herstellung einer Parallelklasse genehmigt. General-Verordnung vom 1. April, welche auf das in der Th. Griebenschen Verlagsbuch- handlung erschienene Werk „Johann August Eberhard's synonymisches Handworterbuch deutscher Sprache; 13. Aufl." aufmerksam macht. General-Verordnung vom 22. August betreffs erneuerter Erorterungen iiber Temperatur Remheit etc. der Zimmerhift in den Lehranstalten. General-Verordnung vom 12. Oktober, welche behufs Beriicksichtigung bei Anschaffuno-en fur Schulbibliotheken folgende Werke empfiehlt, „Dr. Steche, beschreibende Darstellung der altei-en Bau- und Kunstdenkmiiler des Konigreichs Sachsen" und .,Dr. Ermisch, Neues Archiv fur Sachsische Geschichte und Altertumskunde". ^ Das Vermogen der Witwen- uud Waisenkasse der Lehrer am Bautzener Gvmnasiura stieg m der Zeit vom Jahresabschluss 1881 bis Ende 1882 von 5891 Mark 85 Pf. auf 6182 Mark 71 Pf. teils durch die jahrlichen Beitrage der 15 KoUegen, teils durcb Geschenke und Programm- verkauf. Drei Witwen erhielten aus der Stiftung je 76 Mark. V. Statistik. Bei Eroffnung des Schulkursus Ostern 1882 ziihlte die Anstalt 246 Schiiler, unter deneu sicli 44 neuaufgenommene befanden, zu denen im Laufe des Somraerhalbjahres 6, bei Begiun des AVmterkursus 3 neue hinzukamen. Es verliessen dieselbe noch vor Beginn des Osterkursus 14 ini Laufe des Schuljahres 3 Schiiler: aus Oberprima: Ernst Konrad Gottfried Ortel aus Elsterberg (nach Leipzig auf das Nikolaigyranasium) ; aus Unterpriraa: August Alexander Rurapelt aus Radeberg (dimittiert), Christian Friedrich Martin Grossel aus Ober-Neukirch a H (auf das Gymnasium Freiberg), Julius Wilibald Schilde aus Bautzen (auf das Gymnasium \Vurzen); aus Obersekunda: Paul Christian Friedrich Senf aus Brockau (wiU Seemann werden)- aus Untersekunda: Bernhard Richard Flachs aus Pirna (auf die Fiirstenschule Meissen)! Max Christian Rosel aus Groba (auf das Gymnasiura Wurzen); aus Untertertia: Johannes Hemrich Scheuffler aus Lawalde (auf die Fiirstenschule Meissen), Johannes Heinrich Jeheber aus Sora bei Meissen (wird Buchhandler), Friedrich Christian Werner von Hevnitz aus Weicha (wird Militiir); aus Quarta: Johannes Arwed Fischer aus Bautzen (aufs Vitzthumsche Gyra- nasmm), Hemrich Max Nitsche aus Pulsnitz (wird Kaufmann), Ernst Heinrich Max Bedrich ausRadeberg(unbekannt); aus Quinta: Georg Hartmann aus Dresden (auf hiesige Realschule), Alfred Paul Tammer aus Schirgiswalde (auf hiesige Handelsschule) ; aus Sexta: Franz Georg Kiesshng aus Bautzen (auf hiesige Realschule), August Friedrich Karl Braunig aus Berlin (aufs Vitzthumsche Gymnasium). Die diesjahrige miindliche Maturitatspriifung fand unter Leitung des Koniglichen Kora- missars Herrn Geheimen Schulrates Professor Dr. Ilberg am 24. Februar statt und die auf Grund t.'*«3,si tl 22 ilirer schriftlichen und mimdlichen Leistungen fur folgende Censuren: maturi erklarten Oberprimaner erhielten N a m e 1) Emst Kurt Schmidt, geb. zu Bautzen 2. Dez. 1863, aufg. 21. April 1873. 2) Karl August Thonig, geb. in Nieder-Neukirch a. H. 12. Marz 18G2, aufg. 13. April 1874. 3) Julius Otto Tiiubrich, geb. zu Bischofswerda 27. Juli 1863, aufg. 25. April 1876. 4) Hans Ferdinand von Koppenfels, geb. zu Borna 25. Juni 1862, aufg. 21. April 1873. 5) Heinrich Theodor Ernst Huth, geb. zu Kade- berg 14. April 1863, aufg. 25. April 1876. 6) Paul Kade, geb. in Guttau 20. Nov. 1861, aufg. 9. April 1872. 7) Fiirchtegott Heinrich Johannes Peissel, geb. zu Bischofswerda 5. Marz 1861, aufg. 13. April 1874. 8) Paul Dietze, geb. zu Oschatz 10. Januar 1863, aufg. 9. April 1877. 9) Reinhokl Willy Zimmermann, geb. in Burg- hammer a. d. Spree 6. Nov. 1863. aufg. 21. Aprii 1873. 10) Georg Wehle, geb. in Seidau 1. Sept. 1863, aufg. 13. April 1874. 11) Philipp Walter Wetzke, geb. zu Bautzen 20. Dez. 1860, aufg. 18. April 1871. 12) Ernst Johanues Kuhn, geb. zu Stolpen 24. Sept. 1861, aufg. 9. April 1872. 13) Paul Georg Jentsch, geb. in Pohla 2. Nov. 1861, aufg. 13. April 1874. Censur in ci-j_L 1 Wissen- S^**«° schaften I Ib II b I Ib Ib Ib I I Ib I I Ila II a II a Ilb II b III Ilb II III II b III Illa will studieren II a I Mathematiku. Naturwissen- schaften Theologie Jurisprudenz Jurisprudenz Jura und Cameralia Theologie Theologie Jurisprudenz Philologie Theologie Theologie III a Jurisprudenz Theologie in 23 c) lateinische Rede, gehalten von August Thonig uber den Ausspruch Quinctilians : studendum semper et ubique; Abschiedsgruss an die scheidenden Freunde vom Unterprimaner Felix Neubner. Abschiedsgesang von Stein. Entlassung der Abiturienten durch den Rektor. Schlussgesang: Lass mich dein sein und bleiben. Leipzig. VI. Ordnung der Sehuireierliehkeiten. a) Dr. MaUig'scher Gedachtnisaktus am Sonnlage Jiidlca, den 11. Mdrx, ^mchinittags 3 Uhr in der Aula des Gyninasiums. Motette von Tschirch. Vortriige der Abiturienten : a) Gedachtnisrede auf den Griinder der Mattig'schen Stiftung, gehalten von Walter W^etzke iiber das Thema: die wahre Freiheit die sittliche Freiheit; b) hebriiischer Hymnus von Georg Wehle; b) Offentliehe Prufung in der Aula des Gymnasiums. Montag, den 12. Mdrz, vormittags voji 8 Uhr an 1) bis 8,45. Sexta. Beligion. Canitz. 2) „ 9,30. ■• Latein. Mucke. 3) „ 10,15. Quinta B. Latein. Buchheim. 4) „ 10,45. !5 Bechien. Canitz. 5) „ 11,30. Quinta A. Latein. Haupt. 6) „ 12. » Geschichte. Haupt. Nachmittags von 2 Uhr an 1) bis 2,50. Quarta. Corndius. Schaarschmidt. 2) „ 3,25. „ Geomefrie. Ohler. 3) » 4. „ Geographie. Mucke. Dienstag, den 13. Mdr%, vormiitags von 8 Uhr a 1) bis 8,45. Untertertia. Religion. Hohle. n 2) „ 9,30. » Griechisch. Schulze. 3) „ 10. » Caesar. Schulze. 4) „ 10,45. Obertertia. Xenophon. Helbig. 5) „ 11,20. 5? Geographie. Issleib. 6) „ 12. » Ovid. met. Buchheim. Nachmittags von 2 Uhr an 1) bis 2,45. Obersekunda. Cicero. Schottin. 2) „ 3,20. „ Physih. Ohler. ^) 5? 4« n llias. Bernhard. Mittivoch, den 14. Mdrz, vormittags von 8 Uhr an 1) bis 8,45. Untersekunda. Religion. Kanig. 2) „ 9,25. „ Cicero. Dressler. 3) r 10. „ Franzosisch. Hohle. 4) „ 10,40. Unterprima. MathematiJc. KIoss. 5) „ 11,15. „ Geschichte. Issleib. 6) 12. » Demosthenes. Bernhard. f I 1^/^: \ 24 Zu geneigter Teilnahme an diesen Schulfeierlichkeiten werden die Hohen Koniglichen Behorden, der geehrte Stadtrat als Patron des GjTnnasiums , die geehrten Mitglieder der Gym- nasialkommission, sowie alle Gonner und Freunde der Anstalt, insbesondere die Eltern unserer Schiiler ehrerbietigst und ergebenst eingeladen. Die Censuren werden den Schulern bei dem Schlusse des Kursus eingehandigt , damit sie von ihnen wahrend der Ferien ihren Eltern zur Einsicht und Unterschrift vorgelegt werden konnen. — Die Prufung imd Aufnahme neuer Schiiler findet Montag, den 2. April, friih 8 Uhr statt. Gymnasium zu Bautzen, den 28. Februar 1883. Prof. Dr. Kreiissler, Rektor.